|
2000
|
|
|
Eta sagardoa? Or
|
dago
koxka! Au da, ba, gauzarik bereziena.
|
|
|
Kanpoko hizkuntz eta jendeekin parekatu nahi gaituzte, euskara jakiteari frantsesa edo ingelesa jakiteari hainbertzeko meritua ezagutu. (...) Kontziente izatea, hor
|
dago
koxka. Lehengo ikastetxeetatik ez genekien, noski, baina gaurko haur eta gazteen artean ere, zenbatek ikasten du Nafarroari Gaztelako armadak kendu ziola bere burujabetza?
|
|
2001
|
|
|
Oso bestelakoa da Tanttakak prestatu berri duen bigarren lana. " Hor
|
dago
koxka" Quim Monzoren" El perque de tot plegat" kontakizun bilduman dago oinarrituta eta amodio kontuak ditu hizpide. Elkarrekin askotan lan egin duten Mireia Gabilondo eta Fernando Bernuesen zuzendaritzapean euskal antzerkigintzan aurpegi ezagunenetakoek egin dituzte aktore lanak:
|
|
|
Antzerkia bizitza errealaren ispilu ei da askotan, eta gure buruak bertan islatuta ikusteak ikuskizunaren arrakasta bermatzen omen du. " Hor
|
dago
koxka" n ageri zaizkigun pertsonaiak eta istorioak ez dira batere arrotzak. Egoera aldrebesenean ere imagina dezakegu gure burua.
|
|
|
Otsaila Tanttakaren hilabetea izan da. Otsailaren 8an Errudun jaioak" estreinatu zuten eta otsailaren 15ean, berriz," Hor
|
dago
koxka". Euskaraz eta gazteleraz atondu dituzte biak.
|
|
|
" Ozeanoko pianista" obra pertsonalaren ostean eszenaratze konplexua duten antzezlan berri bi prestatu dituzte: " Errudun jaioak" eta" Hor
|
dago
koxka". Gaiari erreparatuz zerikusi gutxi duten arren, hausnarketarako bidea ematen duten ikuskizunak dira biak.
|
|
2002
|
|
|
Gure ustez, badago eremu komun bat Euskal Herrian, alderdi guztiek har dezaketena abiapuntu gisa, eta jakina, arazo politikoari heldu behar dio; hau da, gizarte anitz batek bere etorkizuna definitzeko unean zein printzipio eta zein prozeduretan oinarritzen den. Hor
|
dago
koxka.
|
|
|
Eta hortxe
|
dago
koxka. Hortxe dago euskarak zenbait testuinguru linguistikoetan azaltzen dituen gainkostuen koxka.
|
|
|
Askotan itotzaileak ez dira otsoak, zakur basatiak baizik. Hor
|
dago
koxka: egiazko errudunak ez dira ez otsoak eta ez zakurrak, zakurrak etxetik bazterrera egozten dituztenak baizik.
|
|
2003
|
|
|
bigarren grafikoan pilota berdeek irudikatzen dituzte populazioak eta laranja kolorezkoek Nazio Produktu Gordinak. Hortxe
|
dago
koxka!
|
|
|
Azken horrek XXI. Agendaren proposamenak ezeztatzeaz gain, bete ezean gobernuen aurkako neurriakhartzeko mekanismoak ezartzen zituen. Hor
|
dago
koxka!! (The Jo, burg Memo, 2002: 58).
|
|
|
Hor
|
dago
koxka. Koxka handia, zaila, baina hala ere gaindi daitekeena.
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, bazegoen Espainiako ikuslego bat, ez zuena begi onez ikusten obra euskaraz egitearena. Eta hor
|
dago
koxka. Politika gaizki ulertuak, aurreiritziak eta mugak zabaldu baino mugak zerratzera eramaten gaituela ulertzen dut.
|
|
|
Ba, oso erraza, irakasleak berak ere ez duelako benetako irakurzaletasun hori beregan sustraituta. Eta hortxe
|
dago
koxka.
|
|
|
–Hortxe
|
dago
koxka, Oskar! Kontua da gerra osoan zehar Francok faxisten eta nazien laguntza jaso duela.
|
|
|
" Ia n
|
dago
koxka. Horretan falta dituzu... seirehun eta berrogeita hamar euro.
|
|
2005
|
|
|
Zuzentasuna eta jatortasuna, biak neurtzen dira hizkuntzaren beraren irizpidez. Eta, gure ustez, hortxe
|
dago
koxka, hizkuntza baten kalitatea ez baita hizkuntzaren barnetik neurtzen ahal. Koldo Mitxelenak, esaterako, aizkorarekin alderatzen zuen hizkuntza.
|
|
|
Egia esan, inori ere ez zaio axola non bizi den, astean zehar zer egiten duen, edo igandeetan hamabiak arte non egoten den... Baina txapelean dirua utzi behar zaio, eta hortxe
|
dago
koxka!
|
|
|
Ahalegin guztiarekin egin behar diogu borroka odolzaleari, baina gu geu odolzale bihurtu gabe. Bitartekoa ere helburu da; hortxe
|
dago
koxka: ez dio berdin helburu bat lortzearren gauzak era batera edo bestera egiteak, erabiltzen duzun bitartekoak berak uzten du-eta agerian zure benetako helburua, zure hitzek diotenaren bestelakoa.
|
|
2006
|
|
|
Alabaina, PPren itzulera nahi ez dutenek ez dakite hainbat politika eremutan zeren alde egiten duten. Hor
|
dago
koxka!
|
|
|
Euskara egokia egin behar omen dugu. Zuzenkeriaren garaia gainditu dugularik, orain egoki hitz egitean
|
dago
koxka. Hiztun berriak, ordea, eta baita zaharrak ere sarritan, zalantza handi samarrak izaten ditu horren gainean.
|
|
2008
|
|
|
Pertsona zurrunenari ere, ahalegin apur batekin, igarri dakioke zergatik hautatu duen hautatu duen jarrera. Gehienetan, testuinguruan edo iraganeko bizipenetan
|
dago
koxka.
|
|
|
Hots Joyce batek Dublinekin egin zuena errepikatzen ahalegindu eta ahalegintzen dira euskal idazleak oraindik ere2, Parisen modura« mila eleberridun hiria» bihurtu dadin euskal hiria. Baina hor
|
dago
koxka, zein hiri?
|
|
|
ANDONI. Hortxe
|
dago
koxka. Indar guztiak jartzen zabiltzala lehentasunik ez daukan kasu batean.
|
|
|
Zeuk bihurtu duzu arazo berez naturala dena. Hor
|
dago
koxka.
|
|
2009
|
|
|
Ezeizabarrena: Ibarretxek gizartearen gehiengoaren babesa jaso du, hor
|
dago
koxka eta erronka.
|
|
|
Ez dakit zertan nabaritu duten, hark ez baitu deus ere egin oraindik. Edo, beharbada, hor
|
dago
koxka: teoria" benetako demokrazia" prest dago jadanik, eta lehendakari berriaren ekintzak horren arabera interpretatuko dira.
|
|
|
Hori bai, adi nori eta nola saltzen diozuen egurra ateratzeko baimena. Hortxe
|
dago
koxka.
|
|
|
Zer da Jainkoa?, berriro; eta zer da ez dagoen eta ezin egon dena? Hor
|
dago
koxka. Izan ere, Jainkoa hitza, gizon emakumearen historian, gogoeta batzuen emaitza izan bada, bilaketa batzuena, esperientzia intelektual eta emozional batzuena, berdin da zuzen ala okerrak, nola edo hala, hala behar baitu, nik uste?, h. d., bizitzan egiazko zerbaitena, guk orain milaka urteren buruan heredatu duguna azkena soilik da:
|
|
|
Dibortziatu egin behar dut, baina nola? Hemen
|
dago
koxka. Nire alabaordeko horrek orain ez nau maite.
|
|
|
Bainan dirulaguntza hauek jasotzeko baldintza bat bete behar da nahitaez, bi gurasoek behin betiko kontratua izatea, alegia, eta bietako batek urte bateko edo hiru urteko eszedentzia eskatzea lanean. Eta hortxe
|
dago
koxka. Zenbat bikotek betetzen dute baldintza hori?
|
|
|
Horiek hor daude, gu hemen; ez hartu, ez uko egin; egin dezatela beren bidea. Ez dira ez txarrak ez onak, baina bai oso erakargarriak; hor
|
dago
koxka; yoghiak ez du bere helburutik aldendu behar, ez die utzi behar ahalmenei beste alde batera begirarazten.
|
|
2010
|
|
|
Zalantza sortzaile izan ohi da hori, nahiz etxetik kanpo garaipen handia lortu. Horretaz baliatzen jakitean
|
dago
koxka. Realak, bestalde, 10 jardunaldian Alacanteko Rico Perezen galdu ondorenean ez du berriz ere zapore hori dastatu Anoetatik urrun.
|
|
|
handiegia: hortxe
|
dago
koxka. Bakhit ek gutxi gorabehera
|
|
2012
|
|
|
Nik uste dut hau izugarria dela. Europar Batasuna ohartu da egoera zein den, baina orain gizarteari azaldu behar zaio, eta hor
|
dago
koxka.
|
|
|
Nola neurtu zuen, hortxe
|
dago
koxka. Émile Durkheim soziologoak giza tristura unitate neurgarri batean laburtu zuen modu berean (bai eta unitate hori suizidio estatistiketan atzeman, gero), Buckminster Fullerrek, industrializazioa?
|
|
|
Kondaira aipatu dugu, baina zer da esan nahi duguna zehatz mehatz, historia zientifikoa ala legenda hutsa? Hain justu ere hortxe
|
dago
koxka: euskaldunoi ez zaigu haizu, ez lehen, ez orain, eta ez gero ziur aski, gure euskalduntasuna aldarrikatzea mila eta bat oztopo eta eragozpen pairatu behar izan gabe; orduan ere Nafarroako patroi handiaren euskalduntasuna aldarrikatu beharra zegoen, sasiko Historiaren kontra, egiazko Historiaren alde.
|
|
2013
|
|
|
López Nicolás ikertzaileak, adibidez, ohartarazi zuen araudiak ez diola azken produktuari eragiten, osagaiei baizik. Eta hor
|
dago
koxka, horrek ekoizleei aukera ematen baitie lehen jarri ezin zituzten baieztapenak jartzeko etiketetan. Horren erakusgarri, L. casei duten jogurten kasua azaldu zuen.
|
|
|
Nola aldatu ohiturak? Hor
|
dago
koxka".
|
|
|
Berariaz aztertuz gero, ordea, espektro autistaren nahasteren bat badutela ikusiko genuke. Hor
|
dago
koxka: gauza bat da zenbatekoa den nahasteen prebalentzia, eta beste bat, zenbat diren laguntza behar dutenak".
|
|
|
AIMAR: Egongo da esplikazioren bat, ez?! Baina aurkitu egin behar... hor
|
dago
koxka!
|
|
|
–Denetarik daukagu, zenbat gastatu nahi duzun eta zer maila duzun. Hortxe
|
dago
koxka?. Bertan, iraupen eskia egiteko materiala saltzen dute.
|
|
|
Zer, euskaraz irakastea eta euskararen ‘alde’ egoteaz aparte? Hortxe
|
dago
koxka, gehiago dagoela. XXI. mendeko lehen hamarkada hauetan euskal hiztun izateak eskatuko ditu baliabide arrazoibidezkoak, psikologikoak, jakintzazkoak, emozionalak, corpusezkoak eta espresiozkoak.
|
|
2014
|
|
|
–Hala ere, hor
|
dago
koxka. Denda, horman zintzilik dituen argazkietan egiazta daitekeenez, berrogeiko hamarraldian bezalaxe dago.
|
|
|
Baina zenbat? Hor
|
dago
koxka!
|
|
|
Alabak egunero eskolara eramaten ditut eta familiarekin afaltzen dut, hor
|
dago
koxka.
|
|
|
" Izan ala ez izan hor
|
dago
koxka.
|
|
2015
|
|
|
Addyi da haren izen komertziala, baina emakumezkoen Viagra ezizenarekin egin da ezagun. Ikertzaile batzuek izendapen hori engainagarria dela salatu dute, haren eraginak ez baitu zerikusirik Viagrarenarekin; Viagraren eragina fisikoa da, eta Addyirena, psikikoa.Batzuen ustez, ordea, helburua lortzeko proposatzen duten bidean
|
dago
koxka. Hau da, pilula bat izatea emakumeengan sexu gogoa pizteko irtenbidea.
|
|
|
Baina kurtsiladak esateko lotsa ez da leku guztietan neurri berarekin neurtzen. Eta hor
|
dago
koxka.
|
|
|
Aztarnek ez dute jarraitzeko errazegiak izan behar, baina ezta ikusteko zailegiak ere. Erdibide horretan
|
dago
koxka.
|
|
|
–Hortxe
|
dago
koxka?, bota du Josebak pozarren, eta segituan, hizpidea hartuta, egungo gizarte eta gizaki modernoari buruzko kritika zorrotz bati ekin dio: kontsumismoaren atergabeko deia, komunikabideen kalaka beti berdina, publizitatearen manipulazio gordina, mugimenduen masifikazioa, harremanen tribializazioa...
|
|
|
Hor
|
dago
koxka.
|
|
|
Hor
|
dago
koxka.
|
|
2016
|
|
|
Hori bizi izan dut nik umetan, artean gaztelaniarik ez nekiela, pediatrak erdaraz egitean. Baina hortxe
|
dago
koxka: bi belaunaldi ezberdin gara.
|
|
|
Euskaldunerdi nintzela, mugatuta nengoen; erdarara jotzen nuen zailtasuna nuenean, kosta egiten zitzaidan erabat askatzea. Mugatuta nengoen.Euskaldunerbi nintzela, mugatuta nengoen; erdarara jotzen nuen batzuetan, baina barrutik, kosta egiten zitzaidan euskaraz pentsatzea, itzulpena barruan egin eta kanporatu egiten nuen emaitza.Eta hor
|
dago
koxka. Hizkuntzak komunikatzeko balio du, bai; baina, batez ere, pentsatzeko balio du hizkuntzak.
|
|
|
«euskaldun berri» horrek... Hatxearen kontua zen baina nik ez nuen bizi, artean erdalduna nintzen.Nire ustez, hor
|
dago
koxka nagusia. Nire adineko (56) euskaldun alfabetatu gehienek euskaldundu berriak dira.
|
|
2017
|
|
|
Eta kontua da ez dutela erreakzionatzeko tarterik izango. Hor
|
dago
koxka. Horren defentsa gutxi izanda, infekzioren bat hartzen badu, oso arin garatuko da.
|
|
|
zein dira barrabilak jarri behar dituztenak? Hortxe
|
dago
koxka! Armada osoan zenbat pertsona daude nik daukadan kemena dutenak?
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, hortxe
|
dago
koxka eta kezka, lan munduak euskaraz bizitzeko ekar dezakeena. Koxka ez hain berria, jakina, historian zehar, euskaraz lan egiteko aukerak izan baitira.
|
|
|
Izan ere, 1962 urtean Ibañezek Tel Avivera egindako bidaia batean, gauero lagun artean abesten zituen abestietako bat Pello Joxepe zen. Gaueko jai horietako batean, eta, hor
|
dago
koxka, Naomi Shemer eta bere oroimen xurgatzailea han izan ziren.
|
|
2019
|
|
|
Nondik hasi idazten? Hortxe
|
dago
koxka.
|
|
|
«Baina bazkari hori inportantea da. Hezkuntza lekuan gaude, eta eredu ona eman behar zaie, garrantzirik kendu gabe etxean egiten denari», ohartarazi du Nerea Segura (Donostia, 1985) nutrizionistak.Gero eta gehiago dira gosaldu gabe eskolara doazen umeak, eta horientzat eguneko lehen otordua eskolako bazkaria da.Hor
|
dago
koxka. Batzuetan, eskolan egindakoari botatzen diogu errua, eta ez diogu begiratzen etxean egindakoari.
|
|
|
Labur batean esanda, Oviedoko Hitzarmenak onesten du giza genoman ebakuntzak egiteaosasun arrazoiak direla medio, betiere ondorengoen genoman aldaketarik ez dakarrenean.Hor
|
dago
koxka; izan ere, CRISPR Cas9 hain berria da zein oraindik erabatekosegurtasunik ez dagoen. Hori dela eta, zientifikoen ustez14, ex vivo entsegu gehiago eginbeharko litzateke gizakietan aplikagarritasuna izan baino lehen; bien bitartean, badirabeste bitarteko batzuk, esate baterako, IDG.
|
|
|
Urtarrila txuri, ez ardi ta ez axuri. Baina, gorago geniona, nondik begiratzen den, hor
|
dago
koxka. Bada elurrarekin poztuko denik ere, eta baratze bazterretik esango dizunik:
|
|
|
Halere, gure buruetan neguarekiko dugun txip hori ezin da eroso sentitu, urtarrilean eguzki garbitako egunak bata bestearen atzetik trailan ikusten ditugunean. Hor
|
dago
koxka!
|
|
|
Balio al digu horrek gure barrutian aspaldi hartan zertan zenbiltzan jakiteko? Hor
|
dago
koxka. Gure terreno hauetako" paperak" oso gazteak dira, beste lurraldeetako kulturarekin konparatuz gero.
|
|
2020
|
|
|
Nola lortu bestelako ebaluazioa? Hor
|
dago
koxka.
|
|
|
Elizara sartzen diren une horretarako, guztia gogoratu dute, eta lasaitasun osoz ari dira beren artean hizketan. Eta hortxe
|
dago
koxka, baina hori datorren astean azalduko dizuet hobeto.
|
|
|
“Pena ematen dit hau egin nahi duen gazterik ez egoteak. Zaila da, eta zaila da gizarteak zaila egiten duelako; gizarteak ez du baloratzen, eta hortxe
|
dago
koxka. Baina denarekin gertatzen da horrela.
|
|
|
Hau da errealitatea eta zaila da aldatzea. Horregatik, honen aurrean zein jarrera hartu, hor
|
dago
koxka. Duela gutxi arte, astakeria bat irakurtzen nuen bakoitzean, erantzuteko premia sentitzen nuen, barrenak kiskaltzen sentitzen nituelako.
|
|
|
Zeren, eta hor
|
dago
koxka nagusia, Nafarroako Gestorentzat Naparraren desagerketaren atzean ongi planifikatutako gerra zikinaren jokaldi bat dago, intelijentziazko operazio bat, elitezko talde parapolizialek sustatua eta aurrera eramandakoa.
|
|
|
Amodioz beteta bagaude, ordea, gazteak izaki, amodioa gorrototik bereizten duen muga meharra behin eta berriz zeharkatzen dugu, eta ez dugu ezkutatzen. Hortxe
|
dago
koxka: ez dugu ezkutatzen, eta ez dugu ezkutatu nahi.
|
|
|
Nik esan dizuet, baina ez didazue entzun nahi izan! Hor
|
dago
koxka! Zenbat aldiz kontatu dizuet zuen aita ze ordutan iristen zen etxera, iristen zenetan?
|
|
2021
|
|
|
Jakina da musikak ez duela adierazten, baizik eta iradokitzen. Hor
|
dago
koxka, musikak ez dizkit batere hitzak iradoki. Agian ni naiz.
|
|
|
Berez, ez du axola mahaiko ordenagailua erabili edo sakelakoa; kontuan izan behar dena da gailuaren sistema eragilea eguneraturik dagoela, baita nabigatzailea edo aplikazioak ere. «Askotan hor
|
dago
koxka. Segurtasun arazo bat baldin badago webgune horretan, arazo hori aprobetxatu dezakete baldin eta zure sistema ez badago eguneratuta», ohartarazi du Pereirak.
|
|
|
Errazena, zail zaila izan ohi den arren —gogoratu besterik ez dago nola iritsi ziren Principateko katalanak 2017ko urriaren 1ean erreferendumera—, errepublika aldarrikatzea da, Principateko katalanek 2017ko urriaren 27an egin zuten bezala; eusten jakitean
|
dago
koxka. Principateko katalanei segundo batzuk iraun zien errepublikak, aldarrikatu ahala izoztu baitzuten, hainbat modutan eta hainbat arrazoiren bidez azaldua izan den bezala:
|
|
|
T.R.: Hor
|
dago
koxka. Batzuek esaten dute inuitera hizkuntza bat dela, osoa, eta beste batzuek esaten dute aldaera bat dela:
|
|
|
Uste dut zamari atxikimendua ere badiogula, arazoei, buru jateei... Zenbateraino dagoen gure gain eta zenbateraino garen gu eusten diogunak, hor
|
dago
koxka.
|
|
|
Hor
|
dago
koxka: Aita Donostia, Garbizu eta enparauek herriko artea bildu zuten, erro folklorikoak jasoz eta bilatuz, eta, beren hizkuntzari uko egin gabe, beren garaiko nazioarteko hizkuntzarekin solasean jarri zituzten.
|
|
|
Dena den, galdera horiek ez dira pertinenteak izaten La Zarandaren lana aztertzeko. Hortxe
|
dago
koxka: ahanzturaren eta memoriaren arteko lehia behin eta berriro itzultzen zaigu, jira eta buelta, historiaren tolesturetan.
|
|
|
Erreguak erregu, UEFArena izango da azken hitza, eta lerrook idazten garen unean erabakia hartzeke dagoen arren, bistan da zeintzuk diren erakundearen lehentasunak. Bilbok irizpideak beteko dituen ala ez, hor
|
dago
koxka.
|
|
|
Koldok berak dioen bezala, izengoiti hauek euskarara hurbiltzeko motibagarriak izan daitezke, eta gainera" tradizioa sormen iturri bikaina suerta dakiguke". Hor
|
dago
koxka, nire ustez.
|
|
2022
|
|
|
Gaur egun nola lagundu ukrainar populua? Hortxe
|
dago
koxka. Armak hornitu, diru zigorrak ezarri Errusiari eta beste, batzuentzat neurri bizkorrak, besteentzat ahulegiak, edo berantegiak.
|
|
|
Hainbat kasutan, gaia euskaraz erabiltzea beharrezkoa da, eta aurrera joan behar. Hortxe
|
dago
koxka eta kezka. Eta horra ere, egilearen erantzuna, es kura ditugun baliabideak aipatuz, hiztegiak eta abar, besteak beste, Euskaltzain diaren Hiztegia, egun sarean dagoena.
|
|
|
Bazterra ederra da aukeratua denean. Baina hortxe
|
dago
koxka, norberak aukeratua izan edo besteek behartua. Erdigunea hartu egin behar da.
|
|
|
Baina zenbatek dituzte guk ditugun lan eta bizi baldintzak? Hor
|
dago
koxka. Inguru guztia kaka eginda dago haur eskoletan tokia izanen ote duten, euskarazko plazarik izanen ote den.
|
|
|
Harreman horiek sortu eta elikatu ditzaten, ale ehoek edo belarrek bagajea dakarte. Landarea hazi zen tokian utzitako aztarna nolakoa den, hor
|
dago
koxka. Inoiz zu eta edari beroa bakarrik baldin bazaudete, pentsa edabe xume horrek dagoeneko berarekin dakarren istorioa.
|
|
|
Nola, ordea? Hor
|
dago
koxka.
|
|
2023
|
|
|
Zeren honek guztiak energia negozio gisa ikustera garamatza. Eta hor
|
dago
koxka. Guk dauzkagun baldintzetan, negozio terminotan planteatu behar al dira mahai gainean jarri dituzten interkonexioak, energia planak," trantsizioa" edo" berrantolaketa"?
|
|
|
Edo biodibertsitateean egun dauzkagun elementuak kontserbatzeko aukerak galdu gabe. Hor
|
dago
koxka. Krisi klimatikoa isuriekin eta CO2arekin lotu dugu, baina lotuta dago baita ere biodibertsitatearen galerarekin.
|
|
|
Hala ere, bazegoen Espainiako ikuslego bat, ez zuena begi onez ikusten obra euskaraz egitearena. Eta hor
|
dago
koxka. Politika gaizki ulertuak, aurreiritziak eta mugak zerratzera eramaten gaituela ulertzen dut.
|
|
|
Hor
|
dago
koxka. TAOLn ebazpenaren kopia bidaltzearekin nahiko izango litzateke, baina TOLTBan, aurrekontuari dagokionez, ez da bakarrik ebazpena bidali behar, aurrekontuaren kopia osoa baizik, TOLTBren 168 artikuluak zehazten dituen dokumentu guztien kopia bidaliko da aurrekontuei dagokionez eta horrek TAOLrekin ezberdintasun handia da.
|