|
2000
|
|
|
BASTERRETXEA, Jose Mari Psikiatria eta
|
buru
gaisotasunak. Gizartea hauzitan. 12 zk. (1979), 64 (Itz.:
|
|
|
BASTERRETXEA, Jose Mari Psikiatria eta
|
buru
gaisotasunak. Gizartea hauzitan. 12 zk. (1979), 64
|
|
2003
|
|
|
Bizitzako egoera zail horien kopuru bera kontuan hartuta, depresioarekiko erresistentziarik txikiena duen genearen bertsioa duten pertsonak bi aldiz eta erdi ahulagoak dira disfuntzio hori jasateko, genearen bertsiorik babesleena duten pertsonak baino, “5 HTT” siglekin ezagutzen dena. Aurkikuntzak berresten du teoria berri bat, zeinaren arabera
|
buru
gaixotasunek eta bestelako patologia konplexuek, oro har, ez baitituzte esplikatzen soilik genetikoak edo ingurumenekoak diren faktoreak, bi gauzen emaitza baitira. “Egoera estresagarriak batera agertzen dira.
|
|
2007
|
|
|
Marrazkiak ere askotan erabili izan dira haurrek gizarte munduaren hainbatarloz dituzten ikusmoldeak aztertzeko; besteak beste, bakeari eta gerrari buruzkoikusmoldeen (Cretu, 1988; ikus XIV. kapitulua) eta
|
buru
gaixotasunen ulermenarengarapena (de Rosa, 1987). Baina agian Familiaren marrazkiaren testa (Corman, 1967) da gehien ezagutzen den teknika.
|
|
|
Sendatu ondoren, medikuak adierazi zuen “atea izan arren, bidea aurkitu zuela”. Done Jakueren ibilbidea
|
buru
gaixotasunarekin lotzen den lehen aldia bada ere, Bideko ospitaleetako psikiatra askok onartzen dute nortasun arazoak dituzten erromesak artatu dituztela. Hori dela eta, azterketa osatzeko, kilometro tarte handiagoa eta paziente gehiago hartzen dituen bat aztertuko da.
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, oraindik ezin da jakin mendekotasunak eragiten dituen buruko gaixotasunak, edo alderantziz. Patologia duala duten pazienteek, sarritan, diagnostikatzeko koadro kliniko konplexuak izaten dituzte, non
|
buru
gaixotasunaren eta mendekotasun jarreraren sintomak ez baitira hain argiak.
|
|
|
Zenbait ikerketa ildoren arabera, omega gantz azidoek zeregin garrantzitsua izan dezakete fisiopatologian, terapian edo nahaste bipolarraren prebentzioan. Frogatu da, halaber, depresioaren eta dementzia batzuen gisako
|
buru
gaixotasunetan badirela elikadura urritasunak zeluletan, baina ez dago ondorio irmorik gabezia horiek funtsezkoak diren zehazteko gaixotasunaren garapenean, larritasun mailan edo tratamendu farmakologikoaren erantzunean. Omega gantz azidoek nahasmendu bipolarrari eragiten dion funtzio neuronalean duten zereginari dagokionez, ekintza mekanismoa ez dago guztiz identifikatuta.
|
|
2009
|
|
|
Europan abian jarri duten proiektu batek erakutsi du, INMORTAL proiektuak, hain zuzen (Norvegiako Ekonomia eta Garraio institutuak eraman du aurrera), nahasmendu neurologikoak eta
|
buru
gaixotasunak direla istripu eragilerik handienak.
|
|
|
Eskerrak beraz: ...Ospitaleko Psikiatri Errehabilitazioaren Kudeaketa Klinikoaren Unitateko buruari; José Luis Pérez de Heredia eta Maider Prieto, Osakidetzako Bizkaiko eremuko psikiatria adituei; Bienvenido Presilla, Argiako Fundazioko zuzendariari (eta fundazioan bertan lagundu zidaten gaixo eta langileei); Jesús de la Gándara, Burgosko Arreta Saileko Psikiatria Zerbitzuko buruari; eta. Bilakaera kronikoa duen
|
buru
gaixotasun larrirako laguntza eta errehabilitazio psikosozialari buruzko X. jardunaldi, etan, Euskalduna jauregian, 2007ko azaroan, bildu zen hainbat adituri. Eta eskerrak, batez ere, Pablo Malori, fakultatibo espezialista Bilboko Bombero Etxaniz Osasun Mentaleko Zentroan.
|
|
|
Onura kognitiboek memorizatzeko gaitasuna handitzen dute. Adinekoek hobeto egiten diote aurre
|
buru
gaixotasunari, ikasteko eta eztabaidatzeko aukerak areagotzen dituzte, gizarte trebetasunak garatzen dituzte, arazoak konpontzeko eta teknologia berriak erabiltzeko trebetasunak, eta ekimena, malgutasuna, irekitasuna, enpatia eta sormena bezalako ezaugarriak sustatzen dituzte. Gaixotasun fisikoari edo mugikortasunari aurre egiteko gaitasuna ere hobetzen dute, eta ukimen, entzumen eta ikusmen gaitasunak garatzen dituzte.
|
|
|
Estruktura horixe da errealitatea sortzen duena. Modu berean, jakitearen egia(
|
buru
gaixotasunaren egia, adibidez) bermatzen duen erreferentzia natural eta mugiezina dagoela errefusatzen du Foucaultek: bere arkeologian azaldu du erotasunaren bizipenak nolako baldintzetan agertzen diren, berariazkotasunak eta barne logika zehazturik.
|
|
2010
|
|
|
Baina Dimitri ez zegoen beti etxean Veronique zaintzeko. Bere
|
buru
gaixotasunak eraginda ospitale psikiatrikoan egonaldi laburrak egin behar izaten baitzituen.
|
|
2011
|
|
|
Portaera desegokiak luzaz irauten du eta ez da mugatzen
|
buru
gaixotasunaren pasarte konkretuetara, baizik eta banakako egoera eta egoera sozial anitzetara hedatzen da.
|
|
|
Buruko gaitzetan, eta horrek errudun sentiarazten zuen Lazkano, familiakoak gaixoa bera baino lehenago jabetu ohi zirela entzun izan zuen beti, eta areago, gaixoak zerbaitez jabetzen zirenean ere, gaitzaren lehen zantzuak gutxietsi eta haiei garrantzia kentzeko joera izaten zutela eskuarki, ingurukoak izaten zirela arduratu eta gaixoak medikutara premiatzen zituztenak. Arraroa zen norbere
|
buru
gaixotasuna norberak atzematea, dementziak ia beti baitzekarren berekin autoengainua. Ez zen hura izan Gabriel Lazkanoren kasua, eta aspaldian etxekoek zein arreta gutxi jartzen zioten agerian utzi zion horrek Diegori, aitari modu kontzientean gaixotasun hura zenbat eta nola eragingo ote zion neurtzen saiatzen zen bitartean, nahiko izututa.
|
|
2013
|
|
|
Era berean, buru nahasmenduak dituzten pertsonez arduratzen diren senideek euren burua zaintzeko beharra dutela azpimarratuko du, ez dezaten norbere buru osasuna kaltetu. Imajinatu Buru Osasuna guztion eskura kanpainaren barne antolatutako hitzaldi honekin
|
buru
gaixotasunen inguruko informazio errealagoa eskaini nahi du Agifesek, aurreiritzi eta mitoak gainditzen laguntzeko asmoz. Ekimen honi esker, Agifesek buru eritasuna duten pertsonen senide eta zaintzaileenganako laguntza indartu nahi du, eurek buru gaixotasuna duten pertsonen orekatze prozesuan berebiziko garrantzia dutelako.
|
|
|
Imajinatu Buru Osasuna guztion eskura kanpainaren barne antolatutako hitzaldi honekin buru gaixotasunen inguruko informazio errealagoa eskaini nahi du Agifesek, aurreiritzi eta mitoak gainditzen laguntzeko asmoz. Ekimen honi esker, Agifesek buru eritasuna duten pertsonen senide eta zaintzaileenganako laguntza indartu nahi du, eurek
|
buru
gaixotasuna duten pertsonen orekatze prozesuan berebiziko garrantzia dutelako. Zehazki, irabazi asmorik gabeko elkarte hau kolektiboaren eskubideak aldarrikatzeko eta pertsona hauen beharrei erantzuna emateko sortu zen 1985ean, baita buru gaixotasunari buruzko informazioa eta ezagutza zabaltzeko ere.
|
|
|
Ekimen honi esker, Agifesek buru eritasuna duten pertsonen senide eta zaintzaileenganako laguntza indartu nahi du, eurek buru gaixotasuna duten pertsonen orekatze prozesuan berebiziko garrantzia dutelako. Zehazki, irabazi asmorik gabeko elkarte hau kolektiboaren eskubideak aldarrikatzeko eta pertsona hauen beharrei erantzuna emateko sortu zen 1985ean, baita
|
buru
gaixotasunari buruzko informazioa eta ezagutza zabaltzeko ere. Egun, erakundeak 1.000 bazkide inguru ditu, baina kolektibo handiago bati ematen dio zerbitzua.
|
|
|
Era berean, buru nahasmenduak dituzten pertsonez arduratzen diren senideek euren burua zaintzeko beharra dutela azpimarratuko du, ez dezaten norbere buru osasuna kaltetu. Imajinatu Buru Osasuna guztion eskura kanpainaren barne antolatutako hitzaldi honekin
|
buru
gaixotasunen inguruko informazio errealagoa eskaini nahi du Agifesek, aurreiritzi eta mitoak gainditzen laguntzeko asmoz.
|
|
|
Ekimen honi esker, Agifesek buru eritasuna duten pertsonen senide eta zaintzaileenganako laguntza indartu nahi du, eurek
|
buru
gaixotasuna duten pertsonen orekatze prozesuan berebiziko garrantzia dutelako. Zehazki, irabazi asmorik gabeko elkarte hau kolektiboaren eskubideak aldarrikatzeko eta pertsona hauen beharrei erantzuna emateko sortu zen 1985ean, baita buru gaixotasunari buruzko informazioa eta ezagutza zabaltzeko ere.
|
|
|
Ekimen honi esker, Agifesek buru eritasuna duten pertsonen senide eta zaintzaileenganako laguntza indartu nahi du, eurek buru gaixotasuna duten pertsonen orekatze prozesuan berebiziko garrantzia dutelako. Zehazki, irabazi asmorik gabeko elkarte hau kolektiboaren eskubideak aldarrikatzeko eta pertsona hauen beharrei erantzuna emateko sortu zen 1985ean, baita
|
buru
gaixotasunari buruzko informazioa eta ezagutza zabaltzeko ere. Egun, erakundeak 1.000 bazkide inguru ditu, baina kolektibo handiago bati ematen dio zerbitzua.
|
|
2014
|
|
|
Baina gaur goizean eskutitz bat jaso dut Paristik, eta egoera zeharo aldatu da. Buruko gaitzetako aditu baten adierazpena da,
|
buru
gaixotasun bat duzula baieztatzen duena, eta, beraz, ez zarela gai haurren zaintza izateko. Duela lau urte nerbio krisia izan zenuenean artatu zintuen medikuarena da.
|
|
|
Saski kaxaren barruan, elikagaiak gehiegi eta modu desegokian hartu ondoren gertatzen diren konpentsazio jokabide desegoki guztiak daude, baita konpentsazio jokabiderik gabeko hartze taula konpultsiboak ere. Herritarren %3 eta %5 inguruk TCNE bat jasaten dute, eta
|
buru
gaixotasun larria izan arren, sendaketa du, gaixoak tratamendua jarraitzen badu elikadura jokabidean espezializatutako sendagile eta psikologoen talde batekin. Betekada bidezko nahastea Betekadak eragindako nahastea (ingelesez, binge eating disorder) buruko min bat da, eta horrek betekada eragiten du betekada egiteagatik.
|
|
|
Aitor Elizegi bizkaitar chef aren aholkuei jarraituz, etxolan egongo baita 10:00etatik 11:00etara, haurrek entsaladak prestatuko dituzte sasoiko barazki ekologikoekin. Barazki edo ortuariak Bioeskola BBK koak dira; ortu ekologiko honek
|
buru
gaixotasunak izanik gizartetik kanpo geratzeko arriskuan daudenak prestatzen eta enplegatzen ditu.
|
|
2015
|
|
|
Lehenengo aldiz 2005eko maiatzaren 17an egin zen. Herreroren ustez, ez dago zertan ospatu munduko erakundeek homosexualitatea
|
buru
gaixotasunen zerrendatik atera izana. Maiatzaren 17a antolatzen duten berberek transexualitatea zerrenda berean egotea ez dutela zalantzan jarri dio Herrerok:
|
|
|
Ez dira ohartzen desberdintasunak areagotzen duela pairamena. Izan ere,
|
buru
gaixotasunen, suizidioen, alkoholismoaren, droga menpekotasunaren, gazteen delinkuentziaren, obesitatearen... erroan desberdintasun sozialak daude. Sufrimendua ez baita materiala soilik, jendartean zokoratua eta gutxietsia izatea ere bada.
|
|
|
Barneratze terapeutikoaez da kautelazko neurria; baina, adingabeak
|
buru
gaixotasunen bat edo desohitzekoarazoak baditu, ezar diezaioke epaileak.
|
|
2016
|
|
|
Poeta madarikatuak:
|
buru
gaixotasunak eta mendekotasunak gidaturiko bizitza hautsiak izan zituzten gizon eta emakumezkoak, bizi zuten sufrimenduaren neurriko poesia mingarri eta indartsua idatzi zutenak, inguruan zeukaten munduaren eta beraien barne mundu gatazkatsuaren artean harrapatuta. Inspirazio iturri bihurtu zitzaizkizun.
|
|
|
Gorabehera arruntez jardun genuen, normal normal. Eta
|
buru
gaixotasunez aurreiritzi ugari eta ezagupen urrikoa nintzen honi, pertsona normalekin nengoela iruditu zitzaidan, harriduraz; inaugurazioko lehen txandan egondako kuadrillakoak bezain pertsona normal eta zentzudunak, edo haiek bezain anormal eta zentzugabeak; akaso haietakoren bat eta segur aski ni neu baino normal eta zentzudunagoak. Naturalagoak bai behintzat.
|
|
|
Harvey antzezle britainiarrari dagokionez, 90eko hamarkadan umeentzako telebista saioak egin zituen, baina ezaguna da, bere eduki desatsegina dela eta, hasiera batean Erresuma Batuan debekatu egin zen The Human Centipede 2 (2011) filman Martin Lomax antzeztu zuelako. Film horretan, asma, gehiegizko pisua, altuera txikia eta
|
buru
gaixotasuna dituen eta giza-ehunzangoa gauzatzeko obsesioa duen gizona antzezten du. Bere azken filma, James Bickert zine zuzendari independentearen Frankenstein created bikers (2016) da.
|
|
2018
|
|
|
" Maiatzaren 17a homofobiaren eta transfobiaren aurkako mundu eguna da, hain zuzen, duela 27urte Munduko Osasun Erakundeak (OMS) homosexualitatea
|
buru
gaixotasunen zerrendatik ezabatu zuelako, eta horixe ospatzeko antolatzen da egun hau. Bai eta oraindik ere homofobiaren eta transfobiaren aurrean egiteko dugun lana oroitarazteko ere.
|
|
2019
|
|
|
Galestar oro artatu litzateke galesez, baina arlo kritikoak hiru dira: haurrak,
|
buru
gaixotasunak dituztenak eta adinekoak. Haur batzuek hizkuntza bakarra hitz egiten dute.
|
|
|
Eta haur eta gazteengan? Plumed doktoreak azaldu duenez, etapa horietako
|
buru
gaixotasunek ezaugarri psikotikoak dituzte, hala nola anorexia edo bulimia, edo familia arazoengatik, jazarpenagatik edo bullying agatik desegituratutako portaerak. Arazo horiei, azken urteotan, teknologia berrien mendekotasunak gehitu zaizkie, eta horrek gizartearekiko loturak haustera eta geroago beste arazo batzuk sortuko dituen harreman gabezia batera eraman ditu.
|
|
2020
|
|
|
Grafologiako adituak akusatzen ditut gezurrezko eta iruzurrezko txostenak idatzi izanagatik, salbu eta begi edo
|
buru
gaixotasun bat dutela adierazten bada.
|
|
2021
|
|
|
Stevie ahizpa gazteak ere hilketa drogen ondorio izan zela defendatu zuen auzian, ez
|
buru
gaixotasun batena, aspaldiko gorrotoaren emaitza baizik.
|
|
|
Genero ezberdintasuna ere faktore baldintzatzailea da osasun mentalean. ASASAMek eskainitako datuen arabera Espainiako Estatuan ohikoagoak dira
|
buru
gaixotasunak emakumeen artean gizonen artean baino, %14, 1 eta %7, 2 hurrenez hurren.
|
|
|
12:00etan, Luis Aranburu udal musika eskolako Konboaren elkartasunezko kontzertua, Jesus Guridi Musika Kontserbatorioan. ASAFES(
|
buru
gaixotasuna duten pertsonak eta euren familien elkartea) eta Express Your Clown (ospitaleko pailazoak) elkarteen aldeko kontzertua izango da.
|
|
|
Errealitatea da egun gehiengo bat ez dela zoriontsu, horixe bera adierazten saiatu arren —sare sozialak dira horren adibide—, zoriontasun hori ez baitago gehienon esku, Tantalori janariarekin eta edariarekin gertatu bezala, etengabe urruntzen baitzaigu hurbiltzen garen une bakoitzean. Errealitatea, horrenbestez, frustragarri da oso, garai zoriontsuez hitz egin beharrean, zoriontasunaren garaiaz hitz egin genukeelarik, zoriontasuna modan egon arren, bere tirania pairatu arren,
|
buru
gaixotasunen garaia ere badelako. Ez gara gizarte zoriontsuan bizi, inola ere ez, gizarte gaixoan baizik.
|
|
2022
|
|
|
Ana Monge zuzendariaren esanetan, orain hiru urte inguru hasi ziren buruko osasunaren gaiari heltzen Inmakuladan. Osasun arloan lan egingo duten profesionalak prestatzen dituzte ikastolan, eta
|
buru
gaixotasunak dituzten pertsonekin lan egiteko trebetasunak lantzeko beharra ikusi zuten, ospitale eta enpresek ere gero eta eskaera handiagoa baitute arlo horretan. Hala, Donostiako Easo Politeknikoarekin eta Osakidetzarekin elkarlanean, buruko osasuneko espezializazio bat diseinatzen hasi ziren, eta Lanbide Heziketaren Ezagutzaren Euskal Institutuan erregistratu zuten.
|
|
|
Anorexiari norbanakotik harago doan dimentsioa emateak, ondoezaren egiturazko izaera seinalatzearekin batera, beronen izaera kolektiboa ageriko egitea ere badakar ezinbestean. Izan ere,
|
buru
gaixotasun gisa sailkatua dagoenez gero, anorexia diagnostikatzen zaion pertsona eromenaren estigmarekin zamatu ohi da, eta horrek dakar ondoeza norbere ezaugarriei egoztea indibidualizatzea eta ezkutuan eta isilpean eramatea, kontu pertsonala bailitzan. Artak joera hori nola indartzen duen azaltzen du Santisok:
|
|
|
Anorexia bizipenaren inguruko mututasun horrek zaildu egiten du ondoezaren izaera egiturazkoa bistaratzea, mediku taldea albo batera norberak bere bakardadean bizi ohi duen zerbait izanik, ez baita ohikoena egoera berean direnekin edo egon direnekin bizipenak, buruhausteak, sentipenak, iritziak, ikusmoldeak eta beste elkarbanatzea eta kontrastatzea. Eta interakzioa gertatzen denean ere, oro har irakurketa berbera gailendu eta erreproduzitu ohi da,
|
buru
gaixotasuna joz anorexiadunek amankomunean duten aspektutzat. Izan ere, dezente arakatu ezean, anorexiaren inguruko diskurtso nagusituak egiten duen anorexiadunaren profila aurkezten zaigu adibide bakartzat:
|
|
|
Anorexia
|
buru
gaixotasuntzat jotzen duen irakurketa biomedikoa da gurera iritsi dena, eta DSM buru nahasmenduen eskuliburuan jasotzen diren irizpideak erabiltzen dira berau diagnostikatzeko: elikaduran murrizketak egin izana eta ondorioz pisua dagokiona baino baxuagoa izatea, pisua irabazteari beldurra, eta norbere pisuarekiko edota gorpuzkerarekiko pertzepzioa alteratua izatea.
|
|
|
Eta orain, hilabete bat baino gehixeago kanpoan, omikronari aurre egiteko, harekin berriro egon ondoren, historia errepikatu egiten da, eta berriro ere aurpegi hutsaren sindromea palestrara itzultzen da. Ez da ez nahasmendutzat ez
|
buru
gaixotasuntzat hartzen, baina maskararik gabe ibiltzeak, beste pertsona batzuekin gaudenean, nolabaiteko ondoez psikologikoa eragin dezake. “Aldaketa proposamena azkarrago egiten da gizakiok gauza horiek digeritzeko eta asimilatzeko gai garen denbora baino.
|
|
|
Ikerlan kreatiboak horrelako neurketak egiten saiatu izan dira, naturak buruarentzat duen balioa zenbatzeko. Pentsa, adibidez,
|
buru
gaixotasunetan eta horiek tratatzeko erabiltzen diren botiketan. Antidepresiboak hartzearen ezaugarri mundanoenetako bat beren kostua da.
|
|
|
Behaturiko neurrien artean nabarmentzen dira, buru ongizatea baino, zuzenean osasun mentalari buruzko aldagaiak neurtzen saiatzen direnak. Esaterako, populazio batean zenbat pertsonek dauzkaten garapen kognitibo arazoak edo
|
buru
gaixotasunak (depresioa, antsietatea), edo, aipatu bezala, botiken errezetak eta gastua.
|
|
|
Eragindako aldagaiak anitzak izan daitezke (momentuko sentimendua, bizi asetasuna,
|
buru
gaixotasuna...). Eragileak ere(" natura") oso gauza desberdinak izan daitezke:
|
|
|
feeding disorder. Nahasmendu hauek gehien nozitzen dituena gazteria den arren, helduek eta zaharrek ere pairatzen dituzte
|
buru
gaixotasun horren sintomak, maiz beste gorabehera latzen batekin loturik (depresio, psikosi, ezbeharrak). Gaitz diren aldetik, batzuetan isolaturik agertzen dira, bestetan bat baino gehiago elkarturik.
|
|
2023
|
|
|
Vincent Saint Rémyko ospitalera sartzean, Peyron doktoreak jakin zuen haren senitarteko askok epilepsia izan zutela: Vincenten amaren ahizpa epileptikoa zen; amaren aldetiko aitona (Willen Carbentus)
|
buru
gaixotasun batez hil zen; amaren ahizpa Klarak bizitzan zehar epilepsia eduki zuen; amaren aldetiko osaba suizidioz hil zen; aitaren aldetiko osaba Hein ek epilepsia erasoa izan zuen 35 urterekin eta hil baino lehen paralisiak jo zuen; osaba almiranteordeak, Janek, eraso azaldu gabeak izan zituen berrogei bat urte zituenean; almiranteorde horren semeak, Hendrik ek, eraso epileptiko jasan zituen e... Peyron en arabera, Vincenti gertatu zitzaiona haren familiari gertatutakoaren jarraipena besterik ez zen (Naifeh eta White, 2011).
|
|
|
Zaurgarriak diren jendeetan, lanak baino gehiago lan baldintzek eragin ditzakete zain edo
|
buru
gaixotasunak. “Eman dezagun, administrazio lan batean ari den pertsona bat:
|
|
|
Uste du buru osasunari buruz aho bilorik gabe hitz egin behar dela. «Buru gaixotasunen inguruan dagoen iluntasunak, lotsak edo ezkutatzeko sentitzen den beharrak ez diote mesederik egiten errealitate horri; gainera,
|
buru
gaixotasunak ugaritzen ari dira. 2006 eta 2007 inguru horretan, gure amak depresioa izan zuen, eta nik, antsietatea.
|
|
|
Eta kontu handiz ibili behar dugu egoera horiekin; izan ere, autolesioak
|
buru
gaixotasunak baino askoz ere alarma hobeak dira, suizidioa bat gertatuko ote den jakiteko garaian.164 Ikerketa longitudinal bati esker, badakigu beren buruari lesioak eragin dizkioten gazteek suizidioan pentsatzen hasi direla esaten badute, suizidio saiakera bat egingo dutela 100 gaztetatik 10 (1/ 5). 166 Azken batean, pertsona horrek mentalki min intentsitate ikaragarria duela adierazten dute au... Eta mentalki duen mina handia denez, suizidio saio bat egiteko lehen baldintzetako bat betetzen du.167 Oso garrantzitsua da, baina min hori ez da nahikoa gehienetan.
|
|
|
Horregatik ez ditugu nahastu behar jokabide suizida eta gaixotasuna. Nahiz eta
|
buru
gaixotasuna garrantzizko faktorea izan, jokabide suizida joera bat da, edo, hobeto esanda, pertsona batek, bera den guztiarekin, hau da, bere hizkerarekin, izaerarekin, ahuleziekin, gaitasunekin, estrategiekin, genetikarekin eta abarrekin, jasanezina den ingurune eta egoera bati ematen dion erantzuna da; beste era batera esanda, irtenbide hoberik ez dagoenean ematen den erantzuna da, heriotza iku... Inork ez du jokabide suizidarik izan nahi.
|
|
|
Hori guztia aintzat harturik eta puzzlearen bestelako fitxak hobeto ikusteko,
|
buru
gaixotasunen eta gaur egungo nerabeek bizi dituzten egoeren inguruan bestelako begirada lagungarri bat azaldu nahi dugu hurrengo atalean.
|
|
|
Liburu hau gure jakintza eta esperientzia pertsonaletik jaioa den arren, atal bakoitzean azken ikerketa, datu, estatistika eta azterketetan zein esperientzia handiko adituen esanetan oinarritu eta justifikatu da, bai eta nerabe zein
|
buru
gaixotasunak bizi dituzten pertsonen testigantzetan eta erabilitako erreminta edo estrategia praktikoetan ere. Hau da, ebidentzia zientifikoa, ezagutza profesionala, esperientzia pertsonalak eta tresna praktikoak plazaratu nahi izan ditugu; gure iritziz, horiek guztiak aintzat hartzea delako gaia benetan ulertu ahal izateko eta sendotasunez erantzuteko bidea; bata bestea gabe, motz gelditu ohi da gure aburuz.
|
|
|
Eta gauza eder bat bezala kontatzen du Ovidiok. Gizakiok badugu jatorrizko
|
buru
gaixotasunen bat; beharbada hori esan nahi du Bibliako jatorrizko bekatuaren kontu horrek; Adanek eta Ebak Jainkoari men egin gabe sexu grinari jarraitzea baino harago doan zerbait delakoan nago, giza kondizioaren jatorrizko krudelkeria beldurgarri bat, Jainko biblikoaren beraren krudelkeria berbera agian. Utz dezagun horretan, tremendismoan erori gabe.
|