|
2017
|
|
|
Alarguna begiztatu orduko, ordea, arin arin aldentzen da mozkorrengandik. Ikusi duten andrazkoaz liluratuta," gau-txoriak" atzetik joaten zaizkio
|
bide
luzean, alargun eder hori harrapatu nahian. Harik eta, ibili luzeak nekatuta, deitzen dioten arte eta, bat batean, sorginkeria deseginik, tamarindopeko alargunak bila datozkion galaiengana itzuli eta egiazko aurpegia erakusten dien:
|
|
|
Maiatz elkartearekin Bizitza Nola Badoan izeneko poema bilduma. Geroztik hamaika bider, olerki liburuak eta nobelak tartekatu ditu
|
bide
luzea eginez euskal literaturaren alorrean. 2002an Euskadi Literatura Saria eman zioten %100 Basque (Susa) eleberriarengatik.
|
|
|
Aragoiko lurretan sartuko gara. Ez da
|
bide
luzea baina bai arriskutsua. Soldaduek gelditzen bagaituzte, Salbaterrara goazen mandazainak gara, merkatariak, bakailaoa, gatza, eta ardoa saldu eta negua bertan pasatzeko asmoa dutenak.
|
|
|
Hainbeste sentsazio nahastu zaizkit barruan, eta ez dakit nola bide eman guztiei. Dakidana da osteguna berezia izan zela, eta
|
bide
luzeak ekarri gaituela ostegunera arte. Batzuek diote ez dela nahikoa, irabazi egin dutela, porrota izan dela... niri bost!
|
|
|
Oxala, gure amamek halako lekuetan berba egiteko aukera eta adorea izan balute neskame bidaltzen zituzten garaian. Asko falta da, baina, egin ere,
|
bide
luzea egin dugu. Zorionak, Pilar Gil; eskerrik asko.
|
|
|
Bada, halaber, zer probetxu da behin jaikitzeaz, baldin berriz erortzen bada eta, eroririk dagoela eta datzala, gelditzen bada? Zer probetxu da
|
bide
luzeari lotzeaz, gogo duen lekura heltzen ez bada. Zer probetxu ontziak beterik eta kargaturik bela ongi egiteaz, baldin portura baino lehen edo portuan galtzen bada?
|
|
|
Zeren nola negua baita limuri, leun, istiltsu eta lohitsu, ez da bidean ibiltzeko on. Eta festa egunean ere debeku zen, ez zen sori eta ez zilegi
|
bide
luzerik iragatea, urrun joatea.
|
|
2018
|
|
|
Eta, haien artean, zaratatsuena eta usaintsuena antza tabernaz taberna ibiltzen zen porroak eskutik eskura eta ahotik ahora partekatzen. Gauzak horrela, andre baten ateraldiak
|
bide
luzea egin du: Algortan euskarak porro usaina du.
|
|
|
Ekhi, EAEko hizkuntza politikarako arduradunetako bat da. Administrazio publikoan euskararen eremuan
|
bide
luzea egindako emakumea. Hori bai, bulegoa eta eraikina atzean utzita, erdara noranahikoaren besoetan etzaten da gozo gozo.
|
|
|
Euskararen gizarteratzean, sozializazioan,
|
bide
luzea egin dugu, eta, bidez bide, orain gauden bidegurutzera iritsi gara. Eta, orain, nondik jo behar dugu?
|
|
|
Hausnarketa eskatu didazu eta hementxe duzu, ba. Esan bezala,
|
bide
luzea dugu aurrean. Ruperrek ondo azaltzen du:
|
|
2019
|
|
|
Pena da, errito hau baita euskaldunok urtezaharreko edo urtatseko gauean urte berriari ongi etorria emateko izan dugun berezko errituala. Hamabi mahatsen ohitura horrek ez du
|
bide
luzea Euskal Herrian, eta ez du zer ikusirik euskal kulturarekin.
|
|
|
torio hau esplorazio baten istorioa da, bere benetako nortasuna ezagutzeko, bere jatorria eta bere lekua munduan ezagutzeko esplorazio batean ontziratzen den emakume baten istorioa, esplorazio horretarako mapa eta iparrorratz bezala bere zeluletako DNA baino besterik ez daukana; eta behin DNA molekulen bihurgunetan gora eginda,
|
bide
luze eta neketsuaren helmugan, argi distiratsu eta garden bat aurkitu ordez edo honekin batera, Ilunpeen Bihotzarekin topo egiten duena.
|
|
|
Hotza gero eta handiagoa zen. Hirurak aldera, Zihigan ginen, etxe eta baserri arteko
|
bide
luze eta okerrez betea egin ondoren. Herrira sartu bezain laster, autoa aparkatu eta bazkaltzeko generamatzan ogitartekoak jateari lotu gintzaizkion.
|
|
|
Azkenerako, otorduetarako baizik ez nintzen irteten. Ez nuen
|
bide
luzea egin behar izaten. Gure ofizialen jantokia zegoen etxea nirearen aurrez aurre zegoen, kaletxo estu harritsu baten beste aldean.
|
|
2020
|
|
|
Aldarrikapen bateratua idatzi zen hiru egun horietan gertatu zena plazaratzeko eta munduari Frantziak ezagutzen ez dituen literaturek bizirik dirautela eta
|
bide
luze bat irekitzen ari direla adierazteko.
|
|
|
Eta Elenak ez du horrekin pentsatzen, ezta gutxiago ere, Atxagak gaizki egin zuenik nobelaren
|
bide
luze eta malkartsuari ekitean. Meritu ikaragarria dauka.
|
|
|
Itsaso bazterrean bazkaldu eta atseden hartu ondoren, harri zapalak markaturiko bideari jarraitu zioten. Horrela, bost orduko
|
bide
luzea egin zuten. Han baziren basoak eta errekak, aintzirak eta mendiak, oihan trinkoak eta ibai zabalak..., eta zerua, edo zelako ganga hura.
|
|
|
Beste aldetik, egindako mina aitortu du Barrenak. Pauso garrantzitsua normalizazioranzko
|
bide
luze eta latzean.
|
|
|
Ez dago gehiago gazterik zuen lamatasun herrikoia berrituko duenik, eta aldiz, ttunttun gauak ospatzen ditugunero ikusten duzunez, pombuek badugu katean jarraipenik, baditugu ikasleak, nire seme Tsetan horietan indartsuena. Guk
|
bide
luzea dugu, zuenak egin du".
|
|
|
Barka eramaten badut, baina
|
bide
luzea egin behar dut ur hauetan zehar. Lurra urruti dago, eta itsasoaren hondoa ez dago berdindua; hezurrak nire hanka azpietan sentitzen ditut.
|
|
|
Pierre' k, muiñeteraiño iñarrosirik, guztiz lotsaturik, tristurak gainditurik gogoratzen zan etxerako
|
bide
luzean begi nabar illun maitatu haietaz, doillor eta kupidagabe, behin ere baiño ederrago eta urrutiago. Guztiz etsita gogoratzen zitzaion miresten zuen abots hura, irain iturri oparo bihurturik.
|
|
|
Orduz geroztik, oporraldi eta jaizubi luze guztietan, autoa hartu eta Madriletik Hondarribirako bidea egin izan dute, inongo arazorik gabe. Emakume kementsuak izaki, ez diote inoiz
|
bide
luzeari beldurrik ukan, eta horrela bat ere pentsatu gabe, egin izan dute, behin eta berriro, bi herrien artean dagoen distantzia ikaragarri luzea.
|
|
|
Aberats eta boteredunak inguratzen dituen arkitektura guztia efektu hori eragiteko pentsatuta dago. Zipresezko hormak, altzairu txirikordatuzko ateak, zaindari paramilitarra, sarrera
|
bide
luzea, etxea bera muino baten gainean... guztia, Jurdanek orain sentitzen zuena sentiarazteko pentsatua zegoen. Hezur haragizkoa zen Jurdan eta erne mantendu zen inguru manipulatzaile hartan.
|
|
2021
|
|
|
Orduan, geroxeago nire senarra izango zena ahalik eta azkarren bilatu eta barkatzeko eskatu nion ia ia belauniko eta negar zotinka. Baietz ba, banekien nik ez zegoela inolako motiborik zutaz mesfidatzeko, ulertu egin behar didazu baina, Luzarotik nator, Euskal Herriko herri txiki eta itxi batetik Viena inperialeraino,
|
bide
luze luzea nirea, joateko eta batez ere handik Luzaroraino berriz itzultzeko.
|
|
|
Ilun zegoen, baina argirik egon balitz ere inguruak ez luke ezer ikusgarri edo esanguratsurik. 23 km-ko
|
bide
luze eta estu bat besterik ez da irla hura. Autoak zeraman norabidean, ezkerretara (barrier islandeko iparraldean) Oyster Bayko padurak, ur landarez beteriko paisaia baino besterik ez zegoen, eta eskumatara (hegoaldean) hondartzetako dunak.
|
|
|
Ez, hiru egun oso ez litazke sobera holako
|
bide
luzearen egiteko: lehenbizikoa Iruñakotzat, gaua
|
|
|
arkatu xorrotxaren erdi erditik khe
|
bide
luze batekin goiti, soailuaren lau kantoinetarik zirritu batzuekin,
|
|
|
asperrez lotutako
|
bide
luzeak,
|
|
|
Eta halaxe gertatu zen, froga zentzugabe horren berri jakin zuela luze bizitako gizon batek, luze bizi,
|
bide
luzea egina, eta abilezian ere luze zenak. Mabaleren herrirako bideari lotu zitzaion, bada, haren alaba emaztetarako eskatzeko asmoz.
|
|
|
Eskertzen dizut erantzun zion armiarmak;
|
bide
luzea da guretik zuenera, eta oraintxe nekatuta eta goseak nago.
|
|
|
Gelditu zen, eta zalantza pixka baten ondoren, haurrarentzat ur pixka bat emango al zioten eskatu zien. Ezetz erantzun zioten;
|
bide
luzea egin behar zutela ura ekartzeko, eta bere premietarako behar zutela zekarten guztia.
|
|
|
Ibili eta ibili
|
bide
luzea egin zuen berriro Mabunguk, arras nekatu zen arte. Kutunaren ahalmenak atseden leku bat bilatu zion.
|
|
|
Udazkena etorri zan bere aize otz, euri zaparrada eta egun laburrakaz. Zugaztietako orriak, beren ezadea edo ezetasuna galdurik, oritu ziran lenengo, erdi zuritu gero; eta azkenerako iausi ziran, batzuk berekauz berez), euren burua igarri ikusita lotsatu balira legez; eta beste batzuk, oraindiño adarren gaiñean bizi gura ebenak, kendu zituan nai eta naiez beren tokietatik aizearen indarrak, eroan ebazan
|
bide
luzean gora goraka bildurgarrizko jira-bira neketsuetan, eta bota zituan gero bazterren baten, an, eskutuan amaitu eien euren bizitza zistrin mengela.
|
|
|
Guztiak eroiazak,
|
bide
luzea daukak eta. Guk zer iana billatuko dogu emen.
|
|
|
Gertaera zarren albistarik euki nai badozu, neure irakurle euskaldun biotzeko; len lenagoko emakume gozo maitagarri bat ezagutu nai badozu, zatoz neugaz batera Frantziaruntz; Auñemendi tantaiak igaro daiguzan biok, euskal etxe baten barruan sartu gaitezan (atseden bat egiten bakarrik, zerren gero asko ibilli bearko dogun), eta gauza bene benetan ikasgarriak ikasten saiatu gaitezan. Baiña nekatuten bazara, eta
|
bide
luzeetan ibilteko gogorik ez badaukazu, zagoz geldi geldirik zeure tokian: zeure gelatik urten baga bear dan guztia ikusiko dozu.
|
|
2022
|
|
|
Oso
|
bide
luzea egin duk gaur, azken zatia Pepe valentziarrarekin. Ondo aurkitu duk heure burua, baina egunaren bukaeran nekatuta hengoen, 30 km ibili ondoren.
|
|
|
Buelta azkar samar egin behar izan duzue, Puerto Natales era itzultzeko
|
bide
luzearen lehen etapa katamarana hartzea baita, eta azkena 18:30ean irteten duk Paine Grande aterpearen ondotik. Garaiz ailegatu zarete, ordu erditxo bat izan duzue oraindik laku ertzean oinak bustitzeko; oinak baino ez, desizozte ur hauek hotzak baitira oso bertan igerian hasteko.
|
|
|
Inguru latz hau menperatzen ari naizela diok, ba ote? Saiatzen bai, saiatzen nauk, horraino onartzen diat; baina saiatzetik menperatzera, Txileko ipar aldetik hego muturreraino baino
|
bide
luzeagoa zegok. Literaturaren gatza ematen zioat kontakizunari, hori duk dena, heuk hire iruzkinei bezala, besterik ez; bestela aspertu egingo zarete denok, honezkero ez bazarete aspertu.
|
|
|
Bestetik, ni neu ez nintzen askorik puzten nire ezgaitasun agerikoekin, eta harrotzeko modukoak irizten ez nien alderdiak ere neure partetzat hartzeko eta gogoko nituen ezaugarriekin neurriz kanpo ez identifikatzeko eta batez ere nire frustrazio motibo ororen ardura besteri ez egozteko
|
bide
luze, gorabeheratsu eta nekoso bezain premiazko horretan lehen urrats zalantzatiak egiten nenbilen ordurako, are gehiago Noarekin ergel baten pare maitemindu nintzenetik.
|
|
|
Ene bularra ohatze bat bihurtu nuen, eta nire miresle otzanak
|
bide
luzea egiten du hartaraino.
|
|
2023
|
|
|
Ura edan zuen berriz, ez al zen txikiegia plastikozko botilatxo hori? Bueltako
|
bide
luzea geratzen zitzaion. 12 kilometro...
|