|
2008
|
|
|
Laburtutako egitateei begira aurrikusgarria zen moduan, arlo politikoa ez da gatazka honetatik kanpo geratu eta hasieran aurrera eramandako ekimenak, gobernuaren kontrol funtzioaren barnean, zenbait talde parlamentariok (Talde Popularra eta Mistoa) aurkeztutako ekimen isolatuak izan baziren ere5, gerora Proposamen ez legegile bati
|
bide
ematera iritsi ziren6 Kongresuko Kanpo Politikako Komisioaren baitan aho batez onartutako Proposamen ez legegile honek:
|
|
2009
|
|
|
Espainiako Gobernuak nahiz euskal instituzioek herri mugimenduek AHTren aurka egiten dugun lana desitxuratu eta nahastu nahi dute. Estatuak errepresioari
|
bide
ematen dionean, zein ondorio latzak izaten diren denok ezagutzen ditugu herri honetan. Tamalez, auzi honi ere errepresioaren bidez ekin nahi diotela dirudi» (ARGIA 2113 zk.,).
|
|
|
Plazak, udaletxeak, diputazio jauregiak eta batzar nagusiak (Bizkaikoa, esaterako) eraikitzeko proposamen berriek
|
bide
eman zieten arkitekto ospetsuek egindako eraikin eta monumentu multzo ikusgarriei. Arkitekto horien artean ditugu Ugartemendia, Miranda, Perez, Cortazar, Escoriaza, Aladren, Morales de los Rios, Echeverria, Rucoba, Rodriguez, Nagusia.
|
|
|
Ohiko zoologiko eta animalarioen ordez, natura erreserba eta parkeak ditugu. Baso, parke eta lorategiak
|
bide
ematen ari zaie erreserba, estuario, hondartza basati, eta tokiko era guztietako gune eta ekomuseo espezializatu eta zehatzei (Riviere, 1989).
|
|
2010
|
|
|
Guztiagatik ere, indarkeriaren arazoa pribatutzat hartzeko joerak, hots, gai sozial edo politikoetatik kanpokotzat,
|
bide
ematen dio zentzurik gabeko bortxakeriari, halako moduan non adingabekoen delinkuentzia kezka orokor bihurtu baita hainbat metropolitan. Gure etxe ondoko etsaiak inork baino gehiago izutzen gaitu, arrazoi argirik gabe hil gaitzake eta.
|
|
|
Halere, heldutasun kulturala eta pertsonala (adinarekin lotuta, jakina) giltzarri gertatzen da gaitasun interpretatzaileak garatzeko orduan. Adinean aurrera joan ahala, gaitasun interpretatzaileak ere garatzen doazela ikusi dugu, ezagutza orokor berriek pentsamendu autonomoa modu kritikoan garatzeko
|
bide
ematen baitute.
|
|
|
Haatik, bada, egun, bide berriak marrazteko beharrari erantzuten dion proposamenik ere. Banakoa oinarri duen proposamen ontologikoaren, epistemologikoaren eta instituzionalaren ondoan, errepresentazio kolektiboen (Durkheim, 1912), sozialen (Moscovici, 1979) edo irudikarien (Anderson, 1983) definizioak sortzen dituen zailtasunek
|
bide
eman diote diziplina anitzeko eztabaida garaikideari. Autoerrepresentazioen dimentsio indibiduala, erlazionala eta kolektiboa bereizteak agerian utzi du hiru dimentsioek duten eragina banakoak bere buruaz duen errepresentazioa osatzeko prozesuan (Chen eta Boucher eta Tapias, 2006; Turner eta Whitehead, 2008; Pentland, 2007; adibidez).
|
|
|
Ameriketako Estatu Batuetan (AEB) sortu eta garatu ondoren, planeta guztira hedatu den pentsamendu korronte horrek, jurisdikzioaren akatsei so eginez, liskar juridikoak ebazteko, epaileen eremutik at, tresna edo bide pribatu edo informalak sortu behar direla aldarrikatzen du. Argi gera bedi, mugimendu horrek ez duela jurisdikzioaren desagertzea defendatzen, epaibidea ahalik eta gutxien erabiltzea baino, gatazkaren alderdiei berau konpontzeko hainbat
|
bide
eman behar zaizkiola() adieraziz, alderdiek, kasuan kasuko, askatasun osoz, erabili nahi dutena erabaki ahal izateko12.
|
|
|
Badakigu justizia berriztatzailearen helburu nagusietariko bat biktimari dagokion papera eta balioa ematea dela. Artxibatze hutsak (classement sans suite) biktimaren segurtasun faltaren sentimendua areagotzen duen bitartean, bigarren mailako biktimizazioari
|
bide
emanez, zigor bitartekaritzan biktima urratzailearen aurrez aurre agertzen da, beren gatazkari konponbide bat bilatzeko prozeduran aktiboki parte hartuz44 Biktima urratzailearen tokian jartzen da, eta alderantziz, bien arteko elkarrizketa zuzena elkar ulertzeko bide bihurtuz.
|
|
2012
|
|
|
Gizartea asaldatuta dago, langileen baldintzak okerrak dira, eta jendearengan dagoen haserre eta ezinegon hori artistek ere adierazi nahiko dute. Euskal artisten belaunaldi berrien garaia da, modernitateari
|
bide
emango diotenak.
|
|
|
Harrezkero, grebalariek Iruñeko elizetan asanbladak egiteak eta Polizia Armatuak Katedralean indarrez sartzeak Elizako eta gobernuko agintarien arteko tirabirak eragin zituzten. Ekainaren bigarren astean, Iruñerriko langileen inguruneetan soldata igoerak eskatzeko deia zabaldu zuten, Authin eta apirilaren hondarretik Venancio Villanueva enpresan gatazkan ari ziren langileekiko elkartasun greba orokorrari
|
bide
emate aldera. 1973ko ekainean Motor Ibéricak Noainen (Nafarroa) zuen lantegiko langileekin elkartasunez bederatzi egunez luzatu zen greba orokorrak zentzaturik, soldata igoera automatikoak eman zituzten Iruñerriko enpresa nagusietako zuzendariek.
|
|
|
Kultura moten arteko sailkapenetan eta ñabarduretan sakondu gabe ere, esan genezake oro har kultur distritua aipatzean honi buruz ari garela nagusiki: zona berean enpresa eta eragile kultural profesionalen metaketaz, zeinak, haietako bakoitza ekipamendu propio egokiz hornituta, haien arteko komunikazio jariakorra eta sare harremanak sakontzeko
|
bide
ematen baitu, era berean kontsumitzaile potentzialen eskaerak asetzeko eskaintza kultural lehiakorrago, dinamikoago eta berritzaileagoa eratzea ahalbidetzen dielarik.
|
|
2013
|
|
|
Errepublikarekin, baina, gauzak aldatu egingo zirela ematen zuen: Katalunian, 1931n, Generalitatea21 berrezarri zen22, eta
|
bide
eman zitzaion autonomiaren aldeko hauspoari, Donostiako Hitzarmenean adostutakoarekin bat; Eusko Ekintzak espero zuen Euskal Herrian ere behin behineko gobernua osatzea, autonomia estatutu bat ahalbidetzeari ekingo ziona. Ezerezean geratu zen, ordea, asmoa; Espainiako Gobernua ez zen fidatzen euskal alderdi nagusiaz, Euzko Alderdi Jeltzaleaz.
|
|
|
1936ko ekainaren 28an, Bilboko Kongresuan, Eusko Ekintzak
|
bide
eman zion argi eta garbi ezkerrekoa zen programari45 San Andreseko Manifestua baino haratago zihoan, bai maila nazionalean, bai sozialean: eutsi egiten zion funtsezko ideologia oinarriari. Euskadiren nortasun nazionalaren onarpena?, baina aurrerago zihoan, era berean:
|
|
|
–Euskarari ez zitzaion aparteko garrantzirik onartzen, eta bigarren mailako gaia zen: ez zitzaion
|
bide
ematen garatu ahal izateko, eta kinka larrian geratzen zen.
|
|
|
Gipuzkoa eta Bizkaiko apaizteriak zeregin funtsezkoa jokatu zuen euskal kulturaren suspertze horretan. Mendizale talde anitzek ere
|
bide
eman zioten euskal abertzaletasuna zabaltzeari, Euskal Herriko mendi eta herrietan zehar. Izan bazen jende multzo nahikoa diskurtso euskaltzalea eta abertzalea jaso eta xurgatzeko.
|
|
|
Jarraian, uniformea erantzi eta aldageletako armairua ixten du eskulangileak azken aldiz. Une horretantxe, kreditu tituluei
|
bide
ematen die iluntze iraungipenak. Baina oraindik ere ez da film laburra amaitzen.
|
|
|
Heriotzaren kalitateari hertsiago lotuta, gaiaren inguruko legedia eskatzea ez ezik, hiltzeko eskubidearen (HE) inguruko eztabaidan sakontzea ere komeni dela iruditzen zait, eskubide horrek
|
bide
eman baitezake hiltzeko prozesua deitzen diogun bizi prozesu luze horren antolaketan eta egituran aldaketa erabakigarriak
|
|
2015
|
|
|
Euskarak hezkuntzan behar zuen estatusa ziurtatzeaz gain, hura estandarizatzea premiazko bilakatu zen, zeinahi gizarte adierazpenen tresna bilaka zedin. Bultzada horrek euskaltzale zaharrak iraganean kokatu zituen nolabait, eta aro berri bati
|
bide
eman zitzaion.
|
|
|
Fortina Velo Peoni (2004) jarraiki, elkarrizketarekin hasi aurretik, ikerketaren helburu nagusiak eta argibideak eman zitzaizkien elkarrizketatuei, beraien onespena beharrezkoa baitzen aurrera egiteko. Elkarrizketatuek orria sinatu ostean, grabagailua martxan ipini zen, elkarrizketari
|
bide
emanez. Elkarrizketatuarekin rapport a lortzea ikerlanaren gako nagusia izan zen, gaiaren konplexutasuna delaeta.
|
|
|
Datuak sailkatu ahala, gaietan azpigaiak sortuz eta kodifikatuz, sailkapen batera iritsi zen. Bigarren pauso horretan ideien arteko loturak argiago ikusi eta ordenatu ziren hirugarren faseari
|
bide
emateko. Azken eta hirugarren fasean, ideien arteko loturak gauzatu eta kontzeptu berrien sorrerari ekin zitzaion, aurkikuntzei azalpen eta esanahia emanez eta literatura zientifikoarekin alderatuz.
|
|
|
Bideoetako asko eta asko adierazpen hutsezkoak eta, geroz eta gehiago erabiltzen den, irudiak gordinean erakoak dira. Narratiba berrietan esperimentatzeko
|
bide
ematen die ohiko telebistaren bideogintzatik bereizi nahi izateak. Horren ezaugarrietako bat ere bada bideoen luzera.
|
|
2016
|
|
|
Izan ere, euskal nazio nortasuna hobesten dutenen artean ere, hau da, euskal nazionalismoaren baitan dauden ekimenen artean ere, elkartasun eza da ezaugarririk adierazgarriena, euskal selekzioaren inguruko liskarrek aditzera ematen duten gisara. Ondorioz, Espainia eta Frantziako estatuek Euskal Herriaren nazio ordezkaritzari ezarritako eragozpenaz batera, euskal nazioaren nolakotasunaren barneko gogoeta sakonagoari
|
bide
ematen dio kirolak. Euskal futbol selekzioak adierazten ditu euskal nazioaren lurraldetasunaz, sinboloez eta izenaz ebatzi gabe dauden ezbaiak.
|
|
|
Izan ere, entzute handiko kirol taldeen oihartzuna baliatu izan ohi dute erakunde publikoetako ordezkariek haien sona handitzeko. Hala, enpresa babesleek, kirol talde horiengan daukaten eraginak horretarako
|
bide
emanda eta kirol talde horren ekitaldiak baliatuta, konfiantza erlazioak garatzeko parada aproposa izango dute erakundeetako arduradunekin (Smith et al., 2008). Horrek kirol babesletzan inbertitutako enpresa asko posizio onean jarriko ditu lehiakideen aldean, erakunde publikoek susta ditzaketen merkataritza kontratuak lortze aldera (Ferrand et al., 2007).
|
|
2017
|
|
|
Maskulinizatutako enpleguetan emakumeen inkorporazioa gertatzen delarik, zenbait erresistentzia mota abian jartzen direla erakutsia izan da (Dejours, 1993), segregazio horizontalari
|
bide
emanez. Lanaren karaktere sexuala mantentzea izaten da aurre egitearen helburua (Michaut Oswalt, 2005).
|
|
|
Emakumeen inkorporazioak gizonak nagusi diren lanbideetan era desberdinetako sexismoei
|
bide
eman diezaieke: sexismo areriotsu eta borondate oneko sexismo deiturikoei (Glick eta Fiske, 1996).
|
|
2019
|
|
|
Horri helduz, testu eredugarri bat abiapuntu dutela, testuinguru komunikatiboan zeresana duten komunikazio ekintzako alderdiei (egilea (k), arazoa, balizko hartzailea (k), tesia, helburua, balizko argitaratze tokia?) erreparatu diegu. Horrela, bada, ikasleei bai testuinguru komunikatiboan eskainitako gaiaz, bai eta testu generoaz zituzten aurre ezagutzak azaleratzeko
|
bide
eman nahi izan diegu, bien arteko lanketa bateratuz.
|
|
|
Hori horrela, sekuentzia didaktikoa gelaratu denean hainbat elkarrekintza estrategia diseinatu ditugu aurrez berdintasunezko harremanak sustatzeko, bai eta ikasleen beharrei erantzuteko ere. Ildo horretatik, ikasketaren ardatz diren diskurtsoak eraikitzekotan, irakasleen galderek ikasleen jakinduria ebaluatzetik harago, ikasprozesua gidatzeko eta jakintza eraikitzeko
|
bide
eman behar lukete (Mercer, 2003). Are gehiago, irakasleek ikasleen berbaldian sakontzeko bestelako estrategiak garatu behar lituzkete.
|
|
|
Azkenik, ikasleei laguntzeko estrategiak eskaini behar zaizkie. Horrela bada, informazioa birformulatzeko
|
bide
eman diezaiekegu. Era bertsuan, estrategiok garatzeko eta ezagutzak sozialki eraikitzeko, irakasleak isiltasuna kudeatzeko gaitasuna garatu behar du.
|
|
|
Testu kohesioaren barnean, izen kohesioa eta aditz kohesioa bereizten dira (Bronckart, 1996). Izen kohesiorako mekanismoek, batetik, pertsonaia eta gai berriak sartzeko
|
bide
ematen dute; bestetik, berreskurapena eta horiek txandakatzea ere ziurtatzen dute. Aditz kohesioak, denboraren antolaketaz gain, prozesuaren hierarkizazio antolaketa ere (egoerak, gertaerak eta ekintzak) bideratu ohi du (Sainz, 2002).
|
|
|
Gure iritziz, sekuentzia didaktikoak metodologia zehatza eskaintzen digu interbentzio didaktikoa egiteko; izan ere, testu generoa zutabe nagusi delarik, gaitasun gramatikalak, testualak zein diskurtsiboak uztartzeko aukera ematen du. Horrez gain, ikasleen aurrerapenak zehaztasunez neurtzeko
|
bide
ematen du.
|
|
|
Ondorengo atalean, herri ekimenek egun dituzten erronken inguruan hitz egingo da, hurrengoan, horiei feminismoak egiten dizkien ekarpenak ezagutu ahal izateko. Hori ezagutu eta gero, gehiago sakondu gura izan den intersekzionalitatearen inguruko atala aurkeztuko da, eta, bukatzeko, azken hausnarketei
|
bide
emango zaie, ondorio modura.
|
|
2020
|
|
|
Gizarte motari dagokionez, saharar gizartea oso hierarkizaturik dago, herriaren antolamenduan tribuak botere handia daukalarik (Martín eta Picón, 2015). Kolonizazio espainiarrak, iraultzak eta SEADen sorkuntzak saharar gizartearen eraldaketa modernoan parte hartu dute gaurko erronkei erantzuteko
|
bide
emanez.
|
|
|
Gizarte motari dagokionez, saharar gizartea oso hierarkizaturik dago, herriaren antolamenduan tribuak botere handia daukalarik (Martm eta Picon, 2015). Kolonizazio espainiarrak, iraultzak eta SEADen sorkuntzak saharar gizartearen eraldaketa modernoan parte hartu dute gaurko erronkei erantzuteko
|
bide
emanez.
|
|
|
Medikuntzan suertatu diren aurrerapenen eta bizi kalitatean jazo diren hobekuntzen ondorioz, heriotza tasa txikiagotu eta bizi itxaropena handitu egin dira. Egoera horrek bat egin du gizarte aldaketa anitzen ondorioz behera egin duen jaiotza tasarekin, biztanleria piramidearen alderantzikatzeari
|
bide
emanez (Agullo, 2001). Hala, 65 urtetik gorakoen proportzioak, biztanleriako beste segmentuekin alderatuta, gora egingo du hurrengo urteotan.
|
|
|
Beraz, lan honetan, EADGaren euskarazko bertsioaren egokitzapen eta baliozkotzeari gerora
|
bide
emango dion ikerketa pilotua gauzatu nahi da. Horretarako, galde sortaren gaztelaniazko bertsioa hartu da abiapuntutzat, gertutasun geografiko eta soziokulturala direla-eta, zalantza kasuetan ingelesezko bertsiora jo den arren.
|
|
2021
|
|
|
21). Era berean, tradiziozko ipuinek
|
bide
ematen dutela barruan dauden elementu desberdinekiko —pertsonaiekiko emozioekiko eta abarrekiko— identifikazioa gaur egungo ipuinek —edo bertsio modernoagoek— baino modu askeagoan egiteko. Hau da, hartzailea libreagoa da nahi duena ulertzeko bere beharren arabera (op.).
|
|
2022
|
|
|
ELAk LABengan bidelagun berria aurkitu zuen euskal esparru sozioekonomikoaren defentsan16 1990erako LABek bere ordezkaritza sindikala% 13tik gora egonkortua zuen, eta ELArekin gehiengo sindikal berri baterako aukerak zabaldu ziren. ...katu abertzaleak bere ordezkagarritasuna balioan jartzeko asmoarekin, 1992ko II. Kongresuan ordura arteko ibilbidearen balantze kritikoa egin eta enpresamailako parte hartzean sakontzeko apustua egin zuen17 Elkarlan hori enpresetara zabaltzeaz gain, maila instituzionaleko hainbat akordiotan ere isla izan zuen; entzutetsuena langileen etengabeko formakuntzari begirako Hobetuz Fundazioaren sorrerari
|
bide
eman ziona, Confebask, Jaurlaritza eta beste sindikatu nagusien arteko adostasunarekin. Zentzu horretan, LABen instituzionalizazioa gertatzen hasi zen bitartean, ELA" kontra botere" logika batean murgiltzen hasi zen (Letamendia, 2004), bi tradizio kontrajarrietatik zetozen sindikatuen elkarlanerako bidea irekiz.
|
|
|
Manifestuaren eduki zehatzetik harago18, agiri horrek Ajuriaeneko Itunak finkatutako aurkaritza egituraren lehen lerroa leherrarazten zuen, ordura arte ENAMi ezarritako bazterketa apurtuz eta elkarlanerako bide berri bat zabalduz. Horren eragina bi sindikatu hauen arteko ekimen bateratutik harago zihoan, abertzaletasunaren baitako bi familia politiko nagusien arteko artekaritzari
|
bide
eman ziezaiokeen heinean. Artekaritzak" deslotuak zeuden gune sozialen arteko lotura" errazten du, zeinak" bien arteko edota hirugarren batekin harremanetan bitartekaritza lana egiten duen" (MTT, 2005:
|
|
|
Arestian ikusi dugun bezala, 1995etik 1997ra doan hirurtekoan gertatutako eskala aldaketa aukera eta mehatxuen atribuzioaren mekanismoari lotuta agertu zen. Ez bakarrik hainbat aukera/ mehatxuren atribuzioak berari
|
bide
eman ziolako, baizik eta eskala aldaketak berak aukera eta mehatxu berrien esleipena erraztu zuelako. Horiek arrapaladan, espiral moduan, gertatzen direnean, posible irudikatzen denaren aukera berriak mahaigaineratzen dira, eta ondorioz, eragileen aukeraketa estrategikoak aldatu (MTT, 2005:
|
|
|
Horretarako, akordioa sinatu eta sei hilabetera transferitu gabe zeuden" eskumenen preferentziazko ordenua finkatze aldera, negoziazioaren lehentasunak" eta" irizpide politikoak eta eskualdatzeen balorazio ekonomikoetarako printzipio espezifikoak" ezartzeko ikerketa berri bat egitea adostu zuten. Ikerketa egin zen; baita Legebiltzarreko mahaiak 1995eko irailaren 19an
|
bide
eman ere. Baina horrek ez zuen eskuduntza berrien transferentzian itzulpen zehatzik izan.
|
|
|
Baina ez ziren Rato ministroaren adierazpenak izan autogobernuan eman zitekeen geldialdiren alarmak piztu zituen gai bakarra. Aipatutako eskala aldaketan eman zen protestaldiaren erradikalizazioak bere isla izan zuen ETAren ekintzetan ere, tartean estatu mailako alderdietako zinegotzien aurkako erasoei
|
bide
emanez. 1997ko uztailean Miguel Angel Blanco Ermuko PPko zinegotziaren bahiketak eta ondorengo hilketak zabaldutako erantzunak, ENAMen aurkako jazarpena ez ezik, euskal nazionalismoaren aurkako mehatxu moduan ere irudikatua izan zen abertza letasunaren hainbat eremutan.
|
|
|
245). Zentzu horretan, ETA frankismoaren bigarren erdialdean ireki zen aukera leihoa baliatu zuen mugimendu goiztiar bezala identifika dezakegu, gure historia garaikidearen protesta zikloari
|
bide
eman ziona. Erbestean deserriratutako EAJren zuzendaritzaren eragiteko gaitasun mugatuak (Dez, 1999; Perez Agote, 1984; Gurrutxaga, 1985), hurrengo urteetan langile mugimenduak ezagututako bultzadak (Ibarra 1987; Letamendia 1994) edota nazioarteko testuinguruan deskolonizazio prozesuei lotuta emandako giro iraultzailearen zabalpenak (Letamendia, 1994; 1997) osatu zituzten leiho horren aukera nagusiak.
|
|
|
Lehenengoari dagokionez, 1980ko hamarkadan zehar Gernikako Estatutuak jasotako eskuduntzen eskualdatzearen bitartez euskal autogobernuak ezagututako garapenaren ondoren, geldialdi nabarmena ezagutu zuen 1990eko hamarkadaren lehen urteetan, PSOEk eta PPk bultzatutako Paktu Autonomikoen testuinguruan. Bigarrenari dagokionez, ETAren eta Espainiako Gobernuaren artean Aljerren egiten ari ziren elkarrizketen bezperetan sinatutako Ajuriaeneko Itunak
|
bide
eman zion ETArekin bukatu eta ENAMen inguruan gorpuztutako" disidentzia" indargabetzeko" irmotasunaren estrategia" ri; betiere, alderdi sinatzaileek Estatutuaren garapena bururaino eramateko konpromisoa hartuz.
|
|
|
1990eko hamarkadaren hasierak utzitako argazkiak4 Trantsizioan finkatutako sistemapolitikoarenegonkortzeamarraztenzuen.Ordurakohipotesihausturazalearen aukerak ageriko agorpen zantzuak erakutsi zituen, sistemaren aldaketarako a) aukera politikoen egitura nabarmen ahulduz5 Erregimen aldaketak deszentralizazio maila bat onartu zuen Autonomien Estatu bati
|
bide
eman zion (erakundeen egitura). Tillyren (2010:
|
|
|
sistemaren erdigunea osatu eta botere politikoaren banaketaren arduraduna den nazionalismo zentralista; zentroarekiko leialtasuna erakutsi baina autogobernuan sakondu nahi izango duen nazionalismo sistemikoa; eta logika berri bat ezarri nahi izango duen nazionalismo hausturazalea bezala izenda daitekeena (Letamendia, 1997). Hiru horien arteko harremanak Ajuriaeneko Itunak finkatutako aliantzaeta aurkaritza sisteman forma hartu zuen, ezker abertzalearen zokoratze instituzionalari
|
bide
emanez. Itunak funtzio
|
|
|
7 Udalen eremuan Itunaren sinatzaileen deslerrotzea eragin zuten bi kasuez ari gara, bietan Eusko Alkartasunak bide dibergentea hartu zuelarik: batetik, HBk independentziaren alde aurkeztutako mozioetan Garaikoetxearen alderdiak hainbat udaletan alde bozkatuz, lehenengoen zokoratze instituzionala ekidin zuen; eta bestetik, 1991ko udal hauteskundeak egin eta gero, HBk gehiengoa lortu zuen udalerrietan bere alkatetza eragozteko Ajuriaeneko Mahaiak adostutako irizpidetik ere aldendu zen, hainbat herritan HBren hautagaiari
|
bide
emanez.
|
|
|
Kasu horretan, autonomismoaren eskutik garatutako instituzionalizazioak (zentzurik zabalenean) osatuko zuen ezker abertzaleak lehiarako baliatu nahi izan zuen euskarri hori, protestaldiaren garapenaren ikuspegitik eskaintzen zituen aukerengatik. Horren adibidetzat har liteke 1998ko hauteskunde autonomikoak egin eta gero EAJk eta EAk gobernagarritasunari begira Euskal Herritarrok ekin lortutako legegintzaldiakordioa28 Ekintza berritzaileak, berriz, protestarako errepertorioaren hainbat molde erabat alboratu ez bazituen ere, lehiarako forma ezberdinei
|
bide
eman zien. Batetik, ezker abertzalearen parte hartze instituzionalaren zabaltzearen eskutik, eta bestetik, autonomismotik zetozen eragileentzat konbentzionalak ez ziren politikagintzarako forma berriak planteatuz; udal hautetsien plataforman (Udalbiltza) edota presoen eskubideen aldeko bilguneetan (Batera), esaterako.
|
|
|
Zentzu horretan, hegemonia politikoa lehiatu nahiko duen identifikazio politiko berriaren osaketan alde ezberdinek kontzesioak egin dituzte. Betiere, gehiegizko esku-zabaltasunak besteak norbera irenstera eraman dezakeela argi izanik, baina gehiegizko zurruntasunak ere kategoria berriei
|
bide
emango ez diela jakinik. Prozesu hauek konplexuak izaten dira; batez ere gurean bezala identifikazioak errotuta badaude, horiek aldatzeko erresistentziak handiak izanik, eta ondorioz, nortasunaren aldaketa prozesuak ere mugatuak izaten dira.
|
|
|
Horregatik, hainbat dira Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen bitartekoak hezkuntzaren mesedetan jartzeko asmoz Euskal Herrian martxan jarri diren ikerketak eta ekimenak. Batetik, ikasturtean HUHEZIko KoLaborategiko9 ikerlariek Gipuzkoako Foru Aldundiarekin eta Wikipediarekin elkarlanean eginiko ikerlana, zeinak, besteak beste,
|
bide
eman zuen aztertzeko ikasleek nola lantzen eta eraikitzen dituzten definizioak Wikipedian, eta baita ondorioztatzeko ere Wikipedia dela gazteen artean informazio iturririk erabiliena, eta balio pedagogikoa izan baduela (Santacruz et al., 2019).
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, iraunkortasunerako hezkuntzak
|
bide
eman behar du jasangarritasun arazoak aztertu eta konpontzeko, aurrea hartzeko, etorkizuneko erronketarako prestatzeko eta aukera berriak sortzeko. Jasangarritasun arazoek eta erronkek ezaugarri zehatzak baitituzte, honenbestez, ezinbestekoa da iraunkortasunerako konpetentzia gakoak garatzea (Aznar et al., 2009; Rieckmann, 2011 eta 2012; Wiek et al., 2011).
|
|
|
zahartzeak eztabaidak piztu ditu osasunari eta adinekoei bideratutako arreta eredu instituzionalen inguruan, pertsonarengan eta komunitatean ardaztutako ikuspegi berriei
|
bide
emanez (Martmez Bujan, 2019; Nolan et al., 2014). Hainbat ikerketak erakutsi izan duten moduan, mendekotasun egoerak, zaurgarritasunak eta zaintza beharra izateak zahartzearen alde iluna eta beldurgarria irudikatzen dute (Torres et al., 2015; Wachelke eta Contarello, 2010).
|
|
|
(1961) garatutako polifasia kognitiboaren kontzeptuak giza kognizioaren izaera hori berresten du. Polifasia kognitiboaren" tentsio tesi" aren arabera, objektu berari buruzko ezagutza ezberdinak eta kontraesankorrak kudeatzen dituzte pertsonek, bai testuinguru sozialean zein maila indibidualean, irudikatutako objektuaren inguruko" ideia borroka" ri
|
bide
emanez. Ildo beretik, Jovchelovitch eta Gervais ek (1999) Ingalaterrako komunitate txinatar batean eta Wagnerrek eta besteek (2000) Indiako iparraldean dagoen Patnan egindako ikerketek erakutsi dute pertsona eta komunitateek osasunari eta gaixotasunari buruzko ezagutza ezberdinak aldi berean kudeatu eta borrokatzen dituztela, eta irudikapen sozialak testuinguru soziokulturalarekin harremanean eraikiak direla (Jovchelovitch eta Gervais, 1999).
|