|
2000
|
|
|
Bertako biztanleria, ordea, beti arrazoi praktikoetan oinarritu izan da: Arabaren geografia barnean kokaturik egotea, arabar sentitzeaz gainera Gasteiz hiriburua hurbil izatea, merkataritzan era guztietako harreman estua izatea, eginkizunak bizkortzea eta hobetzea,
|
bide
berriak irekitzearen bultzapena eta abar. Ez dirudi txantxetakoak direnik eskualde horretako biztanleen nahiak, ez horixe.
|
|
|
Zeren gizona baretasuna eta jabalaldia izan baitaiteke, baina ekaitza ere izan daitekek: ekaitza duk batez ere, noiz eta aro batetik bertzerat egiten baitu eta noiz eta
|
bide
berrien urratzerat abiatzen baita, nola gertatzen den egun. Eta, nola diagonaletarik hobeki adieraz daitezkeen ekaitzaren errealitatea eta ekaitzaren desoreka koadroaren simetri ardatzetarik baino, hala bihur daitezkek diagonalak koadroaren ardatz. Edo erran zezakeat, bertze hitz batzuetan, ezen pintura zaharrean koadroa bat zela eta beti bat zela, bere osoan ez ezik zati bakoitzean ere; pintura berrian, aldiz, iduri bakoitzak eta zati bakoitzak bere libertatea dik, bere dantza dantzatzen dik, eta koadroaren batasuna elementuen libertate horretan eta dantza horretan aurkitu beharra zagok bertze deusetan baino gehiago, formen libertateak libertatearen forma islatuko balu bezala...
|
|
|
Eta aita —gainbeherari eta kinka larri hari buru egiteko, buruan irakiten zituen ideiei gorputz emaiten ziela eta
|
bide
berriak urratzen—, Baionako, Donibane Lohizuneko eta Pasaiako portuetako arduradunekin eta inguru haietako dendariekin eta tratulariekin harremanetan jarri zen. Eta, nola muturra nonahi den sartzen baitzuen, hala sartu zen, arrantzaren munduan ez ezik —Donibaneko bakailao untzienean nagusiki—, kafearen eta txokolatearen, baita tabako eta tabako hautsaren munduan ere, Baionako arno saltzaileekin zituen tratuak eta irabazpideak ahantzi gabe.
|
|
|
Eta, itsasaldi haren ondotik, neure
|
bide
berri hartan barrena, gero eta segurkiago eta gero eta gogortkiago fintkatu nituen neure oinak, eta gero eta bazterrerago egin zuten ene zalantzek, halako moldez, non, neure ezbai eta buruhauste haiek guztiak, denbora batean enegan haragitzen zirenak eta haragiaren haragi bihurtzen, itzal bihurtu baitziren, finean, eta, azturaren azturaz itzalaren itzal. Eta, handik harat, zein urrun sentitu nintzen neure amaganik; zein urrun, aita Bartolomeganik eta hark irakatsietarik; zein urrun jesuitek eta Erromako Eli za ko moralistek manatutik... eta zein urrun Axularrek bere Gero n adierazietarik, seigarren manamenduaz denaz bezainbatean!, zeinak, derradan bide batez, seigarrenetik lehenerat egin zuela baitzirudien, baldin apezek eta eliz jendeek manamendu hari predikuetan eta aitorlekuetan emaiten zioten denborari kontu egiten bazitzaion bederen.
|
|
|
Urte gutiren buruan noizean behinkako bisitaria bilakatu nintzen. Amesgaizto baten bukaera balitz bezala ospatu nuen,
|
bide
berria zela karia, etxetzarra bota zutela ikasi nuen egunean. Geroago jakin dut gure aita —hiritar garbia, azken batez— ni baino are arinduagoa gelditu zela egun hartan, amaren etxe minagatik ere.
|
|
2002
|
|
|
Izan ere, Emmanuelek xehetasunak zaintzen zituen. Eta Sarari are atseginago egin zitzaion hura, Emmanuelek irekitako bidetik mota bateko zein besteko konplizitatea bilatzen saiatzen baitzen, beste
|
bide
berri batzuei ere ekinez. Esan nahi baita amodioaren bide gehienak, Sergiorekin egindako bizialdian, Sergiorengandik Sararenganainokoak izan zirela, kontu haietan Sergio emaile bakarra balitz bezala eta Sara hartzaile huts, Sergioren animali senak guztia erabakiko balu bezala, baita ekinaldiaren denbora ere, noiz hasi eta noiz bukatu; Emmanuelekin, aldiz, emaile bezain hartzaile sentitzen ziren biak; eta bietatik norbait hasten bazen, edo biak batera, kontua da ez zekitela gero noiz bukatuko zen festa.
|
|
2003
|
|
|
Hobbesen ondotik,
|
bide
berriak eta ez beti hain okerrak ireki bazituzten ere beste pentsalari heterodoxo batzuek, hala nola, John Locke ingeles protestanteak, Baruch Spinoza holandar juduak eta argien mendean Charles Montesquieu akitaniarrak edo Jean Jacques Rousseau suitzar protestanteak, aitor dezakegu, filosofia politiko modernoaren historian zehar, Leviathanen idazlea izan dela, gaurdaino, erreferentzia nagusia....
|
|
|
Pétainen ordezkatzeko de Gaulle baldin bazuten frantsesek, Jose Antonio Agirre hor genuen euskaldun guztiek gure
|
bide
berria irekitzeko: 1950eko hamarraldiaren hasieran, adibidez, Singer karrikako 50.ean zegoen Lehendakariaren bulegora jo nuen neronek, Pariseko euskaldun gazteriarentzat biltoki baten bila, eta hortik sortu zen, geroztik, Hegoaldeko ala Iparraldeko herritar guztiei zabalik dagoen Pariseko Euskal Etxea.
|
|
|
XVI. mendean, ordea, bi gertakari nagusi izan ziren,
|
bide
berrien zabaltzeko parada eman zutenak: protestantismoaren jazarpena alde batetik, Ameriketako Lur berrien eta Afrikako edo Asiako populuen agerpena bestetik.
|
|
|
Eta beraz, gaur egun, ikus balitza gure adiskide zenak, guk bezala, belaunaldi berriko euskaldun gazteak bortizkeria bideei uko eginik, bortizkeriarik ezaren
|
bide
berriak bilatzen ari, ziur gaude atsegin lukeela haiekin solas egitea eta zenbait lerro elkar trukatzea.
|
|
2004
|
|
|
Baina zergatik, berriro diot, etxe giroko hizkuntza erabileraren zer nolakoak Interneti buruz buru jarri? Komunikazioaren
|
bide
berri hau ez al dugu gainera jadanik etxekotzat hartua?
|
|
|
620 Diego Egizabal: Erabileran eragiteko
|
bide
berriak aztertzen ari dira SEI eta UEU, Euskaldunon Egunkaria, 2002/4/3.
|
|
|
–arnasa sakon hartuta, Mitxelenak nire begietan iltzatu zituen bereak– Dena den, Oskar, ez dago dena galduta. Izan ere, Francoren garaipenak
|
bide
berriak zabalduko dizkigu.
|
|
|
ari dira
|
bide
berriak egiten.
|
|
|
|
bide
berrien hasieran.
|
|
2005
|
|
|
Mendira joatea bazen guretzat aski erronka, eta are handiagoa artean ezagutzen ez genuen
|
bide
berri batetik abiatzea. Garrantzitsuena, hala ere, elkarrekin egotea zen.
|
|
2006
|
|
|
araua eta argia:
|
bide
berriak nekez aurkitu
|
|
|
herri zahar batek
|
bide
berritik ekingo dio urduri;
|
|
|
Denak dira zure arbasoak, milesker guztiei. Baina gero, historia horretatik guztitik zeure burua desheredatu, eta
|
bide
berrien bila ortozik irten gura duzu mundura zure jendearekin, Alagongo Sabrosorengana, eta Leongo Pedro, Torredonjimenoko Frantziska, Avilako Andres, Xixongo Olga...** XIX. mendeak mugak jaso zituen herrien artean, eta herri baten barruan askotan, Boterearen bastida berriak. Ez da aski orain Botere hari estutxoak bilakatu zaizkion harresi zaharrok eraistea.
|
|
|
" Harri bakoitzak barnean dituen argi eta edertasunak hobeto kanporatzeko, harriak eskatzen duen erara tailatu behar da". Harribitxi bakoitza tailatzeko edo lantzeko bidea aurrez erabakita zegoen, beraz, mendeetako jakituriak erakusten omen zuen eran, eta ez beste batean; egin beharrekoak nola behar zuen zehatz mehatz finkatuta zegoen, arau aldaezin batzuen bidez. Asschertarrek
|
bide
berri bat ireki zuten, esmeraldak lantzeko erabiltzen zuten teknika entseatuz diamanteak lantzerakoan. Horrela, diamanteak beste era batera moztu eta lantzeko modua asmatu zuten, gero" Asscher cut" deitu zaiona, Asschertarren mozteko eta lantzeko manera esango bagenu bezala.
|
|
|
Inuiten herriak milaka urte zeramatzan bizitzen Europako, Asiako eta Amerikako iparraldeko lurraldeetan, gainerako herrialdeetako jendearekin harreman handirik gabe, eta hala jarraitu zuten XVI. mendera arte behintzat. Geroztik, Europako hainbat estatu lurralde ezatsegin haiek bisitatzen eta zeharkatzen ahalegindu zen, Amerikara eta Indiara joateko itsasoko
|
bide
berrien bila, ipar ekialdeko eta ipar mendebaldeko bideen bila. Esplorazio haietan aritutako gizon ospetsu askok izen geografiko europarra eman zieten lurralde haietako itsaso, uharte eta lur zatiei:
|
|
2008
|
|
|
abentura nobelen artean ederrena, bere iritzirako. Eta gainera, liburu hura manifestu bat ere badela irudituko zaio, irrealtasunak duen errealtasunaren aldeko manifestu literario bat, hain justu, literaturari
|
bide
berriak zabaltzen dizkiona.
|
|
|
Kitto?. Orbela, sasiarte, adaxka eta lorrin oro amorruz zapalduta barneratzen da mendibidean gora, bere bizitzarentzat ere
|
bide
berri bat urratu nahiko balu bezala.
|
|
|
Hurbiltzean, denborak pitzatutako hormaren oinetan, erreumari aurre egiteko amak erabili ohi zituen asunak bezalakoak begiztatu zituen Giovanni Mazonik. Asko sufritutako amaz oroitu zen une batez, baina adar bakoitzak zuhaitzaren enborra utzi eta
|
bide
berria bilatzen duela gogoratu zuen pozaderaren alboan landatutako pikondoaren azal argia ikustean.
|
|
|
Mugako paper guztiak beteta hartu dugu
|
bide
berria. Duela hiru hil burutu zuten, azken urte biotan Internetez jarraitu izan ditut lanen gorabeherak.
|
|
2009
|
|
|
Gero ezustekotzen gaituena da, askatasun martxa horren helmugan, ongi begiraturik, irteerako puntuan aurkitzen garela berriro:
|
bide
berriak bide zaharrak dira (DGA, 85). Bere bizi berrian ere artzainekin eta, lehengo gizaldi apalekin?
|
|
|
Baina, agian ukatuak garelakoxe, gure erro estetiko eta espiritualen bila, Oteiza, Txillida, iragan zaharrean arte berrirako iturriak desezkutatzen ikusi ditugu. Cromlecharen eta harri euskararen bere teoriekin ez gaitu engainatu, baina Oteizak beti irekitzen ditu
|
bide
berriak irudimenari. Eta orain badakigu euskaran mitologia oso bat bizi dela.
|
|
|
–horiek direlako bereziki poetaren oinarrizko tresnaren fabrikatzaile(...). Ezin esan halako gustu handiz irakurtzen ari naizen azken poesia Natur Zientziak, Teknologia eta Holandako Kristau Bidea da, espresio
|
bide
berri eta zabalak eskaintzen dizkidatelako, eta hitzaren ulerkuntza eta ikuspegi zehatz eta funtsezkoa damaidatelako?. –Hizkuntzaren poeta [poetak kreatzaile esan nahi du!] deitzen zaituztet nik, zientzia hizkeraren bidez hizkuntza aberasten ari zaretelako, eta zientziarekin batera hizkuntzaren erabilpena irakasten diguzutelako?.
|
|
|
Las voces de Elizanburu o Arrese Beitia se habían extinguido, y la generación siguiente no acertaba a tomar el relevo? 2. Tradizioaren eta
|
bide
berrien bilaketaren artean kokatzen da Arruti.
|
|
|
eta korrupzioaren eta kazikismo lotsagabeenaren sistema ustela baino. Momentuz horixe zen, izan ere, hauteskunde simulakro batzuk?, Espainiako demokrazia guztia 19. 1878an Kontzertu Ekonomikoa sinatu da, Foruen ordez aurrerantzean aginduko duen sistema, etab.,
|
bide
berrian berrabiatu da politika.
|
|
|
Hurrengo egunetan, jakina, behin eta berriro kopiatu zituen Gabinok marrazki haiek, TBOren ale berrien 6 zain geratzen zen bitartean, haiek noiz kaleratuko; hura marrazteko beste era bat zen, Gabinori, denborarekin, bi posibilitate zabaldu zizkiona: marrazkiak karikatura bihurtzea, eta bere istorioak kontatzea; esan nahi baita ohiko bidea utzi eta
|
bide
berriari ekin ziola Gabinok, gero eta ausardia handiagoarekin: batzuetan, komikietan ikusten zituèn istorioen bertsio partikularrak egiten zituen, bazen ale haietan asmatzaile surrealista bat, El profesor Fran de Copenhague, eta, hura oinarri hartuta, beste pertsonaia bat asmatu zuen Gabinok:
|
|
|
Bleuler heldu da orduan. Esan du
|
bide
berri bat probatu duela gaur eta galdu egin dela teilatuetatik.
|
|
|
Askapenaren Teologiari ekintza
|
bide
berri bat iradokitzen dion paragrafoa.
|
|
|
Hurrengo egunetan, jakina, behin eta berriro kopiatu zituen Gabinok marrazki haiek, TBOren ale berrien6 zain geratzen zen bitartean, haiek noiz kaleratuko; hura marrazteko beste era bat zen, Gabinori, denborarekin, bi posibilitate zabaldu zizkiona: marrazkiak karikatura bihurtzea, eta bere istorioak kontatzea; esan nahi baita ohiko bidea utzi eta
|
bide
berriari ekin ziola Gabinok, gero eta ausardia handiagoarekin: batzuetan, komikietan ikusten zituèn istorioen bertsio partikularrak egiten zituen –bazen ale haietan asmatzaile surrealista bat, El profesor Fran de Copenhague, eta, hura oinarri hartuta, beste pertsonaia bat asmatu zuen Gabinok:
|
|
2010
|
|
|
–Bekatu egin genuen, bai, eta istripua Jainkoaren zigorra izan zen, nik guztiz onartzen dudana, besterik ez nuen merezi eta. Baina Jainkoak bizirik utzi nau, eta, damuaren bidetik,
|
bide
berri bati ekingo diot, zuk ere zeureari ekin??; gero, isilune baten ondotik, honela jarraitu zuen: –Barkatzen dizut, Tasio, baina ez zaitut hemen gehiago ikusi nahi.
|
|
|
Hauxe da Euskal Herriko alderdi politiko eta gizarte eragileek luze gabe landu eta adostu luketena. Horrek eragin dezake gaur eguneko egoeraren aldaketa eta urratsez urrats gatazkaren konponbidera doan
|
bide
berria egiteko aukera irekitzea.
|
|
|
Egun hartatik aurrera, bonbardaketa gogorrenen bidea irekita geratu zen. Apirilaren 2an bertan, bonbardatzeko
|
bide
berri bat, erabili zuten alemanek, Richthofenen ustez.
|
|
|
" Bekatu egin genuen, bai, eta istripua Jainkoaren zigorra izan zen, nik guztiz onartzen dudana, besterik ez nuen merezi eta. Baina Jainkoak bizirik utzi nau, eta, damuaren bidetik,
|
bide
berri bati ekingo diot, zuk ere zeureari ekin..."; gero, isilune baten ondotik, honela jarraitu zuen: " Barkatzen dizut, Tasio, baina ez zaitut hemen gehiago ikusi nahi.
|
|
2011
|
|
|
Txori habiak daude haurraren bihotz barruan, orein instintua dabil haren gorputz hain txiki hain hauskorrean. Emaro jausten da euria aurreko marrak borratuz eta ur
|
bide
berri etengabe eta amairik gabeak erakutsiz.
|
|
|
Lukutik Harregira luze samarra zen bidaia. Mendi magalean behera hartu behar zen lehendabizi, gurdibidea zen hilerriraino eta, han ezkerretara,
|
bide
berria Apezetxeraino. Elizako enparantzan Erroibarreko bidea hartu behar zen gero, bide berria Etxeberriraino eta aldats gorako bidexka malkar eta zaila Erro alderaino.
|
|
|
Mendi magalean behera hartu behar zen lehendabizi, gurdibidea zen hilerriraino eta, han ezkerretara, bide berria Apezetxeraino. Elizako enparantzan Erroibarreko bidea hartu behar zen gero,
|
bide
berria Etxeberriraino eta aldats gorako bidexka malkar eta zaila Erro alderaino.
|
|
|
Kontuak kontu, erreferente bat da Ama Lur. Zinemagintzaren lehen harria ipini zuelako, kontatzeko eta muntatzeko
|
bide
berriak esploratu zituelako eta euskara eta gaztelania modu naturalean uztartu zituelako, hurrengo urteetako hainbat lani bidea irekiz. Autore ugarirentzako inspirazio iturri izan zen, Montxo Armendariz zuzendari nafarrak aitortu bezala:
|
|
|
Artista batentzat ez da erraza bere opera primarekin
|
bide
berriak irekitzeko gai izatea, batez ere xede hori ez duenean. Baina hala izaten da hainbatetan:
|
|
|
–Euskal literaturaren bereizgarri orokorrak?, Euskal linguistika eta literatura:
|
bide
berriak, Deustuko Unibertsitatea, 1981, 263 or.
|
|
2012
|
|
|
Stephen Jay Goulden arabera, neotenia mekanismo oso baliagarria da eboluzioan. Garapenean egiten den atzerako bidea dela bitarte, neoteniak ahalbidetzen omen du izakiak ihes egin diezaion espezializazio maila handiko helduen izaera zurrunari, eta baimentzen izaki hori heldugabearen plastikotasunera bihur dadin, eboluzio
|
bide
berrietan abiatzeko moduan.
|
|
|
–Bai. Orain arte musika talde batean aritu izan da, Austrolopitekus. Baina geldi egon ezin diren horietakoa da eta
|
bide
berri horri ere heldu dio orain. Eta hasten dagoenez?
|
|
|
zer dakusat bertan? Edonon loratzen dira merkataritza eta arteak; edonon komunikazio
|
bide
berriek, Estatuaren gorputzean beste hainbeste arteria berri gisa, haren baitan hartu eman berriak finkatzen dituzte; gure lantegi zentro nagusiek beren jarduerari berriro ekin diote; erlijioa, finkoago, bihotz guztietan kokatzen da alai; gure portuak beterik daude, konfiantza erneberritzen ari da, eta azkenik Frantziak arnasa hartzen du!...».
|
|
2013
|
|
|
Gehiago oharkabean. Baina norberak ematen dien pisua daukate eman behar ditugun pausoek, ekin behar diegun
|
bide
berriek. Baso batean sartzen bagara, eta pasaleku barik basoa bera bada helmuga, eta baso hartan topatu behar dugun zerbait badago, eta gainera abentura ikaragarri eta emozionanteak bizi behar baditugu... baso hori, sarreratik bertatik da desberdin.
|
|
|
–Bai, gure auzoko elkarteak hilero ateratzen dik aldizkari bat, eta bertan??. . Gauza bat ez nian ongi ulertu, antimilitarismoak
|
bide
berriak behar zituela esaten baihuen,, dabilenak aurkitzen baitu altxorra, ez dabilenak ez???. –Bueno, esaldi polit bat duk, baina kontua zera duk, altxorra ere ez dagoela, beharbada, ez hemen ez inon:
|
|
|
Raissak ekin zion, bada, bere
|
bide
berriari, jakin min handiz eta gozamen handiagoz; tarteka, haatik, erran edo kontzeptu korapilatsu batzuk ulertu ez eta Abdel Haqqi galdetzen zizkion, galdera haiek bertze solasaldi batzuen sorbide gertatzen zitzaizkiela: horrela kateatzen zituzten elkarrizketak, txirikorda baten sokak balira bezala.
|
|
|
Baldintza haietan, nebarekiko jarrera ezari ezarian aldatu eta aldaketa hartan ediren zuen Raissak
|
bide
berria: erran nahi baita osaba Tayyebek Raissarengan zuèn eraginak beheiti egin ahala egin zuela goiti Omarrenganako sentimenduak.
|
|
|
Nebarekiko jarrera aldaketarekin batera, funtsezkoa gertatu zitzaion Raissari dantza, bere
|
bide
berri hartan aitzina egiteko, askatasuna eta barne bakea amets?
|
|
|
Eta, liluraz lilura, nork esango zuen eskopeta hark eroango zuela, aurrerago, don Zeledonioren lantegira, ezustean? Han, gero, gogor eta gogoz ekin zion
|
bide
berriari, beste egun batean berak bere lehen eskopeta egin zuen arte, goitik beheraino egin ere, bitrina batean gordetzen zuela, artelan edo ikono bat balitz bezala: ikono bat?
|
|
|
Beste alde batera, neure asmoak kale itsuetan abandonatzeak aztoratu egiten ninduen erremediorik gabe, iluntasun amorragarri horrek, esku argi ziztrin bat ere ez edukitzeak. Ez nezakeen urratzeko
|
bide
berririk ikus, ile apaintzaileari entzundakoa ez bazen:
|
|
|
" Bai, gure auzoko elkarteak hilero ateratzen dik aldizkari bat, eta bertan...". " Gauza bat ez nian ongi ulertu, antimilitarismoak
|
bide
berriak behar zituela esaten baihuen, ‘dabilenak aurkitzen baitu altxorra, ez dabilenak ez... ’". " Bueno, esaldi polit bat duk, baina kontua zera duk, altxorra ere ez dagoela, beharbada, ez hemen ez inon:
|
|
|
Eta, liluraz lilura, nork esango zuen eskopeta hark eroango zuela, aurrerago, don Zeledonioren lantegira, ezustean? Han, gero, gogor eta gogoz ekin zion
|
bide
berriari, beste egun batean berak bere lehen eskopeta egin zuen arte, goitik beheraino egin ere, bitrina batean gordetzen zuela, artelan edo ikono bat balitz bezala: ikono bat... edo ikono birjina, termino erlijiosoetan esanda:
|
|
|
Raissak ekin zion, bada, bere
|
bide
berriari, jakin min handiz eta gozamen handiagoz; tarteka, haatik, erran edo kontzeptu korapilatsu batzuk ulertu ez eta Abdel Haqqi galdetzen zizkion, galdera haiek bertze solasaldi batzuen sorbide gertatzen zitzaizkiela: horrela kateatzen zituzten elkarrizketak, txirikorda baten sokak balira bezala.
|
|
|
Baldintza haietan, nebarekiko jarrera ezari ezarian aldatu eta aldaketa hartan ediren zuen Raissak
|
bide
berria: erran nahi baita osaba Tayyebek Raissarengan zuèn eraginak beheiti egin ahala egin zuela goiti Omarrenganako sentimenduak.
|
|
|
Nebarekiko jarrera aldaketarekin batera, funtsezkoa gertatu zitzaion Raissari dantza, bere
|
bide
berri hartan aitzina egiteko, askatasuna eta barne bakea amets...
|
|
2015
|
|
|
zein alferrikakoa den patioan ematen dituzun urratsak kontatzea, beti hogeita hamarrera heldutakoan, hormigoizko hormatzarraren aurrean gelditu, zenbaketa eten, buelta eman eta berriro hutsetik hastera kondenatuta bazaude. Behin eta berriro ibilitako bidea desegiten aritzen zarete patioan, norbaitek irakatsi nahi izango balizue bezala iraganean egindakoak oro ezabatu behar dituzuela eta, hala ere, ez dela
|
bide
berririk zuentzat, ez behintzat hogeita hamar urratsetik haragokoa.
|
|
|
Aiduru egon. Etorriko da etorri behar duena, eta
|
bide
berriak erakutsiko dizkigu. Bitartean, heldu hurkoaren esku biluziari.
|
|
|
Ez zela jabetu esan zidan, eta hiruko hiru saskiratze lortu zituen segidan, hirutik hiru alegia. Ez ikusiarena egin nuen, eta gizandiona errepikatu nuen, tonu ergel samarrez egia esan behar bada, ea ez al zuen ikusi eguzkiak nola pizten zuen adaburuetan argiño potxin bat, erreka leun baten antzekoa, errepara zezala nola irristatzen ziren izpiak adarretatik behera lera liluragarriak balira bezala cupresus hauen enbor potoloetaraino sigi saga,
|
bide
berri edo infinituak irekiz, beherantz eta beherantz, eta gorantz ere bai banaka batzuetan. Begiratu, eta erantzun zuen, lakonikoki:
|
|
|
Bi hilabete?. Aznarrek kontatzen du AEBetako atentatuetatik hamar egunera Europako Batasuneko estatuburu eta gobernuburuek egindako bilerak
|
bide
berria markatu zuela: euroagindua, talde terroristen zerrenda hitzartua, terrorismoaren aurkako politiken harmonizazioa, AEBekiko elkarlanaren areagotzea?
|
|
|
Ondorioz, Nicolas Redondo Terrerosen PSE EE ere ez zen ausartu onartzera. Bilera haren bukaeran esan zuen Xabier Arzalluzek, handik aurrera, EAJk bere burua libre sentitzen zuela gatazkaren konponbidean
|
bide
berriak saiatzeko. 1998ko martxoa zen.
|
|
|
Ordurako,
|
bide
berriak haztatzen hasiak ziren jeltzaleak. Juan Maria Ollora EBBko kideak Una vía hacia la paz liburua plazaratua zuen 1996an, Ajuria Eneko Ituneko estrategia atzean utzi eta beste bide batzuk urratzeko proposamena.106 EAJko buru nagusia, Xabier Arzalluz, sintonia horretan zegoen.
|
|
|
–Gure berehalako kezka Olinpiar Jokoetarako eta Exporako segurtasun neurriak ziren. Horrek eragin zuen guk harremanetarako
|
bide
berriak zabaltzea. Akordio orokorra posible ez bazen, biolentoen munduan haustura eragiten saiatu behar genuen.
|
|
|
Batetik, Estatuari irabaztekotan, esparru politiko hutsean irabaz ziezaiokeela ondorioztatu zuen, garaipen aukera bakarra jokaleku politikoan zutela; bestetik, jokaleku politiko horretan indarrak biltzeko armen zama gainetik kentzea ezinbesteko baldintza zela. Zabalo eta Saratxo ikerleek horixe nabarmendu dute adierazi dutenean ETAren indarkeriaren bukaera ekarri duten faktoreen artean dagoela ezker abertzaleak ulertu duela, aurrerabide handiagoa egin zezakeela ekimen armaturik gabe ekimen armatuarekin baino?; hau da,, indarrak metatzeko
|
bide
berriak esploratzeko eragozpen nagusia ETAren existentzia, zela.314 Gorka Elejabarrietak, Sorturen enbaxadorea nazioartean, antzera laburbiltzen du ezker abertzalearen transformazioaren arrazoi nagusia:
|
|
|
Baina ez beti eta ez halabeharrez, jakina. Aitzitik, sarritan bi posizio gotorturen arteko aurkakotza gainditu nahi izatea, zerbait berria eskaintzera entseatuz, pragmatikoa ez ezik ohoragarria izan daiteke, eta
|
bide
berriak zabal ditzake, denboraren poderioz guztion arteko harremanak leunduko dituztenak. Betiere egiari fidel izan nahi izatearen baldintzaz, noski, zeren gezur interesatuek, asmo onekoak izanik ere, ez baitute fruitu onik ekartzen, ezta ekarriko ere, okupatzen gaituen arazo honetan.
|
|
|
eta
|
bide
berri bat urratu,
|
|
|
Gaueko sits hauek antena ondo garatuak eta izpi edo ile ugarikoak izan ohi dituzte. Eta horien artean amorantea bilatzeko
|
bide
berriak asmatu dituzte.
|
|
|
Gero Orioko tabernak ibili zituen gorri berezia eskatzen, eta ia dena ahaztuta zuenerako, Antiguako koadrilarekin poteoa bere orduan hasteko autobusa hartu zuen. ...enean ezin izan zuen tristurazko irribarre bat ezkutatu, eta ez, ez, erantzun zien, ez zuela ordura arte istripuaz deus entzun, gaua Costa Vasca hotelean emanda baitzegoen, eta ez zitzaiola batere harrigarri egiten hala ere, oso bide arriskutsua baitzen Usurbilgoa, hainbeste sigi eta hainbeste saga, eta ea karreterak hain labainkor edukitzeko eman behar al ziren zergak, eta noizko egin behar zuten
|
bide
berria, eta tamalgarria zela benetan, eta Cuencaren omenez edan behar zutela zurrutada, tamalgarria, bai, izugarri gustatuko zitzaiola Cuenca hura hil aurretik ezagutzea, benetan tipo jatorra izan behar baitzuen derrigor, zeren eta, ze arraio, zor, opor eta gorri guztiak azken finean hark ordaintzen baitzituen.
|
|
|
Bestetik, zibilizazio zuriaren mintzairetako poesia nekatuak, indizio berriarekin, bizitasun berri bat bizi izan zuen. Arte primitibo afrikar eta ozeaniarrekiko kontaktuak pintura europarrean lehentxeago
|
bide
berriak eraginak zituen moduan (Picasso baitan edo espresionismoan, adibidez), poesian ere lirika beltzaren bultzadak iraultza bat ekarri zuen, poesia frantsesaz ari naiz orain batik bat?, ustekabeko metafora, irudi mundu, erreferentzia, esamolde, transgresioetan aberatsa. Lirika beltza, puri purian zegoen surrealismoaren heldutasuna eta gailurra bezala ospatu zen Pariseko sektore abangoardistenetan.
|
|
|
Ingeniarien jarduera horiek argibide bat ematen digute Heideggerrekin erkatzerakoan. Ingeniariak aurrera begira zeuden, apal gertatutakoagatik, jakina, baina
|
bide
berriak itxi gabe. Carl Mitchamek gogoratzen digun bezala, 187 beren lanean etikak izan behar duen garrantzia azpimarratu nahi zuten ingeniari horiek.
|
|
|
Imajina ezazu bikote hori, «ni informazio», kontroletik at geratzen dela. Guri
|
bide
berriak ireki beharrean, berak nahi duen tokitik eramaten gaituela eta soilik besoak mugitzen uzten digula indarra bere alde egiteko. Gerta liteke halakorik?
|
|
|
Isilpean bizi beharrak eta erakundeko militanteen arteko bizimodu mugatuak ez dizu uzten, hala ere, nahi bezalako harreman sozial eta afektiboak eramaten. Elkartasunaren bidez,
|
bide
berriak urratuz, ateak zabaldu behar zaizkio etorkizuneko gizakiari. Koherentea izan nahi duzu predikatzen duzun sozialismoarekin, baina frankismoak ez dizu ematen zure nortasuna garatzeko aukerarik.
|
|
|
–Eee... Batzuetan ikasleei eztabaidagai berriak jartzen saiatzen naiz beren pentsamoldea
|
bide
berrietatik...
|
|
|
Lerratzen dudan
|
bide
berri hau
|
|
|
Hala ere,
|
bide
berriek ez dute
|
|
|
alde batetik, egonkortasun sozioekonomikoa ziurtatzeko, burgesiak ahalik eta gutxien aldatzeko daukan joera genuke; bestetik, balizko herri presioa; tartean, tirabira horretatik sortutako negoziazio inplizitu edo esplizitua. Tarte horretan
|
bide
berriak zabaltzen ari dira azkeneko urteotan, munduaren interdependentzia ekonomikoak eta EBren jokabideak eraginik, eta independentzia politikoa ez da parekatzen jada nazio estatuarekin. Azkeneko aukera horren beldur zen burgesia, oro har, bai gatazka bortitza ekarri behar zuelakoan, eta bai independentzia horren balizko eredu sozioekonomikoengatik.
|
|
|
d. Krutwigen lapurtera klasikoa agertzeak ere izan zuen zerikusia. Bizkaian sortu eta indartu zen, eta
|
bide
berri horri begira jarri zen Bilbo aldeko idazle eta euskaltzale jende gaztea.
|
|
|
Ez berehala, ordea, hasieran Hego Euskal Herriko euskara hutsezko astekariek ere prentsa abertzale elebidunaren premiaz jardun baitzuten, eta baita estreinako agerkariei abegi bero samarra eskaini ere. Gerora, ordea,
|
bide
berri hark euskarari egin ziezaiokeen ekarpen urriaz jabetuta, jarrera aldatzen hasi ziren, euskal prentsa euskaraz idatzitakoa baino ez zela aldarrikatuta. Garai haiek gogoan, segidan datozen lerroak idatzi zituen Pello Zubiriak Jakin aldizkarian (1996:
|
|
|
1975 amaiera aldera, beraz,
|
bide
berriari ekin zion Goiz Argik, Agur astekariko idazle eta irakurleak ere lagun zituela.47 Eta, bien bitartean, zertan ziren Anaitasuna eta Zeruko Argia. Biek ala biek aspaldidanik ziharduten euskal prentsa moderno eta sendoaren premia aldarrikatzen, eta hauek ere itxuraz aldatzekotan ziren.
|
|
|
LARRAÑAGA, Iñaki: . Euskal Soziolinguistikaren egoera eta
|
bide
berriak?, in Jakin aldizkaria, 42 zenbakiak, 1987, 7 or.
|
|
|
–(...) Euskarari dagokionez, Egin eta Deia izan dira
|
bide
berriak nolabait urratu dituztenak. (...) Aipatu bi egunkariak kaleratu ala, euskarak tratamendu berriak ezagutu ditu prentsaren barruan:
|
|
2016
|
|
|
Halere, hantxe, berriz ere, Edenetik ikusiriko planeta bitxi bezain argitsua han zagerien, eguzkitik hain urruti bezain hurbil, hartu zuten
|
bide
berritik gero eta urrutiago, hantxe, beste milioika planeten artean nabarmen, haien helburua zen lurretik gero eta urrunago. Hura ere galdu egin zuten.
|
|
|
Mendez mende kurritu egin zuten zuzen? zuzeneko bidea horretan, har eta utzi baizik ez zuten egin, hala nola sagarrondoak eta mahatsondoak aurkitzea eta uztea, oihanez eta txarez liluratzea eta ahanztea, ardiak eta behien esnea dastatzea eta asetzea, soro eta pentzeetan lokartzea eta esnatzea, aizkolari eta zurginekin topo egitea eta abandonatzea,
|
bide
berrian sartzea eta jarraitzea, eguraldiaren hozketan hormatzea eta epeltzea, leizea aurkitzea eta oroitzea, marrazkiak ikustea eta oroitzea, abere handienak atzematea eta ezkutatzea, Habilen lantresnak bidean aurkitzea eta harritzea, Ereken poza ikustea, eta hortz ustelez barre egitea. Dena har, onar eta bazterrean ezar.
|
|
|
Berriki, urrea ematen zuen hobiak urre gehiago ez duela onartu ezinik, bere enegarren agenteak ideia bat ukan zuen. Ibilbide zaharrari
|
bide
berri bat atzeman nahi izan zion. Disko berri bat egin eta uste, eta batez ere nahi zuten arrakasta lortu dute.
|
|
|
Berrikuntza ez dator jakintza berrietatik, baizik eta badirenak konbinatzetik?. Navarrok uste du sektoreen arteko sinergiek
|
bide
berriak ireki ditzaketela. –Esparru interesgarria da sektoreen arteko konbinazioak bilatzea.
|
|
|
aurkezpen gatzgabeak, liburuen aurrerapen maxkalak, elkarrizketa promozionalak, publierreportajeak, sarien eta beken aldarrikapen beti antzekoak? Gure literatur albisteek astindu bat behar zuten, eta eskerrak kazetari ausart batzuk hasi diren
|
bide
berriak urratzen, idazketaren momentu magikoenetako batzuei atentzio berritua emanez, hala nola ETBk albiste bihurtu zuenean Bernardo Atxagaren Soinujolearen semea nobelaren inprimaketa prozesua, edo Berriak informatu gintuenean Bilbao New York Bilbao eleberriari azkeneko puntua jarri zitzaion uneaz (egunkarian).
|
|
|
–Euskal Letrak behin betiko erreformatzeko?, artikuluaren sarreran aitortzen den bezala, Nabarra hilabetekarian argitaratu zen 2007ko uztaileko zenbakian, testu honen oinarria artikulu horren extended bertsioa den arren (Volgako Batelariak, VII); Tere Irastortzaren aipatutako artikulua, ordea, aldizkari bereko 2006ko irailekoan. Koldo Mitxelenaren iritzietarako, ikus adibidez, eta besteak beste,. Euskal literaturaren bereizgarri orokorrak?, in Euskal linguistika eta literaturaren
|
bide
berriak (Deustuko Unibertsitatea, 1981; nik Koldo Mitxelena gure artean bilduman irakurri nuen, Alberdania 2001). Xabier Amurizaren autokonparaketak Marcel Proustekin, ez gehiago, ez gutxiago?, Dinosauroak horizontean autoeditatutako nobelaren harira, Argia aldizkariko elkarrizketa batean agertu ziren(. Xabier Amuriza:
|
|
|
Erabiltzeko gaitasunaren argazkiak ezagutzaren argazki findua ekarriko du. Eta diagnostiko horrek
|
bide
berriak erakutsiko dizkigu, nondik eta nora jo erabaki dezagun».
|
|
|
Gogoeta fase bat zabalik dagoela sumatzen ari da Olatz Olaso, Emun kooperatibako zuzendaria. Haren arabera,
|
bide
berriak agertzen ere ari dira. «Elkar aitortzeko bideak zabaltzen ari dira.
|
|
|
Ukanik ere beldurra, Urratu
|
bide
berria. Da estatu militarra, Gazteen zapalgarria!
|
|
|
faktorizatzeko. Lan horretan
|
bide
berriak urratu behar dira?
|
|
2017
|
|
|
zela azpimarratu zuen. Federica Mogherinik, berriz, Europako Batasuneko Atzerri Politikarako goi arduradunak, esan zuen
|
bide
berri bat hasi zutela nazioarteko harremanetan. –Mundua seguruagoa egin dugu?
|
|
|
Hemeretzigarren mendea hasi orduko, Mendebaldeko Europan ongizate hornidura kolektiboak egonak ziren ehun urtez gutxienez; hala ere, ongizate instituzioak garatzeko bidean, gizarte segurantzaren sorrerak eragin erabakigarria izan zuen (Toma, 2003). Erreformista benthamzaleek komunikazio
|
bide
berriak erabili zituzten lantegietako baldintzei, umeen hezkuntza ezari eta hirien garbitasunari buruzko beldurrak hauspotzeko. Baldintza horiek aztertu beharra zegoen, baldintzak aztertzearen poderioz argi geratzen zen erreformak premiazkoak zirela, erreforma premiaren ondotik eskubideak ezartzen ziren, eta sarri ikertzeko botereak handitzen, ikerketa (ezagutza) sakonagoek argi uzten zuten eskubideek ez zutela balio non eta ez ziren aplikatzen eta tartean tartean behatzen, eskubideak aplikatzeari eta tartean tartean behatzeari esker gobernu sail berriak sortu ziren eta landu beharreko egoerak kategoria administratibotan banatu ziren (Curtis, 2002).
|
|
|
Bi ondorio dakartzate: batetik, ez da beharrezkoa bidezidor berri bat egitea euria edo elurra egiten duen bakoitzean edo norbaitek leku batetik bestera mugitu nahi duen bakoitzean; eta, bigarrenik, nahiz eta
|
bide
berriak egiteko espazioa soberan izan, herritarrek masiboki jotzen dute zolatutako bidezidorretik. Zolatutako bideak trenbideak dira (euskaldunak, espainiarrak, frantsesak, europarrak edo nazioartekoak), garraio publikoa, gune industrialak, hezkuntza eta osasun zentro publikoak, alderdi politikoak, sindikatuak, ezkontza erlijioso edo zibilak, muga fisikoak eta aduanak, finantzazio erregulatua, enpresari elkarteak, sare digitalak, eta abar.
|
|
|
hitza erabiltzea izan da, bere metodoaren ardatzetako bat originaltasunaren kontrako gurutzada denean. Horrek frogatzen dit gurutzada hori estrategia bat besterik ez dela, sorkuntzari
|
bide
berriak ireki ahal izateko. Dena den, oraindik ez dudala kontakizuna erabat amaitu gogorarazi behar izan diot, Molly Bloomen omenez idazten ari naizen nire neska ohiaren bertsioa falta zaidalako.
|
|
|
–Henri Dunantekoek, ezker abertzalearen esanetan? lanean segitzen zuten,
|
bide
berriak irekitzen.
|
|
|
Herri adostasuna gai izan zen Paris higatzeko. Frogatu zen estatuek itxikeria erakutsiagatik urra daitezkeela
|
bide
berriak. Etorkizunerako ikasgai bat izan da.
|