|
2001
|
|
|
Politikagintzan presoak
|
beste
herritar batzuk gehiago dira eta guk ez dugu goraipatuko haiek diotena haiek presoak direlako, hori presoen kontrako jarrera delako. Hori beste batzuk egiten dute, eta gainera politika eginez.
|
|
2006
|
|
|
ondo erreparatu badiozu, zangoak falta ditu, ez dakigu jaiotzatik edo istripuren baten ondorioz. Tomas Hernandez gurpil aulkian dabiltzan herritarren elkarteko buruzagia da, Nikaraguan, eta agintariek ezinduentzako igobideak egiten ez dituztenez,
|
beste
herritar batzuekin ari da espaloietan maldaxka edo arrapala bat egiteko lanean.
|
|
2007
|
|
|
Baina Gizarte Segurantzaren finantzak osatzeko, langabetuez gain
|
beste
herritar batzuk ere pertsegitzen dituzte urteotan neoliberalek: gaixotasun bajan daudenak.
|
|
|
Uztailaren 2an beraien eta beste lagun batzuen aurkako salaketak sinaturik zeuden jadanik. Sinatzaileak udal berriko alkatea eta
|
beste
herritar batzuk ziren. Atxilotu eta salatu ugari izan arren, azkenik hamabi lagun izan ziren epaituak, horietarik 10 ezkondurik.
|
|
|
Hamaikak aldera aritu dira horretan ertzainak, baina kioskoetan eta dagoeneko aleak salduta zituzten. Gaiak oihartzun handia izan du eta, ohiko erosleek ez ezik,
|
beste
herritar batzuek ere eskuratu dituzte aleak. Astekaria da El Jueves eta asteazkenetan jartzen dute asteko zenbakia salgai.
|
|
2008
|
|
|
Orain babesle gehiago eta bikote gehiago daude txapelketan eta azken egunean afariarekin ospatzen dute. 2006 urtean Alainek hartzen du berriro txapelketaren kudeaketa eta oraindik horretan dabil Ibon Azkonobieta, Josu, Patxi, Jon Pagola, Etxezarreta eta
|
beste
herritar batzuen laguntzarekin.Antolatzaileek eskerrak eman nahi dizkiete kolaboratzaileei egindako lana eta ekarpenagatik. Ezin ditugu denak aipatu, baina beraiek dira txapelak, kamisetak, afariak eta beste hainbat gauza jartzen dituztenak.
|
|
|
Ustez behintzat, udal berri bat izendatuko zuten, udalkide berriekin, beste leku batzuetan egin zuten bezalaxe. Horrela izan bazen ere, udal aktetan ez da presentzia horri buruzko aipamen txikienik egiten, eta zentzu horretan beraiekin kolaboratu zuten
|
beste
herritar batzuen nortasuna ezagutzeko aukera galdu dugu. Argi dago, behintzat, gerra horretan udalkide batzuek zeukaten ospea galdu egin zutela:
|
|
|
Gehienak antzina bezala, hamarrenaren bidez jarraitzearen alde agertu ziren, baina batzordeak ez zuen hiriguneko biztanleriaren iritzirik jaso. Itxura denez,
|
beste
herritar batzuk elizaren kanpaina oztopatzen hasi ziren, eta eliz kabildoak azkenean, hamarrena kobratzeari utzi eta udalaren eskuetan utzi zuen kobraketa lana920 Jokabide horrek amore ematea suposatzen zuen, eskuduntza hori udalaren ardurapean uzteak hamarrena kendu eta zerga berria indarrean jartzea suposatzen baitzuen.
|
|
2009
|
|
|
Azken hauekin elkarrizketa bat bakarrik egin zuten, beste lantaldeekin berriz, bi bilera. Aholkularitza batzorde bat ere eratu zuten gero, eta bertan aurreko bileretan ibilitako hainbatez gain,
|
beste
herritar batzuek ere hartu zuten parte. Udala gustura geratu da herritarren erantzunarekin eta parte hartzearekin.
|
|
|
Guardia Zibilak 1938ko abuztuan zuen informazioaren arabera, Dulantziko hamasei lagun espetxeratu egin zituzten, beste lauk ihes egin behar izan zuten, bost laguni ondasunak kendu zizkieten, eta beste hamazazpik isun ekonomikoak jaso zituzten. Alderdi ezkertiar edo abertzaleetako kide izandako
|
beste
herritar batzuk zigortu zituzten, halaber. Lautadako beste herri batzuetan Gordoan edo Zalduondon, esaterako fusilatzeak ez ziren falta izan.
|
|
|
Jabetza intelektuala babesteko eskubidea aldarrikatu daiteke, baita zuzenbide penalaren bidez ere, beharrezko balitz, kasu larrienetan, zehazten du agiriak. Hala ere, kopia piratak kalean ikusgai edukitzeagatik, edo saltzeagatik, bi urte arterainoko espetxe zigorrak ematea guztiz neurrigabekoa iruditzen zaie Mbolo Moy Doole taldeko kideei eta, hartara, jabetza intelektuala babesteko,
|
beste
herritar batzuen eskubideak urratzen direla: Geure eskubideak babesteko, beste neurri batzuk eragin handiagokoak edo zuzenagoak jotzen ditugu.
|
|
2010
|
|
|
Gogoan izan behar da gizartean marjinazioa areagotzen denean, gizarte osoarentzat lan aktibo eta mesedegarria egin dezaketen biztanle sektoreak baztertzen direla, baina, horrez gain, herritarrengan segurtasunik eza, haurrengan babesik eza edo
|
beste
herritar batzuei kalte egiten dieten bizirauteko portaerak sortzen direla.
|
|
|
Frantziako
|
beste
herritar batzuekin batera droga trafikatzaile sare antolatu bateko kide zen atxilotua. Atxilotuaren konplize nagusia seigarren solairu batetik erori eta hil zen.
|
|
|
Espainiako Gobernuak EAEn duen Ordezkaritzak gaur jakitera eman duenez, atxilotua senegaldarra da eta Bilbon bizi zen. Frantziako
|
beste
herritar batzuekin batera droga trafikatzaile sare antolatu bateko kide zen atxilotua, substantzia estupefazienteak banatzen zituztelarik.
|
|
|
Gauza bera gertatzen zaie lanpostuan jarraitzea eragozten edo zailtzen duen ezgaitasuna dutenei eta Gizarte Segurantzako kuotak urteetan ordaindu dituztenei. Baina badira erretiro adinera iristean edo ezintasunen bat diagnostikatzean kotizatu ez duten
|
beste
herritar batzuk, kotizaziopeko pentsio bat eskuratzeko ezarritako gutxieneko denboran. Pertsona horiek babesik gabe gera ez daitezen, haien errenta edo ondarea txikia bada, kotizazio gabeko pentsioek doako laguntza ekonomikoa, laguntza medikoa eta farmazeutikoa bermatzen dute, baita gizarte zerbitzu osagarriak ere.
|
|
|
Interprete, gidari edo gizarte laguntzaile gisa aritzea. Ospitale edo kartzela batean herrialde horretako nazionalei emandako tratamendua baino hobea dela bermatzea edo
|
beste
herritar batzuekiko, nazionalak izan ala ez, aldeko tratua ematea. Eta kontsulaturik ez badago?
|
|
|
Haurrak, ikasleak, ezgaitasunak dituzten pertsonak, erretiratuak, langabeak eta familia ugariak dira kultura erakunde horietako askok eskaintzen dizkieten tarifa murriztuak edo doakoak. Baina
|
beste
herritar batzuek ere deskontuak edo sarrerak izan ditzakete, inolako kosturik gabe, bisita egun eta ordutegi jakin batzuetan planifikatzen badute.
|
|
|
autodeterminazio eskubidea praktikan jarri beharrean aurkitzen gara, eta hori egitean, ene uste apala da, ikusiak ikusita eta ondo pentsatuta, independentziaren aukera da, gurean ere, aurrera begira har dezakegun jarrera koherente bakarra. Ez dut, noski, horrekin ukatzen
|
beste
herritar batzuek beste jarrera koherente batzuk badirela pentsatzea, formula federaletan edo bestelakoetan, baina gustatuko litzaidake, horrela bada, bide horien berri emanez erantzutea, eta ez deskalifikazioen bidez, tamalez independentziaren aukera aipatzen dugun bakoitzean gertatu ohi den legez. Horixe baita demokraziaren funtsa:
|
|
2011
|
|
|
Bezperan Tolosako hilerrian Lasa eta Zabalaren senitartekoen aurka erabilitako bortizkeria salatzeko elkartutako ehunka herritarri oldartu zitzaion Ertzaintza. Leku berean, ETAk bahitutako Jose Maria Aldaia enpresariaren askatasuna eskatzen ari ziren
|
beste
herritar batzuk. Testuinguru hartan, oldarraldiak eragindako istiluez ohartu ere egin ez ziren pertsona edadetu batzuen aurka tiro egin zuen ertzain batek, «bertatik bertara».
|
|
|
Ardao saltzailea, binoterue, Gernikatik etorten zan hainbat etxetara. Baina
|
beste
herritar batzuek tabernetan erosten eben ardaoa. Etxean asko ziranean, ardaozaragia eukiten eben etxean; baina horrenbeste ez ziranean ez, ardaoa luzaroan eukita garraztu egiten jakela eta.
|
|
|
Etorkinen eta gutxiengo etnikoen diskriminazioari buruzko EU MIDIS inkestaren ondorioak dira. Europako Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Agentziak (FRA) egin du txostena, eta agerian dauden gutxiengo deritzenak
|
beste
herritar batzuen arbuioak gehien eragiten dituenak direla dio. Inkesta horren emaitzek erakusten dutenez, gainerako biztanleriak ez bezalako itxura izateak areagotu egiten du arrazoi batengatik baino gehiagorengatik diskriminatzeko aukera.
|
|
2012
|
|
|
Bideo ezberdinetan erakusten zituzten euren lekurik kuttunenak. Orain, pertsona ezagun guzti horiek eta
|
beste
herritar batzuk azalduko dizkigute euren leku bereziak Embajadores de Euskadi tartean.
|
|
2013
|
|
|
Pedrok izan zuen behin edo behin eztabaidaren bat harekin, herriko eskubaloi taldeari eman beharreko diru-laguntzaren gainekoa, nola edo hala bideratu zutena. Zurrumurruak ere zabaldu ziren, garai hartan, alkatea kirol zinegotziaren arrakasta guztiz lasterraz jeloskor ote zegoen, eta hori ere baliteke, Pedrok jasotako laudorioak eta gorespenak. EAJko militanteenak ez ezik,
|
beste
herritar batzuenak ere, ez baitziren gutxi, alkateari berari itzal egin arterainokoak bai!?, eta auskalo hurrengo hauteskundeetako zerrendetan aparrak lez egingo ez ote zuen gora, hirugarren postutik lehendabizikora?
|
|
|
Guztiek ez dute plaza bat lortzen egoitza batean eta ez diote hiri gogorrari aurre egiten. Eta ez bakarrik
|
beste
herritar batzuen ulermenagatik, hala nola, hotzetik babesteko zailtasunagatik, bereziki neguan. Etxerik gabeko adineko pertsonek zailtasunak dituzte egoitza batera iristeko, baita autonomiarik ez badute ere Arrrels Fundació programak adinekoentzako programa bat du, eta «egoitza batean plaza lortu duten eta egoitza batean plaza lortu duten» adinekoentzako programa bat du, Enrique Richardek zehazten duena.
|
|
|
Pedrok izan zuen behin edo behin eztabaidaren bat harekin, herriko eskubaloi taldeari eman beharreko diru-laguntzaren gainekoa, nola edo hala bideratu zutena. Zurrumurruak ere zabaldu ziren, garai hartan, alkatea kirol zinegotziaren arrakasta guztiz lasterraz jeloskor ote zegoen, eta hori ere baliteke, Pedrok jasotako laudorioak eta gorespenak –EAJko militanteenak ez ezik,
|
beste
herritar batzuenak ere– ez baitziren gutxi –alkateari berari itzal egin arterainokoak bai! –, eta auskalo hurrengo hauteskundeetako zerrendetan aparrak lez egingo ez ote zuen gora, hirugarren postutik lehendabizikora...
|
|
|
Garai horretan hogeita bost eta hemezortzi urte zituzten Teresa eta Martiña izan ziren, Kantoietako
|
beste
herritar batzuekin batera, gerra uste baino hurbilago zegoela iragartzen zuen gertakari bitxi horren lekuko. Bi emakume horiek, ordea, une zehatz horretan ez zekiten ezer gerora gertatuko zenaz, Gerra Zibilak Kantoietako jende errugabeari ikusaraziko zizkion izugarrikeriez eta haien bizitzei ekarriko zien sufrimenduaz.
|
|
2014
|
|
|
Adinekoei laguntzea: pertsona horiek
|
beste
herritar batzuen laguntza behar dute, egunero etxetik ateratzera doazenak, paseoak egiteko edo erosketa txikiak egiteko. Eskaria oso nabarmena da adineko pertsona gehienak dauden auzoetan.
|
|
|
" Bereziki materia organikoa beste hondakinekin nahastu da. Edukiontzi komunikarioa da, eta astez ate horietan agertu izan dira poltsak eta beste hondakin batzuk,
|
beste
herritar batzuek egiten duten lana zapuztuz. Hortaz, sistema mistoa ez da balioztatzen, eta sistema indibidualizatura joango gara".
|
|
2015
|
|
|
Pentsa liteke, orduan, nazioa eta nazionalismoa herriarekiko maitasunarekin harremanetan daudela, baina gauzak askoz konplexuagoak dira. Nazionalismoaren diskurtsoak eraginik, nazionalismoa sorterria maitatzea dela esaten bada ere,
|
beste
herritar batzuek sorterriarekiko maitasuna ere gorde dezakete, eta naziotzat beste lurralde bat eduki, edo, bestela, nazio kategoriari garrantzirik eman ez. Batzuen nazioa Espainia, besteena Frantzia, eta azkenena Euskadi izanda ere, denek uste dezakete euskal herritar direla, baita indar guztiz sentitu ere.
|
|
|
EAJk ere jaitsiera izan du. Euren botoetako batzuk gugana bideratu dira seguru asko, eta
|
beste
herritar batzuk seguru asko ez dira bozkatzera joan. Gauzak hala, garaipena izan da guretzat, boto igoera izan dugun bakarrak izan garelako.
|
|
2016
|
|
|
1993an herriko zenbait emakumek baserrian ikasitakoa praktikan jarri zutenetik hona, aretxabaletarrek janari postu horretaz gozatzeko aukera izan dute urtez urte. Talogileen lehenengo belaunaldi hartako hiru emakumek oraindik jardunean dihardute, eta bihar bertan izango dira,
|
beste
herritar batzuekin batera, taloak prestatzen.
|
|
|
Hori ari ziren egiten Munduko futbol txapelketan ere. Demokrazia defendatzen zutela, zioten, zerikusirik ez zeukatela diktadurako corpus errepresiboarekin, herritar zirela beraiek ere, herritarrak
|
beste
herritar batzuen zerbitzuan. Baina hori gezurra zen, polizia ezin zen hola erretratatu, askozaz ere hobeto erretratatzen zituen Mikelek zakur deituz; eta izen hori dobermanekin lotuz, gainera, ez Belle edo Greta bezalako animaliekin.
|
|
2017
|
|
|
1995ean Likken izeneko aldizkaria sortu nuen,
|
beste
herritar batzuekin batera. 1997an Sua Edizioak argitaletxean hasi nintzen lanean eta 2003an argitaratu nuen nire lehenengo liburua," Gipuzkoako mendiak".
|
|
2018
|
|
|
Herritar batzuek erabaki dute
|
beste
herritar batzuek eskubideak izan lituzketen edo ez, eta ezezkoa atera da. Herritar batzuek erabaki dute beste batzuk hunkitu ezin izatea Mikel Laboa kantuan entzunda, erabaki dute lilura muinetan ez sentitzea Maialen Lujanbio kantuan entzunda, erabaki dute malkoak ez erortzea Uxue Alberdiren edota Joseba Sarrionandiaren obrak irakurriz, erabaki dute mundu bat ukatzea ondokoei, eta eredura joan nahi izatekotan, herritik kanpo joatera behartzea bizilagunaren haurrak.
|
|
|
Eta horiez baliatzeko eskubidea onartu digute. Ulertzen dut une zailak direla guretzako ez ezik,
|
beste
herritar batzuentzat ere. Baina guk gurea aldarrikatu behar dugu.
|
|
|
Kafia eta berbia. Arratsaldeko 17: 30etatik 19:00etara bitartean, aukera izango da Euskaraldian parte hartzen diharduten
|
beste
herritar batzuekin batera, elkartu eta berba egiteko. Antolatzaileek, dei berezia egin nahi diete herritarrei ekimen horretan parte har dezaten, hizkuntza ohiturak aldatzeko bidean, ezin lagungarriagoa delako besteekin iritziak trukatzea, elkarrengandik ikasteko.
|
|
2020
|
|
|
Gainera, lotutako ziurtagiri elektronikoak ditu. NAN elektronikoak, ohiko erabileraz gain, administrazio publikoekin, enpresekin eta
|
beste
herritar batzuekin urrutitik jarduteko aukera ematen du. Polizia etxeetan ematen da, eta agiria berehala eskatu eta lortzen da, agerpen bakar batean.
|
|
|
Neurriak lasaitu ziren arren —eta, haiekin batera, pertsona asko—, batzuek pairatzen dute, bereziki, ziurgabetasun egoera hori, eta oso adi daude ezartzen ari diren gizarte arau berriak. Askotan," betetzaileek" haserreari, antsietateari eta ezintasunari egin behar izaten diete aurre,
|
beste
herritar batzuek bezala ez dituztela betetzen murriztapenak eta jarraibideak. Nola kudeatu emozio horiek?
|
|
|
Bestalde, abisua eman du OMEk; gobernu batzuek adierazi dutenez, COVID gaitza igaro duten paziente batzuetan antigorputzak atzeman izana nahikoa izan liteke pertsona horiei" inmunitate pasaporte" bat edo ziurtagiri bat emateko, jakin dadin pertsona horiek ezin dietela birusa kutsatu
|
beste
herritar batzuei.
|
|
|
Bestiak, barrez, karlista presuak eukien Bilbon ta danak urtebetera bizirik etorri zien Mondraura. Bilboko Arenalien, Bernardo Gómez zinegotzi sozialistak
|
beste
herritar batzuei esan eutsien presoik eztogu hilko, ezkara izengo eurak modukuak".
|
|
2021
|
|
|
Beste aldetik, herritarren zein herrien arteko gatazkak ere ugaritu egin ziren. 1816an, adibidez, Pascual Zuaznabar eta
|
beste
herritar batzuen kontrako auzia izan zen Hernanin. Arrazoia:
|
|
|
Esan bezala," Zutoin Beltza" Alfonso Sastrek 1986an idatzitako antzerki pieza didaktiko txiki bat da, inoiz ez aurkeztua publikoaren aurrean. Izenburuak Milango zutabea gogoratzen du non herritarrak torturatuak izan ziren
|
beste
herritar batzuk egindako salaketengatik eta sortutako zurrumurru istorio faltsuak kausa. Hau dena 1630eko izurri beldurgarrian suertatu zen (orain bezalako sindemia garaian).
|
|
2022
|
|
|
Iragan ostegunean, kamioilari gazte bat hil zuten migratzaileek Txilen sartzeko erabiltzen duten pasabide klandestino batetik gertu, eta hilketa horrek kamioi gidarien haserrea handitu du, uste baitute heriotza iheslari batzuekin izandako liskar baten ondorio izan zela. Haien eta
|
beste
herritar batzuen kexak, baina, aspaldidanik datoz, hainbatetan kritikatu baitute eremuan ez dagoela «segurtasunik».
|
|
|
Zuzendaritzako kideek azaldu dutenez, azken urteetako ibilbidea" ederra" izan da, eta gogorarazi dute hainbat ekitaldi jendetsu antolatu dituztela, adibidez, Azkoitian 2017ko maiatzaren 7an egin zen herri galdeketa. Orain ere erronkak badatozela adierazi dute horiek –Pirinioetako Bidea tartean–, lekukoa
|
beste
herritar batzuei emateko unea dela jakinarazita. Zuzendaritza berria osatzen ez bada, ordea, Azkoitiko Gure Eskuk jarduna etengo du.
|
|
2023
|
|
|
" osmiña", esan du emakumeetariko batek, itzelezko hotza;" oskirri" bota du beste batek, aro freskoa edo pertsona bat ondoezik edo alditxartuta dagoela esateko;" oskorri", entzun da atze atzetik gazte garai batek esanda, zeruaren gorritasuna aditzera emateko; gainera erantsi du" goiz oskorrixak, gau eurixak"; hur hurrean duen gizon txiki batek ondoko hau esan dio: " guk osmiña esaten xu, baina iñor gitxik ebalten xok", hau da, hotz handi handia; beste batek esan dio odeixa sartu aurretik ostaizia ibiltzen dela, ekaitzaren aurretiko haizea, hain zuzen ere; gaztetxo batek ostadarra hitza esan dio aro bidaiariari, baina segituan
|
beste
herritar batzuek agiraka egin diote herrian betidanik ostarkua erabili izan dutela esanda. Ostarku berba eta aldaerak ondo zabalduta daude oraindik ere Euskal Herriko mendebaldean, antza.
|