|
2000
|
|
|
Bi aldiz hasi nintzen skribatzen, eta bietan utzi behar izan nuen: batean, zeren papererat tinta tanta bat erori baitzitzaidan; bertzean, zeren letra ez baitzitzaidan nahi bezain berezia eta diferenta atera; hirugarrenari, berriz, anitzez ere itxura hobeko iritzi izan nion, eta, hura ontzat emanik, zure etxeko ate azpitik sartu nuen... orduan ere kontrakarrean zeuden
|
bi
indar nabaritzen nituela neure baitan. Izan ere, beldur nintzen alde batetik zeren perilean jar bainintekeen, edozein begiluzeren aitzinean... eta, beldur nintzelako, hala nabaritu nuen bihotza, bularretik iltki izan balitzait bezala, baterat eta bertzerat so egiten nuela, disimuluz, papera atepetik sartu nuenean; bertzetik, plazer apur bat ere igarri nuen, zeren, etxea guztiz hertsirik zenuela sartu bainintzaizun, eta horrek ahaltsu egin ninduen, ipuinetako iratxoak, intxisuak eta gainerako spirituak bezainbat.
|
|
2008
|
|
|
Baina burutakizun haiekin batera, segundo milaren bat lehenago, beharbada? hitz batzuk etorri zitzaizkion, xelebrekeriaren bat, ezinbestean?, tximista baino azkarrago gogora; Beñardo aurkako
|
bi
indarren artean harrapatua zegoen, beraz, ausardiaren eta zuhurtasunaren artean. Burura etorri zitzaiòn ateraldia aparta iruditu zitzaion, ausaz, barruan ez gordetzeko modukoa; ateraldiak, baina, bere denbora behar zuen behar bezala gauza zedin:
|
|
|
Berria entzun ahala Reginak, aurkako
|
bi
indarren menera behar zuenak, bizi senaren ezezkoa balantzaren plater batean, markesa andereari zor ziòn leialtasunaren baiezkoa bestean?, pauso bat aurrera eman, une hartan, agian, Nazario irudikatu zuèn, eszenaren lekuko, eta, markesa andereari begira jartzen zela, honela esan zuen, ozenki:
|
|
|
Orduak izan zituen pentsatzeko, baina baiezko eta ezezkoen ataka estu hartan, etxetik alde egiteko irrika eta etxetik alde egiteko beldurra,
|
bi
indar kontrajarri, Beñardoren gorputz arimetatik tiraka?, arnasestuka hasi zen; gero, baina, bi indarren arteko oreka batera iritsi balitz bezala, ihardetsi zion:
|
|
|
Orduak izan zituen pentsatzeko, baina baiezko eta ezezkoen ataka estu hartan, etxetik alde egiteko irrika eta etxetik alde egiteko beldurra, bi indar kontrajarri, Beñardoren gorputz arimetatik tiraka?, arnasestuka hasi zen; gero, baina,
|
bi
indarren arteko oreka batera iritsi balitz bezala, ihardetsi zion:
|
|
|
hain animatuta zirudien bietako batek, gazteenak?, non Nazariori eskutik heldu eta dantzara atera nahi izan baitzuen; eszenari erreparatuta, begi ahalguztidun batek garbi ikusiko zuen, garbi bezain xehero, Nazario eta emakumearen arteko borroka, jolasetik ere zerbait behar zuena. Nazariok irri egiten zuen; irri hark, baina, begi inguruan biribila zirudien arren, bazuen ezpainetan itzal bat, halako zurruntasun batek sortzen eta eratzen zuena eta irriaren biribiltasuna apurtzen?,
|
bi
indar kontrajarriren ondorio behar zuen, inondik ere: plazerari lotutako indarra, batetik, emakume gaztearen esku leuna berean sentitzea plazer iturri behar baitzitzaion Nazariori?, eta beldurrari lotutako indarra, bestetik, hain zen hurbila eta gertaerraza besteen begietarako irrigarri gelditzeko posibilitatea, segundo gutxiren buruan gauzatu eta mami zitekeena, baldin eta emakumeak bere helburua lortzen bazuen, Nazario dantzalekura atereaz; irri hura, beraz, parte batean zen malda behera, gorputzaren atsegina beti da malda behera?
|
|
|
Orduak izan zituen pentsatzeko, baina baiezko eta ezezkoen ataka estu hartan –etxetik alde egiteko irrika eta etxetik alde egiteko beldurra,
|
bi
indar kontrajarri, Beñardoren gorputz arimetatik tiraka–, arnasestuka hasi zen; gero, baina, bi indarren arteko oreka batera iritsi balitz bezala, ihardetsi zion:
|
|
|
Orduak izan zituen pentsatzeko, baina baiezko eta ezezkoen ataka estu hartan –etxetik alde egiteko irrika eta etxetik alde egiteko beldurra, bi indar kontrajarri, Beñardoren gorputz arimetatik tiraka–, arnasestuka hasi zen; gero, baina,
|
bi
indarren arteko oreka batera iritsi balitz bezala, ihardetsi zion:
|
|
|
hain animatuta zirudien bietako batek –gazteenak–, non Nazariori eskutik heldu eta dantzara atera nahi izan baitzuen; eszenari erreparatuta, begi ahalguztidun batek garbi ikusiko zuen, garbi bezain xehero, Nazario eta emakumearen arteko borroka, jolasetik ere zerbait behar zuena. Nazariok irri egiten zuen; irri hark, baina –begi inguruan biribila zirudien arren, bazuen ezpainetan itzal bat, halako zurruntasun batek sortzen eta eratzen zuena eta irriaren biribiltasuna apurtzen–,
|
bi
indar kontrajarriren ondorio behar zuen, inondik ere: plazerari lotutako indarra, batetik –emakume gaztearen esku leuna berean sentitzea plazer iturri behar baitzitzaion Nazariori–, eta beldurrari lotutako indarra, bestetik, hain zen hurbila eta gertaerraza besteen begietarako irrigarri gelditzeko posibilitatea, segundo gutxiren buruan gauzatu eta mami zitekeena, baldin eta emakumeak bere helburua lortzen bazuen, Nazario dantzalekura atereaz; irri hura, beraz, parte batean zen malda behera –gorputzaren atsegina beti da malda behera– eta beste partean malda gora –beldurrak defentsa mekanismo psikologikoei eragitea da beldurraren maldak berdintzeko modu bakarra–; Nazariok, ondorioz, deseroso behar zuen egoera hartan, ardoak eragiten ziòn adorea deserosotasunaren leungarri bazuen ere.
|
|
|
Berria entzun ahala Reginak, aurkako
|
bi
indarren menera behar zuenak –bizi senaren ezezkoa balantzaren plater batean, markesa andereari zor ziòn leialtasunaren baiezkoa bestean–, pauso bat aurrera eman –une hartan, agian, Nazario irudikatu zuèn, eszenaren lekuko– eta, markesa andereari begira jartzen zela, honela esan zuen, ozenki:
|
|
|
" Barkatu, baina...". Baina burutakizun haiekin batera –segundo milaren bat lehenago, beharbada– hitz batzuk etorri zitzaizkion –xelebrekeriaren bat, ezinbestean–, tximista baino azkarrago gogora; Beñardo aurkako
|
bi
indarren artean harrapatua zegoen, beraz, ausardiaren eta zuhurtasunaren artean. Burura etorri zitzaiòn ateraldia aparta iruditu zitzaion, ausaz, barruan ez gordetzeko modukoa; ateraldiak, baina, bere denbora behar zuen behar bezala gauza zedin:
|
|
2010
|
|
|
Hurrengo bizpahiru segundotan, ez dakit zer gertatu zitzaidan. Dakidana da masailak sutan nituela, nire azala desertu kiskali bat zen, ausaz, eta nire arima bakardadeak jotako hegazti hegalgabe bat, desertuaren erdian zetzana?, eta buruan halako nora ez erabateko bat errotu zitzaidala, borondatea
|
bi
indar kontrajarriren aginduetara banu bezala, baiezkotik, neskaren irria gehiago iruditu zitzaidan begikotasun berezko baten adierazgarri beste ezer baino, ezezkora, izaki ezdeus bat nintzen, haize arrotz bezain bortitzen mende, sentimenduen itsasikaran?
|
|
|
Hurrengo bizpahiru segundotan, ez dakit zer gertatu zitzaidan. Dakidana da masailak sutan nituela —nire azala desertu kiskali bat zen, ausaz, eta nire arima bakardadeak jotako hegazti hegalgabe bat, desertuaren erdian zetzana—, eta buruan halako nora ez erabateko bat errotu zitzaidala, borondatea
|
bi
indar kontrajarriren aginduetara banu bezala, baiezkotik —neskaren irria gehiago iruditu zitzaidan begikotasun berezko baten adierazgarri beste ezer baino— ezezkora —izaki ezdeus bat nintzen, haize arrotz bezain bortitzen mende, sentimenduen itsasikaran— eta ezezkotik baiezkora: neskak irekitako bideari baietz esatera nindoakiola zirudienean, ordea, ezezko bat biribildu zitzaidan, beldurra —Benjamin Mariaren itzal luzeari niona, besteak beste— nagusi.
|
|
2011
|
|
|
Erabaki hura, baina,
|
bi
indar kontrajarriren mende sentitzen zuen heinean, goitibeheititsua izan zen Giselarendako: alde batetik, izan ere, emakume pinpirina zen, hiriko bizimodua eta modernitatearen alde batzuk ontzat jotzen zituena, trena gustatzen zitzaion, eta motorrak, eta automobilak, eta noizbehinka pelikula bat ikustea??, halako moduan, non semeari ez baitzion inongo oztoporik jarri, andregaia hartu eta hura motorrean eramaten hasi zenean?
|
|
2012
|
|
|
Nik ez dut horrelakorik sekula ikusi, ezta zuk ere. Halako oihal batetik puska bat erauzteko,
|
bi
indar behar dira, norabide desberdinetatik tiraka, ia kasu guztietan. Oihalak bi ertz balitu, hala, adibidez, sakelako musuzapi bat balitz?, eta hartatik zerrenda bat atera nahi izanez gero, orduan bakarrik izango litzakete aski indar bakarra.
|
|
2013
|
|
|
Dionixio, izan ere,
|
bi
indar handiren mende zegoen: alde batetik, maiteminak bide batetik zeroan; berak maite zuen Pankraxi, ez zuen dudarik, haren presentzia eta begirada batzuk nahiko izan baitziren bere sentimendu hartaz jabetzeko; maite zuen, bai:
|
|
|
Dionixio, izan ere,
|
bi
indar handiren mende zegoen: alde batetik, maiteminak bide batetik zeroan; berak maite zuen Pankraxi, ez zuen dudarik, haren presentzia eta begirada batzuk nahiko izan baitziren bere sentimendu hartaz jabetzeko; maite zuen, bai:
|
|
2014
|
|
|
Felisa bakarregi sentitzen zelako edo, hil zitzaion senarra; hil zitzaion ahizpa, eta hil zitzaizkion gurasoak?, Beñaten aldeko zerbait sentitu zuen, halako batean. Nabaritu ere egin zuen, jarraian, bere baitatik tiratzen zutèn
|
bi
indar kontrajarri haien tirabiran, bata nagusitzen hasi zitzaiola, baita, hiruzpalau segundoren buruan, erabat nagusitu ere, bertze indarraren kontura.
|
|
2015
|
|
|
Alferrik galdu zuen goiza. Auskalo zergatik, ezin zuen erdietsi elkarren kontrako
|
bi
indarren arteko oreka estua; Ramsay jaunaren eta koadroaren artekoa; eta hori ezinbestekoa zen. Okerren bat ote zegoen marrazkian?
|
|
2016
|
|
|
Edozein nafarri 2011n PSNrik gabeko gehiengo baten aukeraz galdetu izan balitzaio, baikorrenak ere ezinezkotzat joko zukeen. Urte hartako foru hauteskundeetan, UPN eta PSN lehen
|
bi
indarrak izan ziren, eta bien artean soilik 50 parlamentarietatik 28 lortu zituzten. 2014an bertan, oso nafar gutxik esperoko zuten urtebeteren bueltan gertatu zena.
|
|
|
Begiak oso irekita zituen, eta sutan, eroek legez. Horrela eduki zuen ukabila bizpahiru segundoz, airean, Josebaren begitartearen aitzinean dardarka, buruan kontrako
|
bi
indar borrokan izango balitu bezala, oihanekoa eta zibilizaziokoa, harik eta argitaletxeko bi lankide, entzundako oihuek alarmatuta, beren lan lekuetatik irten, Josebaren bulegora iritsi, idazlea besoetatik oratu eta argitaletxetik arrastaka atera zuten arte. Alabaina, idazleak bere burua kalean ikusi zuenean ez zuen berehala etsi eta garrasika jarraitu zuen, argitaletxeko atea eta txirrina etengabe joz, zenbait ikusle inguruan begira gelditu zitzaizkion arte.
|
|
|
eta norabide desberdineko
|
bi
indar batu nahi
|
|
2017
|
|
|
1987an, koalizio gobernua osatu zuten EAJk eta PSEk. Hala ere, 1991tik 1998ra bitartean beste
|
bi
indar bildu ziren Eusko Jaurlaritzara: Eusko Alkartasuna eta Euskadiko Ezkerra.
|
|
|
Bada tirabira bat gure kulturan eldarnio sexual gehiegizkoaren (hirietan, sexurako deia egiten diguten zeinuak indarrez jabetzen dira gure burmuinez) eta errealitate sexualarekiko arbuio neurriz gainekoaren artean (ez gara bizi larru festa erraldoi eta iraunkor batean, gutxi samar dira gauza baimenduak edo egingarriak). Pornoa laxatze psikiko moduko bat da,
|
bi
indarren arteko tenkada orekatzeko balio duena. Baina kitzikagarria dena, gizartean trabagarria da maiz.
|
|
2018
|
|
|
Bi polo,
|
bi
indar elkarren kontrako izan dira Euskal Herriko motorrak, ETAk armak utzi arte bederen, edo ETA armak utzi behar zituela pentsatzen hasi arte, hobeto esanda. Bat, aurrerabidearena, ongizatearena, egonkortasunarena, pragmatismoarena, siglarik jarri nahi bazaio EAJ edo PSE edo UMP edo UPN edo nolabait politikaren bidez statu quoa aldatzeko inolako asmorik izan ez duen jendearena, aitzitik, egoera bakoitzera ahalik eta ondoen moldatu eta hortik etekina atera nahi zuenarena.
|
|
|
Bi indar hauek, asko sinplifikatuta, izenda daitezke beste hitz batzuekin ere, eskuina eta ezkerra, zaharrak eta gazteak, posibilistak eta ameslariak? Sinplifikazioak alde batera utzita, eta indar bakoitzaren izaera poliedrikoa aintzat hartuz, garbi dago
|
bi
indar hauen arteko dialektikak ekarri gaituela hona.
|
|
|
Alderdiak aipatu ditut, siglak, baina izatez
|
bi
indar hauek sakonagoak dira, alderdien arteko borroka politikoa gainditzen duten kontuetan baitute zuztarra. Azken batean, bi mundu ikuskera kontrajarri dira, eta gero horiei zeinek nola heltzen dien da gakoa, baina funtsean uztartzen gaitzak direlako sortzen da talka, eta gero batzuek eta besteek talka hori oholtza politikora eramaten dute.
|
|
|
Azken batean, bi mundu ikuskera kontrajarri dira, eta gero horiei zeinek nola heltzen dien da gakoa, baina funtsean uztartzen gaitzak direlako sortzen da talka, eta gero batzuek eta besteek talka hori oholtza politikora eramaten dute. Eta akaso horrexegatik bihurtu dira azkenaldian
|
bi
indar hauek benetako borroka politikoaren ardatz.
|
|
2019
|
|
|
Burugabekeria da, esaten du berriz Raimundo Silvak, erantzungo baligu bezala, ez dut horrelakorik egingo, zergatik egingo zuen bada, zuzentzaile bat lanean serio jokatzen duen pertsona da, ez dabil jolasetan, ez da prestidigitadorea, gramatikek eta eskuliburuek ezartzen dutena errespetatzen du, arauak ditu gidari, eta ez ditu aldatzen, idatzi gabeko kode deontologiko larderiatsu bati egiten dio men, komenientziek behartuta bere boluptuositateak gordetzen dituen kontserbatzailea da, zalantzak, inoiz zalantzarik badu, beretzat gordetzen ditu, ez zaio inolaz ere burutik pasatuko ez bat jartzea egileak bai bat jarri zuen tokian, zuzentzaile honek ez du horrelakorik egingo. Jekill doktoreak esan berri dituen hitz hauek entzun ez ditugun beste hitz batzuen aurka esan dira, beste hitz horiek Hydek esan ditu, ez da beharrezkoa izango bi izen hauek aipatzea ohartzeko Gaztelu auzoko etxe zahar honetan, berriz ere, aingeruen txapeldunaren eta deabruen txapeldunaren arteko gatazka berritzen ari dela gure aurrean, izaki guztiak zatitzen eta osatzen dituzten
|
bi
indar horiek, giza izakiez ari gara, zuzentzaileak ere barne. Baina Hyde jaunak irabaziko du gatazka hau, zoritxarrez, horretaz konturatzeko Raimundo Silva oraintxe irribarrea nola egiten ari den ikustea nahiko, berarengandik espero ez genukeen espresioarekin, zinez espresio gaizto gaiztoarekin, Jekill doktorearen hazpegiak desagertu zaizkio aurpegitik, begi bistakoa da erabaki bat hartu berri duela, erabaki gaiztoa, esku tinkoaz boligrafoari oratu dio eta orriari hitz bat gaineratu dio, historialariak idatzi ez zuen hitz bat, egia historikoaren izenean sekula ezin idatziko zuen hitz bat, hitza hauxe da, Ez, orain liburuak dio gurutzatuek Ez dietela lagunduko portugaldarrei Lisboa hartzen, orain horrela dago idatzirik, eta, ondorioz, egia izatera pasatu da, egia desberdina den arren, faltsua deitzen dugun hori nagusi da egia deitzen dugunaren aldean, bere tokia bete du, norbaitek etorri luke historia berria kontatzera, eta nola.
|
|
2020
|
|
|
Horrek ez du esan nahi euskal ekintzaileen balentriei uko egin behar diezunik: politikaren ikuspegi primario bat adierazten dute,
|
bi
indarren arteko talka itsua, baina horrelakoak dira gure herri kirolak ere, Sisiforen ariketak. Zerk egiten duen eder ikuskizuna?
|
|
|
Gehi diezazkiogun, ordea, beste hiru osagai: (1) zatiketa administratiboak
|
bi
indar zentripetoren mende utzi gaitu eta are gehiago zatitu, gure baitako asimetriak areagotuz; (2) gure balizko autonomiaren eskumenak zeinen murritzak diren argi geratu da, ez baitu balio izan lurraldeen arteko oinarrizko bizikidetza eta koordinazio funtzionala bermatzeko ere; (3) kaltetuok ateak zabalik utzi dizkiogu indar horiei. Eta ondorio bat:
|
|
2023
|
|
|
Harritzeko modukoa zen haren ahotsa entzun ahal izatea, bi numenak elkarri orroka ari zirela, olatuak eta tximistak elkarren aurka borrokan bailiran. Naturaren
|
bi
indar talka egitear.
|