|
2010
|
|
|
Bada, Lubisi, Pantxori, Ubanberi, ez nien sekula halakorik entzun. Haiek
|
bi
esaldi bakarrekin erabakitzen zuten auzia: " pozik nago" edo" ez nago oso pozik".
|
|
2011
|
|
|
Ordenan emandako hitzak dira, beraz, esaldiak, baina kontuz; ideia bakarra adierazteko ezin dira, bere ustez,
|
bi
esaldi eman;" behatz bikoitza" deitzen dio gehiegikeria horri: natura dabil neurriz kanpo, mamia.
|
|
|
Kazetaritzan aritutako guztiek dakitenez, elkarrizketatuen artean ere denetarik dago, normala den bezala: batzuk etorri handikoak dira, hiztun onak, ideiak argi izateaz gain, zuzen hitz egiten dutelako; beste batzuk, berriz, ez dira
|
bi
esaldi jarraian esateko gauza, ideiak nahastu egiten dituzte, hizkuntzari sekulako ostikoak ematen dizkiote.
|
|
|
Arratsaldean, koma berriro jartzea erabaki nuen". Alegia, erabateko poztasunik gabekoa ez ezik, amaierarik gabekoa ere bada idazte prozesua, argitaraturiko testuan ere beti aurkituko baitugu kendu beharreko koma, hitz edo
|
bi
esaldiren arteko tartea.
|
|
2012
|
|
|
Jerzy Andrzejewski poloniar idazle handiak 1959an idatzi zuen" Paradisuko ateak" deitzen den nobela. Liburu horrek
|
bi
esaldi bakarrik dauzka, lehenak 111 orrialde ditu eta 40.000 hitz eta denak segidan daude inolako etenik gabe, esaldi bakar batean. Bigarren esaldiak, bost hitz besterik ez dauzka.
|
|
2013
|
|
|
60 lagunentzako haragi koskorra prestatzeko errezeta bat zen. Aurrena osagai zerrenda eta haragia baratxuriarekin eta perrexilarekin nahasteko argibideak zetozen, eta jarraian
|
bi
esaldi azpimarratuta: " Haragia xehe xehe egin eta, esku bustiekin, koskor batean bildu erretzeko bezala", adierazten zuen lehenengoak.
|
|
|
Aipatu berri dugun bitasun horri apur bat aldameneragotik begiratuta, beste
|
bi
esaldi idatz ditzagun:
|
|
|
Saria irabazteko (Interneteko sari iragarkietan bezala, erraza dirudi hasieran) baldintza batzuk bete behar ditu parte hartzaileak. Ezin dio
|
bi
esaldietako bati itzuri egin; gure egoera demolinguistiko eta soziopolitikoa hartu behar du kontuan; pluralismo liberalaren izaera estrukturalak eta funtzio zentralak garatzeak esan nahi dutenari ezin die diskurtsoan estaliarena egin; eta proposamenak ez du oposizioko alderdiarentzako modukoa izan behar, agintzen dauden alderdientzako modukoa baizik: kudeatzeko balio duena.
|
|
|
Beste ikuspegi batetik jardun dutenen artean, Bernardo Atxaga arrazoiz kexatu izan da euskal hiriaren irudiak eskutik ihes egin diolako. Hala ere, esango nuke hizkuntzak pluralismoaren ebidentziaren balidazioan bermatzen den proposamena dirudiela, gure
|
bi
esaldi horietako lehenaren aldera erraz xamar labaindua. Hala bada, ez da sariduna goiko lehiaketan.
|
|
|
Beste metafora eta egile mordoxka aipatu litezke. Baina
|
bi
esaldi horiek lotzea ez da folio batzuetako lana.
|
|
2014
|
|
|
Bakarretan ikusi dut hori eta bekan baizik ez du deus ekarri. Ekintza geldoarazten du, laguna ez du errespetatzen eta agerraldiak tortatzen,
|
bi
esaldiren irabazteko zuzendaritzak landu erlojua destrakatzen du. Funtzionatzeko prestatua izan behar du.
|
|
|
Xamuiok hitz guztiak ahaztu ote zituen, hitz totelka egin ote zuen edo bakarren bat gogoratu ote zuen. Zein den
|
bi
esaldi horietan falta den puntua. Ezin ñabardurarik eskuratu zintak entzun ezean.
|
|
2015
|
|
|
Aretoko aitzinaldean jarritako" Euskal Presoak Euskal Herrira" leloak eta ikurrak jardunaldiaren motiboa gogorarazten zuten; beste
|
bi
esaldik, hizki txikiagotan, osatzen zuten ekimenaren zentzua: " Elkarrizketa eta distentsioaren alde Langilegoarekin bestelako gizartea".
|
|
|
Urtarrilaren 6an —presoen aldeko manifestazioaren bezperan— EAJ, EA eta EBk beste manifestazio bat deitu zuten urtarrilaren 15erako, Bilbon," bakearen alde";" Euskal Herriak du hitza eta erabakia" goiburuaren ondoan, beste
|
bi
esaldi zituen prentsa agerraldian hiru alderdietako buruek atzean zuten panelak: " ETA gelditu.
|
|
|
Sintoma nabarmen batzuek adierazten dute hizkuntzak biziberritzeko apustu sendorik ez duela egin Boliviako gobernuak. Hezkuntza Alternatiboaren jardunaldi hauetan, adibidez, apenas aipatu den gaia (nire ponentzian zerbait), saberes ancestrales’ delakoak sarri atera badira ere, eta une bakan batean batek egin ditu
|
bi
esaldi agur testimonial moduan gaztelera ez den hizkuntza batean. Egia da jardunaldiotako gaia ez dela hizkuntza, baina zantzuak argiak dira.
|
|
2016
|
|
|
Vocabulaire de la langue des Bohemiens habitant des Pays Basque français. Daranatzek ere, 1927.ean agertu bere Curiosites du Pays Basque artikulu bilduma liburuan 209 hitzeko bilduma txipi eta
|
bi
esaldi bazekartzan: " Txaia, brastando keauzak, bluiak jabela", hau da," Mutiko, laster korri ezazu, jandarmak badatozela", eta" Mandruna eta barrabas sar dazkidala tripatik nik ebatsi badut balitxo", alegia" Ogia eta ardoak zula diezadaten sabela nik lapurtu badut txerria".
|
|
|
Edozein modutan ere, saria andrazko batek irabazi zuen,
|
bi
esaldi baino besterik ez bidaldu arren, izan ere garailea esaldirik luzeena igorriko zuena litzatekeela arautua baitzegoen. Alabaina Garrok aipamen berezia jaso zuen, eta geroztik, astero bidaliko zituen bere idazkiak Euzkadi egunkarira, Lizardik bere Itz Lauz liburuan aski ongi zioen moduan:
|
|
2018
|
|
|
Pedro Pariskoa apezpikua Teobaldo I.ari kexatu zitzaion, erregea Iruñeko Elizaren eskubideak bereganatzen ari zela leporatuta. Honatx agiri hartatik ateratako
|
bi
esaldi: " iura Pampilonensis ecclesie in Pamtpilona", eta" iusticiam uel dominium Pampilonensis ecclesie in Pampilona".
|
|
2019
|
|
|
—Begira, Dafne, kontatuko dizut esan zidan Patriziok oharturik Kepa ez zela gauza
|
bi
esaldi segidan ahoskatzeko. Kepa eta biok Mexikon egon ginenean euskaldun asko ezagutu genituen, eite eta izaera ezberdinekoak, haietatik dezente etakideak ziren, han azaldu eta geratzen zirenak edota, denbora puska baten ondoren, alde egiten zutenak.
|
|
|
Erran dugu Baldintzazko esaldiak baztertzeko tenorean ez dugula inolako trabarik izanen eta hala da:
|
bi
esaldi, menderagailu batez uztarturik daudelako ezinezkoa da holakoak hondoko geruzetan aurkitzea. Baina, jada ezaguna dugu gure gramatikarien sailkapena:
|
|
|
Orain ikus ditzagun ahalezko
|
bi
esaldi mota hauek:
|
|
|
Azkenik, azter ditzagun ahalezko
|
bi
esaldi mota hauek, zeinetan, laguntzaileak ahalezko eskemetatik hartutakoak baitira:
|
|
|
Baldintzazko
|
bi
esaldi hauetan, aldiz, ondorio partean taulako ahalera daukagu.
|
|
|
Prozedura honetan, beraz,
|
bi
esaldi erabiltzen ditugu, lehenengoa, baldintza eta, bigarrena, ondorioa; gramatikariek protasia eta apodosia ere deitzen diete.
|
|
|
Banan banan aztertuko ditugu
|
bi
esaldi mota hauek:
|
|
|
Baldintzazko esaldi mota hauek baztertzeko lan erraza izanen dugu; izan ere, subjuntiboan bezala, menderagailu eta guzti,
|
bi
esaldi elkar loturik baitira; baina, horrez gain, bai esanahiagatik, baita eraketan erabiltzen diren hizkiengatik ere gure zerrendatik kendu genituzke. Beraz, atal honetan gutxienekoa izanen da bazterketa egiteko arrazoia; guretzat, bederen, garrantzia duena hauxe da:
|
|
|
Bi esaldi alboratuen bitartez ama semeak ulertzen dute aipatu ez den esaldia, oraindik sortu gabekoa eta honelako egoeran beharrezkoa ez dena. Kontua da
|
bi
esaldi horiek baldintza esaldi beraren ondorio esaldiak direla. Zeinena?
|
|
|
Izan ere," Bihar bukatuko dut" esaldia botatzeko eztabaidaezinezko erabakia behar zen eta" Hemen geratuko gara" esaldia botatzeko erabakiaz gain, plana baitzen bere baitan zegoena. Bai,
|
bi
esaldietako aditz horiek ematen duten ziurtasuna behar zuten.
|
|
|
Baldintzazko
|
bi
esaldiak" litekeenezkoak" dira: bata gertatzen bada, bertzea gertatzeko bidea zabalik dagoela aurreikusten dute.
|
|
|
Lau adibideetan
|
bi
esaldi daude eta haien artean ez daukagu, ez juntagailurik, ez komarik; beraz, hiztunak, intonazioa eta guzti, bi esaldien bidez, modu berezian loturik, lortzen du erran nahi duena erratea.
|
|
|
Lau adibideetan bi esaldi daude eta haien artean ez daukagu, ez juntagailurik, ez komarik; beraz, hiztunak, intonazioa eta guzti,
|
bi
esaldien bidez, modu berezian loturik, lortzen du erran nahi duena erratea.
|
|
|
Adibide gisa: azken esaldia erabiliz hiztunak pausa bat egiten baldin badu, orduan ez da menderakuntzarik izanen,
|
bi
esaldi bakunak, bi esaldi alboratuak erabili dituelako:
|
|
|
Adibide gisa: azken esaldia erabiliz hiztunak pausa bat egiten baldin badu, orduan ez da menderakuntzarik izanen, bi esaldi bakunak,
|
bi
esaldi alboratuak erabili dituelako:
|
|
|
Subjuntibozko esaldi bat asmatu nahi baduzu, nahitaez, aldez aurretik pentsatu duzu zer datorren esaldi nagusian. Hurrengo adibidean ikusiko dugun bezala, beti, nahitaez, gure intentzioa agertu nahian,
|
bi
esaldiz osatuko dugu:
|
|
|
Hara hemen, aditz flexio horren uler bidea: munoa daneko sagarmina, ‘el sagarmin de lo que es el muno’ edo ‘de donde es el muno’ genioen ‘euskazteleraz’ Munoan dago (esta en el muno’) eta munoa danean dago (esta en lo que es el muno’)
|
bi
esaldion esanahia ez zen, agian, guztiz berdina. Halako esapideak usu entzuten zaizkie nire adinekoei, gaur egun ere, Bakaikuko erdaraz.
|
|
2020
|
|
|
Eta galdera da: zergatik alferrik galtzen da denbora, lana eta dirua ia erabiltzen ez diren aditz horiek erakutsi nahian, nori eta
|
bi
esaldi arrunt nekez josiko lituzketen ikasle batzuei. Zer programazio da hori?
|
|
|
Bon jour adeitsu bat niri zuzendu ondoren, mahaitxo gainean egunkaria zabaldu eta biek, irakurtzeko betaurrekoak jantzita, berriak arretaz leitzeari ekin zioten. Noizean behin albisteren bat komentatzen zuten ahots apalean,
|
bi
esaldi motzetik haratago joan gabe. Handik hogei bat minutura periodikoa plegatu, zeinek bere betaurrekoak aldatu, poliki zutitu eta zeremoniatsuki esan zidaten agur.
|
|
|
" EHASek, Euskal Herriaren Armada Sozialistak, euskal herri langileari berriz adierazten dio bere konpromiso irmoa gure nazioaren behin betiko askatasunaren prozesu geldiezinarekin. Borroka armatua da gure herriak historikoki erabili duen ezinbesteko tresnetako bat." Urtarrilaren 20ko goizeko seiak aldera
|
bi
esalditako agiri hura argitaratu zuen Albistea egunkariaren webguneak. Minutu batzuen buruan sareko ehunka guneetan zegoen adierazpen lakoniko hura.
|
|
2021
|
|
|
Burundan konto. Lehen
|
bi
esaldiak Etxarri Aranazkoak dira, hirugarrena Burundakoa.
|
|
|
Muturtuta egon. Lehen
|
bi
esaldiak Etxarri Aranazkoak dira, besteak Zaraitzukoak. EHn, ‘mutur’ sarreraren laugarren adieran, ondorengoa dakar:
|
|
|
Lehen osagaiak zer galderari erantzuten dio, beraz izena dugu. Ondorengo
|
bi
esaldiok Etxarri Aranazkoak ditugu.
|
|
|
Normalean ‘bota’ aditzarekin osatzen da, baina ‘esan’ edo ‘erantzun’ aditzak ere erabiltzen dira. Lehen
|
bi
esaldiak Aranatz Arakilgoak ditugu eta hirugarrena Satrustegi euskaltzain arruazuar zenaren idatzi batetik hartu zuen Andres Iñigok.
|
|
|
Lehen
|
bi
esaldiak Etxarri Aranazkoak dira eta hurrengoak Lizarragakoak:
|
|
|
agotza saldu ta astueyosi. Lehen
|
bi
esaldiak Ergoieneko Lizarragakoak ditugu, hurrena Etxarri Aranazkoa eta azkena Zaraitzukoa:
|
|
|
Hurrengo
|
bi
esaldiak Luzaideko Hiztegian datoz.
|
|
|
Haserrealdiaren ondorengo egoera ere adierazten du. Azken biak Erronkaribarkoak dira, baina esanahi ezberdinarekin, azken
|
bi
esaldietan ikus daitekeen moduan eta azkenak gaztelaniazko" estar en sus cabales" adierazten du.
|
|
|
Ondorengo
|
bi
esaldiak Muskitzekoak dira:
|
|
|
Gaztelaniaz ere, Euskal Herrian behintzat, erabiltzen da halako esamoldea. Ultzaman eta Basaburuan, hurrenez hurren, azken
|
bi
esaldiak.
|
|
2022
|
|
|
Hizkuntza bera hitz egiten hasi gara. Koiunturaren analisi osoa eta bisio proposamena
|
bi
esalditan.
|
|
2023
|
|
|
...raren azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak
|
bi
esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela berta... Basaurin izan da, Bilbo Handian, euskaltasunaren ertzean euskararen azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak bi esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela bertan ezagutu zuen laster Euskal Herrira lan bila etorri behar izan zuen mutil laguna jabetzerako haurdun eta ezkondu berri zegoen urte gutxitan ugalduz joan ziren etxe orratz horietako baten zortzigarren solairu batean ume zain senar zain etxekoengandik urrun handik herri honetara etorri zela baina herri honetara iritsi baino lehen bazela hemengoa ez diela bere sorburuari uko egin nahi baina hemengoa dela errepikatu du isildu eta txanda pasatu dio albokoari gogora datorkit osasun zentrora etorri zen lehen aldia hamabi bat urte badira alaba nagusiak lagunduta, behartuta gizonarekin arazoak zituela horixe da orain gogora ekar dezakedana hori eta bera bezalako emakume zorigaiztokoak kontsultatik irteten zirenean haien destino petrala bizi ez izateagatik hitza hartu du berriro baina oraintxe esaten ari dena ezaguna zait lau seme alaba izan zituela gizon horrekin bi mutil eta bi neska baina ia hasieratik jakin zuela ez zela izango bere bizitzako gizona holakorik balego, gehitu du gizon horrekin gelditu zen seme alabak nagusitu arte eta gauzek txarrera egin zutenean etxeak eta atariak garbitzen jarri senarrarengandik apartatzerakoan pisu berean bizitzen jarraitu zuen seme alabekin laster gizonak etxe erdia eskatu zion baina beste erdia eta aurreztuta zeukanarekin pisu txiki bat erosteko adina diru bildu zuen gaur egun berea duen etxebizitza seme alabek ikasketak eta lanbide onak dituztela eta pozaren pozez bizi dela orain berea den etxe horretan bizitza osoan izan duen altxorrik preziatuena horrelaxe amaitu du bere mintzoa azken mahaikidearen hitzaldia bukatu ondoren entzuleen txanda izan da emakume adinduaren ezagun batek eskua altxatu du zorionak eman dizkio erakutsi duen kemenagatik guztiok gaude zurekin esan dio eta gogotik sentitzen duela berak bizi izandakoa, senar onik ez izana eta horren gaizki pasatu izana berehala moztu dio ondo baino hobeto dakit neure bizitza ez dela erraza izan ondo baino hobeto dakit zuk senar ona izan duzula baina hori ez da berez zorion bermea zuri esaterako, jarraitu du, ez zaizu hori batere lagungarri izan gaizki zaude orain, senar ona izanik senarra faltan ez baituzu bakarrik bizitzen ikasi izan eta horixe da ikaskuntza nagusia emakumeon bizitzan goizago edo beranduago ikasi beharreko lezioa nik aldiz larrutik baina betirako dut ikasia ez zaitez nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, dio irribarrez, hori bai, ezkontzeko premiarik gabe ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira ez bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno, beti bezala, gaineratu du baina aurrean ispilurik ez izan arren ezabatu ezinean nabilen neure irribarrea harenaren aldean metalezkoa dela sumatu dut bisitak semearekin joan naiz jaio nintzen herrira gure lehen etxea bisitatu dugu herriaren goiko partean trenbiderik ez duen geltokiaren alboan hantxe izan da semea pozarren kamera eskuan paretak zeharkatzen dituen huntzari denboraren usaina erretratatu guran bigarren etxe atzeko errekastoa eta aurreko zelaia txikitu egin dira urte hauetan guztietan amaren eskolak herri osoa besarkatzen du bere tronutik inoiz bukatu ez zen Engañako tuneleraino ere iritsi gara gure aitak eskolak eman zizkien beharginen umeei erdi eraitsitako etxeak alaitu dira gu ikustean argazki honetan bi gorputzen itzalak azaltzen dira sarrerako lokatzaren gainean, iluntasunari begira barruan gordetako sekretuak asmatzeko ahaleginean uda gorri honetan Zamorara eraman ditugu seme alabak eta ilobak haurtzaroko paisaiak eta jabetzak ikustatzera
|
|
|
Basaurin izan da, Bilbo Handian, euskaltasunaren ertzean euskararen azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak bi esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela bertan ezagutu zuen laster Euskal Herrira lan bila etorri behar izan zuen mutil laguna jabetzerako haurdun eta ezkondu berri zegoen urte gutxitan ugalduz joan ziren etxe orratz horietako baten zortzigarren solairu batean ume zain senar zain etxekoengandik urrun handik herri honetara etorri zela baina herri honetara iritsi baino lehen bazela hemengoa ez diela bere sorburuari uko egin nahi baina hemengoa dela errepikatu du isildu eta txanda pasatu dio albokoari gogora datorkit osasun zentrora etorri zen lehen aldia hamabi bat urte badira alaba nagusiak lagunduta, behartuta gizonarekin arazoak zituela horixe da orain gogora ekar dezakedana hori eta bera bezalako emakume zorigaiztokoak kontsultatik irteten zirenean haien destino petrala bizi ez izateagatik hitza hartu du berriro baina oraintxe esaten ari dena ezaguna zait lau seme alaba izan zituela gizon horrekin bi mutil eta bi neska baina ia hasieratik jakin zuela ez zela izango bere bizitzako gizona holakorik balego, gehitu du gizon horrekin gelditu zen seme alabak nagusitu arte eta gauzek txarrera egin zutenean etxeak eta atariak garbitzen jarri senarrarengandik apartatzerakoan pisu berean bizitzen jarraitu zuen seme alabekin laster gizonak etxe erdia eskatu zion baina beste erdia eta aurreztuta zeukanarekin pisu txiki bat erosteko adina diru bildu zuen gaur egun berea duen etxebizitza seme alabek ikasketak eta lanbide onak dituztela eta pozaren pozez bizi dela orain berea den etxe horretan bizitza osoan izan duen altxorrik preziatuena horrelaxe amaitu du bere mintzoa azken mahaikidearen hitzaldia bukatu ondoren entzuleen txanda izan da emakume adinduaren ezagun batek eskua altxatu du zorionak eman dizkio erakutsi duen kemenagatik guztiok gaude zurekin esan dio eta gogotik sentitzen duela berak bizi izandakoa, senar onik ez izana eta horren gaizki pasatu izana berehala moztu dio ondo baino hobeto dakit neure bizitza ez dela erraza izan ondo baino hobeto dakit zuk senar ona izan duzula baina hori ez da berez zorion bermea zuri esaterako, jarraitu du, ez zaizu hori batere lagungarri izan gaizki zaude orain, senar ona izanik senarra faltan ez baituzu bakarrik bizitzen ikasi izan eta horixe da ikaskuntza nagusia emakumeon bizitzan goizago edo beranduago ikasi beharreko lezioa nik aldiz larrutik baina betirako dut ikasia ez zaitez nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, dio irribarrez, hori bai, ezkontzeko premiarik gabe ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira ez bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno ...raren azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak
|
bi
esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela berta...
|