|
2005
|
|
|
Europako Konstituzio Itunaz ari garenean, Konstituzioaz baino idazten ari den itun batez ari garela zehaztu beharra dago. Izan ere, dagoeneko
|
bi
itun idatzita daude. Lehena, Maastrichteko Ituna da (1992) eta Nizakoa (2001) bigarrena.
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, 1952 eta 1954 urteetan hitzartu zituzten
|
bi
itunetan arrantza eremuak zehaztu zirela dio Txilek, eta egungo jabegoa haren arabera banatu behar dela defendatu du. Limak, aldiz, arrantza eremu horrek ez diola Txileri subiranotasuna izateko eskubidea ematen adierazi du, bertan arrantza egitekoa baizik.
|
|
2010
|
|
|
Aipatzekoa da azken urteotan unESCo erakundeak ere zenbait adierazpen eman izan dituela argitara, esaterako, 2001eko kultur Aniztasunari buruzko deklarazio unibertsala. ikuspegi teorikotik gutxiengo hitza ezaugarri bat konpartitzen duten eta erreferentzia egiten zaion eremuan kuantitatiboki erdia baino gutxiago osatzen duen taldeari esaten zaio. europako kontseiluko 32 estatuk sinatu dute ituna, baina sinatzeak ez du inolako konpromisorik eskatzen. horrela, Frantziako estatuak 1999an sinatu zuen, baina ez du berretsi, eta ondorioz, ez du inolako konpromisorik hartu. egun, europako kontseiluko 30 estatuk berretsi dute. itunaren funtzionamendua aski interesgarria da. lehenik eta behin erregio edo gutxiengoen hizkuntzen definizioa jasotzen du itunak. ondoren, itunaren helburuak eta konpromiso zehatzak jasotzen dira, eta atal horri dagokionez, estatuek erregio edo gutxiengoen hizkuntza guztiei aplikatu behar diete. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan estatuek nahi dituzten hizkuntzei aplikatzen diete. adibide moduan espainiako estatua jar genezake; izan ere, iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara trebiñun eta turtziozen, asturiera etab. iii. ataleko konpromisoak zazpi eremutan sailkaturik agertzen dira: ...neurriak sustatzeko konpromisoa eskatzen zaie estatuei 5 artikuluan. halaber, itunaren 10 artikuluan gutxiengo nazionalei hizkuntza maila publikoan edo pribatuan erabiltzeko eskubidea aitortzeko konpromisoa eskatzen zaie. horrela estatuek ahalegina egin behar dute pertsonen eta administrazioen arteko harremanak gutxiengoen hizkuntzan ahalbidetzeko neurriak segurtatzeko. badira europako kontseiluko
|
bi
itun horiek agertzen duten ezaugarri interesgarria; izan ere, hartutako konpromisoak betetzen diren egiaztatzeko ebaluazio zikloak izaten dira. aipatu ebaluazio zikloetan estatuak betetze mailari buruzko txostenak prestatzeaz gain, gizarte zibil antolatuak ere parte hartzen du eta txosten independenteak helarazten dizkie europako kontseiluak itunak monitorizatzeko abian jarri dituen batzordeei. e... Aniztasunean bildurik. dena den, europako batasunaren sorreraren aitzindari europako ekonomi elkartearen hastapenetatik egon den garapenari erreparatuta aniztasun partziala besterik ez dela izan ondoriozta dezakegu. ekonomi elkartetik gaur egungo europako batasunerako prozesuan zazpi itun aurkituko ditugu:
|
|
|
Halaber, nazioarteko hainbat konpromiso hartu dira:
|
bi
itun marko izenpetu dira, bata aldaketa klimatikoari buruzkoa eta bestea aniztasun biologikoaren murrizketari buruzkoa.
|
|
2012
|
|
|
Gogoratuz, halaber, herrien eskubidea, euren subiranotasuna oso osorik gauzatzeko, euren baliabide eta aberastasun natural guztien gainean, betiere giza eskubideen inguruan nazioarteko
|
bi
itunek xedatutakoaren arabera,
|
|
|
2.Garapenerako eskubideak dakar, berebat, herriek determinazio askerako duten eskubidea egikaritzea, eskubide horretara batzen dela gizakiak aberastasun eta baliabide naturalen gainean duen eskubide besterenduezina gauzatzea, betiere giza eskubideen inguruan nazioarteko
|
bi
itunen xedatutakoaren arabera,
|
|
|
Ospe handiz gogoratuzKonferentzia Orokorrak Giza Eskubideen Printzipio Unibertsalen aurrean erakutsi duen atxikimendua; printzipio horiek finkatu dira, batik bat, jarraikoetan: 1948.urteko abenduaren 10eko Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalean eta 1966 urteko abenduaren 16ko Ekonomia, Gizarte eta Kultura eskubideen eta Eskubide Zibilen eta Politikoen Nazioarteko
|
bi
Itunetan, 1948 urteko abenduaren 9ko Genozidio delitua prebenitu eta zehatzeko Nazio Batuen Konbentzioan, 1965 urteko abenduaren 21eko Arraza bereizkeria mota guztiak ezabatzeari buruzko Nazio Batuen Nazioarteko Konbentzioan, 1971 urteko abenduaren 20ko Adimenez Atzeratuen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpenean, 1975 urteko abenduaren 9ko Ezinduen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpen...
|
|
2013
|
|
|
Zehazki, Dibertsitate Biologikoari buruzko Hitzarmenaren 11 Aichi xedeak 2010eko urrian planetaren% 17 babestea erabaki zuen 2020rako, eta Konbentzio horretako Landareak Kontserbatzeko Estrategia Orokorraren helburua da lur babestuko landare espezieen% 60 kontserbatzea. Stuart Pimmek lortutako hobekuntzak onartu ditu, baina dio gehiago egin behar dela nazioarteko
|
bi
itunen helburuak lortzeko, bereziki biodibertsitate handiena duten arloetan. «Uharteak babestu eta mundu osoko populazio indigenak babestu behar ditugu, landare espezie asko ezagutu eta kontserbatzen dituztelako», dio zientzialariak.
|
|
2015
|
|
|
" Elproblema del Pats Vasco es el nacionalismo, y ETA es una de las con492. Apirilean adostu zuten UGT eta CCOOk CEOE eta CEPYMErekin gobernuari lan erreforma ezartzeko bidea ematen zion" Enplegua egonkortzezko ituna". Beste
|
bi
itun ere sinatu zituzten, negoziazio kolektiboari eta" hutsuneen estaldurari" buruzkoak. Lan erreformak bi berrikuntza nagusi ekarri zituen:
|
|
2016
|
|
|
–Herri guztiek dute beren buruaz jabetzeko eskubidea. Eskubide hau dela bide, inolako mugarik gabe hautatzen dute beren antolakuntza politikoa, eta libroki bermatzen beren garapen ekonomikoa, soziala eta kulturala?, NBEn Batzarre Orokorrean, aho batez, 1966ko abenduaren 16an onartu ziren
|
bi
Itun Internazionaletako lehenengo artikulua.
|
|
2017
|
|
|
Historikoki Europako Kontseiluko
|
bi
itun nagusi izan dira hizkuntza gutxiagotuetako herritarren eskubideekin lotu izan direnak, nahiz eta, berariaz, hizkuntza eskubideak ez diren jasotzen horietako batean ere: Gutxiengo Nazionalen Babeserako Hitzarmen markoa eta Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Ituna (Euroituna).
|
|
2022
|
|
|
AEBek eta beren aliatuek proposamen konkretuak plazaratu behar dituzte idatziz, iraganari begira baino etorkizunari begira daudenak. Moskuk
|
bi
itun berri proposatu ditu Europako segurtasuna berrantolatzeko, eta 1997ko egoerara itzultzeko. Ez dira proposamen errealistak eduki eta kide negoziatzaileen aldetik.
|
|
2023
|
|
|
Bi zentro,
|
bi
itun
|
|
|
Bi zentro,
|
bi
itun
|