|
2001
|
|
|
Luzaroan egon gara bide bazterrean, gure ekipaia txikiaren gainean eserita, ea autobusik edo eramango gaituen beste zerbait agertzen den. Erabateko isiltasunean, ziztu arraro etengabea entzuten dut, baina ez da ezer, isiltasuna besterik ez da, nire
|
buru
hezurren artean zarata bihurturiko isiltasuna.
|
|
2006
|
|
|
Badira mostrak esaten dutenak Tihuanacon burmuineko ebakuntzak egiten zituztela orduan. Orduko
|
buru
hezurrak ikusita arkeologoek kirurgia egin zitzaiela baieztatzen dute. Beraz giza anatomiaren ezagutza zientifiko sakona zuten.
|
|
|
mihi bat
|
buru
hezur honek
|
|
2007
|
|
|
Virchow mediku eta antropologoa, sekula inon egin den ikerketa arrazial konpletoena burutu berri duena Alemanian, positibista erradikala eta antirrazista erabakia da, eta eldarnio arrazial patriotikorik ez du ikusi nahi: milaka eta milioika
|
buru
hezur eta ile, begi kolore eta estatura behatu eta neurtu ondoren, ikerketak ondoriatu du alemanak germaniar, zelta, eslaviar eta preindoeuroparren nahasketa errepikatu ezberdinen ondorengoak direla denak, beste herri denak bezala eta bezalakoxea Europan; arraza alemanik ez dago (lurralde alemanetan arrazaren bat garbia egotekotan, judua da hori, ozartu da ironizatzera!); eta arraza gizakiarentza... Zientifiko atzerritar berrienen aitzakiatan hain zuzen, intelektual völkischek, lasai asko, iseka egingo dute. Virchow gaixoaren?
|
|
2011
|
|
|
465 G. L.: «Duela bi miliun urte Afrikan lurperatu 800 ZM3 ko
|
buru
hezur bat...», Zabal, 2 (1973), 41.
|
|
2014
|
|
|
ATAIren
|
buru
hezurra berriz Kanakiara
|
|
|
Laster Frantsesek arrastatu eta hil zuten. ATAIren burua mozturik Noumea hiri nagusian agerian ezarri zuten dotzena bat egunez, gero Parisera ekarri zuten, gizakiaren erakustokian leku bat eman zioten, haatik paperetan markatu gabe
|
buru
hezur horren elementuak.
|
|
|
110 urte berantago, Mitterrand bigarren aldian pasatu eta hilabete berantago, Michel Rocard lehen ministroak kudeatu zituen negoziaketetan Kanakiar abertzaleekin, hauek exijitu zuten ATAIren
|
buru
hezurra bere lurretara eramana izan zedin. Frantsesek baietz ba, baina inork ez baitzekien non ote zen buru hezur hura, gizakiaren erakustokiko zerrendetan ATAIren izenik ez izanki.
|
|
|
110 urte berantago, Mitterrand bigarren aldian pasatu eta hilabete berantago, Michel Rocard lehen ministroak kudeatu zituen negoziaketetan Kanakiar abertzaleekin, hauek exijitu zuten ATAIren buru hezurra bere lurretara eramana izan zedin. Frantsesek baietz ba, baina inork ez baitzekien non ote zen
|
buru
hezur hura, gizakiaren erakustokiko zerrendetan ATAIren izenik ez izanki. Egoera bat batean argitu zen 2011n, gizadiaren erakustokiko obrak lekutzen hasi zirelarik.
|
|
|
Egoera bat batean argitu zen 2011n, gizadiaren erakustokiko obrak lekutzen hasi zirelarik. ATAIren
|
buru
hezurra aurkitu zuen antropologo frantses batek hartaz idatziak zituen elementu antropologikoekin. Joan den agorrilaren 28an bete du beraz bere hitza frantses gobernuak, itzuli dio ATAIren buru hezurra Kaledonia Berriko gobernuari.
|
|
|
ATAIren buru hezurra aurkitu zuen antropologo frantses batek hartaz idatziak zituen elementu antropologikoekin. Joan den agorrilaren 28an bete du beraz bere hitza frantses gobernuak, itzuli dio ATAIren
|
buru
hezurra Kaledonia Berriko gobernuari.
|
|
2015
|
|
|
89 urte zituen. 2013ko otsailean eroriko gaizto bat eginik Baigorriko sortetxean,
|
buru
hezurra hautsiz, orduz geroz osasuna beti mendratuz joan zaio. Aitzineko egun horietan oihartzun txarrak ere beharrietara etorriak zitzaizkigun eta ororen buru bere pausatzea librantza izan da.
|
|
2016
|
|
|
38 urteko gizon gazteari ez zioten janzteko ere aukerarik eman. Kolpeka iratzarririk, seigarren hiltzailea txofer zeukan autoraino eraman zuten, han
|
buru
hezurra hautsi arte jipoitzeko. Autoaren ipurdiari sokaz lotuta karrikan behera arrastan eramanda, trenbide ondoko zutoin batean zintzilikatu zuten.
|
|
|
Birikek igorri airea laringetik iragaten da ahots kordetan zehar (biziki sentikorrak diren muskulu batzuei lotu lokailu elastikoak). Airea pasatzerakoan, lokailu horien bibrazioak eragin presio aldaketa zaluak arnasbideetan hedatzen dira eta anplifikatzen, biriken, ahoaren,
|
buru
hezurraren eta sudur ziloen erresonantziari esker. Soinuaren altuera harien luzeraren (haurrenak ttipiagoak baitira, ahots altuagoa dute) eta hauen tentsioaren araberakoa da (fonazio muskuluek tinkatzen ala laxatzen dituzte).
|
|
|
dira beltz eta laranja koloreko soinekoekin, bertzeak nork beldurtuko dituen ari dira eta haurrak gozokiak bila ibiltzen dira etxez etxe. Eskeletak,
|
buru
hezurrak, mamuak jalgitzen dira herioa haizatzeko, beldurra baztertzeko. Gau horrek hortan du beraz bere izaitea, heriotzaz trufatu eta hari nagusitu nahi du.
|
|
2017
|
|
|
...ema aro arrantza baliabide arrisku arriskuan dagoen espezie arriskugarritasun arteka astenosfera atungorri bakterio baliabide bana besteko banako barrabil barrunbe behaketa eremu belatz beldar beroketa berotegi efektu berotegi efektuko gas berriztaezin berriztagarri berriztatu bilakaera, eboluzio bioaniztasun birika birika arteria birika zain birus birziklatu bizidun biziraupen bizkar muin burmuin
|
buru
hezur datu base deskonposatzaile desoihantze diga digestio hodi digestio sistema dioxigeno disolbagarri DNA dopatze, dopin dortsal ozeaniko drosofila eboluzio, bilakaera egonkortasun ehun eiakulazio ekai, materia ekosistema ekuatore elikadura elikagai energia fosil entzima eoliko epizentro eragotzi erditze eritropoietina ernalketa ernalkuntza aparatu erraboil erradiazio erradioaktibitate errendim...
|
|
2018
|
|
|
geldi hadi sua egitetik, txinpartak urrundik ikusten baitira. Ez duk posible, Xangarin, ene ganibetaren mihiak ez dik gehiago surik. Segur ere odolez itzali berri duk. Ezetz, Jainkoari esker. Prakagorria ospitalean hamar egun iragan ondoan sendatuko duk, baina
|
buru
hezurrean ene makilaren zenbakia gordeko dik. Oraingo denboretan mugazain egiten den militarra mugazain bezala tratatzen diat, hots, ustez amorraturik den zakur zahar bat baino okerrago.
|
|
2019
|
|
|
Oraingoan pirata bat da. Kapelan
|
buru
hezurra, eta eskuetan ezpata duen pirata hankabakarra. Hura ikara hartu duena Anek panpinarekin!
|
|
2020
|
|
|
Baina borrakada gogor bat hartu baituzu
|
buru
hezurrean.
|
|
2021
|
|
|
Dagoeneko, azterketen arabera, 1.60 metroko goratasuna, 50 kiloko pisua, 21 urte zituela uste dute. Ohargarriena,
|
buru
hezurrean zilo bat bazuela, gezi batek eragina eta suposatzen dute Loizuko gizona zauri horretarik hil zela. Bere janari nagusia haragia zela uste dute, arkeologoek egin haginen azterketaren arabera.
|
|
2022
|
|
|
Euskara zaindu batean, idatzitako zazpi ipuin hauek belarrietako gozamena izan dira. Pertsonaia ugari dira istorio ezberdin hauetan, hala nola baratzezainaren emaztearena, erregearena, belea eta txirularena, arratoi bikotea eta Hamelingoena, nini itsuarena,
|
buru
hezurra eta zakur beltzarena.
|
|
|
Lehen tailerrean gizakiaren bilakabidea aipatu dugu, animatzailea Johanne deitzen zen eta arbola handi baten bidez, ikusi dugu gizakiaren bilakaera. Gizaki desberdinak behar genituen sailkatu, Toumaitik homo sapiens era eta
|
buru
hezur batzuk manipulatu ditugu ere (noski faltsuak ziren!) Gero, miaketa arkeologiko batzuk eraman ditugu, animatzailea Ophelie deitzen zen. Egiazko arkeologoak bezala,
|
|
|
zurezko ate beltza burdinazko iltzeek apaintzen zuten, erdi aroko ukitua emanez. Atea zeharkatzean, Anaren baitan hitz bat durundatzen hasi zen, gero eta ozenkiago, behin eta berriro,
|
buru
hezurra osoki bete zion arte. Gezurra.
|
|
2023
|
|
|
Gardenak diren
|
buru
hezurrekin emak bakea.
|