|
2000
|
|
|
Bata atxilotua. Bestea, izartxo izan guran zebilena, egun bat lehenago bere
|
buruaz
beste eginikoa.
|
|
|
Gehiago oraindik: oso posible zela Eiderrek bere
|
buruaz
beste egin izatea. Arrazoi sinplea zen, bai.
|
|
|
–Ahaztu itzazu pentsamendu horiek, mina baino ez dizute ekarriko eta. Nahikoa izan dugu azken hilabete honetan, orain bere
|
buruaz
beste egin zuela pentsatzen hasteko.
|
|
2001
|
|
|
Prostituzioa da neska erromes askoren irteera bakarra. Bere burua saldu edo bere
|
buruaz
beste egin. Indian 400.000 haur prostituzioan lan egitera behartuta daude.
|
|
|
Bizitza guztian zapaldua eta gutxietsia izango dela badaki alarguntsak. Beraz, bere
|
buruaz
beste egitea zoritxarreko soka honen azken muturra da, halabeharrezkoa halere.
|
|
|
Senarrak eta beraren etxekoek –emaztea erre, urkarazi edo irato egin badute–, epailea, medikua eta polizia igurtzi egiten dituzte, emazteak bere
|
buruaz
beste egin duela esan dezaten.
|
|
|
Medikuak, bere aldetik, jazoerari emazteak bere
|
buruaz
beste egin duen itxura emateko, emaztea zainetatik gaizki zebilela azalduko duen agiri bat egingo du. 5.000 rupia irabaziko ditu.
|
|
|
Honatx horrelako kasu bat. Poliziaren arabera Vijaalakshmi Jainek bere
|
buruaz
beste egin zuen senarraren etxean. Ez zen artean urtea ezkondu zela.
|
|
|
Neskatxak, etsirik, jauzi egin zuen putzu zulorat eta ito. Senargaiak, neskatxaren azkenaren berri jakin zuenean, pozoia hartu eta bere
|
buruaz
beste egin zuen.
|
|
|
Behin saihetsak puskatu eta eritegira eraman zuten. Han andreak ganibeta hartu eta bere
|
buruaz
beste egin zuen.
|
|
|
Mathuran ek, senarra hil zitzaionean, gizonarentzat egindako txondorrean bere
|
buruaz
beste egin nahi izan zuen. Jakin ere, ze etorkizun gorria zuen bazekien.
|
|
|
Behin baino gehiagotan bere
|
buruaz
beste egiten lehiatu zen, horren eramanezina zen bere bizimodua. Behin mamorro pozoia jan zuen, bestean pozadera batean behera bota zuen bere burua.
|
|
2002
|
|
|
Elbarri gelditu zenean, erabat etsita zegoen Gonzalez. Bere
|
buruaz
beste egiteko gogoeta ere egin zuen.
|
|
2003
|
|
|
Espagetiaren atentatuak zertzelada suizidak zituen gainera: espagetiaren parte bat poltsiko barruan zegoen, baina gainerakoa zintzilik zeukan Malcok poltsikotik kanpora eta, halako batean, erditik hautsi zen espagetia;
|
buruaz
beste egin zuen espagetiak. Halako moldez non alkondarako poltsikotik praketara jausi eta tomate hondamendia Malcoren arropa guztietara barreiatu zuen.
|
|
2004
|
|
|
Bonbardaketa izan zenetik, hilabeteko tarte horretan, fabrikako giroa itogarria bihurtu zen: langileetako bat, Senén Pineda izeneko asturiarra, biltegiko kutxen artean agertu zen zerraldo, Astra bat ahoan sartu eta
|
buruaz
beste eginda. Poltsikoan sinatu bako mezu bat aurkitu zioten, gogoraraziz etsaiarentzat ari zela lanean, eta pentsatzeko ondo zertan ari zen, eta damutzeko, errudunek hori egin behar dutelako, damutu.
|
|
2005
|
|
|
Lehenengo Ander hiltzen da, bere
|
buruaz
beste eginda edo bestela norbaitek eraila; ez dago beste aukerarik, eta ez bata ez bestea ez dira logikoegiak. Gero, lapur batzuk jatetxean lapurtzen ahalegintzen dira, ostikoka bidaltzen ditugu, eta handik ordu batzuetara bihotz bat josten dute nire etxeko atarian.
|
|
2006
|
|
|
" Nire gezurren arrakaletan egiaren apurrak aurkitzen dakizu". Baina halakorik egingo banu neure
|
buruaz
beste egin nuke, duintasuna mantentzearren. Odolak enpagua ematen dit eta, bigarren pisuan bizi garenez, pastillak aukera bakarra.
|
|
|
Heikeek galdu zuten borroka, eta gerlari asko hil ziren. Bizirik geratu zirenek beren
|
buruaz
beste egin zuten itsasora salto eginda. Antoku borrokaren erdian zen, Nii bere amonarekin, eta honek erabaki zuen ez berak ez enperadore txikiak ez zutela gengi anker haien eskuetan erori behar.
|
|
2007
|
|
|
teorian, garaitu? zuen emakume ederrak bere
|
buruaz
beste egin zuen.
|
|
|
Jendea harritu egiten duk, gure herrian bere
|
buruaz
beste eginda auto istripuz baino gazte gehiago hiltzen delako. Nik gero eta argiago zeukaat elur lainoengatik dela.
|
|
2008
|
|
|
Ospitalean neure
|
buruaz
beste egiten saiatu nintzela kontatu zidaten. Arantxari, berriz, lehen egunetan gertutik zaintzeko eskatu zioten.
|
|
|
Baina ez erakusteko gehiegizko arretarik. Psikologoak esan zion ez zuela uste neure
|
buruaz
beste egiteko asmorik nuenik. Benetan buruaz beste egin nahi dutenek ez omen dute itxaroten beraien bikotea lanetik itzultzen den ordura arte.
|
|
|
Psikologoak esan zion ez zuela uste neure buruaz beste egiteko asmorik nuenik. Benetan
|
buruaz
beste egin nahi dutenek ez omen dute itxaroten beraien bikotea lanetik itzultzen den ordura arte. Ziurrenik, arreta neureganatzeko metodo bat besterik ez zela.
|
|
|
Eta nik uste horretan arrazoia duela psikologoak, ez dudala neure
|
buruaz
beste egin nahi. Azken eztabaidaren ostean, ordea, Arantxak betiko alde egin duela konturatu naiz.
|
|
|
Ofizial gisa alferrikakoa izateaz gain, eta eragin txarrekoa gizonen artean, bistakoa zen martxa hartan laster bere
|
buruaz
beste egingo zuela; eta, beraz, inor ez zen asko harritu, ezta penatu ere, itsasoa branka aldetik genuen gau ilun batez betiko ezkutatu zenean.
|
|
|
Eta txakurra? Bere
|
buruaz
beste egin ote zuen burutazioa izan zuen hurrena, agian basoak eskainitako bakardadea aprobetxatuz, txakurra tirokatu ondoren. Baina ez, aukera hark ere ez zuen sinesgarritasunik.
|
|
|
Hiriko gidak eskuetan zituztela hilotzaren zapata beltzei begira egon omen ziren, harik eta udaltzainak etorri eta lekua hesitu zuten arte. Erori zen lekuan harlauza zenbait pitzaturik omen daude, gehiagok ere beren
|
buruaz
beste egiteko plaza bazter eder hori aukeratu izan duten seinale. Lekukoren batzuek diotenez, emakume gazte batek hautsi omen zuen begira zeudenen hesia, eta, hilotzaren ondoan belauniko jarririk, azken besarkada bat eman omen zion mahai zapiaren gainetik.
|
|
|
Aurtengo irailaren 12an, David Foster Wallace idazleak bere
|
buruaz
beste egin zuen. Emazteak aurkitu zuen biharamunean.
|
|
|
Zer egiten zuen han balea hark, zergatik ez zen ontziaren bidetik baztertu, ohi bezala? Orduantxe ulertu zuen bere
|
buruaz
beste egin zuela baleak, non eta ozeanoaren erdian.
|
|
2009
|
|
|
Lanean, pare bat egun jai hartu behar nuela esan nien, nirekin bizi zen aitonak bere
|
buruaz
beste egin zuelako. Ez zitzaien gauza bitxiegia iruditu eta ontzat eman zuten nire erabakia, azken finean, lan egiten nituen egunak baino ez nituen kobratzen?.
|
|
|
Pentsamenduan eta elestan, aldiz, patxada handienaz lotzen bide zitzaion heriotzaren gaiari. Wertherrek bere
|
buruaz
beste egin aurreko gutunean Lotteri, idazten du, heriotzaz orokorki bai, baina norbere heriotzaz ez daukagula sentsaziorik, adikuntzarik. Norbere heriotza zinez irudikatu ezin dugun zerbait da.
|
|
|
da, beste ezerekin erreferentziarik gabe, konparaziorik gabe ezerekin. ...hura posible ez denaren, pentsamenduan lekurik ez duenaren (ez zergatik ez zertarako ziorik duenaren, esplikaziorik ez duenaren), absurdoaren errealitate bilakatzea zen, zentzugabekoaren gorpuztea, hitzekin esan ezin denarena, ikusi eta ezin sinetsi denarena (ematen diren esplikazio sozio-politiko ekonomiko razional guztiek ezer ez diote egiaz funtsezkoaz), eta esperienzia hura ulertu ezinda bere
|
buruaz
beste egin du berak 1978an. Fededun haiek utzita orain:
|
|
|
Bere
|
buruaz
beste egin al zuen?
|
|
|
harena emakume hautsi baten historia baitzen, azken batean: bera bezalako emakume bat, egoera latz bati aurre egin behar izan ziona, harik eta, gizartearen arauei eta debeku moralen muga estuei aurre egin ezinik, nahi ez zuèn erabakia hartu zuen arte, bere
|
buruaz
beste egiten zuela, trenbidera botata; bera. Ada, dibortzioaren kontra zegoen printzipioz, umetatik etxean ez zuen besterik entzun:
|
|
|
Arlo hartan, gainera, Maria Bibiana ez bezala, izeba Ernestinarekiko lotura estuagoa zuena, joera berekoa atera zitzaion Ada, halako eran, non ez baitzen harritzekoa amaalabak elkarrizketa friboloetan murgilduta ikustea: Rodolfo Valentinoren eraztun bat enkantean jarri, eta badakizu zenbat pagatu duen emakume batek, Ada?, hamar mila dolar?!; bai, ama, baina emakume horrek ez du bere
|
buruaz
beste egin, eta hori ere zerbait da; arrazoi duzu, gauza bat baita Jainkoarengatik hiltzea eta beste bat Rodolfo Valentinorengatik?; Rodolfo Valentino, hala ere, gizon liraina zen, ez niri ezetzik esan?; lasai, Ada, orbetarrok ere bai baitugu geure Rodolfo Valentino: Teofilo Maria?
|
|
|
–Baina nola atera zarete tramankulu honekin kalera? Zeuen
|
buruaz
beste egin nahi al zenuten edo?? –esan zuen egunkaria eskuan zeramàn gizon gorbatadun batek.
|
|
|
Gaur goizean, emakume adindun bat bere
|
buruaz
beste egiten saiatu da Boluetan, herri honetatik Durangora doan trenaren pasabidean bere burua jaurtiz.
|
|
|
Ikusi duzu sekula bere
|
buruaz
beste egin duen pinurik?
|
|
|
Ondoan pistola ageri zen. Bertsio ofizialaren arabera, bere
|
buruaz
beste egin zuen. ETAko kide izatea leporatzen zioten.
|
|
|
Ordea, analgesikoen eta suiziden gaineko Koldo Goitiaren hipotesia aintzat hartuta, baliteke Nafarroako farmazialarien itxurazko eskuzabaltasun horren azpian ni suizidiora bultzatu nahia ezkutatzea, beren irrika isila izatea nik lehenbailehen neure
|
buruaz
beste egin dezadan: EAEko turista bat gutxiago.
|
|
|
Arlo hartan, gainera, Maria Bibiana ez bezala, izeba Ernestinarekiko lotura estuagoa zuena, joera berekoa atera zitzaion Ada, halako eran, non ez baitzen harritzekoa amaalabak elkarrizketa friboloetan murgilduta ikustea: Rodolfo Valentinoren eraztun bat enkantean jarri, eta badakizu zenbat pagatu duen emakume batek, Ada?, hamar mila dolar...!; bai, ama, baina emakume horrek ez du bere
|
buruaz
beste egin, eta hori ere zerbait da; arrazoi duzu, gauza bat baita Jainkoarengatik hiltzea eta beste bat Rodolfo Valentinorengatik...; Rodolfo Valentino, hala ere, gizon liraina zen, ez niri ezetzik esan...; lasai, Ada, orbetarrok ere bai baitugu geure Rodolfo Valentino: Teofilo Maria...
|
|
|
Gaur goizean, emakume adindun bat bere
|
buruaz
beste egiten saiatu da Boluetan, herri honetatik Durangora doan trenaren pasabidean bere burua jaurtiz.
|
|
|
haren ilusioak eta haren ametsak, haren kontraesanak eta haren zalantzak, haren ahuleziak eta haren ezintasunak, ezin ase zituèn bihotzaren gose egarriek estututa... harena emakume hautsi baten historia baitzen, azken batean: bera bezalako emakume bat, egoera latz bati aurre egin behar izan ziona, harik eta, gizartearen arauei eta debeku moralen muga estuei aurre egin ezinik, nahi ez zuèn erabakia hartu zuen arte, bere
|
buruaz
beste egiten zuela, trenbidera botata; bera –Ada– dibortzioaren kontra zegoen printzipioz, umetatik etxean ez zuen besterik entzun: balio eskalako lehen balioa familia da, familia eta familia; protagonista anatematizatzeko prest egon zitekeen, hortaz, baina nola lortzen zuen liburu egileak, bere arte ederraren ahalaz, Ana Kanerinaren baitan sartzea –Txaro Goirik esan zionez, bazirudien Tolstoik beste emakume eredu bat eraiki nahi izan zuela, askoz ere kontserbadoreagoa, harik eta nobelako emakume protagonistak bere iritzia ezarri zion arte–, hezur haragizko errealitaterik mingarriena atzemateraino, non gauzak guztiz beste era batean ikusten baitziren!; hantxe tolesten zen, izan ere, hatz salatzailea, eta hantxe zabaltzen besoak, irakurleak hobets zitzan errukiaren irinak akusazioaren zahien aurrean, haiek guztiak nobelan zehar landutako iritziaren galbahetik iragazita gero; nola poztu zen Ada Ana Kareninaren pozaldiekin, nola egin zuen negar haren negarraldiekin, eta nola sentitu zuen haren heriotza berea ere balu bezala, haren jokabideari buruzko epaiketa guztiz sumarioak bazter utzita!; Teofilo Mariak, aldiz, Anari –biktimari– defendatzeko aukera txikienik eman gabe –Adak Anaren abokatu defendatzailetzat behar zuen bere burua une hartan–, akusatu egin zuen, eta akusatu ez ezik, erre ere bai... apaizak ere ezin hobeto laburbildu zuen bere esaldian han gertatua:
|
|
|
–Baina nola atera zarete tramankulu honekin kalera? Zeuen
|
buruaz
beste egin nahi al zenuten edo...? –esan zuen egunkaria eskuan zeramàn gizon gorbatadun batek.
|
|
2010
|
|
|
esan zion don Anizetok aitari, niri begira, irri urduri hala moduzko bati eusten nion bitartean: mendekua mendekua mendekua!; hantxe bukatuko zitzaizkien aitari, amari eta aita kalonjeari harrokeriak, ni habetik zintzilik ikustean!; hantxe bukatuko zitzaizkien hitzak, eta hantxe bukatuko itxurakeria guztiak!; burutik erauzi ninduten, eta nik ere burutik erauziko nituen guztiak, neure
|
buruaz
beste eginez!; zoritxarrekoa nintzen, bai, baina primeran oroitzen dut nola, ideia hura sartu zitzaidanean, haize askatzaile bat bezala sentitu nuen; sutan nengoen, baina hotz nengoen aldi berean, erabakiaren atzeraezintasunak edo lasaituta; gero, abagunea bilatu, zuk eta Domingok auzoko jaietara zindoaztela esan zenuten, eta Maria Bibiana eta Ada honen langelara?, eta hura baliatu nuen, giltza e...
|
|
|
bere betetasun eta distiratasun osoan ager zekidan, ukoaren nolabaiteko proba gainditu ondoren? Eta nire
|
buruaz
beste egiteko saio hura ez ote zen, ondorioz, benetako saio bat izan?, zeren hurrengo pausoan, hurrengorik izatekotan, jo dezagun baietz, nire ahalegin hura berez izan zena baino minutu batzuk luzeagoa izan zela?, bizi senak beste aitzakia bat asmatuko baitzuen, eta hala segituko bainuen, neure ustezko asmoei uko egin eta atzera egin arte. Hala ote?
|
|
|
Jendeak, izan ere, gure etxean berdin?, maitasunaz hitz egiterakoan, noiznahi zituen ahotan Romeo eta Julieta, maitasun sutsuaren eredu gisa, eta nengoen bezala nengoelako edo, entziklopedian kontsultatu eta berandu gabe jakin nuen haien gutxi gorabeherako historia: elkarri gorroto ziotèn familia bitako kideak zirela, bata montescotarra eta bestea capuletotarra, elkarrekin maitemindu eta, familien arteko liskarrengatik, mila oztopo eta beste hainbat traba izan zituztenak, harik eta beren
|
buruaz
beste egin zuten arte, lehenik Romeok eta gero Julietak; egia da, bai, suizidioa bekatu larria zela, baina nola hunkitu ninduen haien historiak, eta nola piztu zitzaidan bihotzean haienganako sinpatia?!; baita haiei buruz zerbait gehiago jakiteko grina ere, eta hala, egun batean, etxera etortzen zèn fraide debozionistari isil gordeka bezala galdetu nion: –Ezer idatzi al zuen Bécquerrek Romeo eta Julietari buruz???;. Zergatik galdetzen didazu??, harritu zitzaidan fraidea;. Bécquer askotan aritzen da maitasunaz eta??;. Bécquerrek ez baina idazle ezin handiago batek idatzi zuen haietaz:
|
|
|
–Infernuan ere mailak eta mailak daude, eta morfinomanoena da okerrena?. Eta nola burua galdu eta garrasika hasi bainintzen, eskatu ere, eskatu nion pistola bat, neure
|
buruaz
beste egiteko, zeren hilzori ezin minberagoan bainengoen eta zeren heriotzak minezko min guztiak moztuko baitzizkidan errotik?, bera gogorrago jarri zitzaidan: –Ez al zenekien gerrara zentozela?
|
|
|
Izan ere, Domingo kontsekuentea zen, bai, baina bide okerretik zebilen; ulertu ere, ulertzen nion jarrera, jakina, nik ere neure krisia izan bainuen, Jainkoagandik urrundu ninduena, neure
|
buruaz
beste egiteko punturaino ia; baina garai hartako gizona ere banintzen. Domingo baino askoz lotuagoa ere bai, bistan da?, eta aurreiritzi asko nituen, baita betiko inertziak ere, anaia deskalifikatzera eta nik neuk eraiki niòn idulkitik botatzera bultzatzen nindutenak, buruan bainuen, besteak beste, Domingok Jainkoaren laugarren manamendua hautsi zuela:
|
|
|
Nire kasuan, baina, bestela joan ziren gauzak, ez bainuen larritasunik sentitu, halako konformidade bat baizik, hain gertatu zitzaidan ideia ustez desesperatu hura bakezkoa eta baltsamikoa? Ez nuen, hala ere, neure
|
buruaz
beste egin, bistan da. Nola, bada, anaia orduantxe sartu baitzitzaidan gelan?
|
|
|
ezkongai ona izan zitekeen niretzat ere, zinez, hipotetikoki? Eleberriaren onena, hala ere, bukaera gertatu zitzaidan, noiz eta protagonistari bizitzeko arrazoiak moteldu eta makaldu baitzitzaizkion, zergatik eta, Lulú bere haurraz erditu zenean, biak hil zitzaizkiolako, ama eta haurra, halako eran, non, hondarrean, bere
|
buruaz
beste egitea erabaki eta pozoia, aconitina cristalizada de Duquesnel, hartu baitzuen.
|
|
|
konstituzio guztietan aldarrikatuko nuke pertsona heldu guztiek beren burua hiltzeko duten eskubidea. Izan ere, halabeharrez etorri ginen mundu honetara, gu libre ez ginela, eta hori ontzat hartzen dugu; eta orain zer, erabaki libre batean bere
|
buruaz
beste egiten duenari jarrera itsustu eta traba eta oztopoak jarri behar ote dizkiogu. Presidenteek, epaileek eta mundu osoan diren jakintsu guztiek ez al digute esaten, ordea, libre izateko jaio ginela mundu honetara??
|
|
|
Orduan?? Hura ez al zen, izan ere, kontraesan handia?; aitak etxeko ardi beltzak bezala bukatu baitzuen, azken batean, bere
|
buruaz
beste eginda. Baina ez, hark ere bazuen bere esplikazioa?
|
|
|
Edo, besterik gabe, aitak bere min hura ezin jasan, buruaz nagusitu ahala bereganatzen ditu minezko minak buru bihotzen norabide guztiak, non urtu eta ezaba baitzitezkeen Beñardoren, Jainkoaren eta aitaren beraren irudiak, baita haiei lotutako pentsamendu eta sentimendu guztiak ere, betiko atsedena amets? eta minak erabaki ote zuen, azkenean, minaz eta bere
|
buruaz
beste egitea. Hori ere baliteke, nik uste?
|
|
|
Aurrez aurre nuen, bada, bere
|
buruaz
beste egin zuenaren hilotza, halako nazka bat eragin zidana, nazkak dardara. Edo beste bat ote zen dardararen lehen kausa:
|
|
|
Gnoli eta Volpik 1997an eginiko elkarrizketan, filosofo alemaniar juduari buruz galdetu zioten. Arin arin erantzun zien Pirinioetatik Espainiarantz ihes egin zuelako berria izan zuela eta beranduago Portboun bere
|
buruaz
beste egin edo baten batek hil zuela. Hala ere, jarraian, gaineratu zuen ez zuela oso ongi ezagutzen Benjaminen lana, ezta historiaren filosofiaren tesiak ere, historiaren interpretazioan behin betiko pentsalaria Spengler izan zelako.
|
|
|
Zuzendariaz ari zen, bere
|
buruaz
beste egitera zihoala lau haizetara zabaltzen zuenaz.
|
|
|
–Bitxia duk, baina ez zuan suizidatu. Jakina, jende guztia zabilek esaten bere
|
buruaz
beste egin zuela, baina ez zuan hala izan, istripu barregarri horietako bat izan zuan.
|
|
|
Izan ere, Domingo kontsekuentea zen, bai, baina bide okerretik zebilen; ulertu ere, ulertzen nion jarrera, jakina, nik ere neure krisia izan bainuen, Jainkoagandik urrundu ninduena, neure
|
buruaz
beste egiteko punturaino ia; baina garai hartako gizona ere banintzen —Domingo baino askoz lotuagoa ere bai, bistan da—, eta aurreiritzi asko nituen, baita betiko inertziak ere, anaia deskalifikatzera eta nik neuk eraiki niòn idulkitik botatzera bultzatzen nindutenak... buruan bainuen, besteak beste, Domingok Jainkoaren laugarren manamendua hautsi zuela:... izan ere, aita zernahi izan zitekeen, niri ere ez zitzaizkidan sarritan gustatzen haren manerak, baina aita beti aita; buruan nuen anarkistak jainkogabe madarikatu batzuk zirela, eta buruko harrian nituen aspaldi zizelkatutako esaldiak:
|
|
|
Aurrez aurre nuen, bada, bere
|
buruaz
beste egin zuenaren hilotza, halako nazka bat eragin zidana, nazkak dardara... Edo beste bat ote zen dardararen lehen kausa:
|
|
|
Jendeak, izan ere —gure etxean berdin—, maitasunaz hitz egiterakoan, noiznahi zituen ahotan Romeo eta Julieta, maitasun sutsuaren eredu gisa, eta nengoen bezala nengoelako edo, entziklopedian kontsultatu eta berandu gabe jakin nuen haien gutxi gorabeherako historia: elkarri gorroto ziotèn familia bitako kideak zirela, bata montescotarra eta bestea capuletotarra, elkarrekin maitemindu eta, familien arteko liskarrengatik, mila oztopo eta beste hainbat traba izan zituztenak, harik eta beren
|
buruaz
beste egin zuten arte, lehenik Romeok eta gero Julietak; egia da, bai, suizidioa bekatu larria zela, baina nola hunkitu ninduen haien historiak, eta nola piztu zitzaidan bihotzean haienganako sinpatia...!; baita haiei buruz zerbait gehiago jakiteko grina ere, eta hala, egun batean, etxera etortzen zèn fraide debozionistari isil gordeka bezala galdetu nion: " Ezer idatzi al zuen Bécquerrek Romeo eta Julietari buruz...?";" Zergatik galdetzen didazu?", harritu zitzaidan fraidea;" Bécquer askotan aritzen da maitasunaz eta...";" Bécquerrek ez baina idazle ezin handiago batek idatzi zuen haietaz:
|
|
|
ezkongai ona izan zitekeen niretzat ere, zinez, hipotetikoki... Eleberriaren onena, hala ere, bukaera gertatu zitzaidan, noiz eta protagonistari bizitzeko arrazoiak moteldu eta makaldu baitzitzaizkion, zergatik eta, Lulú bere haurraz erditu zenean, biak hil zitzaizkiolako, ama eta haurra, halako eran, non, hondarrean, bere
|
buruaz
beste egitea erabaki eta pozoia —aconitina cristalizada de Duquesnel— hartu baitzuen.
|
|
|
konstituzio guztietan aldarrikatuko nuke pertsona heldu guztiek beren burua hiltzeko duten eskubidea. Izan ere, halabeharrez etorri ginen mundu honetara, gu libre ez ginela, eta hori ontzat hartzen dugu; eta orain zer, erabaki libre batean bere
|
buruaz
beste egiten duenari jarrera itsustu eta traba eta oztopoak jarri behar ote dizkiogu. Presidenteek, epaileek eta mundu osoan diren jakintsu guztiek ez al digute esaten, ordea, libre izateko jaio ginela mundu honetara...?
|
|
|
izan balu ere, ez zidala emango esan zidan, berak anaia morfinomano bat zuela, eta ez nekiela zer zen hura: ‘Infernuan ere mailak eta mailak daude, eta morfinomanoena da okerrena’ Eta nola burua galdu eta garrasika hasi bainintzen —eskatu ere, eskatu nion pistola bat, neure
|
buruaz
beste egiteko, zeren hilzori ezin minberagoan bainengoen eta zeren heriotzak minezko min guztiak moztuko baitzizkidan errotik—, bera gogorrago jarri zitzaidan: ‘Ez al zenekien gerrara zentozela?
|
|
|
Nire kasuan, baina, bestela joan ziren gauzak, ez bainuen larritasunik sentitu, halako konformidade bat baizik, hain gertatu zitzaidan ideia ustez desesperatu hura bakezkoa eta baltsamikoa... Ez nuen, hala ere, neure
|
buruaz
beste egin, bistan da. Nola, bada, anaia orduantxe sartu baitzitzaidan gelan?
|
|
|
azpitik suizidioaren itzala nuelako, beharbada, plano estetiko hutsean bazen ere, nik nuèn amodio erromantikoaren irudiaren eraginez, Zapiain estimatuak hala esaten dit bederen, eta bera da —ez ni— kontu hauetan espezialista; irudi hura, baina, ez zen bakarra ez estatikoa, irudi iturri bat baizik... soka biribildu baten irudia etorri baitzitzaidan orduantxe —ganbarako trastelekuan zegoèn soka bera zen, Helenarekin batera ikusi nuena—, baita begi bistan zegoèn eta trastelekua zeharkatzen zuèn habearen irudia ere, ondotik; urduri nengoen, baina mendeku goseak hotz mantentzen ninduen;" Gabinok hartu du onerako bidea, eta horrek merezi du beste benedictine bat, don Nazario" esan zion don Anizetok aitari, niri begira, irri urduri hala moduzko bati eusten nion bitartean: mendekua mendekua mendekua!; hantxe bukatuko zitzaizkien aitari, amari eta aita kalonjeari harrokeriak, ni habetik zintzilik ikustean!; hantxe bukatuko zitzaizkien hitzak, eta hantxe bukatuko itxurakeria guztiak!; burutik erauzi ninduten, eta nik ere burutik erauziko nituen guztiak, neure
|
buruaz
beste eginez!; zoritxarrekoa nintzen, bai, baina primeran oroitzen dut nola, ideia hura sartu zitzaidanean, haize askatzaile bat bezala sentitu nuen; sutan nengoen, baina hotz nengoen aldi berean, erabakiaren atzeraezintasunak edo lasaituta; gero, abagunea bilatu —zuk eta Domingok auzoko jaietara zindoaztela esan zenuten, eta Maria Bibiana eta Ada honen langelara—, eta hura baliatu nuen...
|
|
|
Ikuspuntu honetatik, baina, axaleko eta funsgabeko zerbait ote zen Jainkoari egin niòn ukoa —zure ukoa ere bazena, Damaso, baina baita nire inkontzienteak onartutako eta bideratutako zerbait, ausaz, eta inkontzientearen amarrua, hortaz... —, funtsezkoa —Jainkoa— bere betetasun eta distiratasun osoan ager zekidan, ukoaren nolabaiteko proba gainditu ondoren? Eta nire
|
buruaz
beste egiteko saio hura ez ote zen, ondorioz, benetako saio bat izan?, zeren hurrengo pausoan, hurrengorik izatekotan —jo dezagun baietz, nire ahalegin hura berez izan zena baino minutu batzuk luzeagoa izan zela—, bizi senak beste aitzakia bat asmatuko baitzuen, eta hala segituko bainuen, neure ustezko asmoei uko egin eta atzera egin arte. Hala ote?
|
|
|
Orduan...? Hura ez al zen, izan ere, kontraesan handia?; aitak etxeko ardi beltzak bezala bukatu baitzuen, azken batean, bere
|
buruaz
beste eginda... Baina ez, hark ere bazuen bere esplikazioa... bi kasuak ez baitziren berdintzeko modukoak, antza, aitak, osaba Beñardok ez bezala, ohar bat utzi baitzuen, Teori zuzendua:
|
|
|
zenbat eta gertaera hura gehiago oroitu, orduan eta sinesgarriagoa egiten zait neure interpretazioa. Edo, besterik gabe, aitak bere min hura ezin jasan —buruaz nagusitu ahala bereganatzen ditu minezko minak buru bihotzen norabide guztiak, non urtu eta ezaba baitzitezkeen Beñardoren, Jainkoaren eta aitaren beraren irudiak, baita haiei lotutako pentsamendu eta sentimendu guztiak ere, betiko atsedena amets— eta minak erabaki ote zuen, azkenean, minaz eta bere
|
buruaz
beste egitea. Hori ere baliteke, nik uste...
|
|
2011
|
|
|
Ama eta gizon hura disputan sentitu nituen gau hartan bertan ohetik, amak gerora aitortuko zidanez, hark iritsi orduko azaldu baitzion bere desadostasuna nire kristau heziketari zegokionean. Geroago ondo ikasiko nuenez, ama beti esaneko izango zuen gizon hark, eta burutik pasatu izan zait bere
|
buruaz
beste egitera ere laguntzeko prest izango zukeela, hartaraz gero. Ez dakit esanekotasun hura ez ote zetorkion zelulakide izan ziren garaitik, gaztetan elkarrekin ibiliak baitziren biak gizarte libreago baten aldeko borrokan.
|
|
|
Goio. Gorria, ren bigarrena izan ezik, etakideen ametsek biziaren alde ilunaren zenbait forma barnebildu eta adieraziko lituzkete, murgiltzeak lirateke herioren putzu likinetan, azpimunduaren irudiak, kezkagarriak, infernuko hainbat zirkulu: ...eta agindua ezin betetzea, hiltzera eramango duzunari errieta hilketa horretara bultzatu zaituen azioetako bat egiteagatik (Hamaika Pauso); maitearengandik bereizi beharra, maitearen hilketa, jendarte zuri hila, eri horzgabeak (Zeru horiek); Ama gari berdean etzana amapola odoldu antzo (Koaderno Gorria); psikopata baten atzapar hilgarria lepoan eta psikopataren suntsitzea gero pilulaz lepo eginik,
|
buruaz
beste egitearen aldeko erabakia Bizkaia bouan, aurretik mezu politikoa itsasoratuz munduak izan dezan gure herriaren patu dohakabearen berri (Agirre zaharraren kartzelaldi berriak); komandokide bizilaguna deabru bilakatua, eskuak erretzea, nortasuna galtzea, errugabea hiltzea (Pasaia Blues); giza eta abere haragi zatikatuaren susmoa, norberaren gorputza zatitzea, aita galtzea, bakardadea, Lapur H...
|
|
|
Esate baterako, Carmenen etxetik atera eta poliziaren furgonetan beste espetxe bati buruz kulunka daramatelarik, begitanduko zaio Bizkaia bou zaharrean Alejo Bilbao komandantearekin Cerveraren kanoikadei aurre egiten dabilela: beren
|
buruaz
beste egitea erabakiko dute etsaiaren atzaparretan jausi barik, aurretik, hori bai, mezu politiko bat itsasoratuz, munduak jakin dezan gure aberriaren patu dohakabea? (197 or.), loak hartu baino lehen ere Metxa mezuak jaurtikiz ari baitzen botilatxoetan furgonako leihotik laguntza eske.
|
|
|
Baina 1967ko ETAren V. Asanbladaren ondotik konturatzen hasi omen zen euskalduna eta ezkertiarra izan daitekeela, abertzaletasuna eta independentzia bat etor daitezkeela borroka sozialarekin. Bide berri baten atarian, aurreko zikloari amaiera eman zion Las secretas intenciones aipatu pelikulak, non protagonistak bere
|
buruaz
beste egingo duen,, eta ez da kasualitatea?. 1973an, polizia bila joan zitzaion etxera, eta Mexikora egin zuen ihes, Madril betiko atzean utziz, baita zinemagile espainiar moduan buruturiko etapa ere.
|
|
|
–Akatsa dira helduok umeekin erabiltzen ditugun gezurrak, haurrak egia eta errealitatea ezagutu ez ditzan, engainuarekin lortzen den bakarra delako jakintzarako bide hori are torturagarriago egitea. Azken finean, umeak egia ezagutzen duenean ez da ezer gertatzen, errealitatea ikusi eta ulertzen duenean, heltzen doa, eta ez du bere
|
buruaz
beste egiten, ez du traumarik jasaten, besterik gabe konturatzen da bizitza horrelakoa dela, denek konturatu behar izan dugun moduan?.
|
|
|
geure
|
buruaz
beste egiteko
|
|
|
neure
|
buruaz
beste egiten,
|
|
|
nire
|
buruaz
beste egiteko
|
|
|
Pistola nire
|
buruaz
beste egiteko izan zitekeen, hala izanik ez nioke inori kalterik egingo, liburuarekin baino gutxiagori ziurrenik; harritzen ninduen suizidioaren aukerak, hain ekintza dramatikoek lotsa sortzen baitidate, Lurrek bere buruaz beste egin du komentatuko luketenen aurpegiak imajinatzeak bakarrik atzera eginarazten dit, nire uharteratzea guztizkoa ez zen seinale bestalde, baina zin dagit ez nuela nire a... –Morir matando, a ere ez doa nirekin; hiltzen garenean guztiz desagertzen garela sinesten dut; aldiz, organo boikot egilearen jario nagusi diren beldurrak nirekiko independenteak diren froga?, heriotza ere kontzientzia arazoekin hasteak izutu egiten nau.
|
|
|
Pistola nire buruaz beste egiteko izan zitekeen, hala izanik ez nioke inori kalterik egingo, liburuarekin baino gutxiagori ziurrenik; harritzen ninduen suizidioaren aukerak, hain ekintza dramatikoek lotsa sortzen baitidate, Lurrek bere
|
buruaz
beste egin du komentatuko luketenen aurpegiak imajinatzeak bakarrik atzera eginarazten dit, nire uharteratzea guztizkoa ez zen seinale bestalde, baina zin dagit ez nuela nire asmoen berri. –Morir matando, a ere ez doa nirekin; hiltzen garenean guztiz desagertzen garela sinesten dut; aldiz, organo boikot egilearen jario nagusi diren beldurrak nirekiko independenteak diren froga?, heriotza ere kontzientzia arazoekin hasteak izutu egiten nau.
|
|
|
–Ama batek seme alabak, bi, hil, eta bere
|
buruaz
beste egin zuen; telebistaz berria eman zutenean Marc Cherry pantailari begira zegoen berearekin. Oso desesperatuta egon beharra dago hori egitera iristeko esan omen zion.
|
|
|
Zoragarri sentitzen nintzen, loaren atari gozoan. Ez dakit Lurren amari hain egoera gozoa iruditu zitzaion, berak hartarako nahirik azaldu gabe pasa nintzenez, inoiz baino nerabeago, Lurren ama deitzetik Elena deitzera, eta nik ez dakit zenbat aldiz errepikatu nion traumarik ez nuela, eta noski, ez zela ezer dramatikoa, ez nuela inoiz neure
|
buruaz
beste egiterik pentsatu baina heterosexuala izan behar izan nuela. Lesbiana izanik.
|
|
|
Agerikoegi litzateke berarekin oheratu nahi dudala, orain ere orduan jarraitzen dudanez. Orain orain, berez, sexuak alferkeria edo sortzen dit neure
|
buruaz
beste egin nahi ez dudanetan, zenbat bortxa inongo emaitzarik gabe, zenbat labankada zulo eginetan. Berarekin, soberan da esatea, ez nintzen inoiz oheratu, baina inork baino hobeto ikasi nuen kontra, alde eta beharrezkotasuna arrazoitzen.
|
|
|
Hizkuntzen heriotza aztertzen duten zenbait adituk baztertu egiten dituzte heriotza horretan eragina duten alderdi historiko eta sozialak, eta horrek okerreko uste hori iraunaraztea dakar. Hizkuntzalaritza estrukturaleko alderdiak bakarrik kontuan hartzen dituzten aditu batzuen arabera, hizkuntza batzuek bere
|
buruaz
beste egiten dute pobretzen direnean, eta, ondorioz, komunikatzeko tresna egokia izateari uzten diote. Azterketa bibliografikoek aurkakoa erakusten digute, ordea, hau da, halako aldaketa estrukturalak hizkuntzen gainbeheraren ondorioa direla, eta ez gainbehera horren kausa?.
|
|
|
Ez duzu telebista ikusten? Joan den astean morroi batek bere
|
buruaz
beste egin zuen lixiba edanez. Esmeraldak ezin izanen zuen Julenen hutsaren samina eraman.
|
|
2012
|
|
|
bere
|
buruaz
beste eginez
|
|
|
Zer esango diet? neure
|
buruaz
beste egiteko ideiak janda naukala. Nahia?
|
|
|
–Jainkoarren, emakume gaixo hori sinetsita dago Sandrak bere
|
buruaz
beste egin zuela!
|
|
|
Hondoetako lupetzak dira bere
|
buruaz
beste egiten dutenen tokia.
|
|
|
Bizirik jarraituko du, seguru asko; bulimia dutenek gehiago irauten omen dute. Bere
|
buruaz
beste egiten ez badute, noski. Horrela, bulimiak jota behintzat ez dira hiltzen; heriotza naturalez, esan nahi dut.
|
|
|
bere
|
buruaz
beste egin. Handikiren bat zuan.
|
|
2013
|
|
|
Amarik gabeko etorkizun bat. Plathek bere
|
buruaz
beste egin zuen, sukaldean, gasarekin; aurretik, bere seme alaben logelara joan zen, lotan zeuden biak ohean eta esne beroa eta gailetak utzi zizkien gau mahaiaren gainean. Esnatzen zirenean gosaltzekoa izan zezaten ziurrenik.
|
|
|
Beti dago guztirako arrazoi bat eta agian, semeak eta alabak ulertuko ez bazuten ere, intentzioa eta misterioa argitzen zituen mezua hor egongo zen behintzat. Semeak, ama hil eta handik hogeita hamasei urtera, bere
|
buruaz
beste egin zuen. Ez du ezer esan nahi.
|
|
|
Edo dena esan nahi du. Semeak bere
|
buruaz
beste egingo ote zuen bere ama laurogei urte bete arte bizi izan balitz. Nire amak bizitza luzeagoa izango ote zuen ni han gelditu izan banintz?
|
|
|
Edo hil, edo sendatu. Eta, bistan da, ez nuen nire
|
buruaz
beste egin.
|
|
|
Beti berdinek deitzen zuten: Vlatko ehungarrenez bere
|
buruaz
beste egiten saiatu zela psikiatrikoan; Petra eskilaratik erori zela beste behin; Jakoven autoak ez zuela arrankatu eta ospitalera joan behar zuela; Tito pasiatu; Favorit bat edan Brankoren tabernan arratsaldean; haurrei eskolako lanak egiten lagundu; ostegun gauetan larrua jo; asteburutan zure ama bisitatu... Aspertuta nengoen, Adriana, arnas pixka bat behar nuen.
|
|
|
Ordurako horrelako beste kolpe bat hartzeak ez zion min handiegirik emango Martini. Ez zen berri ona izango, baina ez zuen bere
|
buruaz
beste egingo. Edo hori uste zuen, baina egunkariaren azalean alabaren argazkia ikusi zuenean barru guztiak irauli zitzaizkion.
|
|
|
Hurrengo egunean, eta egun horretan bakarrik, 30.000 hildako izan ziren, 90.000 soldadu errusiar hartu zituzten preso eta milaka eta milaka zauritu gertatu ziren. Deskalabru horren aurrean, porrota ezin jasanik, beren tropen agintari nagusia zena, Samsonov jeneralak, ohore guztia galduta, bere
|
buruaz
beste egin zuen.
|
|
|
Pozoia ekarriko luke jauzika, zikuta, kurarea, eskorpioi bat, sugegorri bat, Errusiako absentarik txarrena. Horrelaxe joango litzateke erbestera, bere
|
buruaz
beste eginda baina besterendu gabe, edo ez behintzat erabat. Versus koldar hutsa da, oilobusti aktibo edo pasibo bat, ez daki ongi, eta hiltzeko ere laguntza behar du, esku arrotz batzuen arrosak inguruan, azalean bake esanezin baten inbasioa, printzesa mutu baten musu gorri hilgarria.
|
|
|
Onartzen dut gerrara joan baino nahiago nukeela neure
|
buruaz
beste egin: ez beste gizaki bat hiltzeko gai ez naizelako, nor bere hiltzaileak bizi du, ni neureak??, gerrarik gabeko idealaren alde bizi nahi dudalako baizik:
|
|
|
Ez didak esango, bada, Haziendarentzat lan egin gura duala?! Zelan ez nuen neure
|
buruaz
beste egingo, semea tontoa atera bazitzaidan?!?.
|