|
2000
|
|
|
Baina semearen suak aita ere hartua zuen orduko, eta hain zuen hartua, non administratzailea baitzerabilen baterat eta bertzerat mila manurekin, hark
|
bidera
zitzan eta aitzina, artezki, negozioei loturikako hainbat eta hainbat eginkizun, bera etxean geratzen zen bitartean, semearen joan jinei beha, hartzaren ehiza zela kausa... Zeren eta ikusia baitzegoen ezen aitak ere ez zuela atsedenik hartuko, harik eta semeak hartza tiroka zezan arte eta egotz, eta, hargatik edo, zalantza izpirik erakusten ez ziola, hala ihardetsi zion amari:
|
|
|
Guztia baitzen han handia eta arrandia, eta guztiak baitzuen jaiaren eta festaren kutsua, Egiaren Egun Egiazkoan. Eta, hala, sermoirat iritsi ginen, eta jaun inkisidoreak oroitarazi zigun zein inportanta eta zein munta handikoa zen bekatari desbideratuen salatzea, haien amoreakatik eta Jainkoaren amoreakatik, elizak bide zuzenetik
|
bidera
zitzan, nola artzainak bere ardi galduak. Eta, heresiaz mintzatzen hasten zelarik, erran zuen:
|
|
2008
|
|
|
Ardoari begira egin zuen une bat, mahai gainean kopari eraginez. Ez zitzaidan bururatu elkarrizketa arinduko zuen ezer, eta gutxiago beste gai batera
|
bidera
zezakeen zerbait. Nik ez nuen beharbada kemenik eta adorerik izan, nik ez nion bizitzaren zati bat inori eman.
|
|
2009
|
|
|
Horregatik, tradizio haiei nola atxikitzen gatzaizkien, erabakigarria da azkenean. Tradizio batek itsutu gaitzake munduan zentzurik, asmatzeko ez ezen, bilatzeko ere; besteak
|
bidera
gaitzake zentzu bila. Dena den, engoiti bi tradizioen elkarren aurkako gurutzada sutsuenen garaiek pasatuxeak ematen dute, eta gaur jende asko, gehienok ausaz?
|
|
|
baita bateko borroka bateko jolas ere, azken batean? Chaplinek ildo hartatik
|
bidera
ziezaiokeen erantzuna Domingori, ezpainak ere zabaldu zituen, hitz egiteko asmotan edo:
|
|
|
Zer axola zitzaion, ordea, Chaplini bikiak borrokan edo jolasean aritzea, baldin eta berak mahukapean joker bat gordetzen bazuen beti, bateko ezpata bateko urre bihur zezakeena eta bateko bastoia bateko kopa... baita bateko borroka bateko jolas ere, azken batean? Chaplinek ildo hartatik
|
bidera
ziezaiokeen erantzuna Domingori... ezpainak ere zabaldu zituen, hitz egiteko asmotan edo: une hartan, baina, aurrea hartu zion amak:
|
|
2010
|
|
|
–Ez da, bada, hau zure kapela izango???; Helenak ezetz esan zuen buruaz, baina nik banekien baietz: bihotzak egin zidan jauzia?!; ihes egin nahi nuen, burua leihotik botatzea ere bururatu zitzaidan, hura ere pasatu zitzaidan, bai, hain nintzen erromantikoen zentzu tragikoaren jabe!?, baina hantxe segitu nuen, oraindik ere esperantzatxo bat banuelako, ausaz, norbaitek Jesusen Bihotzaren irudia orduantxe aurkituko ote zuen, aurkikuntzak, baita ikuskizunaren balizko zalapartak ere, bide hartatik
|
bidera
zezan han bilduta zeudenen arreta, eta erlojuaz ahantz zitezen; baina ez: erlojua aulkiaren gainean zegoen begi bistan, urrezkoa zen, eta dir dir berezia egiten zuen?, eta neskame batek. Lolitak?
|
|
|
–Jainkoa hil zen, eta ez dago gizonarentzako hil ondoko zerurik ez infernurik, zeru eta infernu guztiak lurrari eta gizonaren eskuari atxikiak baitaude geroztik. Jainkoa hil zen, bai, eta gizona dugu Jainko, bere patua norako batean edo bestean
|
bidera
dezakeena: edo kapitalismorako bidean, infernua sortzeko, edo sozialismorakoan, zerua eraikitzeko.
|
|
|
Popatik hartzera?! Aitak, beraz, bere amorru eta bere ezinikusi hura zuen, ordura arte bere aurka bideratu zuena baina Jainkoaren aurka ere
|
bidera
zezakeena: aski zuen hartarako Haren agindua haustea, Jainkoak bekatu mortaltzat baitzuen nork bere burua hiltzea; eta orduan, ispiluari, bere buruari, alegia?
|
|
|
" Ez da, bada, hau zure kapela izango...?"; Helenak ezetz esan zuen buruaz, baina nik banekien baietz: ...gin zidan jauzia...!; ihes egin nahi nuen, burua leihotik botatzea ere bururatu zitzaidan —hura ere pasatu zitzaidan, bai, hain nintzen erromantikoen zentzu tragikoaren jabe! —, baina hantxe segitu nuen, oraindik ere esperantzatxo bat banuelako, ausaz, norbaitek Jesusen Bihotzaren irudia orduantxe aurkituko ote zuen, aurkikuntzak, baita ikuskizunaren balizko zalapartak ere, bide hartatik
|
bidera
zezan han bilduta zeudenen arreta, eta erlojuaz ahantz zitezen; baina ez: erlojua aulkiaren gainean zegoen begi bistan —urrezkoa zen, eta dir dir berezia egiten zuen—, eta neskame batek —Lolitak— laster bai laster aurkitu eta amari eman zion; eta amak, begiak zeruraino zabalduta, esan zidan:
|
|
|
‘Jainkoa hil zen, eta ez dago gizonarentzako hil ondoko zerurik ez infernurik, zeru eta infernu guztiak lurrari eta gizonaren eskuari atxikiak baitaude geroztik. Jainkoa hil zen, bai, eta gizona dugu Jainko, bere patua norako batean edo bestean
|
bidera
dezakeena: edo kapitalismorako bidean, infernua sortzeko, edo sozialismorakoan, zerua eraikitzeko.
|
|
|
Popatik hartzera...! Aitak, beraz, bere amorru eta bere ezinikusi hura zuen, ordura arte bere aurka bideratu zuena baina Jainkoaren aurka ere
|
bidera
zezakeena: aski zuen hartarako Haren agindua haustea, Jainkoak bekatu mortaltzat baitzuen nork bere burua hiltzea; eta orduan, ispiluari —bere buruari, alegia— tiro egin ondoren, bere buruari egin zion tiro —Jainkoari, alegia—, horra nola ulertzen dudan nik aitari gertatua.
|
|
2012
|
|
|
Badakigu testigantza bat errigortsuki ez dela froga bat (tortura salatzeagatik bakarrik hamar urte kartzela arriskatzeko kemena aski froga ez bada behintzat!), baina egon ere ezin egon liteke frogen zain, historiak sobera irakatsi digunean apenas direla posible. Dagoen esperientziarekin, inortxok aipatu orduko torturatua izan dela, obligazio morala eta politikoa da beste gabe egia dioelako suposizioa; eta obligazio morala eta politikoa da torturarik egotea
|
bidera
lezakeen oro lehenbailehen eliminatzea. Torturatuari benetan eskertu egin behar diogu bere testigantza (berea bakarrik den ziurtasun absolutuarekin eta ziurtasun horren autoritate moralaz), are gehiago zuzenbidearen perbertsio total bategatik beste zigor bat arriskatzen duenean, bultzadarik handiena egunen batez agian torturarik gehiago egon ez dadin gaurko biktimen lekukotza baita.
|
|
|
aginduaren kargu; hala aise
|
bidera
bainazakete narraska
|
|
|
Beraz hark bazekien (eta Emmak berak baino hobeto) ordainduko haien historia luzea, txikerrak hasieran, endosatzaile gisa askotariko izenak zeramatzatela, epe luzera tartekatuak eta etengabe berrituak, harik eta egun batez, protesto guztiak bildurik, merkatariak bere lagun Vinçarti enkargatu zion arte behar ziren jazarpenak
|
bidera
zitzan haren izen propialean, herrikideen artean inolaz ere trigre baten gisa azaldu nahi ezik.
|
|
|
Zertarako balio dute eztabaida hutsal hauek? Frogak nahi dituzue; ba, nik proposatzen dizuet saio bat egitea zeuen buruarekin probatzeko ea gizakiak nahierara
|
bidera
dezakeen bere bizitza ala aldez aurretik erabakita dagoen noiz hil behar duen gutariko bakoitzak... Nork nahi du?
|
|
2013
|
|
|
–Jesusen bihotzari kriseilua piztu genioke gutxienez, gauzak
|
bidera
ditzan.
|
|
|
Raissa, emakume ezkondua zen heinean, ezin matrikula zitekeen ez eskolan ez unibertsitatean, jendearen susmo txarrak eta begirada gaiztoak nozitu nahi ez bazituen, bazterrera eta mespretxura
|
bidera
zezaketenak, baladalxamstarren azturak halakoak izaki. Zertarako, gainera, ezinezko bati ekin, ahalezko aukera eskura zuenean?
|
|
|
Moja izatean, izan ere, Jainkoagandik hurbilago egongo naiz, eta gauza bakarra eskatuko diot egun osoan: zure pausoak
|
bidera
ditzala?
|
|
|
Nola debekatuko zizkien, bada, gerra jolasak semeei. Yazîdi batez ere?, debeku hura okerrerako izanen bazen, mutilek agerian egiten zutena ezkutuan egiteari ekinen zioten-eta! Debekatu ezean, baina, zaletasun hura
|
bidera
zezakeen Abdel Haqqek, taigabeko solasaldiak bitarteko, zergatik ez??
|
|
|
hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura, tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina?, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona? Hamzaren aurka
|
bidera
zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten. Mina paratu zuenaren aurka bidera zezakeen Raissak bere gorrotoa?
|
|
|
Hamzaren aurka bidera zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten. Mina paratu zuenaren aurka
|
bidera
zezakeen Raissak bere gorrotoa, baina nor zen gizon anonimo hura, ez izenik eta ez gorputzik ez zuena?, berea. Raissarena?
|
|
|
harena, izan ere, ama baten begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka
|
bidera
zezakeen bere gorroto hura, tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina?, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona. Hamzaren aurka bidera zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten.
|
|
|
–Jesusen bihotzari kriseilua piztu genioke gutxienez, gauzak
|
bidera
ditzan.
|
|
|
Nola debekatuko zizkien, bada, gerra jolasak semeei –Yazîdi batez ere–, debeku hura okerrerako izanen bazen, mutilek agerian egiten zutena ezkutuan egiteari ekinen zioten-eta! Debekatu ezean, baina, zaletasun hura
|
bidera
zezakeen Abdel Haqqek, taigabeko solasaldiak bitarteko, zergatik ez...?
|
|
|
harena, izan ere, ama baten begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka
|
bidera
zezakeen bere gorroto hura –tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina–, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona. Hamzaren aurka bidera zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten.
|
|
|
hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura –tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina–, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona? Hamzaren aurka
|
bidera
zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten. Mina paratu zuenaren aurka bidera zezakeen Raissak bere gorrotoa... baina nor zen gizon anonimo hura, ez izenik eta ez gorputzik ez zuena?, berea –Raissarena– ez baitzen gorroto abstraktu bat, haragizkoa baizik, bertze haragi baten beharra zuena, bidea egiteko; guztiaz ere, Raissarenak ero baten begiak ziren:
|
|
|
Hamzaren aurka bidera zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten. Mina paratu zuenaren aurka
|
bidera
zezakeen Raissak bere gorrotoa... baina nor zen gizon anonimo hura, ez izenik eta ez gorputzik ez zuena?, berea –Raissarena– ez baitzen gorroto abstraktu bat, haragizkoa baizik, bertze haragi baten beharra zuena, bidea egiteko; guztiaz ere, Raissarenak ero baten begiak ziren: begi galduak, bere baitan gorroto potentzial guztia –itsasoa bezain mugagabeko– gordetzen zutenak, bere orduaren zain...
|
|
|
Raissa, emakume ezkondua zen heinean, ezin matrikula zitekeen ez eskolan ez unibertsitatean, jendearen susmo txarrak eta begirada gaiztoak nozitu nahi ez bazituen, bazterrera eta mespretxura
|
bidera
zezaketenak, baladalxamstarren azturak halakoak izaki. Zertarako, gainera, ezinezko bati ekin, ahalezko aukera eskura zuenean?
|
|
|
–erantzun zion Josefinak, nexkaren eskuak bereetan harturik– Moja izatean, izan ere, Jainkoagandik hurbilago egongo naiz, eta gauza bakarra eskatuko diot egun osoan: zure pausoak
|
bidera
ditzala...
|
|
2015
|
|
|
Zuloa egin eta gorpuak piztia hegalarietatik salbu jarri dituzte, lurra gainean botata. Aitaren, semearen eta izpiritu santuaren bedeinkazioa eskatu dute, deboziozko errezo grinatsuan, eta haien arimen salbazioa
|
bidera
dezala galdegin diote ama birjinari. Lasaiago geratu dira adiskideei lur emanda.
|
|
2017
|
|
|
Nongoak eta zer garen jakiteko identitate printzak erakusten dizkigute. Euskara baldin bada nire hizkuntza, demagun, euskarak
|
bidera
nazake naziotasunaren eta hizkuntzaren arteko harremanak aztertzera. Baina, ezaugarri objektibo horiek ez dute berez eta besterik gabe bulkadarik eragingo nigan nazioaren kontzeptuaz arduratzeko? 93, Walker Connor en ustez.
|
|
2018
|
|
|
Udalena, batez ere. Nork
|
bidera
dezake, bestela, herrietan egosten ari den nahi hori. Argi du Izaskun Landaida Emakundeko zuzendariak:
|
|
2019
|
|
|
Ikusi dugunez, ikerketa honek maila makrosozialaren garrantzia nabarmendu zuen, eta hor kokatzen dira estatuetatik eta aginte maila desberdinetatik hiztunon jarduera hizkuntza batera ala bestera
|
bidera
dezaketen faktoreak eta baldintzak: testuinguru politikoa eta lege babesa, kultur edo zerbitzu eskaintza, hezkuntzan ikasteko edo lan munduan erabiltzeko aukerak, ikus entzunezkoen ekoizpena, etab.
|
|
2021
|
|
|
Mozkortu, enpatina dosi ohi baino handiagoa hartu, eta maitasuna banatzen hasi zen bertan bildutako guztien artean. Enpatia zerion barra barra, beraz, eta hitzak isurtzen nizkion belarrira nik, mara mara, enpatia hori niganantz
|
bidera
zezan. Intimitatea behar nuela igarri zidan, inoiz baino sentiberago, eta besteengandik bereizi ginen, gela erreserbatu eroso eta ondo hornitu batera.
|
|
2023
|
|
|
Karlos Zabaltzak, aurreko astean, Luko Ibañez komisario nagusiari errugabe bat zigortzeko bidean paratzen ari zela ohartarazi zion; halaber, Rosa Miranda Presidenteordearekin mintzatzen saiatu zen, baina horrek ez zion telefonoa hartu; whatsapp bidez erran zion bere lana eskertzen ziola baina instrukzio epailearen aginduak bete behar zituela. Mezu latz eta garratz horretan ahalegin profesionalak, aurrerantzean, Tuterako Brigada Kriminala indartzera
|
bidera
zitzala aholkatzen zion Karlos Zabaltzari; Lurribarko auziaren instrukzioa, dagoeneko, itxita zegoelako.
|
|
|
–Hondamendiak. Gobernuak finantzazio lerro berezi bat
|
bidera
dezake, nahierara, udal bakar batera, hura hondamendi baten eraginpeko egoeran dagoela frogatzen bada.
|