2013
|
|
Albretetarren Gortean, seguru asko, euskara ez zen zeharo ezezaguna. Angulemako Margaritak, Joana Erreginaren amak, babestu zituen intelektual eta idazleetako batek, Rabelais ek, hain justu, Nafarroako Gortean igarotako egonaldi baten ondoren, bere Pantagruelen (1532) euskarazko zenbait hitz jasotzeak, euskararen oihartzunak Gorteraino iritsiak zirela pentsatzeko
|
bidea
irekitzen du, edo, agian, baita gehiagorako ere: bazirela euskaraz zekitenak.
|
|
Genero poetikoaren kanonari dagokionez, Onaindiaren antologiaren zabaltasunak zenbait poetaren Parnasoa osatu eta kontsakratzeko
|
bidea
ireki zuen, baina beste askori aipamen hutsa besterik ez zien eman. Nola da hori posible, egile ezezagunen testuez gain, 300 idazleren testuak bildu zituela jakinik?
|
2014
|
|
Franco hil ondotik (1975), espainiar estatuan laster eratu ziren Autonomia Erkidegoak, eta Autonomien Estatua delako antolamenduaren barrenean (el estado de las autonomías) erkidego horiek zenbapaitekoerabakimen politikoa erdietsi zuten. Horrek
|
bidea
irekia utzi zuen hizkuntza politikak beste norabide batean jartzeko, bai Euskadiko Autonomia Erkidegoan eta bai Nafarroako Foru Komunitatean, euskarari dagokionez. Estatu frantsesean, berriz, errateko moduan euskarari ez ikusia egiten zioten agintaritzatik.
|
2016
|
|
Azpimarratzekoa da, esate baterako, Novalisen aipamena, zeina klasizismoaren lehen kritiko garrantzitsuenetakoa dugun. Jenako Erromantizismoko kide, Erromantizismo apurtzaile eta iraultzaileenaren adibidetzat jo daiteke, zeinak
|
bidea
ireki zuen modernitatera. Bereziki, ordura arte erdigunean zegoen ondare klasikoarekiko harremana irauli zuen Erromantizismoak, eta zehazki, Novalis berak.
|
|
Bertan, Gerra Zibilean espetxean fusilatua izan zen Estepan Urkiaga «Lauaxeta» idazlearen hil aurreko idazlanen edizio kritiko zehatz bat egiteko beharra azpimarratzen du. Orain arteko argitalpenen eta eskuizkribuen artean ezberdintasun nabariak daudenez, bertsio ezberdinak alderatuz irakurketa proposamenak eskaintzen ditu, etorkizunean olerkiak Lauaxetak idatzi bezala denon eskura jar daitezen
|
bidea
irekiz. Asmo horren adibide dira artikuluan bertan agertzen diren Lauaxetak kartzelan idatzitako poemen nahiz egindako marrazkien kolorezko irudi biziki interesgarriak.
|
2019
|
|
Lortutako lekukotasun historikoek zenbait ondoriotara iristeko
|
bidea
irekitzen dute edo, gutxienez, argi ematen, bertzeak bertze: a) Zenbait izenen etimologia argitzen laguntzeko:
|
2020
|
|
Bere literatur ibilbidearen lehen etapan, euskal literaturarentzat molde berriak bilatzeko berariazko nahia antzeman daiteke, bai gaitegian, bai forman. Ez da bide hori hartu zuen erreferente bakarra, aurretik Txillardegik ere
|
bidea
ireki baitzuen mundu zaharraren eta berriaren arteko haustura eragiteko (Aldekoa 2007: 629).
|
2021
|
|
Horren adibide da Oihana Arana (2001), idazle eta bertsolari eskoriatzarra, zeina Lazunak Azkazaletan (2021) lehen poesia liburua argitaratu duen eta XXI. mendeko lehen euskal poeta bilakatu den. Idazle berri hauei
|
bidea
irekitzen, ordea, lan honetan aipaturiko zenbait emakume egon dira eta euskal literaturaren kasuan, Miren Agur Meabe litzateke horren ordezkari nagusia.
|