|
2008
|
|
|
mutilak ez baitzuen bere burua angelusak eta arrosarioak errezatzen ikusten, aingeruek aurreratu ziezaioketèn lan balizkoaren truke, egia ote zen, gainera, ipuin baten antz handiagoa zuèn san Isidroren istorio hura??, eskura zuenean beste aukera hura, mende berean eta herri ez hain urrun batean bizi izandako hezur haragizko gizon bati lotua, auzoko bati, azken batean?, zeinak gizarteari jolasa eta dibertsioa eskaintzen baitzizkion, berak. Beñardo Orbek? airea
|
bezala
behar zituenak, bizitzan arnasa hartzen jarraitzeko. Artzain xelebre hura bezalakoa izango zen, bai horixe,, bere?
|
|
|
Egoeraren, bi hilabeteko bakardadearen? presiopean, Millanek galdara bat
|
bezala
behar zuen barrua: esan nahi baita zirrikitu baten bila zebilela, bere penak kontatu zizkion, bada, norbaiti, halako batean?!?, lurrunaren beruna, kontzientzia gero eta estutzenago ziona, arinduko bazuen.
|
|
|
Egoeraren –bi hilabeteko bakardadearen– presiopean, Millanek galdara bat
|
bezala
behar zuen barrua: esan nahi baita zirrikitu baten bila zebilela –bere penak kontatu zizkion, bada, norbaiti, halako batean...! –, lurrunaren beruna, kontzientzia gero eta estutzenago ziona, arinduko bazuen.
|
|
|
Baina ikuspegia aldatu ziola gehiegi esatea da, beharbada, Beñardo Orbe zen bezalakoa baitzen, eta, alde horretatik, egokiago litzateke esatea bere zinezko izaeraren kontzientzia bereganatu zuela memento horretan, edo, bestela esanda, kontzientziaren mugimendu hura izan zuela aldaketa, bere bizi ereduaren aldaketara ere eraman zuena ezinbestean: ...ziezaioketèn lan balizkoaren truke –egia ote zen, gainera, ipuin baten antz handiagoa zuèn san Isidroren istorio hura? –, eskura zuenean beste aukera hura, mende berean eta herri ez hain urrun batean bizi izandako hezur haragizko gizon bati lotua –auzoko bati, azken batean–, zeinak gizarteari jolasa eta dibertsioa eskaintzen baitzizkion, berak –Beñardo Orbek– airea
|
bezala
behar zituenak, bizitzan arnasa hartzen jarraitzeko. Artzain xelebre hura bezalakoa izango zen, bai horixe," bere" pasadizo txinpartatsu propioekin... baita" bere" baratzeko bertsoekin ere, zergatik ez!
|
|
2009
|
|
|
Idazlearentzat estilo kontua da dena (UBM, 11; ik. orobat, 75 eta hurr.). Baina estiloa, norbere sentipenari dagokion hizkera asmatzea da. Tokian tokiko hitz egokia edukitzea(, soroak hazia
|
bezala
behar du idazleak hitza?). Eta euskal idazleari, beti hizkuntza bat baino gehiagotan bizi baita, nahi lukeen bezalako, edo beste literatura batzuetatik ohitua dagoen bezalako lexiko bat eskura falta zaio, horren alde on eta txarrekin.
|
|
|
Adak amets batean
|
bezala
behar zuen, hain ziren irrealak egun hartan gertatzen ari zitzaizkiòn gauzak, bere munduarekin zerikusirik ez zutenak; bazekien, bai, galdera andana zuela buruan zain, baina hain zegoen harro, bestalde, Eleuteriorekin izan zuèn jarrerarekin, eta hain pozik kopa ardo gozoaren zain, antza, non bere buruari keinu ezaxola bat egin baitzion, esanez bezala, gaur gaurkoak eta bihar biharkoak?; gero, etorri zèn zerbitzaria, hogeita hamar bat urteko emakumea?, erretiluan bi kopa zekartzana; eman zion kopa bat agureari?. Hortxe du berorrek bere brandya??, eman zion bestea Adari?. Hortxe, ardo gozoa??, jaso zituen bi mahai hutsetatik mahaikideek utzitako plater eta baso batzuk, itzuli zen sukaldera?
|
|
|
baita oihuka eta bibaka jarraian ere, gora Damaso eta gora orbetarrak!, Sasi eta Mendiren zaunken artean, han atarian, nora iritsi baitziren, zaratak eta zalapartak erakarrita, ama eta izeba Ernestina, Ada eta Maria Bibiana, neskameak eta lorezaina, ziztu batean: ...ik zegoen, baina pozikago ere egongo zen betaurrekoak jarriak balitu; piramidearen erpinean zegoen, bai, bere posizio pribilegiatuaz gozatzeko gertu, ingurua bistarekin menderatzeko gertu, alegia, hurbileko belardiak eta urruneko mendixkak, etxeak eta gizon emakumeak, objektu eta izaki guztiak oinpean, zuhaitzak eta harriak ere belauniko?, alferrik, ordea, Damasok, betaurrekorik gabe, laino artean
|
bezala
behar baitzuen, eta irudi lauso batzuk baino ez baitzituen atzematen, argiaren urriak lausoagotuak, ilunabarraren azken hasperenean, bigarrengotasunaren itzala berarekin eramatera kondenaturik balego bezala, baita lehenengoa izatera deitua izan zenean ere.
|
|
|
Adak amets batean
|
bezala
behar zuen, hain ziren irrealak egun hartan gertatzen ari zitzaizkiòn gauzak, bere munduarekin zerikusirik ez zutenak; bazekien, bai, galdera andana zuela buruan zain... baina hain zegoen harro, bestalde, Eleuteriorekin izan zuèn jarrerarekin, eta hain pozik kopa ardo gozoaren zain, antza, non bere buruari keinu ezaxola bat egin baitzion, esanez bezala, gaur gaurkoak eta bihar biharkoak...; ger...
|
|
|
Etxekoak afalaurreko prestakuntzetan ari ziren, lau mutilak kantuka hasi zirenean, vamos al frente, vivos y ligeros/ a la vanguardia, que es puesto de honor... baita oihuka eta bibaka jarraian ere, gora Damaso eta gora orbetarrak!, Sasi eta Mendiren zaunken artean, han atarian, nora iritsi baitziren, zaratak eta zalapartak erakarrita, ama eta izeba Ernestina, Ada eta Maria Bibiana, neskameak eta lorezaina, ziztu batean: ...baina pozikago ere egongo zen betaurrekoak jarriak balitu; piramidearen erpinean zegoen, bai, bere posizio pribilegiatuaz gozatzeko gertu –ingurua bistarekin menderatzeko gertu, alegia, hurbileko belardiak eta urruneko mendixkak, etxeak eta gizon emakumeak, objektu eta izaki guztiak oinpean, zuhaitzak eta harriak ere belauniko–, alferrik, ordea, Damasok, betaurrekorik gabe, laino artean
|
bezala
behar baitzuen, eta irudi lauso batzuk baino ez baitzituen atzematen, argiaren urriak lausoagotuak, ilunabarraren azken hasperenean, bigarrengotasunaren itzala berarekin eramatera kondenaturik balego bezala, baita lehenengoa izatera deitua izan zenean ere.
|
|
2010
|
|
|
entzuten baino gehiago ere bai, Ada batez ere; Adak, izan ere, begirada azkar bezain funditzaileak jaurtitzen zizkion aitari, ez nabarmenak, hala ere, izotzaren moldeetan moldatutakoak baizik?, gorrotozko dardoak balira bezala, aitak, nagusikeriak itsututa behar zuen, begien aurrean zuena bereizteko ezgai? beste modu batean interpretatzen zituenak; Adaren barruak galdara bat
|
bezala
behar zuen, suzko izotzaren presiopean zegoena; beldurtu ere egin nintzen une batez lehertuko ez ote zen, suminaren kea baitzerien haren begiei, nik hala esango nuke?; Ada, baina, tarteka bere dardoak jaurtitzen zituen arren, egoeraren jabe zen, itxuraz: hura ez zen kikildu ez barrutik hautsi bederen?
|
|
|
..... entzuten baino gehiago ere bai, Ada batez ere; Adak, izan ere, begirada azkar bezain funditzaileak jaurtitzen zizkion aitari —ez nabarmenak, hala ere, izotzaren moldeetan moldatutakoak baizik—, gorrotozko dardoak balira bezala, aitak —nagusikeriak itsututa behar zuen, begien aurrean zuena bereizteko ezgai— beste modu batean interpretatzen zituenak; Adaren barruak galdara bat
|
bezala
behar zuen, suzko izotzaren presiopean zegoena; beldurtu ere egin nintzen une batez lehertuko ez ote zen, suminaren kea baitzerien haren begiei, nik hala esango nuke...; Ada, baina, tarteka bere dardoak jaurtitzen zituen arren, egoeraren jabe zen, itxuraz: hura ez zen kikildu ez barrutik hautsi bederen... ezta esaldi deseroso batekin lehertu ere; Ada, beraz, behar zèn lekuan zegoen, eta behar zèn lekutik eutsi zion:
|
|
2015
|
|
|
Izan daitekeen handiena. Baina egia da panikoa diozula estabilitateari, eta drogazale batek
|
bezala
behar duzula inprobisazioaren txutea. Aske zarela sentitzea.
|
|
2017
|
|
|
Eta guk ere irribarrez erantzuten genion haren irribarreari, haren makurkeriaren ispilu, agintzen duenak agintzeko menekoak behar dituen
|
bezala
behar baikenuen guk ere bidea erakutsiko zigun norbait. Heldutasunerako bidea, ezagutzen ez genituen sekretuak deskubritzeko bidea.
|
|
2021
|
|
|
Luzaroan esan zaigu haserrea txarra dela, emakumeoi bereziki, baina gure literaturak hori ere behar du. Horrenbestetan aipatu nahi ez duen beldurra eta gutxiegi esploratu duen mina behar dituen
|
bezala
behar du euskal literaturak bere haserrea.
|
|
2022
|
|
|
Ez dago ekonomista izan beharrik behea jotzear zaudela antzemateko. Hara, kontsulta hori errentagarri bihurtu nahi baduzu, agureak bastoia
|
bezala
behar nauzu ni. Jakituria duzu zuk egundokoa eta imajinazioa nik sobera.
|
|
2023
|
|
|
Hileta honetan dauden emakume batzuei begira, neure buruari galdetzen diot zer bilatu dugun zugan, zergatik sentitu dugun gure bizitzako uneren batean ura edo airea
|
bezala
behar zintugula. Zerk bultzatu gaituen pentsatzera zu gabe ez ginela ezer, zerk eraman gaituen negar egitera, zerk sentiarazi gaituen hain txiki hainbestetan...
|