|
2008
|
|
|
Frantziak, Europako herrialderik ahaltsuenetarikoak, ironikoki bere burua estatu laikotzat duenak, zera egin du: agure alemaniar baten desioei makur egin eta Erdi Aroan bizi den «estatu» batek bere hiritar bat, eta
|
bide
zabalez, homosexual guztiak diskriminatzea onartu. Zer tolerantzia eta modernotasun mezu ari da zabaltzen Frantzia?
|
|
|
Gailurrera (ikurrina, erpina eta buzoi bi) eramango gaituen aldats harritsua ez da batere samurra. Buzoiko koadernoan agurra idatzitakoan,
|
bide
zabalean jarraituko dugu (I); 5 minutu geroago, argindar dorreari eta gas bideari muzin egingo diegu eta eskuinean utzi. Ezkerrera jo (IM), antenarantz, Aznabarra (433 m) tontortxora igoko ez garen arren, ote eta sasiek guztiz janda daukate eta.
|
|
2009
|
|
|
Ezkerrerantz jarraituko diogu pistari. Adi, ordea; 200 bat metro eginda,
|
bide
zabala zikintzen hasten den lekuan, xenda bat abiatzen da pinudian gora, eskuin aldera. Pinuditik ateratzean, bi sarda txikitan bereizten da bidexka; eskuinekoa hartu, eta, pinudi gazteen sail bat gainditu orduko, beste bide zabalago batera aterako gara.
|
|
|
Adi, ordea; 200 bat metro eginda, bide zabala zikintzen hasten den lekuan, xenda bat abiatzen da pinudian gora, eskuin aldera. Pinuditik ateratzean, bi sarda txikitan bereizten da bidexka; eskuinekoa hartu, eta, pinudi gazteen sail bat gainditu orduko, beste
|
bide
zabalago batera aterako gara. Eskuinerantz jarraituko diogu bide horri.
|
|
|
Baserri multzoa utzi eta sakanaren ezkerraldeko mendialdetik doan
|
bide
zabalari jarraitu diogu. Berehala, Lapurzulo esaten zaion meatzaritza ingurura iritsi gara, eta aurrerago, garai batean Ollagarate errekatik Lizarurdiñetako deposituraino ura eramaten zuen ubide bat aurkitu dugu, honek herritik gertu zegoen zentral bat elikatzen baitzuen.
|
|
|
Basabide batekin topo egingo dugu ibarra bukatu bezain pronto. Ezkerrera egingo du orduan, eta
|
bide
zabaletik segituko. Bide sarda batean, ezker eskuin egin barik, zuzen joko dugu Albaita herritik datorren errepidearekin bat egin arte.
|
|
|
Otxatera joateko, ezinbestekoa da San Pedro deritzan muinoa zeharkatzea. Hortaz,
|
bide
zabala baztertuko dugu pabiloian, eta, astiro astiro, igoera xumeari ekingo diogu. Herri hustuaren hondarrak begi bistan izango ditugu San Pedro muinotik.
|
|
2012
|
|
|
Egon zen debekatuta arinago ere, eta legezko zirrikitu guztiak baliatuta enpleguaren laurden bat gutxienez prekario izatera iritsi zen. Aldi baterako kontratazioari muga berririk ez, eta, aldiz, kaleratze merkeagoa errazteko
|
bide
zabalagoak. Atzo argitaratutako datu baten arabera, Espainian banakako 700.000 kaleratze egin ziren iaz.
|
|
|
GR zidorra uzteko unea da. Eskuinetik doan
|
bide
zabala hartuko dugu, betiere aintzirara hurbiltzearen karietara. Leun leun hiru minutu aritu ostean, basabidea utzi eta ezkerraldetik irteten den zidorrari men egingo diogu.
|
|
2013
|
|
|
Errekatik aldendu ahala, goratasuna samurki hartzen lagunduko digu bideak. Bihurgune itxia igaro eta berehala,
|
bide
zabaletik irten eta Bizkarzungo tontortxorako bideari ekingo diogu. Lehenik eta behin, Martinhaurrenbordako harresiaren parean jarriko gaitu bideak.
|
|
2015
|
|
|
Bidexkak hariztian sartzen lagunduko digu fite. Gero, xendak bat egingo du suabe suabe doan
|
bide
zabal batekin. Eskuinetik jarraituko dugu orduan, eta, desnibelik galdu gabe, bidexka bati oratuko gatzaizkio.
|
|
2016
|
|
|
Akorrainetik abiatuko gara, atzean utzirik Ahismeaka muino arbolarik gabea;
|
bide
zabala baztertu, eta zuzen igoko gara, ezkerretara ukuilu batzuk utzita. Elurmeaka muino berdea zeharkatuko dugu, eta, borda batzuk pasatu eta gero, hartxintxar bidea bukatuko da halako batean; hor, belarditik segituko dugu, ezkerretatik, eta bat egingo dugu Mendimotxako magaletik doan bidearekin.Leherza sakanaren goiko aldetik joango gara; itxitura bat pasatu eta artegi bat ezkerretara utzita, Luzaide ibar luzexkan agertuko gara.
|
|
|
Garita edo etxola bat ikusiko dugu lepoan. Jaitsieran erabiliko den
|
bide
zabala lotuko du han ibiltariak. Hegoaldeko hegala zeharkatzen duen pista leuna alde batera utzita, kuartelera doa eta?, aldatsari aurre egin, eta hegiz hegi jarraitu behar da, gorantz.
|
|
2017
|
|
|
Bidea ez da oso erraza, pista asko baitaude, eta agian zenbait lekutan intuizioaren laguntza ere behar da monolitoen oinera iristeko. Bi Ahizpen ondora heltzean, pista utzi eta horien artean sartzen den haran txikian murgilduko gara hasieran
|
bide
zabaletik eta gero xenda estuari segituz. Haizpitartean marrazten den bidea itzalean egingo dugu, eta tarteka aldatsak oso gogorrak gertatuko zaizkigu.Eguraldi busti edo hezearekin arriskutsua gerta daiteke.
|
|
2018
|
|
|
Bide balizatua utzi eta beherantz jaisten jarraituko dugu, lurrezko beste pista zabal batekin topo egin arte. Hori gurutzatu eta
|
bide
zabaletik segituz, Leruetako inguruetara helduko gara. Hemen bidea zertxobait leundu egiten da, eta erraz egingo dugu aurrera.
|
|
2019
|
|
|
Ibilbide honetan, bi etapa horiek lotuko ditugu, eta bidetik at aurkituko ditugun mendi ezagunetako tontorretara igoko gara.Hernaniko Ugaldetxo auzoan dagoen Urumea ibaiaren ondoan etapa honi hasiera eman, eta, berehala, maldan gora jarriko gara. Lizarregiko zabalera iristean, Urdaburuko magalean zehar hedatzen
|
bide
zabaletik Pagosardeko atsedenguneraino heldu, eta, Urdaburuko tontorrera igo ondoren, atzera egin, eta bide zabalak Malbazarreko bidegurutzeraino eramango gaitu. Gertu dugun Aldurako tontorra izango da gure hurrengo helburua, eta, han dagoen erpin geodesikora igo eta gero, bide balizatura itzuli eta altuera galtzen hasiko gara.
|
|
|
Ibilbide honetan, bi etapa horiek lotuko ditugu, eta bidetik at aurkituko ditugun mendi ezagunetako tontorretara igoko gara.Hernaniko Ugaldetxo auzoan dagoen Urumea ibaiaren ondoan etapa honi hasiera eman, eta, berehala, maldan gora jarriko gara. Lizarregiko zabalera iristean, Urdaburuko magalean zehar hedatzen bide zabaletik Pagosardeko atsedenguneraino heldu, eta, Urdaburuko tontorrera igo ondoren, atzera egin, eta
|
bide
zabalak Malbazarreko bidegurutzeraino eramango gaitu. Gertu dugun Aldurako tontorra izango da gure hurrengo helburua, eta, han dagoen erpin geodesikora igo eta gero, bide balizatura itzuli eta altuera galtzen hasiko gara.
|
|
2020
|
|
|
Bidea lokaztua bada ere, mendi bideari tinko tinko eutsi eta Zepalekuetako magala zeharkatuko dugu. Landaketa atzean utzi eta berehala, ordea,
|
bide
zabala laga eta, ezkerrera hartuta, maldan gora abiatuko gara. Lehen antena zutitzen den muinora igoko gara ziztuan.
|
|
|
Lerroari atxikita doan
|
bide
zabalari men eginez, Eneabe itxuraldatzen duen bigarren antenaren aurrean izango gara. Tontorreko eremu pribatua eskuinetik inguratu ostean, Eneabeko postontzira helduko gara.
|
|
|
Azken kartutxo bat landu zuen, hil edo bizikoa. Ondo ateratzen bazitzaion, baimena edukiko zuen alderdia
|
bide
zabalagoetatik eramateko, eta, gaizki ateratzen bazitzaion, poliziek filmetan bezala, plaka eta pistola utziko zituen alderdiko presidente nagusiaren mahai gainean. Eusko Legebiltzarreko alderdien artean bakegintzaren esparruan zegoen blokeo egoera gainditzeko asmoarekin, etxeko eta kanpoko askoren ustekaberako efektu kolpe ausarta eman zuen Quirogak, EH Bildu ere barruan hartuko zuen Askatasunerako eta Bizikidetzarako lantalde bat sortzea proposatuta.
|
|
|
Puntu horretan, porlana amaituko da, eta, lurrezko pistara atera, eta berehala ohartuko gara gasaren trazatuaren gainetik goazela. Horren paralelo, bide zaharraren arrastoak ikusiko ditugu, baina, tarte batzuetan zikin samarra dagoenez, gasaren
|
bide
zabaletik jarraituko dugu igotzen. Aldapa amaitzean, gasarena utzi, eta, ezkerretik, ote artean zabaltzen den bidea hartuko dugu, harrizko pista zabalera ateratzeko.
|
|
|
Lurrezko pista zabal honek Eraulgo mendateraino eramango gaitu. Hara ailegatzean,
|
bide
zabala utzi, eta egurrezko hesolak xenda estua hartu eta artadian murgiltzera gonbidatuko gaitu. Hasieran kokatuta dagoen egurrezko informazio panelean, zenbait datu irakurri ahal izango ditugu inguru honen geologiaz, landaretzaz, faunaz eta gizakiaren presentziaz.
|
|
2021
|
|
|
Askori gustatuko litzaiguke hala izatea, noski, baina Visegradoko taldeko estatuak —Eslovakiak, Txekiak, Hungariak eta Poloniak— eta Hansako ligako herrialdeak uzkur dira migrazioari
|
bide
zabalak irekitzeko aukeraren aurrean. Migratzaileen harrerak estatuen kontrolpean jarraitzea nahi dute.
|
|
|
Benetako piezen arlora igarota, erraza egin zaigu lauren arteko ezaugarri komun batzuk topatzea: laurak sar daitezke bete betean antzerki posdramatiko delakoaren kategorian, lauretan apurtu da era batean edo bestean laugarren pareta famatu hura ikusleekin zuzenean komunikatzeko
|
bide
zabalagoak edo zarratuagoak ezarriz, gorputzen fisikotasunak garrantzia hartu du guztietan, eta laurek izan dute atzean giza kondizioari buruzko hausnarketa bat, ulergarriagoa edo adigaitzagoa kasuan kasu. Era berean, nabaria izan da antzezle guztien inplikazioa, eta kalitate bikaina antzeman dugu bai antzezpenetan bai eszenako elementuen koherentzian.
|
|
|
Trabesaz eginiko artegi baten ondoan gaudela, eskuinera egingo dugu, eta Lobantzu mendirantz urratsak egiten jarraituko dugu. Bide seinale ugari ikusiko ditugu bidegurutze horretan, daramagun
|
bide
zabalak Manzarraga, Arabeko Harria eta Ubizear izeneko parajeetara hurbiltzen laguntzen baitu.
|
|
|
Jaitsiera eroso horrek atsedenleku baten ondora eramango gaitu. Xenda
|
bide
zabala bihurtu, eta pagadian sartuko da. Altuera azkar galdu, eta berehala helduko gara igoeran ikusi dugun Buztingorriko bordaren ondora.
|
|
2022
|
|
|
Pirinioetako zeharkaldia egiteko lehen oztopoa da mendi hori, eta, gailurrari bizkarra eman, eta Osingo lepo aldera jaisten hasiko gara, malda bizian. Segidan, Bizkarsoro leporantz jaisten den
|
bide
zabala hartuko dugu. Horra heltzean, gertu dagoen aintzirara zuzentzen den pista zabala gure ezkerrera utzi, eta Manddalerantz igotzen dena hartuko dugu.
|
|
2023
|
|
|
Pasieran ibiltzeko aukera ederra eskaintzen du inguruak. Beste mendi zintzur batzuk ez bezala, Irunberrikoa aise egin daiteke oinez, harkaitzen oinean doan
|
bide
zabal batetik. Guztira 2,6 kilometro dira.
|
|
|
Nekazari bideak banantzen diren lekuan, eskuinetik segitu eta barrera bat igaro ondoren, ezkerrera okertuko du. Ibilian ibilian
|
bide
zabalak ezkerrera egingo du laster, eta ipar mendebaldera begira jarriko da ibiltari so egilea. Arte xumeak, erkametz trinkoak, ezpelak, gorostiak eta txarak, besteak beste, bide ondora etorriko zaizkio harrera botanikoaren antzera.
|
|
|
Itzulera egiteko, tontorretik jaitsi eta lepoan ikusitako ur baltsa zirkularrera jaitsiko gara. Monterenako bidea lagata, ezkerrera doan nekazari
|
bide
zabala hartuko dugu. Hala, Santuste gaina ezkerrean dela, hegoaldeko magala zeharkatzeari ekingo diogu, astiro astiro.
|