|
2000
|
|
|
Zuzen ulerturik, larritasun subjektiboen aurrean, botere horretaz balialiteke analista, eta baliatu ere baliatu behar litzateke, bere burua puntu finko modura eskaini, psikotikoarentzat aldaezina den puntu modura; deserosotasun une batean obsesibo baten trantzea aurkitzen badu, hitzak eragindako esanekotasunerajotzen ba al daki? Bere
|
buruaz
beste egiteko zorian dagoen histerikoaren aurrean, nork ukatuko luke ekintzara pasatzeari irmoki aurka egitea. Egitura kliniko bakoitzarentzat eta egora dramatiko bakoitzean, Lacan-ek adierazle nagusi deitu zuenaren zilegizko erabilpena zein den jakitean datza kakoa.
|
|
|
Ezdakit, bada, oso ondo nola esan, ugari baino ugariago baitira burura datozkidan kontuak: beren
|
buruaz
beste egiten dutenak, erasotuak, legearen izenean birrindutakogazteak, emakumeekin egiten dituzten basakeriak, etengabea da laztura... Esateko baino ez naiz gauza; izan ere, larritasuna handitzen zait ohartzean neure ingurumarikoek, gutarrek, harreman sozialetan gaitzesten dutena edo gaitzetsi bide dutena, gero lagunarteko harremanetan berrekoizten dutela.
|
|
2001
|
|
|
Ohikoan, Iparraldeko literatura aztertzen denean, 1972an bururatzen dira ikerketak, hain zuzen ere Mirandek bere
|
buruaz
beste egin zuen urtean. Ironiaz diodanhonek, etsitzeko partez bozkariatu egin behar gintuzke:
|
|
|
Azkenean, biek heriotza eta bakardadea ezagutuko dituzte berenbizitzen amaieran: bata fusilatuta hilko da; besteak bere
|
buruaz
beste egingo du.
|
|
2002
|
|
|
Neronen adiskidea zen eta arbiter elegantiarum bere gortean. Pisonen zimarkukide zelakoan behartu zuten bere
|
buruaz
beste egitera. Epikuroarra, atsegintasunez inguratuta bizitzen jakin zuen, aldi batez karrera politikoa ere egin arren (kontsula eta Bitiniako kontsulordea izan zen).
|
|
|
Bere kontakizunaren arabera, eskutik bere seme Askanio eta sorbaldetan Ankises aita zaharra eramanez, handik irtetea lortu zuen. Eneasen maitemin itsuak jotzen du Dido eta ez dio joaten utzi nahi; baina ez duela lortuko ikustean, bere
|
buruaz
beste egiten du. Eneasek bere bidaian jarraitzen du itsasoa zeharkatuz eta Siziliaraino iristen da, eta gero Italiako kostaldera.
|
|
|
Tradizioak dio maitasun edabe baten ondorioz erotu eta bere
|
buruaz
beste eginda hil zela; horien arabera argiuneren batzuetan idatzi zuen De rerum natura (Gauzen izatasunari buruzkoa). Litekeena da arazo psikologikoak eta beheraldiak izatea, baina ez dirudi poema handi hori soilik argiuneetan idatz zitekeenik.
|
|
2004
|
|
|
gauzak izendatuak dira, Ideietan parte hartzen baitute. Parmenides elkarrizketa gogora dezakegu hemen?; eta (vi) heriotzaz eta arimarenhilezkortasunaz, Sokratesen Defentsa gogoan izanik: heriotzaz ez da beldur Sokrates filosofoa, eta bere
|
buruaz
beste egiterat ez da haizu, zeren, berak dioen bezaia,. Jainkoek daukatenaren zati bat gara gu. Beraz, lan sakona da Fedon, eta guztiz hunkigarria.1.2, Errepublika eta arazo politikoaEsan ohl da Gorgias elkarrizketa Platonen eskola berriaren erakuslea dela.
|
|
2006
|
|
|
Jadanikabertzale munduaz burlatzen da ausarki nobela hartan. Barkamenik ez da izan.Horregatik Udaran ez da sakonki leitu abertzaletasunarekiko begirada ironikosarkastikoa zuelako, orrialdez orrialdeko etengabeko kritika bat, erdiko pertsonaiabere
|
buruaz
beste egitera bultzatzen duelarik, metaforikoki eiki. Gainera Basilikaneta Udaranen erabiltzen nuen euskara errazegia zen:
|
|
2007
|
|
|
Jakina denez, Sokratesek bere
|
buruaz
beste egin zuen astaperrexil pozoia edanda, 399ko martxoan. Heriotzara kondenatua izan aurretik, epaileen aurrean bere buruaren defentsan ziharduenean, gogor kritikatu zituen gezurra eta hitzak erdizka erabiltzea, erretorika hutsalak eta gaiztoak bere bizitza bera jokoan jarri baitzuten:
|
|
2008
|
|
|
Interes sozialari dagokionez, berriz, honako gertaera honekin du zerikusia: batetik, aitak bere
|
buruaz
beste egin zuen; bestetik, isolatzeko arrazoirik ez zegoen (atzeratua ote, eta horregatik ezkutatu zuten gurasoek?); horrez gain, ama erdi itsua zen; gainera, 200 urte lehenago Frantzian gertaturiko beste kasu ospetsu bati buruzko pelikularen estreinaldiak bat egin zuen Genniren kasua azaleratzearekin.
|
|
2009
|
|
|
Ondorenean ere gai horren inguruan lanean jardun zuen eta kontzentrazio eremuetanhildakoen omenez hainbat testu idatzi zituen. Oroitzea baina jasanezina gertatzen zitzaion azkenerako, eta bere
|
buruaz
beste egin zuen 1987an.
|
|
|
Fronte nazionalean eta errepublikanoan eta, kontzentrazio eremuetan, zigor batailoietan eta kartzeletan eraildakoak zenbatzea; atzeguardian hildakoak, exekuzioenbiktimak, bere
|
buruaz
beste egindakoak eta bonbardaketetan hildakoak zenbatzea eta, pertsona bakoitzaren gorpuzkera, adina, egoera zibila, lanbidea, ideologia etaafiliazio politiko edo sindikala aztertzea1.
|
|
2010
|
|
|
> Hasiera zehatzezina.> Bere
|
buruaz
beste egiteko ideia(% 60). > Esperantzarik eza, ezintasuna eta kulpa sentimenduak.> Haluzinazioak.> Eldarnioak (zelotipia, pobretasuna, erasoa).
|
|
|
Depresioa azaltzen den momentuan hainbat gomendio zehatzi jarrai dakieke, adibidez: nork bere
|
buruaz
beste egiteko ideiak edo autolesioak daudenean gaixoabakarrik ez uztea eta objektu arriskutsuak baztertzea (labanak, armak, tresnak, medikamentuak, substantzia toxikoak, sokak, gerrikoak, gas iturriak, etab.), trenaeta metroa ez erabiltzen saiatzea; egiteko errazak egitera animatzea, urduri jarrigabe, gaixoak egitekoa denbora gutxian egiten badu ere, egin duenarengatik zoriondu; jarduera fisikoa ...
|
|
2011
|
|
|
Depresioak, etsipenak eta erruduntasunak eraginda, bere burua zauritzeko eta bere
|
buruaz
beste egiteko joera du. Mugako nortasunaren nahastea duten asko suizidatu egiten dira.
|
|
|
Nahaste hau duten pazienteen portzentaje handi batek bere
|
buruaz
beste egiteko entsegu larriak egiten ditu edo bere burua zauritzen du (Nehls, 1999). Pazienteen% 9 inguruk bere buruaz beste egiten du edo bere buruaz beste egiten saiatzen da.
|
|
|
Nahaste hau duten pazienteen portzentaje handi batek bere buruaz beste egiteko entsegu larriak egiten ditu edo bere burua zauritzen du (Nehls, 1999). Pazienteen% 9 inguruk bere
|
buruaz
beste egiten du edo bere buruaz beste egiten saiatzen da. Baina, bere buruaz beste egiteko arriskua handiagoa da helduaroko lehen urteetan, geroago baino.
|
|
|
Nahaste hau duten pazienteen portzentaje handi batek bere buruaz beste egiteko entsegu larriak egiten ditu edo bere burua zauritzen du (Nehls, 1999). Pazienteen% 9 inguruk bere buruaz beste egiten du edo bere
|
buruaz
beste egiten saiatzen da. Baina, bere buruaz beste egiteko arriskua handiagoa da helduaroko lehen urteetan, geroago baino.
|
|
|
Pazienteen% 9 inguruk bere buruaz beste egiten du edo bere buruaz beste egiten saiatzen da. Baina, bere
|
buruaz
beste egiteko arriskua handiagoa da helduaroko lehen urteetan, geroago baino. Hau da, 25 urte bitartean maizago gertatzen dira suizidio saioak, 30 urtetik aurrera baino.
|
|
|
– Bere
|
buruaz
beste egiteko portaera, entsegu edo mehatxu errepikatuak, norbere burua zauritzeko portaerak (ebakiak, erredurak?).
|
|
|
gehienek abusu sexualak, baina abusu fisikoak ere bai. Bere
|
buruaz
beste egiteko joera handiagoa da haurtzaroan abusu sexualak jasan dituzten mugako pazienteengan (Wagner eta Linehan, 1994). Trauma ondorengo estresaren nahaste moduan agertzen zaigu sarritan mugako nortasunaren nahastea.
|
|
|
Fantasietan murgiltzeko joera dute, baina denborarekin fantasiek indarra galtzen dute, eta beren buruak gero eta gutxiago onartzen dituzte. Horrela, beren
|
buruaz
beste egiteraino hel daitezke.
|
|
|
Fobia sozialaren nahastea pairatzen duten pertsonen garapenak okerrera egin ohi du sarritan, aurkezten duten sintomatologia dela-eta, hainbat zailtasunekin topo egiten dutelako: ikasketak amaitu gabe utz ditzakete, lagunik gabe gera daitezke, bikotea topatzeko zailtasunak izan ditzakete, lan elkarrizketa batera joateko gai ez direla senti dezakete, etab. Hori guztia gutxi balitz, beren
|
buruaz
beste egiteko saiakerak, alkohola eta bestelako substantzia toxikoen gehiegizko kontsumoa edota depresio nagusiaren agerraldia ohikoak izaten dira fobia soziala duten pertsonengan (Vallejo eta Bataller, 1999).
|
|
|
Eskizofrenia dutenen bizi itxaropena gainerako biztanleriarena baino laburragoa izaten da, besteak beste suizidioa dela-eta. Eskizofrenia dutenen% 10ek bere
|
buruaz
beste egiten du eta% 20 gutxienez suizidio saiakera bat egiten dute nahastearen bilakabidean zehar (APA, 2002). Substantzien kontsumoagatiko nahasteak ere tipikoak izaten dira eskizofrenia dutenengan, nikotinarekiko duten dependentzia bereziki deigarria izaten delarik.
|
|
|
Salvador Dalí ren aitaren aldetiko aitonak (Gal Josep Salvador Dalí) paranoia jasan zuen eta bere
|
buruaz
beste egin zuen. Aitaren anaia Rafael ere bere buruaz beste egiten saiatu zen.
|
|
|
Salvador Dalí ren aitaren aldetiko aitonak (Gal Josep Salvador Dalí) paranoia jasan zuen eta bere buruaz beste egin zuen. Aitaren anaia Rafael ere bere
|
buruaz
beste egiten saiatu zen. Zorotasunak sortzen duen herstura jaso zuen Salvadorrek bere arbasoengandik.
|
|
|
Heinrich Schopenhauer gizon sendoa, zurruna, harroa eta erreprimitua zen eta eginkizunaren zentzua oso barneratua zuen, baina semeaz eta emazteaz ez zen arduratzen; hori bai, oso jeloskorra zen. Arthur-ek 17 urte zituela aitak bere
|
buruaz
beste egin zuen.
|
|
|
Joera hori ikusita, aitak Europan zehar bidaia luze bat egitea proposatu zion, itzuleran merkataritza ikasketak hasteko konpromisoarekin. Bidaiatik itzultzean ikasketa horiek hasi zituen, baina laster aitak bere
|
buruaz
beste egin zuen. Handik berehala, amak askatasuna eman zion filosofia ikasketak egiteko.
|
|
2014
|
|
|
kalean edo etxean izandako istripu arin batzuen ondoriozkolesioak artatu zizkioten... Behin, bere
|
buruaz
beste egiten saiatu eta sendatu artekoospitaratzea izan zuen» (ZE, 40). (ZI) eleberriko Rosak psikiatrari aitortzen dio bereirribarrea artifiziala dela, inork ez badaki ere, Tomasek hortzak kolpe batez puskatuzizkionetik.
|
|
|
Interes sozialari dagokionez, berriz, honako gertaera honekin du zerikusia: batetik, aitak bere
|
buruaz
beste egin zuen; bestetik, isolatzeko arrazoirik ez zegoen (atzeratua ote, eta horregatik ezkutatu zuten gurasoek?); horrez gain, ama erdi itsua zen; gainera, 200 urte lehenago Frantziangertaturiko beste kasu ospetsu bati buruzko pelikularen estreinaldiak bat egin zuen Geniren kasua azaleratzearekin.
|
|
|
Eskizofrenia dutenen bizi itxaropena gainerako biztanleriarena baino laburragoa izaten da, besteak beste suizidioa dela-eta. Eskizofrenia dutenen% 10ek beren
|
buruaz
beste egiten du, eta% 20 gutxienez suizidio saiakera bat egiten du nahastearen bilakabidean zehar (APA, 2000). Substantzien kontsumoagatik nahasteak ere tipikoak izaten dira eskizofrenia dutenengan, eta bereziki deigarria izaten da nikotinarekiko duten mendekotasuna.
|
|
|
Psikiatren eta psikologoen elkarte batzuk (AEBko Psikiatria Elkartea edo AEBko Psikologia Elkartea) saiatzen dira beren
|
buruaz
beste egin nahi dutenak babesten. Pertsona horiek babestearren terapeutaren eta pazientearen arteko konfidentzialtasuna hausteraino heltzen dira.
|
|
|
– Zer neurri har daitezke pertsona batek bere
|
buruaz
beste egin ez dezan, ospitalean ez badago?
|
|
|
Hamar urtean zehar gaixotasun sendaezinak zituzten ehun laguni baino gehiagori lagundu zien Kevorkian k beren
|
buruaz
beste egiten. 1999an hilketaz akusatuta presondegira eraman zuten Kevorkian.
|
|
|
Estatu Batuetan depresio nagusiaren nahastea eta distimia gutxiago gertatzen da beltzen artean, hispanoen eta zurien artean baino (Kessler et al., 1994); lurralde horretako egoitzetako zaharren bosten batek depresio nagusia du (Rockwood, Stolee eta Brahim, 1991); batzuetan depresio sintomak dementziari egozten bazaizkio ere, oro har, zahartzaroan ez dago helduaroan baino depresioaren maiztasun handiagorik, adin horretan estres gutxiago dagoelako (Kessler et al., 1994). Hori bai, depresio nagusia duten pertsonen% 15ek bere
|
buruaz
beste egiten du.
|
|
|
Suizidatzeko hainbat modu daude. Pertsona batek bere
|
buruaz
beste egin dezake zuzenki: zubitik behera bere burua jaurtikiz edo lokian tiro bat emanez bere buruari.
|
|
|
zubitik behera bere burua jaurtikiz edo lokian tiro bat emanez bere buruari. Baina sarritan zeharbideak erabiltzen dira bere
|
buruaz
beste egiteko. Esate baterako, edaten jarraitzen duen alkoholikoaren kasuan edo inolako dietarik egiten ez duen arteroesklerotiko hipertentsoaren kasuan.
|
|
|
Shneidman ek (1985) sufrikario sakon bat sortzen duen arazo bati irteera bilatzeko ahalegin kontziente moduan interpretatzen du suizidioa. Bere
|
buruaz
beste egiten duenak soluziobide bat aurkitu nahi du. Kontzientziari amaiera eman nahi izaten dio.
|
|
|
Suizidioaren biktimen artean kontatu behar dira biziraun dutenak ere. Suizidioa gertatu denean bere
|
buruaz
beste egin duenarekin hizketan ari zena edo haren aurrean zegoena da biziraun duena. Pertsona horiek sarritan terapeutak edo zentroko langileak izaten dira, eta errudun sentitzen dira, zerbait gehiago egin zezaketela pentsatuz.
|
|
|
zeinu eta sintoma psikologikoak dira nagusi koadro klinikoan. Depresioagatik, bere
|
buruaz
beste egiteko ideiengatik, oroimenaren galeragatik, haluzinazioengatik edo eldarniozko ideiengatik kexatzen dira.
|
|
2017
|
|
|
Karolina bere ahizparenganako maitasuna adierazten du eta kartzelatua izatearen ondoriozko lotsa azaltzen dio. Behin eta berriro giltzapetzea jasateko kapaz izango den ala ez duda egiten duela erakusten du, eta hiltzeko gogoa ere baduela aitortzen du, aurreneko asteetan, hirutan ahalegindu zen bere
|
buruaz
beste egiten?. Sentimendu horiek guztiak egunerokotasunari eta kartzelaren funtzionamenduari buruzko deskribapen xumeekin nahasten dira.
|