|
2011
|
|
|
Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal
|
|
|
Itziar Idiazabal – Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat, hizkuntza bat mantentzeko elebakarra izan behar denaren hipotesia ez da frogatu, eta alderantzizkoa berriz, bai. gurean esate baterako, euskaldun elebidun eta eleanitzak izan dira euskararen bizindarra mantentzeko ahalegin gehien egin dutenak, behar bada arriskuaren jakitun izan direlako. eleaniztasuna gaitasuna baldin bada (gero aztertuko dugu kontu hau) gehien garatu dutenak, derrigortuta garatu badute ere, hizkuntza gutxituetako hiztun elebi/ eleanitzak direla ere esan daiteke.
|
|
|
Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal
|
|
|
Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal
|
|
|
eleaniztasuna edo gaitasun eleanitza ulertzeko modu asko egonda ere, ezin ukatu eskolarentzat dela zuzeneko erronka hiritar eleanitzak heztea. Irakaskuntza eleanitza hizkuntza ezberdinak, bi baino gehiago, Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal
|
|
|
Itziar Idiazabal – Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat, egin behar dira. hizkuntza ekintza, jarduna da hizkuntzaren jabetze edo ikaste prozesuaren bitartekoa. ondorioz, lehen hizkuntzaren kasuan bezalaxe, bigarrenetan ere praktikarik gabe ez dago jabekuntzarik:
|
|
|
Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal
|
|
|
Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal
|
|
|
Itziar Idiazabal – Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat?
|
|
|
Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal uranga, B. Aierdi, X. Idiazabal, I. Amorrortu, I. Barreña, A. ortega, A.. 2008:
|
|
|
eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat, itziar idiazabal gorrotxategi
|
|
|
Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat? – Itziar Idiazabal
|
|
|
XIX mendeko nazio/ estaduen eraikitzearen ondorioz nazio bat hizkuntza bat politika zabaldu eta inposatu da, bereziki europan, eta haren eragineko beste herrialde askotan ere bai, estatu Batuetan, esaterako. hainbestekoa izan da ideologia honen eragina eta arrakasta, non zentzuzkoena eta zabalduena den ustea, sentidu komunekoa esango zaio erdaraz, normala, elebakarra izatea dela. Nolanahi ere, ez dago gaur europan estaturik bere lurraldean hizkuntza bizi bat eta bakarra duenik. estatu batzuetan onartuago eta zainduago, Itziar Idiazabal – Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat, eta besteetan ukatuago edo menperatuago, denetan daude estatuaren izena daramana eta ofiziala edo nazionala deitzen denaz gain hainbat hiztun erkidego, indar eta bizitasun ezberdinekin (Barreña et al., 2005). historian zehar gertatu diren hizkuntza ukipen egoerek, askotan, eta banan banaka, hizkuntza askoren desagertzea ekarri dute. galera horiek historian zehar nola bizitu diren jakitea ez da erraza, baina gaur badakigu arriskuan bizi diren hizkuntza erkidego guztiek kezkaz bizi dutela bere hizkuntzaren galera (Martì et al. 2005), eta ahal duten heinean bere hizkuntzaren biziberritzea lehentasunik handienetakoa bihurtzen dela gizatalde horientzat. oso adibide esanguratsua iruditu zaigu, berriki kolonbian ezagutu dugun nanuyo hiztun komunitatea.
|
|
|
Ikus ditzagun, bada, dagoeneko errealitate bihurtu diren utopiak; eta, ondoren, azter dezagun nola bihur daitezkeen egia gure herriak dituen
|
beste
utopia edo amets batzuk.
|
|
|
Baina etorkizun sozialistarako Marxek agindu zuen mandatu hura kapitalismo globalizatuak gauzatu du. Abangoardien agendan ere ez zen
|
beste
utopiarik. Lautréamontek edo Joseph Beuys ek ere gauza bera adierazi zuten:
|
|
2015
|
|
|
zientzia fizkziozko ia edozein idazlanetan ager daitezke utopiaren elementuak. Adibide bat ipintzeko, badago euskaraz ere
|
beste
utopia guztiz ospetsu bat, Aldous Huxleyren Bai mundu berria (Lur, 1971), Xabier Amurizak euskaratua eta sarean nahiz dendetan eskuragarri dagoena. Jatorrizkoaren izenburua Brave New World (1931) da, eta garai batean behintzat egundoko arrakasta izan zuen, hainbesterainokoa non, adibidez, bigarren hezkuntzako ikasteetxetan gomendatzen zitzaien ikasleei (horrelaxe irakurri nuen nik, gaztelaniaz, gaztetxotan); edota, arrakastaren bigarren zantzua, euskaraz 1971n argitaratu zen!
|
|
2019
|
|
|
Idiazabal, I. (2011). Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat. BATSoziolinguitika Aldizkaria, 81 (4), 89
|
|
2023
|
|
|
Idiazabal, I. (2011). " Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko
|
beste
utopia bat?", Bat Soziolingusitika Aldizkaria, 81, 89 Hemendik eskuratua: https://soziolinguistika.eus/files/Itziar%20Idiazabal.pdf
|