|
2000
|
|
|
Batzuetan, pertsonaien arteko erreferentziak lotuz ipuin batetik bestera narratzailea aldatzen ez delako sentsazioa dugu. Beste batzuetan, ordea, argi dago narratzailea
|
beste
pertsonaia bat dela. Bestalde, askotan pertsonaia narratzaileak fokalizazioa darabil beste pertsonaia batzuen lekukotasunak hurbilagotik ematearren.
|
|
|
Hala ere, batzuetan beste pertsonaiek hartuko dute hitza, narratzaile metadiegetikoari bidea zabalduz. Are gehiago, beste zenbaitetan Paddyk berak
|
beste
pertsonaia baten gorabeherak kontatzen dizkigu, bera bigarren mailako pertsonaia izatera igaroz. Kasu hauetan, Paddy narratzaile homodiegetikoa litzateke, ez autodiegetikoa.
|
|
|
" Azken batean, bidaia honetan pertsonaia konturatu egiten baita bidaiekiko bere zaletasuna, zer den ez dakien baina bilatzen duen zerbaiten lasterketa dela. Baina mutila ez dago bakarrik, neska du itxoiten, bidaiak noiz amaituko." (Egunkaria III) Baina, istorioan aurrera egin ahala, ordura arteko narrazioaren zenbait ezaugarri hankaz gora utziko dituen
|
beste
pertsonaia batekin topo egingo dugu: egunkari bat irakurtzen ari den pertsonaia baten bidez, plano ezberdinak txertatu ahal izango ditu.
|
|
2001
|
|
|
Zukako erabilpenak beste forma batzuk hartzen ditu. Zenbait poematan idazlearen itzalak hitz egiten dio
|
beste
pertsonaia bati, hala nola" Adiskide hilarekin ibilaldia" poeman:
|
|
2002
|
|
|
Carla (Erein, 1989) eleberrian Gortari izeneko komiki marrazkilari baten istorioa kontatzen zaigu; krisialdi artistiko eta pertsonala bizi duelarik, errealitatetik bakartzea erabakitzen du, sortzen jarraitu ahal izateko. Pertsonaia nagusiaren gainbehera fisiko zein psikiko gero eta handiagoak, haren izugarrizko bakardadeak, berak sorturiko pertsonaia batekin identifikatzera eramaten du protagonista, eta, azkenik, Carla izeneko
|
beste
pertsonaia batez maitemintzera. Apurka apurka, marrazkilari obsesionatu hori inguratzen duen guztitik bakartzen da ezagutzen duen errealitate bakarrean moldatzeko:
|
|
2003
|
|
|
Sarmientoren ondoan Maria Barbola eta Nicolas Pertusato nanoak jolasean dabiltza eta, hauen oinetan, mastina lo dago. Hauen atzean, itzaletan, Marcela de Ulloa eta oraindik identifikatu ez duten
|
beste
pertsonaia bat daude. Ezkerrean Velazquez bera mihise handi batean lanean ari da.
|
|
|
Eta bada etxe honetan bertako ika mika guztien lekuko isila bilakatuko den
|
beste
pertsonaia bat ere: zendutako aitaren espektroa.
|
|
|
Eta jakina, bankuan hartutako bideoan ere hori aipatua zuten: Dragoi Bolako
|
beste
pertsonaia bat zen. Nor, ordea?
|
|
2004
|
|
|
Xabier Gereño dut ahaztu ezinezko
|
beste
pertsonaia bat. Beti euskal kutsuko gaiak bultzatzen zebilen, horreningu ruan ezagutu dut beti.
|
|
2005
|
|
|
Booji Boype rtsonaiak Estatu Batuetako herri kulturaren zati handi baten haur erregresioa sinbolizatzen zuen. Kontzertu askotan
|
beste
pertsonaia baten ondoan agertzen zen, General Boy, autoritarismo amerikarraren satira. AzpiJeinuaren Elizari dagokionez, parodia aurrera eramateko, beste talde bat ateratzen zuten beren kontzertuetan.
|
|
2007
|
|
|
mezua behar baitzuen folk kantari batek aintzat hartuko bazuten, eta espainolez behar baitzuen mezu hark guk ulertuko bagenuen. Paisaia hura ez zigun Roberrek ezagutarazi, rockean sendo jarraitu baitzuen hark, baina honetaz hitz egiteko
|
beste
pertsonaia bat ekarri behar dut orriotara: Txema Viñaspre.
|
|
|
Mutilei mutilen pertsonaiak emango zaizkie eta neskei neskena. Papertxoan agertzen den pertsonaia, banatutako
|
beste
pertsonai bategaz lotura dagoelako. Pertsonai biak elkartzen badira eta txosnan papertxoak erakusten badute, musu baten truke txupito bat oparituko diote bakoitzari.
|
|
2008
|
|
|
istorioan oso momentu eta leku berezia du. Eta gero badago
|
beste
pertsonaia bat," Maitale zibernetikoa" izenekoa. Protagonista Interneteko txat batean sartuko da" Julieta zauritua" izenarekin.
|
|
|
Erregistro horiek. Clon? eremuak bereizten dituzte, jada dugun
|
beste
pertsonaia bati buruzko datua izan daitekeela ohartarazteko.
|
|
|
Ibarzabaldarrekin batera, liberalen artean gailentzen den
|
beste
pertsonaia bat Manuel Antonio Murua da. Bonapartetiarren garaian munizipalitateko kide izan ostean, sindiko kargua bete zuen 1813ko udal konstituzionalistan, eta 1816ko foruudalean.
|
|
2009
|
|
|
marrazkiak karikatura bihurtzea, eta bere istorioak kontatzea; esan nahi baita ohiko bidea utzi eta bide berriari ekin ziola Gabinok, gero eta ausardia handiagoarekin: batzuetan, komikietan ikusten zituèn istorioen bertsio partikularrak egiten zituen, bazen ale haietan asmatzaile surrealista bat, El profesor Fran de Copenhague, eta, hura oinarri hartuta,
|
beste
pertsonaia bat asmatu zuen Gabinok: Profesor Facundo, el mejor del mundo?
|
|
|
nola zorroztu zion begia kapitainak; kapitaina, beraz, edo ate guztiak ixten ari zitzaion, edo jolasean ari zen berarekin: jolasean ari zen, beharbada, Domingok, jarraian, kapitainaren begiei dir dir berezia antzeman baitzien, irri baten sorburua izan zitekeena, irri malizios bat, haur bihurri batena iduri; kapitaina, ondorioz, mutila probatzen ari zen, edo hala interpretatu zuen honek haren begirada, agidanean, erantzun egoki bat ematera behartu zuena, pelikulako
|
beste
pertsonaietako bat, bera bezala eskubakarra, gogoan:
|
|
|
Margariren senargai Josean Muguruzaren rola jokatzen hasi berria da Felipe Barandiaran ETB1eko telesailean. Duela hamahiru bat urte
|
beste
pertsonaia baten rola ere jokatu zuen.
|
|
|
Domingo berehala ohartu zen –ikusteko moduan zegoen bederen– nola zorroztu zion begia kapitainak; kapitaina, beraz, edo ate guztiak ixten ari zitzaion, edo jolasean ari zen berarekin: jolasean ari zen, beharbada, Domingok, jarraian, kapitainaren begiei dir dir berezia antzeman baitzien, irri baten sorburua izan zitekeena, irri malizios bat, haur bihurri batena iduri; kapitaina, ondorioz, mutila probatzen ari zen, edo hala interpretatu zuen honek haren begirada, agidanean, erantzun egoki bat ematera behartu zuena, pelikulako
|
beste
pertsonaietako bat –bera bezala eskubakarra– gogoan:
|
|
|
marrazkiak karikatura bihurtzea, eta bere istorioak kontatzea; esan nahi baita ohiko bidea utzi eta bide berriari ekin ziola Gabinok, gero eta ausardia handiagoarekin: batzuetan, komikietan ikusten zituèn istorioen bertsio partikularrak egiten zituen –bazen ale haietan asmatzaile surrealista bat, El profesor Fran de Copenhague, eta, hura oinarri hartuta,
|
beste
pertsonaia bat asmatu zuen Gabinok: Profesor Facundo, el mejor del mundo–, edo ipuinetako protagonista ezagunak nahasten zituen –Errauskiñe Txano Gorritxorekin, Erpurutxo (handik hiruzpalau urtera sortu zen, hain zuzen, Pulgarcito izeneko komikia, bost xentimotan saltzen zena eta TBOri, aldi batez, konkurrentzia egin ziona) berunezko soldadutxoarekin–, beste istorio batzuk asmatzeko; egun batean –uda parteko igande bat zen, eta Gabinok (batxilerreko lehen ikasturtea bukatu berri zuenak) hamar urte zituen, hamaika egiteko bezperan–, etxean guztiak bilduta zeudela, halaxe mintzatu zen Regina, Gabinorengana jiraturik:
|
|
2010
|
|
|
Alde horretatik, haren filmen hezurdura ez da ohikoa; askok David Lynch zuzendarirenarekin parekatu du haren lana. Egitura narratibo eta denbora klasikoa haustea gustuko du Weerasethakulek; soinuek garrantzi handia dute, eta hitz gutxikoak dira istorioak; errealitatearen eta fikzioaren arteko muga ezabatu ohi du, eta ingurumena bereziki, oihana
|
beste
pertsonaia bat da haren filmetan.
|
|
|
Frantzia iraultzailea esker txarrekoa izan zen zientzialari handiarekin, baina hil ondoren ere herrikideek ez zuten interes handirik izan Lavoisier omentzeko. Metalezko estatua bat baino ez zuten egin haren omenez, eta
|
beste
pertsonaia baten burua ipini zioten gainera, eskultoreak ez omen zuelako Lavoisierren aurpegiera kopiatzeko denborarik. Estatua bakan hura Bigarren Mundu Gerran balak egiteko funditu zuten, seguruenik hori egiteko Lavoisierren ikerketa lanak funtsezkoak izan zirela jakin gabe.
|
|
|
Adibide horietako NI horiek ez dira esatariarenak,
|
beste
pertsonaia batenak baizik. Beraz, printzipioz behintzat, ez dira kontuan hartuko.
|
|
|
 ¡ Saludos a Iwaszkiewicz!". Hau, berak asmatutako Vatikanoko
|
beste
pertsonaia baten izena da.
|
|
2011
|
|
|
Mari Anbotokoren ahuntz kaderak gomutaukeran,
|
beste
pertsonaia bat etorri ohi jake burura.
|
|
|
Telebistan denbora asko agertuko den
|
beste
pertsonaietako bat Benedikto XVI.a izango da, izan ere, iaz Santiago eta Bartzelona bisitatu ostean, aurten Madrilen izango da abuztuan gaztediaren jardunaldietan.
|
|
|
Bada haur komikietako
|
beste
pertsonaia bat, geroagokoa, Pacho Dinamita inspirazio iturritarako erabili bide zuena, euskaldun indartsuaren mito berarekin lotzen dena. Josechu el vasco deritzo, eta haren binetak, Muntañola marrazkilari eta idazleari zor zaizkionak, TBOn argitaratu ziren, 1963ko sukar garapenzalearen gailurrean.
|
|
|
Bada, azken bizpahiru urteotan apustu bat egin dute Goenkaleko taldeak eta ETBk: garai batean pertsonaia baten paperean agertu zen aktorea berreskuratu dute
|
beste
pertsonaia baten papererako. Hau izan da, adibidez, Martxelo Rubioren kasua.
|
|
|
Gertaera hauek izan zirenean, Otsoa Perez Agirre zen gotorleku hartako alkaide eta Nafarroako errege Ramiroren agindura ari zen gaztelu haren defentsan. Baina gertatu zen Ramiro izeneko
|
beste
pertsonaia batek ere erregetzat zuela bere burua, eta honek historialariak nahastu ditu. Ramiro erregea Antso erregearen semea zen, eta bere osaba bat, Ramiro izenekoa hau ere, izan omen zen aita hil zuena erregeren tronua hartzeko.
|
|
|
Mezua igortzeko asmo sendoz, hori bai. Momentu batean, grabaketaren egoera arriskuan jarriz istiluetan laguntzera joan nahi duen
|
beste
pertsonaia bat geldiarazteko, zuzendariak bere pentsamendua argi uzten du: " istilu honek hilabete bat iraungo du; nire pelikulak, betiko".
|
|
2013
|
|
|
Jesus Elosegi osabak Pilartxo Sansinenearen senarrak 1937ko urtarrilean, Ziburuko Zigarroa etxeko leihoan ateratako argazkian, ageri dira familia osoa gurasoak, Mattin anaia eta Ramon, Juan Migel eta Pilartxo Sansinenea osaba izebak, eta
|
beste
pertsonaia bat: Elbira Zipitria, andereño aitzindaria.
|
|
|
Orain akaso errazagoa da Euskal Herrian detektibe bat imajinatzea. Detektibe izan gabe parekoa izan zitekeen
|
beste
pertsonaia bat sortzeko garaian egokia iruditu zitzaidan hau. Zertarako sortu beste bat hura aprobetxatu banezakeen?
|
|
|
2 Txotxongiloak miniaturan sortzeko eskularruak Irudia: David M. Goehring Beste aukera bat eskularru bat erabiltzea da, hatz bakoitzean pertsonaia bat
|
beste
pertsonaia bat izateko aukera ematen duena. Foto eskularrua ere ekipatu daiteke, haurtxoarentzat jostailu edo jostailu bihurtzeko.
|
|
2014
|
|
|
Aipatzen dute aparteko bizitza horri zegokion gizakia ere, heroia, aszeta, militarra, intelektuala, printzea, Mila gau eta bat gehiagoko pertsonaia haragitua, antzinakoa. Baina Dahoumen inguruko lerro gutxiek Lawrenceren baitan zegoen
|
beste
pertsonaia baten oihartzuna ekartzen digute, eta adierazi, hain justu, Oxfordeko eskolan amets egiten zuen 16 edo 17 urteko mutila zein Arabiako desertuan izarrei begira egoten zen 30 urtekoa edo Brough Superior motoan ibiltzen zen 40koa nahastuta zeudela. Pertsona gehienek badakite zer den behin eta berriro ernetzen den haizea, maiteminduaren sentimendua —Romeo eta Julietarena, Jazinto eta Apolorena; badakite bizitzaren zorion edo goibeltasun handienen oinarrian egon ohi dela.
|
|
2015
|
|
|
Baina
|
beste
pertsonaia batek ere sartu dio gaur muturra eleberrian, eta ez da lehenengo aldia. Traktoreak utzitako ildoengatik ez balitz bidea denik ere irudiko ez lukeen bidean barrena doa, liburu bat esku artean.
|
|
|
1976an plazaratutako Ehun metro n komando bateko kidearen azken metroak hartu zituen kontagai Saizarbitoriak, eta 1990eko urteetan ugaldutako nobela errealistak ere etakideengan ezarri zuen fokua, sarritan
|
beste
pertsonaia batek ispilu lana egiten ziela, militanteen motibazioak, kezkak eta bizipenak aletzeko. Bernardo Atxagaren Gizona bere bakardadean (1993) eta Zeru horiek (1995) zein Ramon
|
|
|
Azalean bizitzeko artean maisu izatera iritsi den bigarren mailako
|
beste
pertsonaia bat da zerriaren eskutik ezagutu dugun Benito. Saizarbitoriaren protagonista gehienak dogmatikoak eta fundamentalistak diren bitartean, itxuraz fundamentalismoaren kritikoak diren ilustratuak ere ilustrazioaren fundamentalistak baitira, sinesgogorra da Benitoren jarrera:
|
|
2016
|
|
|
Wikipediak emandako informazioa ez da gainera beti oso fidagarria. " Hau idatzi zuna konfunditu ingo zan, Basiliona
|
beste
personaje bat izangoa". Ba ez!
|
|
|
Finzi Continitarren lorategia honetan ere aurkituko ditugu hainbat literaturagileri buruzko aipuak (Carducci, Eliot, García Lorca, E. Dickinson, Essenin, Montale, Ungaretti), literaturari eta poesiari buruzko gogoetak. Bi protagonista nagusiak, Micòl eta Giorgio (idazlearen alter egoa), literaturazaleak dira, poetei buruzko tesiak egiten dituzte, Giorgiok poesiari buruzko eztabaidak ere edukiko ditu
|
beste
pertsonaia batekin, Malnaterekin. Honetan, Bassaniren kritikalari alderdia ere azaleratzen da eta ez dio muzin egingo bere garaikideen kritika egiteari ere.
|
|
|
Ber nobelan, Ma Santis da iheslariei laguntzen dien
|
beste
pertsonaia bat. Pertsonaia moldakaitza, moldatu gabekoen saga baten lehena.
|
|
2017
|
|
|
Gabardina gris batek erdi estaltzen dio traje arrunta; kapelarik ez. Haren piura hitzez azaltzen oso zaila litzateke, baldin eta haren miniatura peto petoa den
|
beste
pertsonaia bat ageri ez balitz haren azpian nasa peko tartean, berdin berdin jantzia eta jarrera berean bere txikian, bere kafe eta bere maleta eta guzti: arratoi bat.
|
|
|
Kostunbrismoz beteriko narrazioa izan arren, gibelaldeko misterioa handituz doa eta irakurlea guztiz bahitzen du. Korapiloa askatzen joango da atal bakoitzean, kontakizun bera
|
beste
pertsonaia baten ikuspuntutik ezagutzera ematean. Hiru atal, hiru pertsona guztiz ezberdin eta nor bere istorioaren zatitxoa argituz trilogia biribildu arte.Baina garai hartan ez nion egileari erreparatu, obrarekin geratu nintzen besterik ez.
|
|
2018
|
|
|
Sadek aipatzen zituen emakumeak, gainera, gizonekin batera eta haiek bezala borrokatzen ziren. Pasarte batean, pertsonaietako batek, Noirceuilek, fantasia jolas batean aritzera eramaten du
|
beste
pertsonaia bat, Juliette.
|
|
|
Hogeita bost urte pasatu dira eta gaur ikusten dut bi nobela haiek, garaiak garai eta pertsonaiak pertsonaia, eskeman, oso an  tzekoa dutela abiapuntua. Pertsonaia bat dago etxean edo terrazan bakoitza bere mamuekin bueltaka, eta
|
beste
pertsonaia bat ager  tzen da eszenan, atea kox kox joka, ezezaguna, arrotza, etxean edo terrazan dagoenaren lasaitasuna eta bere mamuena aztoratzera eta durduzatzera.
|
|
2019
|
|
|
Halere, gauzak hobera egin beharrean okerrera egiten dute, liburuaren bukaeran, Barbarak leiho bateko kristalak hausten ditu beso kolpe batez eta zainak ebakitzen ditu nahita. Azken eszenan odolusten ari da, aurretik
|
beste
pertsonaia batek (Henryk) egiten duen modu berean. Suizidio ahalegin horretaz hitz egiten dutenean Florak errudun egiten du Howard:
|
|
|
Pertsonaia bakoitza ezaugarritzen dute hirian egiten dituzten ibilbideek edotaokupatzen dituzten espazioek. Horrez gain, hiria
|
beste
pertsonaia bat gehiago dela esan daitekezenbaitetan, Giselen haurdunaldiari buruzko kezkak metafora bidez irudikatzeraino. Hala bada, hiriaezinbesteko bihurtzen da, bai tramaren garapenerako, bai pertsonaien karakterizaziorako.
|
|
2020
|
|
|
Hogeita hamar urte geroago,
|
beste
pertsonaia bat azaltzen da Europan. The Passage filma Frantzian girotua da, nazien okupazioa bitartean.
|
|
|
Ontzian, andreak aintzakotzat hartu ez zuten
|
beste
pertsonaia bat bazihoan. Gizon txiki bat zen, zimurra eta iharra, azal zimel eta kaoba kolorekoa.
|
|
|
Hiru antzezleez gain,
|
beste
pertsonaia bat ere badago oholtza gainean, laugarrena, «mistikoagoa», Gorrotxategiren hitzetan: Joseba B. Lenoir musikaria.
|
|
|
Kontakizunaren protagonista militar bat den arren,
|
beste
pertsonaia baten talaiatik jasotzen du edukia irakurleak. «Istorioaren narratzailea bere neskamea da», argitu zuen Rodriguezek.
|
|
|
EHDk hiriaren irudikapena behar du moral tradizionala zalantzan jartzeko zein abortuaren gatazka klinikoa azaleratzeko, baina baita kultura urbano eta modernoaren ezaugarriak dituzten pertsonaiak kokatzeko ere. Bidenabar, eleberriaren arazo nagusia espazio urbanoan islatzean, hiriak berak bere lekua hartzen du istorioan, eta zenbait pasartetan
|
beste
pertsonaia bat gorpuztera heltzen da. Ondorioz, esan daiteke lehen aldiz hiriak elementu diskurtsibo bilakatzen direla euskal eleberrigintzaren tradizioan.
|
|
|
Hitz gutxitan, hiria oinarrizko elementua da Ehun metro eleberrian. Saizarbitoriak kontraesanez betetako garai nahasi eta paradoxiko baten lekuko modura erabiltzen du paisaia urbanoa, eta hala, Donostia bera
|
beste
pertsonaia bat bilakatzen da liburuaren zenbait pasartetan, nobelaren gako nagusiak ulertzeko ezinbesteko diskurtsoa garatzen baitu. Ildo beretik, espazio urbanoak hiri bakarrean gurutzatzen diren errealitate desberdin eta kontraesanezkoei zoru komun bat jartzeko helburua du, probintzia hiriburuen konplexutasuna eta urbanotasuna azalera ekarriz.
|
|
2021
|
|
|
Agur Jesusen ama kantuarekin hasi (Anari etorri zait burura) eta There is a light that never goes out ekin (The Smith) amaitzen da playlist a. Bere hiru liburuetan musikak bai forman bai edukian du eragina,
|
beste
pertsonaia bat izatera heltzeraino.
|
|
|
Jolas makinen aretoak, Chimo Bayoren eta Mecanoren kantak, GACren Motoretta bizikletak, barrakak... garai bateko erreferentzien bilduma da telesaila. «Musika
|
beste
pertsonaia bat da».
|
|
|
Baina ez diote betetzen, ezinezkoa delako". Amaren eta alabaren artean gatazka dago, baina" bat batean"
|
beste
pertsonaia bat agertzen da, gurasorik gabe gelditutako neskato bat," galduta", eta Grazianaren bidean jartzen da: " Alaba berri bat dauka, Ilazkirentzat ahizpa bat dauka… Etxera eramaten du".
|
|
|
Negoziazioei begira,
|
beste
pertsonaia bat: Eriz
|
|
2022
|
|
|
Nicolas Cage aktoreak bere burua antzezten du The Unbearable Weight of Massive Talent filmean, hori behintzat ez dute gidoitik aldatuko; baina
|
beste
pertsonaia bat, jatorrizkoan zein mundu zabaleko hizkuntza gehienetara bikoiztutako bertsioetan Kataluniako presidente dena, Mexikoko presidentetzarako hautagai bilakatu dute gaztelaniazkoan, metafikzio ariketa batean.
|
|
|
alde batetik dago pertsonaiaren egoera, fikzioak hastapen gisa markatzen duena. Bestetik dago aktorearen egoera, emanaldi oro porrot egin dezakeen beharginarena; funtsean,
|
beste
pertsonaia bat, aldiroko ahaleginaren oinarrian beste istorio bat dagoen heinean. Antzerki konpainia ere porrot egin dezakeen pertsonaia bat da:
|
|
|
Ipuin hori
|
beste
pertsonaia baten ikuspegitik konta ezazu (taloarena, axeriarena...).
|
|
|
Era berean, `Zorhontza´ pertsonaia irudian azaltzea ere bete beharreko baldintza izango da. `Zorhontza´ pertsonaiaz gain, egileak
|
beste
pertsonaiaren bat irudikatzea erabakitzen badu, ezinbestean eduki du horretarako eskubidea. Horrez gainera, proiektuak aintzat hartu du genero ikuspegia.
|
|
2023
|
|
|
Vadimena. Ruslan izeneko
|
beste
pertsonaia batekin etorri zen eta astebete pasa zuten egun erdian egin beharreko lana gehiegizko kartsukeriaz betetzen. Vadim erdi pixpatuta etortzen zen fabrikara eta inoiz zokoren batean topatu nuen petakari arima ere xurgatzen.
|
|
|
Gozatu egin dut hori irudikatzen: planteatzen plano bat pertsonaia batentzat, gero
|
beste
pertsonaia batena bilakatzeko. Koreografiak asko pentsatu behar izan ditugu.
|
|
|
Nola? Buruari bueltaka hasi nintzen eta bat batean Rokeren elkarrizketarako
|
beste
pertsonaia bat egitea proposatu zidaten: txerriarena egin behar nuen.
|