|
2000
|
|
|
Europako Batasunak hartutako telekomunikazioen liberalizaziorako ildotik, Telefonica, Espainiar Estatuko telefonoaren monopolioa zeukan konpainia, pribatu izatera igarotzearekin batera, izugarrizko nazioarteko eta multimedia arloko hedapen prozesu batean murgilduta egon da. Horren ondorioz, eta EspainiarEstatuari dagokiolarik, Antena orotariko telebista pribatu estatala eta Via Digitalsatelite
|
bidezko
telebista digitala menderatzen ditu. Ikus entzunezkoaren beste ataletanLolafilms eta, bereziki Endemol produkzio etxeak menderatzen ditu, zinean diharduena lehena, eta telebistarako ekoizten duena bigarrena?, baita kanal tematikoakekoizten dituzten Media Park eta Andalucia Digital Multimedia ere.
|
|
|
Talde nagusi hauen atzetik egitura oso ezberdinak dituzten bestelako taldeakdaude. Adibidez, Suez Lyonnaise des Eaux delakoak M6 estatu mailako lurrazalekotelebista analogikoa eta TPS satelite
|
bidezko
telebista digitala menderatzen ditu. Baitakable sareak ere eta horien bidezko Internet erako sarbidea.
|
|
|
Ez dago ezer, ordea, Internet bidez bakarrikemititzekoak edo ematekoak diren irrati edo telebista zerbitzuei buruz, zeinak, inongo esleipen prozeduraedo hitzarmen edo konbentzioa sinatu beharretik kanpo dauden. Alde honetatik, aipatzekoa da aintzindarietakoa den Internet
|
bidezko
telebista zerbitzu bat Baionan bertan jaio berria dela, programazioarenardatz gisa inguruko gaiak dituelarik (www.tvpi.fr). Bestalde, nahiz eta hizkuntza frantsesa izan nagusia, euskaraz eskaintzaren %20 gutxienez eman nahi dutela adierazi dute sustatzaileek.
|
|
|
– Estatu osorako emititzen duen lurrazaleko telebista baten titularra ezin daaldi berean beste lurrazaleko telebista zerbitzu baten titularra izan, nazionala izan zein lokala izan?; bai, ordea, satelite
|
bidezko
telebistena (bizerbitzurena, gehienez jota ere).
|
|
|
Satelite
|
bidezko
telebista
|
|
|
Kable
|
bidezko
telebista
|
|
|
Artezarau honenhelburua, besteak beste, telebista mota berrien garapena sustatu eta aldi berean inorennagusitasun posizioak ekiditea zen, sarbide sistemen arteko bateragarritasuna ezarriz.Horretarako, bereizi egin zuen programatzaile difusore eta Baldintzapeko SarbideZerbitzuaren Kudeatzaileen artean (OSAC), baina ez zuen ez baldintzapeko sarbidesistema zehatz bat agindu, ezta transmisiorako mekanismo bakar bat zehaztu ere, zeina, edozein modutan, normalizazio erakunde europar batek homologatuta egonbeharko litzatekeen?. Artezarau honek satelite
|
bidezko
telebistan eragin zuzena etaberehalakoa izango zuen, eta hori zela eta gertatu zen, hain zuzen ere, aipatutakoborroka. Lehenik eta behin, 1/ 1997 Errege Dekretuaren bidez, artezarauaren egokitzapen ia zuzena egin zuen gobernu espainiarrak, Erregistro berezi bat sortuz eratukoziren OSACak zerrendan jasotzeko, eta horrekin bidea irekiz, hortaz, satelite bidezkotelebista digital berriari, zeinerako PRISA Sogecable taldea bakarrik zegoen prestatuta (Canal Plusen esperientziarekin abonatuen gestioan eta Canal Sateliterenarekinemisio modu horren gestioan).
|
|
|
Satelite
|
bidezko
telebista digitalaren ostean, eta Britainia Handiarekin bateraaitzindaritzan Europa osoan, lurrazalekoan ere difusio modu digitala ezartzeko araudiafinkatu da. Lurrazaleko telebista digitalaren oinarriak 66/ 1997 Legean ezarri ziren, Aurrekontuak laguntzen zituen lege horren berrogeita laugarren xedapen gehigarrian, hain zuzen ere.
|
|
2002
|
|
|
Telebista kontsumoa kultura jario etengabea da jada munduaren lau bazterretan. Satelite
|
bidezko
telebista kontsumoa inoizkorik eta handiena da gaur egun, eta hor jarioa noranzko bakarrekoa da, salbuespenak salbuespen.
|
|
|
Komunikazio eta informazio teknologia berriek (faxa, bideoa, sakelako telefonoak, edo satelite
|
bidezko
telebista) ezinezko bilakatuko dute kultura protekzionismoa, bai Europan eta Ozeanian baita Ameriketan eta Asian ere; Afrika bera ere bidean da.
|
|
|
Izan ere, asko dira formula baliagarriak, nahiz eta oraindino gutxi diren funtzionatzen duten era horretako benetako hedabideak; agian komunikabideak deitu genieke horiei. Prentsa undergrounda, irrati piratak, kable
|
bidezko
telebista komunitarioa, herri edo auzo aldizkariak, plakat edo kartel politikoak, sarea bera... izan daitezke eredu demokratiko indartu ditzaketen bideak. Teknologia berriek aukera berriak ireki ditzakete estilo horretako komunikabideak ugal daitezen; baina hori, oraindino, ikusteko dago.
|
|
2005
|
|
|
Kable
|
bidezko
telebista Hego Euskal Herrian
|
|
2006
|
|
|
Beraz, esan liteke publizitateak hedabide eta euskarri berriekin lortu duen egokitzapena erabatekoa izan dela, zeren kable edo satelite
|
bidezko
telebista eta Word Wide Web (www) delakoa oso tresna erakargarriak suertatu baitira publizitate kanpainak gauzatzeko. Enpresa iragarlearentzat weba. komunikazio estrategia bideratzeko ezinbesteko elementu bihurtu da.
|
|
2009
|
|
|
Badira Bilbon euskarari lekua egiten dioten Internet
|
bidezko
telebista elebidun bi ere: Lost in Bilbao da bata (http://eu.lostinbilbao.tv/) eta Proyección TV bestea (http://www.proyeccion.tv/blog/ category/ video conferencias/).
|
|
|
Kideen artean esperientziak eta programak trukatzeaz gain, Tokiko.tv euskarazko Internet
|
bidezko
telebista ere abian jarri du elkarte horrek. Programatrukeari dagokionez, bestalde, digitalizazioak nabarmen bizkortu du lehendik ere abian zen ekimen hori (leheneago garraio zerbitzuen bidez bidaltzen zizkieten zintak elkarri).
|
|
|
ork, gabe): «(?) uhin hertziarren
|
bidezko
telebista mugatzen duen lege frantziar zorrotza dela eta, kontuan hartzekoak dira noizbehinkako emanaldiak egin dituen Aldude Telebistaren esperientzia edo internet bidez emititzen dutenen (TVPI edo Ezpeleta Telebista berriagoa) urratsak».
|
|
2011
|
|
|
1997ko otsailaren 1ean, satelite
|
bidezko
telebistari buruzko Errege DekretuLegea argitaratu zen; euskarri digitalak ikusmuga berri bat zabaldu zien telebistetakoarduradunei. 1997ko urtarrilaren bukaeran, Canal Satelite Digital izan zen askotarikosaio eta programazioz osatutako dozena bat kate baino gehiago emititzen hasi zenestatuko lehenengo telebista.
|
|
|
– Betizu (haurrei zuzendua), Euskaltel kable
|
bidezko
telebistan.
|
|
|
Kanalak ugarituta, elkarreragin selektiboaren presentzia handitu da telebistan.Kable
|
bidezko
telebistak, lehenengo, eta egungo LTDk, ondoren, dibertsifikaziohandiagoa eta publikoaren segmentazio handiagoa ekarri dute. Kanal ugaritasunhorretan, urrutiko aginteak eginkizun garrantzitsua du elkarreragin selektiboan.«Urrutiko kontrolak objektibo egiten du edukien aukeraketan hedabideak hartzailearipartzialki eta pixkanaka besterendutako boterea» (Rost, 2006).
|
|
|
Ordenagailua informazio eta entretenimendu iturri bilakatu da. Internet
|
bidezko
telebista errealitatea da aspaldi. Sare sozialak fenomeno aski berria izan arren, badirudi betidanik izan direla gure artean, sakelako telefonoa bezala.
|
|
2012
|
|
|
migrazio jario gero etahandiagoen ondorioz herri batetik bestera doazen migratzaileek gero eta eskuragodituzte beren jatorrizko herrietako komunikabideak eta, haatik, kultura. Adibide gisasatelite
|
bidezko
telebista jarri ahal dugu. AEBn etxean ingelesa ez den hizkuntzabat egiten dutenen% 90ek baino gehiagok aukera dute, satelitearen bidez, berenhizkuntzazko emanaldiak jasotzeko.
|
|
|
Aldaketa teknikoek bestalde, eta digitalizazioak bereziki, areagotu egiten dituztejoera horiek. Horrela, satelite
|
bidezko
telebistari buruz adibide gisa eman ditugundatuak are altuagoak dira Internet bidezko komunikabideen erabilerara (telebista, irratia, prentsa, eztabaidaguneak eta era guztietako edukiak) jotzen badugu. Kulturadigitalizatzen ari da, eta horrek ekarriko dizkion aldaketen tamainaz hausnartzekonahikoa da informazioaren euskarrietan historian zehar izan diren aldaketa nagusiekkulturari nola eragin dioten begiratzea:
|
|
|
Beraz, esan liteke publizitateak hedabide eta euskarri berriekin lortu duen egokitzapena erabatekoa izan dela, zeren kable edo satelite
|
bidezko
telebista eta Word Wide Web (www) delakoa oso tresna erakargarriak suertatu baitira publizitate kanpainak gauzatzeko. Enpresa iragarlearentzat We b a komunikazio estrategia bideratzeko ezinbesteko elementu bihurtu da.
|
|
2015
|
|
|
Telekomunikazioen, informatikaren eta hedabideenarteko konbergentziatik sortutako testuinguru berrian kokatzen da telebistaren digitalizazioprozesua ere. Satelite
|
bidezko
telebista izan bazen aitzindaria telebista sistemaren digitalizazioan, Lurreko Telebista Digitala izan zen eraldatze horretan hurrengo kate maila. 2009an izan zen itzalaldianalogikoa Hego Euskal Herrian, eta Lurreko Telebista Digitalaren etorrerarekin, telebista kateeskaintza hedatu zen.
|
|
|
Herrialde batzuetako deialdietan, dokumental tradizionalen erako proiektu interaktibo independenteak onartzen dituzte, baina, beste batzuetan, nahitaezko baldintza da telebistarako dokumental lineal batekin batera aurkeztea dokumental interaktiboa (edonolakoa izanik ere: sarekoa, instalazioa, konexio
|
bidezko
telebista, zinema interaktiboa, errealitate birtuala eta abar). Sarreran azpimarratu dugun bezala, proiektu bat errentagarria izan dadin, hedabide tradizionalek indarra irabazten dute ikus entzunezkoetan inbertituz gero, eta horregatik eskatzen dituzte aldaera linealak, antena eskubideen ordainketa eta beste kate batzuei saltzea bermatzen baitie horrek, gutxienez.
|
|
|
Ara telebista: Ara egunkariak telebista saioak sortzen eta eskaintzen ditu, Internet
|
bidezko
telebista kanalean.
|
|
|
Hufpost Live: Hufington Post egunkariaren streaming
|
bidezko
telebistak zuzeneko emisioa eskaintzen du, hainbat saio lotuz bata bestearen atzetik, telebista tradizionaleko parrila modukoa osatzen dute saioek?.
|
|
|
Masen komunikabide izatetik, bakarka, zenbait plataforma erabiliz, pertsonalizatuta eta nahieran kontsumitzen den komunikabide izatera igarotzen ari da telebista. Agerikoa da online
|
bidezko
telebista kanalek gero eta ikusle gehiago dituztela, eta, zalantzarik gabe, eduki hornitzaileek bide horretatik jo dute, konexio bidezko telebista eta edukietara pantaila batetik baino gehiagotatik iristeko aukera ematen duten zerbitzu berriak sustatuz.
|
|
|
Masen komunikabide izatetik, bakarka, zenbait plataforma erabiliz, pertsonalizatuta eta nahieran kontsumitzen den komunikabide izatera igarotzen ari da telebista. Agerikoa da online bidezko telebista kanalek gero eta ikusle gehiago dituztela, eta, zalantzarik gabe, eduki hornitzaileek bide horretatik jo dute, konexio
|
bidezko
telebista eta edukietara pantaila batetik baino gehiagotatik iristeko aukera ematen duten zerbitzu berriak sustatuz.
|
|
|
Interneteko konexioari eta gailu mugikorrei esker, Smart TB delakoa ez da harako «kutxa ergela». Konexio
|
bidezko
telebistak duela hamarkada bat pentsaezinak liratekeen gauzak egiteko aukera ematen du: posta irakurri, bankuko kontua ikusi, ekitaldi eta ikuskizunetarako sarrera erosi eta, are, X jatetxean menu bat eskatu, arlo horretara ere iritsia baita aplikazioen mundua.
|
|
|
Gero eta gehiago kontsumitzen da telebista Internet bidez, eta eduki asko eta asko eskaintzen dira ordenagailuen, tableten, smartphoneen eta, batez ere, konexio
|
bidezko
telebistaren (HbbTV) bitartez. Hona Pere Vilaren datu batzuk:
|