|
2007
|
|
|
Euskaltegi bakoitzak bere estrategia egokitu behar du inguruko beharrei ahalik eta egokien erantzuteko, alegia, ikaslea eta hizkuntza, hizkuntza komunitatea, baldintza egokietan harremanetan jartzeko. Ikasleei euskara erabiltzeko aukerak erraztea ere euskaltegiaren funtzioa da; arestian aipatutako egitasmoak
|
bide
egokiak izan daitezke ikaslea euskaldunei era ez traumatikoan hurbiltzeko. Horri guztiari erantzuteko nahian, AEK k Praktika Jarduerak izeneko zerbitzua eskaintzen du, euskaltegietan zubi lana beteko dituzten programak landuz eta bultzatuz:
|
|
2008
|
|
|
Baina horretara irizteko, estatu federal horrek zenbait baldintza bete behar ditu: ...tan jartzea, 4) baliteke taldeak komunitate mobilizazioak antolatu behar izatea, eta partaide garrantzitsu guztien lankidetza osoa hobetuko duen gobernamendu egitura asmatu behar izatea, 5)" erronkei aurre egiteko beharrezko dira gizarte zibilaren buruzagitza, gobernuaren babesa eta zerbitzuak, eta bere beharrak, helburuak eta erronkak ezagutzen dituen komunitate bat izatea", 6)"...
|
bide
egokienak aurkitzea da zeregin horren zientzia eta artea".
|
|
|
Quebecetik kanpoko gutxiengo frankofonoen eta Quebeceko gutxiengo anglofonoaren estatusa, bizindar demografikoa eta bizindar instituzionala hobetzeko Kanadan egin diren ikerketak eta hizkuntzapolitikak lagungarri izango dira mundu osoko hizkuntza— eta kulturaaniztasunari eusteko. Arriskuan dauden hizkuntza gutxiengoak" gaixotasun larri" egoeratik" egoera egonkorra baina gaixotasun problematikoa" egoerara igaro ahal izateko
|
bide
egokienak aurkitzea da zeregin horren" zientzia eta artea". Azken helburua litzateke arriskuan dauden hizkuntza komunitateei" ongizate osoa lortzeko susperraldian" egoerara igarotzen laguntzea, kapitulu honetan aipatutako hizkuntza talde batzuek behintzat lortu duten egoera horretara.
|
|
2009
|
|
|
20 Beharbada zintzoagoa litzateke bere ekarpena eta bere antagonistena aztergai hartzea. Bidegurutzean nork proposatu zuen
|
bide
egokia. Azken 30 urte hauetan euskararen inguruan jardun diren eragile publiko eta pribatuen ibilbideak esandakoa egiteko aski eduki eskaintzen digute.
|
|
|
eremu akademikoan, unibertsitateko materia edo gradu ondokoen eskutik; eta euskaraplanen kudeaketa eremuan, aholkularitza enpresen eskutik. Biak ala biak izan daitezke hausnarketarako eta formaziorako
|
bide
egoki eta aberatsak. Hori bideratzeko, eta berriz ere kudeaketa kasu aurreratuen ereduari jarraiki, hasi gara kasu bakoitzari egokitutako ohar pedagogikoak gehitzen, gogoeta sustatzeko baliabide eraginkorrak izan daitezkeelakoan.
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, prozesu hori ez da egun batetik bestera bermatzen. Ikasleen motibazioa mantentzea izaten da zailena, eta hori eguneroko jardunean egin beharra dago, ikasleen esperientziak aintzat hartuta eta dituzten zailtasunei aurre egiteko
|
bide
egokia hartzen laguntzeko helburuarekin. Van Lier-ek aldarrikatzen duen moduan:
|
|
2012
|
|
|
" Beste hizkuntza dakien jendea, nik uste etortzen dala, ez euskara ikasteko, baizik eta, ez daukea komunikatzeko behar hori(...) Eskertzeue hola izatea ez, eskertzeue izatea jolas bat". 33 harremanak bultzatzeaz gain euskarara hurbiltzeko
|
bide
egokia izan daiteke, bertako biztanleen hizkuntza den heinean:
|
|
2013
|
|
|
Txostenean bezala, askotan gertatzen gara ingelesez, edo beste hizkuntza batean, teknizismo berrien aurrean: hauekin zeregin jakiteko, zein izango litzateke
|
bide
egokiena edo erabilgarriena guretzako, euskaraz nola erabili jakiteko?; uste dut, oraingoan ere baditugula jadanik bide egokiak (Euskaltzaindia, Elhuyar, UPV/EHU...): galdetzeko, eztabaidatzeko, adosteko, eta abar, bai?
|
|
|
Txostenean bezala, askotan gertatzen gara ingelesez, edo beste hizkuntza batean, teknizismo berrien aurrean: hauekin zeregin jakiteko, zein izango litzateke bide egokiena edo erabilgarriena guretzako, euskaraz nola erabili jakiteko?; uste dut, oraingoan ere baditugula jadanik
|
bide
egokiak (Euskaltzaindia, Elhuyar, UPV/EHU...): galdetzeko, eztabaidatzeko, adosteko, eta abar, bai?
|
|
2014
|
|
|
Adibide honekin gure lurraldearen inguruko erabakiak hartzeko orduan jakintza teknikoa soilik erabiltzeak dakartzan arazoak erakutsi nahi izan dira. Aurkeztu den ikerketatik, hizkuntza ezberdinekin lotutako sozio ekosistemek balore ezberdinetatik kudeatzen dutela lurraldea, antzeman da. Etorkizuneko lanerako
|
bide
egokiago batean, gure jakintza teknikoaz gain, kontutan izan dugu gure esperientzia, gure usteak, sentsazioak, afektibitateak, gizartearen aniztasuna eta konplexutasuna, eta hauekiko gure lurraldean dauden hizkuntzek osatzen dituzten sozio ekosistemek dituzten pertzepzioa ezberdinak. Aniztasun hauek gure pentsaera eta erabakietan txertatu ditugu, ikuspuntu honetatik bizitza egokiago, errespetagarriago eta parekideago baterako bidea hartu dezakegu, lurralde berriak amesteaz gain gauzatzea ere posible delako modu berri eta zentzudunagoetatik.
|
|
2016
|
|
|
" hoberena" eta" egin litekeena" gauza bi direnean, hoberena gogoan izanik ere egin litekeenetik abiatu behar da. Gauden egoeratik abiatuz431 gogoeta lan estrategikorako
|
bide
egokia aukeratzea ez da, gure ustez, ezinezko.
|
|
|
Working in progress honetan, urratsak etengabe errebisatu beharra dago baina badirudi
|
bide
egokia hartu dela, abiadura ere ez da txarra, eta txango honek merezi du.• ohArrAK
|
|
2018
|
|
|
Badugu inguru natural paregabea eta ederra, baditugu erakusteko altxor txikiak eta handiak eta badaukagu horren berri emateko hizkuntza aberats eta bakarra. Hizkuntzak bidea eman behar digu gure nortasunean gehiago murgiltzeko, geure burua hobeto ezagutzeko, eta horretarako
|
bide
egokia da, adibidez, ahotsak.eus egiten ari dena, baina proiekzio publiko handiagoa emanda; esate baterako, mahai inguruak antolatu edadeko jendearekin hitz egiteko lehengo lanbideez, festez, ohiturez, gertaerez... Ez da erraza, dirua behar da, askorentzat lehentasun handiagoa izango du dirua hirigintzako obretan inbertitzeak, baina bide bat konponduta nekez indartuko dugu zumaiartasuna.
|
|
2019
|
|
|
beti dago nondik hasi. teoria landuena eta ebidentzia enpiriko sendoena eskuratu bitartean" geure bidea egiten" saiatzea ez da gainera, inola ere, debeku. Besterenetik hau eta hori ikasi arren, saiatu arte ez da jakiten" hemen eta orain"
|
bide
egokiena zein den. Saiatuz bakarrik asma dezakegu, han hemengo teoria landuena eta ebidentzia enpiriko sendoena eskuratzearekin batera, bide hori egiten.
|
|
|
" trial and error is a fundamental method of problem solving" esan zuenak bazekien zer zioen. teoria sendorik gabeko ekinbide gehienak" astoaren flauta jotze" ergel bihur litezke: " ekin eta ekin" jardute hutsa ez da
|
bide
egokia. gauza asko (teoriko zein enpiriko) ezagunak dira han hemen, adituen artean. horietariko batzuek funtsezkoak dira eskuartean dugun gairako. Funtsezko gauza horiek kontuan hartuz jokatu behar dugu beti. hizkuntza soziologiaren oinarri teorikoak kontuan hartu behar dira:
|
|
|
teoriak zer dioen jakinik ekin behar zaio lanari. teoria soineko dotorez jantzitako baina oinarri enpirikorik gabeko formulek ere ez dute, ordea, arrakasta berme handirik: bestetan zerk funtzionatu duen eta zerk ez argi izan behar da. horiek (teoria landua eta ebidentzia enpirikoa) izan arte eskuak tolesturik egotea ez da, ordea,
|
bide
egokia. proba egin behar da, behin eta berriro: okerretik ikasiz bide hoberena asmatu. horrezaz guztiaz gainera, ez horren ordez, sentido komuna aplikatu behar dugu:
|
|
|
Burokrazia administratibo eta industria antolamendu zabaleko gizarte moderno gehienen ezaugarri da, aldiz, Gesellschaft gizartea, helburu jakinera iristeko
|
bide
egokiena hotz hotz hautatzen saiatzen den jokamolde arrazionala. pisu handia du hor interes pertsonalak: familiaren, lagunartearen eta herritarren ongi izate kolektiboari arrazoibidezko efizientzia (edo beste zenbait kontsiderazio ekonomiko edo politiko zabal) gailentzen zaio, sarri, Gesellschaft gizartean.
|
|
|
aurrerapen handiak egin dira zenbait alorretan, euskararen egoera soziolinguistikoari dagokionez18 arnasguneak eta behe mailako eremu soziofuntzionalak (L mailakoak) ditugu, gaur egun, erronka nagusi19 aurretik esandakoak laburbilduz, esan dezagun oso argia dela mikel zalbideren artikulu hau: bai arnasguneen garrantziaz jabetzeko da argigarri, bai ingurumen hauek zer nolako egoeran dauden jakiteko eta bai, azkenik,
|
bide
egokienari eusteko zer egin zehazteko. arnasguneak ez dira ghetto batzuk bihurtu behar; ez da kanpotik erabaki behar bertako biztanleek zer egin behar duten eta zer ez. asmoa arnasguneetatik bertatik etorri behar da eta instituzioek eta kanpoko eragileek lagundu behar diote bertako biztanleriari bere helburuak lortzen. horretarako gune horietako biztanleak beren izaeraz eta izaeraren horren garra... haiek osatzen dute arnasgunea, euskararen birika. aldi berean hori ez da izan behar zama bat haientzat, lasai bizi behar dira, erantzukizun guztia ez da haiena. arnasguneen kopurua hain mugatua izanik, horrezaz gainera, politika eta jabetze lan hori gehiago zabaldu behar dela iruditzen zait eta gune euskaldunen arteko loturak eta harremanak bultzatu egin behar direla. testuinguru soziokultural, sozioekonomiko eta tekniko berri honetan iraunkorrak izango diren arnasguneen egitura berria sortzeko ahalegina egin litzateke, beti ere bertoko biztanleria errespetatuz eta berak hala nahi baldin badu. ez badu nahi zergatik ez duen nahi aztertu da:
|
|
2023
|
|
|
ETB martxan jarri zenean programazioa beste hizkuntzetatik bikoiztutako saioekin osatzeko apustua egin zen, saio propioak sortzea baino aukera merkeagoa zelako, eta estandarra hedatzeko
|
bide
egokia zelako, bereziki haurrentzako marrazki bizidunen bidez. Ikus entzunezkoak erabat berriak ziren euskararentzat, eta, albisteekin gertatu bezala, errealitate zein espazio kultural berrietara egokitu behar izan zen hizkuntza.
|