|
2000
|
|
|
Ez dugu hemen jardungo euskal nortasuna zertan datzan definitzen. Esku artean dugun gaia norbanakoaren atxikimenduen ingurukoa izaki, norberak bere
|
burua
euskal herritartzat jotzea izango dajorratutakoaren hari nagusia.
|
|
|
Adibidez, gaur egun Nafar Parlamentuko lehendakariaden Castejon jaunak, PSNko kidea izanik ere, onartzen du Euskal Herria badela kulturalki, sozialki eta historikoki; eskubide politiko batzuk ere badituela onartzeabakarrik falta zaio. Pertsona horri, eta Baztanen bere
|
burua
euskal herritar gisa hartuarren UPNri botoa ematen dion hainbati, une batean ea lapurtarrekin, gipuzkoarrekin, zuberotarrekin, arabarrekin eta bizkaitarrekin batera bere etorkizuna eraiki nahiduten planteatuko balitzaie, gaur egungo indar korrelazioa ez litzateke ordukoarenparekoa izango.
|
|
2002
|
|
|
Alde batetik eta lehenengo eta behin, ez dela egia PPko jendea, oro har, Euskal Herria ontzat jotzen duten jendea dela, abertzaleek ez bezala Espainiarekiko loturak apurtu gura ez arren. Ez dela egia, alegia, beren
|
burua
euskal herritartzat dutenik. Edo zorrotzago formulaturik, euskal herritarrak direla baldin badiote, abertzaleok behartuta egiten dutela bakar bakarrik, zelanbait modan dagoelako eta, segurutik, oztopo izugarriak leuzkaketelako aurrera egiteko hori onartu ezean.
|
|
2007
|
|
|
Hor, identifikazioaren inguruko datu hauek ditugu: erdaldunetan% 11k jotzen du bere buruaeuskal herritartzat soilik, euskaldunetan% 71k, horietan, gainera, zenbat eta euskaraerdara baino hobeto jakin orduan eta gorago joaten da bere
|
burua
euskal herritartzat soilik jotzen dutenen kopurua (erdal elebidunetatik% 62, elebidun orekatuetatik% 74, eta euskal elebidunetan% 81). Euskarak markatzen du, bertakoaizateak baino gehiago, identifikazio nazionala.
|
|
|
Antzeko zerbait ikusi ahal dugu EKEk plazaratutako Praktika kulturalak etanortasun kolektiboak Euskal Herrian ikerketan (EKE,) 5 Norbaitekbere
|
burua
euskal herritartzat sentitzeko baldintzetan EAEn lehendabizikoa «izannahia» da(% 28), Nafarroan berdin(% 24, baina portzentajea bera dute bi hauek: «Euskal Herrian sortua izatea» eta «Euskal Herrian lan egitea»). Gauzak apur bataldatzen dira Iparraldean, non lehendabiziko faktorea «Euskal Herrian sortua izatea» den eta bigarrena «euskaraz hitz egitea».
|
|
2008
|
|
|
Hau guzti hau dela eta, nor bere
|
burua
euskal herritartzat eta Euskal Herriak osatzen duen nazioaren eraikuntzan aportatu nahi duenak hitzordua du biharkoan Izarran. Baita Euskal Herriko selekzioen ofizialtasunaren alde dagoen orok ere.
|
|
2010
|
|
|
Harrigarri da nortasunari buruzko motibazioak indartsuagoak direla etorkinetan ezinez eta herriko ikasleetan. Azken hauek behar bada beren
|
burua
euskal herritartzat hartzen dute jadanik, etorkinek aldiz ez.
|
|
|
Galdea hau zen: « Zure iritziz, zein dira bi baldintza garrantzitsuenak norbaitek bere
|
burua
euskal herritartzat sentitzeko? »
|
|
|
Hori zen, 2005ean egin den ikerketa baten galdera nagusia. « Zein dira baldintza, garrantzitsuenak norbaitek bere
|
burua
euskal herritartzat sentitzeko? ».
|
|
|
Xabierrek bizitakoa gogoan nerabilela otu zaidan, gure
|
burua
euskal herritartzat dugunok gure herria deitzen dugun honetako xokoren batean atzerritar sentitzen garen bitartean ez dela Euskal Herririk izango.
|
|
2012
|
|
|
PPren mezua argia dela azpimarratu du Rajoyk eta euren
|
burua
euskal herritar eta espainiar sentitzen dituztenak ordezkatzen dituztela berretsi du,, izateko modu natural bat delako?.
|
|
2016
|
|
|
«Bizikidetzaren izenean euskararen ezagutzaren unibertsalizazioaren alde egiten duen diskurtso bat da, eta euskaraz ez jakiteko eskubidea gaitzesten duena. Baina baita ere beren
|
burua
euskal herritartzat daukatenen aldetik euskara erabiltzeko hautua egiteko nahi bat espero duen diskurtsoa. Horrelako egiazko nahirik ez balego, betebehar zibikorik ere ez legoke, noski».
|
|
2017
|
|
|
" Hala ere, nortasunari dagozkion desberdintasunik handienak hizkuntza gaitasunaren araberakoak dira (ez jaio tokia)(...) hamar elebidunetik zazpik (%71) dute bere
|
burua
euskal herritartzat soilik; elebidun hartzaileen artean portzentaia erdira jaisten da (%36) eta bikoiztu euskal herritar eta espainol edo frantsestzat dutenena (%25etik %55era). Azkenik, erdaldun elebakarren artean bere burua euskal herritartzat soilik dutenak zazpirena dira (%11), euskal herritar eta espainol edo frantsestzat dutenen portzentaia mantendu egiten da (%56) eta oso egiten du gora bere burua espainol edo frantses soilik dutenen portzentaiak (%22)" (II Inkestan,:
|
|
|
" Hala ere, nortasunari dagozkion desberdintasunik handienak hizkuntza gaitasunaren araberakoak dira (ez jaio tokia)(...) hamar elebidunetik zazpik (%71) dute bere burua euskal herritartzat soilik; elebidun hartzaileen artean portzentaia erdira jaisten da (%36) eta bikoiztu euskal herritar eta espainol edo frantsestzat dutenena (%25etik %55era). Azkenik, erdaldun elebakarren artean bere
|
burua
euskal herritartzat soilik dutenak zazpirena dira (%11), euskal herritar eta espainol edo frantsestzat dutenen portzentaia mantendu egiten da (%56) eta oso egiten du gora bere burua espainol edo frantses soilik dutenen portzentaiak (%22)" (II Inkestan,: 29). hemen, funtsean bakarra den arazo baten bi aurpegiak ditugu:
|
|
|
Azkenik, diferentea da norberak bere barrutik duen autoidentitatearen pertzepzioa eta kanpotik besteek dutena. Diferentea da tuterarrak edo kaskantearrak berak nola senti lezakeen (edo ez) bere
|
burua
Euskal Herritar, eta nik nola eduki nezakeen bera halakotzat (edo ez). Beraz, tuterar edo kaskantearra nola har daitekeen Euskal Herritartzat, ezin da egon erantzun bakarra.
|
|
|
Elizetako artean, literaturan (Navarro Villoslada, Antoñana), folklorean, kiroletan (Tuteran pilota txapelketak jokatzen dira), Nafarroan nonahi kausituko dizu Euskal Herria. Ez dira gutxi zioak, kaskantearrak, euskalduna izan gabe, bere
|
burua
Euskal Herritartzat jo ahal izateko, hala nahi badu?, hori egiteko moduak Pio Barojaren eta Julio Caro Barojaren manera etno kulturaletik Victor Praderaren integrismo katoliko espainolistara edo abertzaletasun petora joan badaitezke ere, euskal herritartasunaren uko agresiboaren posibilitatea baztertzeke, berrikiago ikusten den legez. Berez ez du barakaldotar edo irundarraren kasua baino oso bestelakoa ematen.
|
|
2018
|
|
|
Partekatzen dogun iruditegi kolektiboa unibertso sendo batean kokatzen dogu, eta gure burua munduan kokatuko orduan, Euskal Herria dugu abiapuntu", azaldu dute. Euren
|
burua
euskal herritartzat joz deia luzatu dute, izaera eta sentimendu hori elkarbizitzara, herriko eragileen jardueretara eta ekimen kultural zein sozialetara eramateko.
|
|
2021
|
|
|
Item horietako puntuazioen arabera, hiru hizkuntza profil definitu genituen, aurrez esan bezala, eta artikulu honetarako hizkuntzaren dimentsioan jarriko dugu arreta bereziki. Euskal elebiduna euskal dimentsioan engaiatua (hemendik aurrera EusEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti euskaraz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea beharrezko zela uste zutenak; beren
|
burua
euskal herritar soilik sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela uste zutenak. Elebidun pasiboa euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera Ele Pa laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz bezain eroso sentitzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin euskaraz gaztelaniaz bezainbat aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea zertxobait beharrezkoa zela uste zutenak; beren burua euskal herritar adina espainiar sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela baina baita gaztelaniaz eginikoa ere izan zitekeela esaten zutenak.
|
|
|
Euskal elebiduna euskal dimentsioan engaiatua (hemendik aurrera EusEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti euskaraz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea beharrezko zela uste zutenak; beren burua euskal herritar soilik sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela uste zutenak. Elebidun pasiboa euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera Ele Pa laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen euskaraz gaztelaniaz bezain eroso sentitzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin euskaraz gaztelaniaz bezainbat aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea zertxobait beharrezkoa zela uste zutenak; beren
|
burua
euskal herritar adina espainiar sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz eginikoa zela baina baita gaztelaniaz eginikoa ere izan zitekeela esaten zutenak. UZTARO 119, Bilbo, 2021eko urria abendua
|
|
|
Erdal elebiduna euskal dimentsioan engaiatugabea (hemendik aurrera ErdEle laburduraz izendatuko dugu) multzoan sailkatu genituen gaztelaniaz euskaraz baino erosoago aritzen zirenak; guraso, lagun, Whatsapp-en eta ezezagunekin beti gaztelaniaz aritzen zirenak; euskaldun izateko euskara jakitea beharrezkoa ez zela uste zutenak; beren
|
burua
euskal herritar bezain espainiar edo euskal herritar baino espainiarrago sentitzen zutenak, eta euskal kultura euskaraz ez ezik gaztelaniaz eginikoa ere izan litekeela uste zutenak.
|
|
2022
|
|
|
Arabartasuna zuten aldarri nagusi. Ez zuten euren
|
burua
euskal herritartzat jotzen, eta herrialdearentzat bestelako estatus bat eskatzen zuten, Erkidegotik urrundua. Izango zen hala pentsatzen zuen herritarrik.
|