|
2018
|
|
|
Gainera, gizakietan egindako aurkikuntzetako batek adierazi duenez, periferian erantzun inflamatorio eta immune bat ematen denean, TNF, aren aktibazio akutuak garuneko zitokina proinflamatorioen mailak kronikoki igotzen ditu. Horretaz gain, beren
|
buruaz
beste egindako pertsona talde baten garunetan burututako analisiek frogatu dute makrofago peribaskular eta haien aktibazioarekin eta zelula immuneen lekualdatzearekin lotutako faktore inflamatorioen gene espresioa handituta dagoela. Datu hauek periferiako ehunetan ematen diren erantzun inflamatorioek hantura garunera bidera dezaketela eta, ondorioz, depresioa ager daitekeela dioen ideia indartzen dute (8,19).
|
|
|
Beren
|
buruaz
beste egin duten depresiodun gaixoen post mortem garunetan berezko erantzun immunearen osagai diren hantura zitokinen espresioaren igoera aurkitu da. Gainera, depresiodun pazienteen garunetako hainbat gunetan, hipokanpoa, PFC eta hipotalamoa adibidez, mikrogliaren aktibazioa deskribatu da.
|
|
|
Emaitza horietan oinarrituz, deprimituen triptofano mailen jaitsieraren erantzulea IDO aktibitatearen igoera izan zitekeela proposatu da (10). Bestetik, beren
|
buruaz
beste egin duten depresiodun pazienteen mikroglian azido kinolinikoaren kantitatea igota dagoela ikusi da (19).
|
|
2022
|
|
|
Testuinguru honetan, portaera, adierazpen emozional eta kognitibo desegokiak areagotu egin dira, intentsitate handiz gauzatuz. Eskolara joateko beldurra, gizarte isolamendua, jarduera fisikoaren murrizketa, lo ohitura desegokiak, gorputzaren irudiarekin loturiko elikadura desegokiak, sare sozialen bidez egindako jazarpena, autolesioak, bere
|
buruaz
beste egiteko saiakerak, alkohola, tabakoa, eta legez kanpoko beste sustantzien kontsumo goiztiarra, pantailen erabilpen desegokia, apustuak. Suminkortasuna eta haserre sentimenduak gora egin dute, eta bere eragina izan du gazteen portaeran. f) Suizidioak
|
|
|
Nafarroan, 2020 urtera arte, datuak egonkor ageri dira erregistro fidagarriak daudenetik: 50 pertsona inguru hil dira urtero bere
|
buruaz
beste eginda. Horietatik,% 55 inguru osasun mentaleko sare publikoan tratamenduan zeuden heriotza gertatu zenean.
|
|
|
2020 urtean egonkortasuna mantendu zen, Espainiako beste herrialdeetan ez bezala. Baina 2021eko datuetan, joera aldaketa bat ikusten da, bere
|
buruaz
beste egiten duten pertsonen kopurua modu esanguratsuan hasi de hau da% 31,8 2020arekin alderatuta. Kontuan hartu eta aztertzeko bi datu ditugu, erabakiak hartzerako orduan garrantzitsuak izan daitezkeenak:
|
|
|
Kontuan hartu eta aztertzeko bi datu ditugu, erabakiak hartzerako orduan garrantzitsuak izan daitezkeenak: 1 Beren
|
buruaz
beste egin zuten pertsonen% 39,7 Osasun Mentaleko sare publikoan tratamenduan zeuden. 2020an baino% 13 gutxiago.
|
|
|
Oraindik urte osoko datuei zain bagaude ere, joerak berdin jarraitu badu, 2020 eta 2021 urteen artean larrialdi Psikiatriko bat dela-eta gure eskualdean artatutako nerabeen kopurua bikoizteko bidean zegoen. Kasurik gehienak, gainera, autolesio edo euren
|
buruaz
beste egin nahi izan duten nerabeen kasuak dira, inguruko erkidego eta herrialdeetan hauteman izan den moduan. Datuok buruan edukita, esan genezake pandemiak nerabeen osasun mentalean eragin duela bereziki.
|
|
|
Zaila izan da kalitatezko esku hartzea bermatzea, eta fase berri honetan, arreta normalizatuagoa ematen ari garenez, sentsazioa da egoera batzuek okerrera egin dutela, eta eragin handia izan dutela maila psikoemozionalean. Nire kontsultara etortzen ziren pertsona batzuek beren
|
buruaz
beste egin dute edo saiatu dira, beste batzuek behar bezala erabili dute beren biziraupena, eta, hein handi batean, bizi izandako egoerak larriagotu egin ditu aldez aurreko prekarietateegoerak. Zerbitzuetan aurreko egoerara itzuli gara, eta, kasu batzuetan, irisgarritasun txikiagoz, hala nola, Gizarte Segurantza, Atzerritar Saila (Extranjena)...
|
|
|
Oraindik urte osoko datuei zain bagaude ere, joerak berdin jarraitu badu, 2020 eta 2021 urteen artean larrialdi Psikiatriko bat dela-eta gure eskualdean artatutako nerabeen kopurua bikoizteko bidean zegoen. Kasurik gehienak, gainera, autolesio edo euren
|
buruaz
beste egin nahi izan duten nerabeen kasuak dira, inguruko erkidego eta herrialdeetan hauteman izan den moduan. Datuok buruan edukita, esan genezake pandemiak nerabeen osasun mentalean eragin duela bereziki.
|
|
|
Sintomek eguneroko jarduerak egiteko funtzionaltasun galera (8), morbilitatea eta mortalitatea sustatzen dute (9). Are gehiago, bizi kalitatearen gutxipena bultzatzeaz gain (10, 11) bere
|
buruaz
beste egiteko arriskua areagotzen dute (12) eta desgaitasuna pairatzeko arrazoi nagusietariko bat da (13, 14). Europako osasun inkestaren arabera, depresioak 75 urte baino gehiagoko adindu espainiarren% 15i eragiten die (15).
|