2007
|
|
Lerro hauen oinarrizko erreferenteak diren ikerlanek irakasten digutenaren arabera, euskararen bilakaerari buruz dauden lurraldeen arteko aldeak bat datoz lekuan lekuko hizkuntza politika eta hizkuntzaplangintza motekin; baita ere euskalgintzak eta, oro har, gizartearen atxikimenduak euskara elikatzeko egin duten ahaleginaren tamainarekin ere. Izan ere, Euskal Herriko hiru lurraldetatik, EAE da interbentziorik sendoena izan duena azken 30 urteotan, eta bertan erabilera
|
beste
inon baino gehiago hazi da; Nafarroan, dagoen hizkuntza eremuen banaketak oztopo handiak jartzen ditu zonalde misto eta erdaldunetan, eta, horren ondorioz, euskararen erabilera zertxobait baino ez da areagotu; Iparraldean euskarak aitorpen ofizialik ez du eta atzerapausoa egon da (ondorioen III.6 eta IV.11 puntuak), nahiz eta azken urteotako herritarren eta instituzioen ahaleginek gainbehera geld...
|
|
Azpimarragarria da azken kasu hori batez ere, ezin modu argiagoan ematen duen testigantzagatik. Izan ere, dimentsio makrosozialeko oinarrizko lege estatusa EAEko hiru lurraldeetan bera izanda ere, Gipuzkoako beste baldintza makrosozialak (hizkuntza diskurtsoa, batez ere), baldintza indibidualak (gaitasun erlatiboa zein motibazio nahikoa) eta baldintza mikrosozialak (euskaldunen arteko elkarrekiko ezagutza eta harreman trinkoagoak, besteak beste)
|
beste
inon baino egokiagoak dira euskararen erabilerarako eta, horren ondorioz, lorpenak ere Bizkaikoak eta Arabakoak baino handiagoak.
|
2009
|
|
Nola jakin genuen gaeleraz mintzo zen herriaren atarramentu hitsa? Nik behintzat,
|
beste
inon baino zehazkiago, Euskararen Liburu Zurian1 Eta nola mintzo zitzaigun Txilardegi atzerriko hizkuntza menderatuen berri ematerakoan. Ikus dezagun lehen pasartea:
|
2014
|
|
Arnasguneetan
|
beste
inon baino argiago irudikatzen eta ikusten da egungo hizkuntza politikaren ikuspegi kamutsa. Arnasguneen hizkuntza politikak aztertzerakoan emaitza onak eskuratu ohi dituzte.
|
2016
|
|
Zergatik ditugu arnasguneak hain garrantzizko? Hizkuntza osasuntsu orok hain bereak dituen ondoko lau ezaugarriok estatistikoki (portzentajez)
|
beste
inon baino beteago ageri direlako bertan, plano kolektiboan (ez norbanako batzuen atributu berezi gisa): a) bertako hizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa segurtaturik dago arnasguneetan, migrazio bortitzik edo bestelako eten urratze larririk gertatzen ez den artean.
|
2019
|
|
hainbatentzat nagusia. ama hizkuntzaren belaunez belauneko jarraipena sendo dago gure arnasguneetan:
|
beste
inon baino sendoago. Funtsezko ezaugarria da hori:
|
|
Labur bilduz: osasun egoera onetik beste edozein ingurumen geoterritorial edo populazio segmentu baino hurbilago daude arnasguneak, plano kolektiboari dagokionez. osasun bete betean ez, baina
|
beste
inon baino osasuntsuago bai. horregatik da hain noraezeko, horregatik da hain zentral eta ezin alboratuzko, arnasguneetako nagusitasun moldaera horri indar betean (ahalik eta indarrik beteenean) eustea. ahuldutako hiztun taldea indarberritu liteke, hildakoa ez. hildakoa biziberritu egin liteke gehienik, ez indarberritu. hiztunen eguneroko mintzajardun arruntean hilik dagoena biziberritzea askoz l... Ikus dezagun, laburzki, aditu horiek (horietariko zenbaitek, gure ustez adierazgarrienek) gai honetaz zer esan duten.
|
|
Izatez nahiko arraroa da ezezagunekin hika aritzea, nolabaiteko kidetasuna beharrezkoa baita hitano simetrikoa gertatzeko (Alberdi, 1994, 988 or.). Gainera, Alberdik (1994, 983 or.) nahiko ziur zioen," oro har, familiaren esparruan
|
beste
inon baino maizago ager daiteke hitanoa". Aitzitik, partaide batek baino gehiagok aitortu du familiatik kanpo errazago erabiltzen dutela hitanoa familian baino. hori horrela, Alberdik esan arren senideen artean egiten zela hika gehiena, badirudi gaur egun etxetik kanpora egin duela jauzi joerak eta orain hitanoa gehiago dela kalekoa etxekoa baino. kalean bertan ere, adiskidetasuna eta konfiantza ez dira irizpide erabakigarriak hitanoa gertatzeko.
|