2001
|
|
Egunkariek esaten zuten iparramerikar ejertzitoak urtean hogei mila gerra operazio egiten zituela Vietnamgo lurretan, eta vietnamdarrek errenditu zutela azkenerako. Eta mundua
|
beste
gerra handi baten beldurrez bizi zela, lehergailu atomikoak lur gaineko bizitza zeharo erauzi zezakeela, ia arrastorik utzi gabe desager zitekeela gure planeta osoa eta orduan labezomorroak bakarrik geratuko zirela igual lur mortuaren azalean. Eta hala ere esperantza zegoen, automatizazioa eta zibernetika aurreratzen ari ziren, laster makinek eginen zuten dena.
|
2002
|
|
Europara, estatu frantsesera, batik bat? joan zirenek
|
beste
gerra bat jasan behar izan zuten sei urtez, Munduko II. Gerra, alegia, baita horretan parte hartze zuzena izan ere.
|
|
Horretarako, ekimen hori sustatzen ari da Madrilgo Erkidegoko kliniketan, fisioterapia zentroetan eta ospitaleetan. Baliabide natural eta energetikoetan aberatsa den herrialdea da Angola, baina 15 urtez Portugalekin izan zuen gerra kolonialarekin hasi zen gatazka batek ito zuen; eta
|
beste
gerra bat, kasu zibil honetan, 1975ean independentzia nazionalaren ondoren, 27 urtez angolarrak astindu zituen. Etsaitasunak amaitu ondoren, martxoaren 30ean, gerra urte horien guztien balantzea lau milioi errefuxiatuena eta desplazatuena da:
|
|
Caponen egunkariak bidalitako
|
beste
gerra berriemailea, Alexander Marriot, Eibartik hurbil zebilen. Galderrek bazekien Gernikaren gaineko haren albisteak ez zirela ostegunera arte iritsi.
|
|
nahi diagu... Abisiniatik bueltatutakoan
|
beste
gerra batean ez zela murgilduko adieraziagatik ere. Nahi diagu...
|
2003
|
|
Baina Euskal Gobernuaren bitartez haur batzuk Belgikara eraman behar zituztela eta, azkenean ni ere Belgikara eraman ninduten. Belgikan nengoela tropa asko ikusi nituen pasatzen, eta" ai ene
|
beste
gerra batek harrapatuko al nau!" pentsatu nuen. Gurasoei deitu nien Donibane Lohitzunera eta aitak biharamun goizean trena hartzeko eta itzultzeko agindu zidan.
|
|
Kasu horietan, euren arteko liskarren lege eta erabaki gisa onartzen dituzte Jainkoak gerra horiei ematen dizkien emaitzak. Badira, bestalde,
|
beste
gerra mota batzuk ere. Horiek indarkeriaren ondorioak baino ez dira eta, orobat, printze edo estatu batek bere auzokoen gain egindako usurpazioak.
|
|
Horiek indarkeriaren ondorioak baino ez dira eta, orobat, printze edo estatu batek bere auzokoen gain egindako usurpazioak. Azkenik,
|
beste
gerra batzuetan, mendekoak euren gobernuaren kontra asaldatzen dira.
|
|
Eta George Steer gizajoa! Hura ere gerran hilko zen, baina
|
beste
gerra batean. Robert Capa argazkilaria beste gerra batean hilko zen bezala.
|
|
Hura ere gerran hilko zen, baina beste gerra batean. Robert Capa argazkilaria
|
beste
gerra batean hilko zen bezala. Baina artean Capa bizirik zen, argazkiak hantxe zeuden eta inork ez zuen etortzekoak ziren heriotza haien susmorik.
|
|
Ez zuten kendu 1861ean, eta ez dute kentzeko esperantzarik. Agian
|
beste
gerraren bat etorriko balitz. Eta hala ere, nekez.
|
2004
|
|
Kontu haiek geroago ikasi nituen, muga pasa eta Pauline Bernardette ezagutu ondoren. Eta hori, moja ttikiak, Europako
|
beste
gerra hartan, maquis entzat lan egin zuelako; errenditu nahi ez zuten batailoientzat, alegia. Apaiz bat etorri zitzaion komentura, Pere Larzabal esaten ziotena, eta Pauline Bernardetteri paper mordoa eman eta halaxe eskatu zion:
|
2005
|
|
Horra, bada, 1870ean euskal nortasun politikoa katolikotasunaren arabera definitzen hasi zen, ondoren euskaldun fededun esaldiak laburtuko zuena. Fuerista liberalen esku Foru Diputazioen agintea zegoela, katolikoek, Carlos VII buru zutela, parlamentarismoa alde batera utzi eta armazko ekintzetara jo zuten,
|
beste
gerra zibila eraginez. Ezpataren puntaren eraginean omen zegoen euskal arazoaren koska.
|
|
Uste dut gauzak berreskuratu behar direla gerra garbi eta zuzenean. Aspaldiko erromatarrek ere, Varronek esan legez, gerrari hasiera ematen zioten berandu eta besterik gabe, uste baitzuten ez zela
|
beste
gerra aukerarik, gerra zuzena baino. Kamilok esaten zuen gerra hasi behar zela kemenaz besterik, justiziaz ere.
|
2006
|
|
100.000 jende hil zituen gerra honek eta beste ehunka milaren ihesa eragin. Gerra hori ez zen jokatu, Afrikan ikusi ditugun
|
beste
gerra asko bezala, matxete eta AK fusilez. Hemengo gerran artileria eta tankeak erabili ziren.
|
|
Afrikako Adarra
|
beste
gerra suntsitzaile baten atarian dago. Afrikako Adarra (Horn of Africa, ingelesez) osatzen dute Etiopia, Eritrea eta Somaliak Itsas Gorriaren eta Ozeano Indikoaren artean, lurmuturra marraztuz.
|
|
• Gerrari gizarte estereotipatu bat2: Troia hartzeko eta suntsitzeko gerra homerikoa, garai luzeetan barrena gertatu ziren
|
beste
gerra askoren eredu edo paradigmatzat hartu litzateke; Tebasen aurkako erasoak, esaterako, ezin zuen beste narrazio molde bat izan3.
|
|
Ez da hori ere, dena den, nire desoseguaren jatorri nagusia. Ez beti hain modu zuzen, argi eta gordinean, baina antzeko kontuak ikusi dira
|
beste
gerra batzuetan ere. Lehen isilpekoa izaten zen osaba Sami emandako sostengua:
|
|
Eta? Han ze
|
beste
gerra dago ba?
|
2007
|
|
Testuinguru politikoa berria da Europan eta munduan. 1945ean aliatuek irabazi dute
|
beste
gerra handia, baina Francok bere eserlekuan jarraitzen du, aldakuntzaren itxaropenak gero eta urriagoak direla. Estatu Batuek onartu dute Erregimenaren lankidetza, Espainiaren nazioarteko politikari ateak irekitzen dizkiote iparramerikarrek (1950), Vatikanoak Konkordatua sinatu du (1953) eta Espainia onartu dute NBEn (1955).
|
2008
|
|
Baliteke inbertsio berrien nahiz presidente" alternatiboaren" eragina berehalakoa izatea. Edo baliteke estatubatuarrek hornitu eta entrenatutako georgiar armada jada
|
beste
gerra baterako prest egotea.
|
|
1973ko gerrak Israel derrigortu zuen Egiptorekin akordioa negoziatzera. Israeldarrak oso kontziente ziren
|
beste
gerra bat hasiz gero Egiptorekin oso gaizki pasako zutela. Orduko Israelgo kanpo ministro Moshe Dayanek esan zuen:
|
|
Ziur zaude beraz,
|
beste
gerra bat izango dela.
|
|
Hasan Nasrallah Hezbolako idazkari orokorrak baieztatu du Israelek orain ez daukala gerrarako aukerarik. Bere juzkua orokorrean ona dela uste dut; berak dio Israel egiten ari den mehatxuek erakusten dutela oraindik ez daudela prest
|
beste
gerra baterako. Baina gerra hori saihestezina da.
|
|
Nazioarteko gaiak ere hizpide hartu ditu, eta Errusiarekin harreman onak izatearen aldekoa dela azaldu du,
|
beste
Gerra Hotz bat saihesteko xedez. Hala eta guztiz ere, Georgiako gatazkaren auzian, ez dela beste alde batera begiratu behar iritzi dio, Errusiak egindakoa erasotzat jo baitu.
|
2009
|
|
Urtebete geroago, antzekorik ezin dela errepikatu uste dute bai errusiarrek eta bai georgiarrek, baina hori esateko batzuen eta besteen zergatiak ezberdinak dira. Errusiarren ustez, ahulegi dago Georgia antzeko erasorik egiteko; georgiarren ustez, berriz, nazioarteko presioaren ondorioz ez da Errusia
|
beste
gerra bat pizten ausartuko.
|
|
Detroiteko atentatu ahaleginak, nazioarteko arazo berri bat sortarzi dio Obama presidenteari: Yemengoa,
|
beste
gerra fronte bat bihur litekeena.
|
|
(Ez litzaigukeena ulergaitza izan behar, mendizaleak, bertsolariak eta idazleak ere erakundeetan organizatzen diren kultura batean). Elizarena, edo erlijioaren erakundetzearena,
|
beste
gerra bat da, hemen guretzat garrantzirik ez duena, Gaindiagarentzat dramatikoki garrantzizkoa izan bada ere eliza katoliko frankistarekin. Erlijioaren eta Elizaren kontua, gizartearen eta Estatuarena bezalatsu da:
|
|
Arruti, bada, ez dago Ahaide Nagusiok goratzeko. Beharbada horiengan ikusten duena, oso iraganzaharra ez den
|
beste
gerra zibil garai bat duelako:
|
|
Baina Ukrainak ez du dirurik Errusiaren arabera, zor duena ordaintzeko. Ukrainaren eta Errusiaren artean dauden arazoek jarraitzen dute, eta errusiarrek ez dute baztertzen, gasaren
|
beste
gerra bat?. Ukrainari presio ez egitea leporatzen dio EBri, EBk Ukrainari agindutakoa ez baitu bete.
|
|
–Ez dut uste etorkizun hurbilean Israelek
|
beste
gerra bat hasiko duenik Libanon?, adierazi zuen herenegun Nasrallak, Beiruten bildutako milaka jarraitzaileren aurrean. –Orain dela hiru urte baino egoera hobean gaude?.
|
|
Giza zuhurtasunak ez baitu esperantzarik, gerra amaitu eta oso laster, naziek inbaditua izan zen Estatu handi batek, Frantziak,
|
beste
gerra batean zikindu zituen botak eta arima. Hartarako motiboa:
|
2010
|
|
Gerra modernoak eraginkortasun eta indiskriminazio handiena erabilita suntsitzen du, eta, ondorioz, gerra egiteko orduan konpondu beharrekoak baino injustizia gehiago eta larriagoak sortzen ditu. Gerrak ez dira gerrekin amaitzen, gehienetan bake injustu batekin bukatzen dira, mendekuaren
|
beste
gerra saihestezin bat sortuz.
|
|
–Ez!?. Eta, nola berotasunaren presiopean dagoen galdara batek tapoiaren atzetik likido guztia kanporatzen duen, bizi sena ere ariko zitzaidan azpitik bultzaka, ez bainuen dudarik iraultzak
|
beste
gerra bat zekarrela berarekin, potroak eta hanka bat ez ezik, beste hanka eta besoak ere honda ziezazkidakeena, bizitzak zituèn pozgarri txikiekin pozten hasia nintzenean hondatu ere??, ezezko biribila are biribilagotzera jo nuen: –Gehiago sinesten dut Grimm anaien ipuinetan iraultzan baino!?.
|
|
Zergatik eraman zuten israeldar buruzagiek gerra hura hain muturreraino, eta zergatik jarri behar da Aberria pertsonaren balioaren gainetik? Nirea
|
beste
gerra bat baita, idealismo guztiak bazterrera uzten dituena, benetako errealitatera arrazionalki egokitzeko, kontraesanak kontraesan. Egia esango dizut:
|
|
Gerra Handiaren amaieran, gatazkan garaile ateraziren potentzien ahaleginetako bat aspaldiko denboretara itzultzea izan zen. Horibai,
|
beste
gerra handi bat ez gauzatzeko neurriak hartuz, ustez behintzat. Bainaalperrik.
|
|
Azken esaldiaren lehenengo zatia bete zen, bigarrena ere bai, baina ondorioakez ziren izan errepublikanoek nahi izan zituztenak. II. Mundu Gerra amaitu eta iabatera
|
beste
gerra bat hasi zen munduan, Gerra Hotza izentzat hartu edo emanzitzaiona eta honetan Francoren erregimenak, Mendebaldeko demokrazien ustetan, komunismoaren kontrako ezinbesteko rola zuen jokatzeko.
|
|
Zergatik eraman zuten israeldar buruzagiek gerra hura hain muturreraino, eta zergatik jarri behar da Aberria pertsonaren balioaren gainetik? Nirea
|
beste
gerra bat baita, idealismo guztiak bazterrera uzten dituena, benetako errealitatera arrazionalki egokitzeko, kontraesanak kontraesan. Egia esango dizut:
|
|
Gerhardi ez nion aurrez aurre egin aurka, ordu arte ez bederen; egun hartan, ordea, barru barrutik atera zitzaizkidan urte haietan pilatutako desadostasunak, neure buruarekin egindako isiltasun itunak estaliak: ‘Ez! ’ Eta, nola berotasunaren presiopean dagoen galdara batek tapoiaren atzetik likido guztia kanporatzen duen —bizi sena ere ariko zitzaidan azpitik bultzaka, ez bainuen dudarik iraultzak
|
beste
gerra bat zekarrela berarekin, potroak eta hanka bat ez ezik, beste hanka eta besoak ere honda ziezazkidakeena, bizitzak zituèn pozgarri txikiekin pozten hasia nintzenean hondatu ere... —, ezezko biribila are biribilagotzera jo nuen: ‘Gehiago sinesten dut Grimm anaien ipuinetan iraultzan baino! ’ Gerhard izoztuta bezala gelditu zen; begiak, baina, hiruzpalau segundoren buruan txinpartaz bete zitzaizkion:
|
|
" Baina ez dut uste bere premiarik izango dudanik. Ez da
|
beste
gerrarik izango", gaineratu nuen tontoki. Irribarre egin zuen berak:
|
|
Xabierren egunekoa zabaldu dut. Gurea izandako
|
beste
gerra bateko sufrimenduez ari da. 36 bitartean eta gerora ere luzatu zen sufrimendua.
|
2011
|
|
Azken hiru hilabeteotan, 100.000 zibil iritsi dira hegoaldera; iparraldean, hala ere, hegoaldeko 1,5 milioi bizi dira. Gaik dio independentziarekin sufrimendua amaituko delakoan dagoela, baina, hegoaldeko biztanle gehienen modura, baiezkoa bozkatuko badu ere, kezkatuta dago, autodeterminazioak
|
beste
gerra bat ez ote duen piztuko beldur delako.
|
|
Ez duzu hitz bat bera ere bete. Aitzitik,
|
beste
gerra bat hastea erabaki duzu: Libiaren kontrakoa, NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundeak lagundurik eta NBE Nazio Batuen Erakundearen erabaki lotsagarriak babesturik.Gogora ekarri nahi dut maisu mistiko bat, nire bizian eragin handikoa:
|
|
Hogei urte ez nituen artean, parte gaiztoko
|
beste
gerra hura piztu zutenean. Seme zaharrena izaki, etxeari segida ematea tokatzen zitzaidan, baina beste asmo batzuk eginak nituen ordurako, baserrikoei erabat utzi gabe ere kaleko tailer batera hasia bainintzen, arozgintzan ikastera.
|
|
Txurik esaten duen bezala, senarrak «kontatutakoa zen gerra» berarentzat. Inposatutako memoria bezala bizi dute gerra eleberriko protagonista femeninoek, gizonezkoen jazoera epikoz zipriztindua; baina
|
beste
gerraz, domestikoaz, ezer gutxi esaten da. Ukatu zaien iragana birsortzen ahalegintzen dira emakumeok, iragana berridatzi, etorkizuna ere idazteko.
|
|
Gogoan izan! Lehen Mundu Gerrako esperientziak giza eskubideekiko sortu zuen sentsibilizazioaren testuinguruan eta, bereziki, gatazkaren ondorioz umezurtz geratu ziren haurren egoerak eragindako sentsibilizazioaren testuinguruan kokatzen da Genevako Aldarrikapena. Hala ere, eduki horiek ez ziren praktikan jarri, urte gutxiren buruan munduak
|
beste
gerra bat bizi izan baitzuen, aurrekoa baino are latzagoa eta askoz suntsitzaileagoa, non, oro har, pertsonen, eta, bereziki, haurren eskubideak sistematikoki urratu baitziren.
|
|
Beste gerran izan zen hori. " Baina segur aski Alinerentzat
|
beste
gerrako urteak historiaurreari dagokion aroa da". Mingostasun arin batek, samurtasun urduri eta mingarri batek zeharkatu zioten bihotza.
|
2012
|
|
1937ko urtarriletik 1938ko martxora bitarte, ezohiko gerra zergari esker 12,5 milioi pezeta bildu ziren. Nafarroako Aldundiak, gainera,
|
beste
gerra zerga batzuk ezarri zituen: ikuskizunetakoa, tabakoarena eta gerrako diru-laguntzak eta arretak emateko zerga.
|
|
Giro horretan azaldu zen, Bilbon, Bizkaiko Foru Aldundian, Autonomia Estatutua. Azkenik, 1936an,
|
beste
gerra bat sortu zen Euskal Herrian eta Espainian. Eta 1936an Autonomia Estatutua eta Eusko Jaurlaritza antolatu ziren, baina gerra bukaeran, 1939an, Estatutua desegin egin zen eta horrezaz gain, Bizkaiak eta Gipuzkoak zuten kontzertu ekonomikoan oinarritutako agintea ere debekatu egin zen.
|
|
Konbentzioko Gerra() eta Frantsestea(). Ondoren
|
beste
gerra bi ageri zaizkigu: Errealistak Konstituzionalisten aurka() eta etenik ez balego bezala, gerra zibil bortitza, Lehen Karlistada().
|
|
Astarloak lehen esperientzia gogorra Bilbon izan zuen. Ondoren, 1808an, Napoleonek eragindako
|
beste
gerra luzeago bat jasan zuen. Bi gertakizun horiek Astarloaren pentsamoldea eta ikuspegia markatuta utzi zituzten.
|
2013
|
|
Dokumentala bidaia pertsonal bat da eta Javier Bardem da honen gidaria. Ikusleak munduko diplomaziaren bide bihurgunetsuetan barrena eramango ditu dokumentalak eta utzita dagoen herriaren errealitatea erakutsiko du, egoera horretara nola iritsi den ulertu eta Afrikan
|
beste
gerra bat nola saihestu bilatzeko asmoarekin. Gizarte Zerbitzuek saio berezi honetan parte hartzera animatzen ditu herritarrak.
|
|
Bi sorkarien kasuetan, historiatik zer jaso eta nola transmititu da kezka nagusietako bat, eta horrekin lotuta nola egin gure gatazken" kontakizuna". 36ko kontuak sarri aletu direla irudi lezake, baina oraindik ez da agortu gaia ikuspegi original bat ematen asmatuz gero; gure
|
beste
gerra hurbilagoa, berriz, oraintxe ari da historia bihurtzen, eta historiografia nahiz artea izango dira, hortaz, lubaki berriak.
|
|
Historiak etxeko ataritik pasatzen segitzen zuen. 1940ko udan, gerra batetik ihesi zetorren mutikoak
|
beste
gerra bateko episodioa bizi izan zuen Donibane Lohizuneko plazan: alemanak sartu zirenekoa.
|
|
Baina ihesbidea gerra bera baino lazgarriagoa izan zela, finean. Kale itsuan setiatuak, esparru hesituetan pilatuak, lan gogorretara behartuak,
|
beste
gerra batean katramilatuak, lan zikinetarako baliatuak. Errepresio garaietan horrela galtzen omen zaie arrastoa kale zakurra baino miserableago bilakatzen direnei.
|
2014
|
|
Bushek 2003an Irak inbaditu zuenean egin zuenaz bestera. Presidentea zuhurregi jokatzen ari dela dioten belatzen kritikek baino gehiago kezkatzen du Obama hanka sartzeko arriskuak, eta AEBak
|
beste
gerra batera eraman edo ez erabaki aurretik behar beste denbora hartuko duela adierazi du aste honetan bertan. Obamak ez du inoiz ezkutatu begiko duela Bush aitak egin zuen atzerri politika, zuhurtzian eta realpolitik ean oinarritua.
|
|
Jarrera horrek dirudi bere historiaren filosofiarekin eta errealismoarekin kohrenteena ere: armen arrazoiak eman zion Frantziari Alsazia, armen arrazoiak kendu dio, kito1395 Alsazia Lorrena ez dagoela inola ere alemanei uzterik idazten dion Bertheloti1396,, on peut dire qu, il vaut mieux perdre un membre que tout le corps?, erantzun dio1397 Hobe da, azaldu dio Suquet doktoreari orobat, Alsazia Lorrena laga eta Frantzia eraberritzen ahalegindu,
|
beste
gerra bat hasi eta berriro galdu baino1398 Garai honetako bere gutunketan, harrigarria da bere konfiantza eta esperantza Napoleon Printzeagan, bere notak eta gutun ugariak Printzeari eta Printzesei. Bere jauntxo nahiz lagunekiko gutunketa guztia, krisi politikoari buruzko hausnar larriz, erreforma moral eta sozialaren beharraz, demokraziaren kritikaz eta barne politikako kezkez dago beterik.
|
|
dago, eta haren, nazionalismo, an(, xobinismoa?, dio Graetzek) 1482 Haren antisemitismoa antiliberalismoaren ondorioa da, eta antiliberalismoa nazionalismoaren ondorioa. Treitschke konbentziturik zegoen
|
beste
gerra bat Frantziarekin ezin itzurizkoa zela; Alemania gogor eta diziplinatu bat behar zela. Eta, Renanen oso antzeko pentsaerarekin, konbentziturik zegoen orobat liberalismoak balio, aleman?
|
|
Frantsesak, ikerketa liberal eta eskola bakezalera ohitua, ulertu ere luke, tout ce qu, il y a de belliqueux et d, agressif dans la science des professeurs prussiens. Quoi qu, ils fassent, philologie, histoire ou jurisprudence, c, est la haine de la France qui inspire tous leurs travaux, et qui leur met dans l? âme cette infatigable ardeur? 1185 Horregatik gerra hau ez da
|
beste
gerrak bezalakoa. Quatrefages, arrazen gerra?
|
|
Han zegoen amak, gaztetan, Opera kantatzeko erabilitako jantzia, han orfeoitik ekarritako hainbat ontzi, dotore eta preziatuak. Han ere bai, beti, bost litroko oliba lata, badaezpada,
|
beste
gerra bat tokatzen bazitzaigun ere. Oliba olioa, azukrea eta gatza.
|
|
Irenek hori guztia pentsatzen zuen hurbiletik ikusi zuelako antzeko zerbait, osaba batekin,
|
beste
gerra zibil batean, desinhibizio bera. Nahi zuena egiten zuen gerratik bueltan Ireneren osabak, Algortara etorri eta gero, gerran eta preso zazpi urtez egon ostean, frontean, bonbak desaktibatzen.
|
|
Gauza da Ambrose Bierce 71 urtekoak oraindik zuela gogoa gerrarako, indarra ere bai, Lovecraftek dioen arren ordurako erdi ezinduta zegoela. Mexikoko iraultzara hurbildu zen orduan,
|
beste
gerra bat ikusi nahi izan zuen antza, hil aurretik, azken gerra beharbada. Baina azken bidaia haren arrazoia ez zen gerra ikusteko gogoa agian, ez zen horregatik joan:
|
2015
|
|
Aitak, ordea, ez zien aparteko garrantzirik ematen bere aitaren esanei. Behin Kuba libre izanda,
|
beste
gerrarik ez zutela ezagutuko uste zuen. Koloniarik ezean, akabo gerrak.
|
|
Menturaz, aitak ez gintuen
|
beste
gerra batera igorri nahi izan. Eta gorde ere, gerraren arrastoak oro gorde egin zizkigun etxen, bere militantziarena, aitatxirena, amatxirena...
|
|
Ez nuen gure hildakoen argazkirik egin nahi. Amak berak ez itzultzeko eskatu zidan, bilatzeko
|
beste
gerra batzuk argazkietarako, auzokoegia zela gurea onik ateratzeko, orduko etengabeko euri zitalak ez zuela atertuko luzaroan.
|
|
Gure gerrako korrespontsalak dio ezin duela etorri lanpetuegia dagoelako
|
beste
gerrak estaltzen, denak arrazoirik gabe deklaratuak.
|
|
Kontseilu honen ekintzei esker, ez da
|
beste
gerrarik hasi.
|
2016
|
|
Patetikoa izatera iritsi daitekeen zirkoa da. Kazetariontzat balio du curriculumean
|
beste
gerra bat gehitu eta gure buruei onenak garela sinestarazteko, baina zertan laguntzen dio horrek bertako jendeari. Arazoa da bukatu dela modu alternatiboan ibiltzea.
|
|
– 1918an jende gehienak uste zuen horrelako
|
beste
gerra bat inoiz ez zela errepikatu behar.
|
|
Irakek ez zuen sinatu ez zuelako mugarik Israelekin. Armistizioak baina, ez zuen lortu
|
beste
gerra bat eragoztea, eta istiluak ohikoak izan ziren mugaldeetan. Gerra bukatzean Palestina hiru entitatetan banatu zen: Israelgo Estatua, Jordaniaren menpeko Zisjordania (Ekialdeko Jerusalem barne) eta Egiptoren menpeko Gaza.
|
|
1942an, gerra zibila amaitu eta hiru urtera,
|
beste
gerra batek harrapatu zuen Eleuteriaren aita: bigarren mundu gerrak.
|
|
Tonyk teoria bat zeukan, hots, herria
|
beste
gerra zibil batean murgilduta zegoela, aberatsen eta pobreen arteko gerra.
|
|
Jaun andreok?
|
beste
gerra heroi handi bat.
|
|
Vietnam eta Kanboiaren arteko ahalegin diplomatikoak gorabehera,
|
beste
gerra bat hasi da.
|
2017
|
|
Baina hamaika filmetan erakutsi dizkiguten hondartzetan egindako omenaldietako agure maitagarriek lotu dute nire arreta. Maitagarriak bai baitira, eta film ez baina dokumental errealetan parte hartu dutenengan antzeman daiteke askatasunaren alde Europako lurretan egin zituzten sakrifizioak, gerrara abiatzeko batzuek barruan zuten sen elkartasunezkoa (agure horietarik batzuk azaltzen dira, besteak
|
beste
gerrara derrigorrean joandakoek, gerrara joan nahi izan ez zutenek eta gerra basakeria hutsa izan zela esaten dutenek ez baitute bozgorailurik izaten; literatura uzten zaie). Baina maitagarriak dira, batzuk besteak baino gehiago, imajinatzen dut?
|
|
Urtero gutxienez halako biografia bat argitaratuko dutela esan du Aintzane Ezenarro Gogora ko zuzendariak.Ortizek sekulako garrantzia eman dio memoria berreskuratzeko egiten den lanari: «Ezinbestekoa da hura ezagutzea
|
beste
gerrarik ez egoteko, ez hemen ez munduan». Izagirrek aitortu du hasieran uste zuela Ortizen etxera joan eta haren bizipenak grabatzea izango zuela lana.
|
|
Haren etsaiak, berriz, geografikoki gero eta hurbilago daude. Ayestaranen ustez, irabazlerik gabeko
|
beste
gerra bat da, eta, beste askotan bezala, biktima nagusiak, beste behin, zibilak dira.
|
|
Israelek gogor presionatu zuen Barack Obama Irango programa nuklearrari erasotzeko, baina AEBetako presidenteak, tropak Iraketik eta Afganistandik atera ondoren, ez zuen
|
beste
gerrarik nahi. Bonbardaketak ez ziren beharrezkoak izan, zigor ekonomikoek lana bete zuten, eta, Ahmadinejadek bigarren agintaldia amaitu zuenean, boto kutxak ireki ziren Iranen, eta herritarrek aldaketaren aldeko botoa eman zuten.
|
|
Israelek ez zituen helburuak bete, eta Hamasen borrokak ez zuen blokeoaren amaiera ekarri. Irabazlerik gabeko
|
beste
gerra bat izan zen, eta zibilak, beste behin ere, biktima nagusiak.
|
|
Amazigek prozesua boikotatzeko deia egin zuten, eta halaxe egin zuten libiar gehienek ere, azken hauek agindu zehatzik jaso gabe. Nazio Batuen Erakundeak ontzat eman zuen prozesuan, erroldatuen %18k besterik ez zuen bozkatu, eta iruzurrak bide eman zion
|
beste
gerra bati. Tripolin gobernu bat sortu zen, eta beste bat ekialdean, Tobruk hirian.
|
|
– Esan nahi dut, agian,
|
beste
gerra bat gertatuko dela, edo hil egingo naizela, edo errusiarrek eramango nautela.
|
|
Autoreak pertsonaia batzuk eta situazio batzuk asmatu ditu, esperimentu batzuk egiteko, estilistikoak adibidez. Aspertzen denean, denak akabatu egiten ditu eta
|
beste
gerra batera... Baina hori, onenean ere, idazleak zer egin duen, genuke (autorearen psikologia edo umorea); ez, obran bertan zer egiaz, gertatzen den?
|
|
Bi gauzak ematen digute argia gai honen inguruan ari garenean. Batetik, literatura latino eta karolingioko tradizioek eta, bestetik, garai horretako inguruko ohiko
|
beste
gerra praktika batzuen albisteek.
|
|
Hala ere, saxoiek aukera ikustean, errebolta egiten zuten. 782 urteari buruz, Annales Regni Francorumen lehen eskuak1718ez du Teodoriko (Gilenen anaia) aipatzen, baina bai bigarren eskuaren emendakinak, baita
|
beste
gerra gertaera lazgarri baten berri ere, luzeago:
|
|
amaiera hiribildu etsaiaren 10 urteko setio penagarriari. Ez dirudi harritzekoa ere Charrôi de Nîmes gesta kantuan Gilenek duen heroi adimentsuaren rola bere
|
beste
gerra balentria batzuen estrapolazioa eta metafora izatea, esku hartu zuten eragileak edo/ eta kokapenak trukatuz (cf Chanson de Roland, baskoien ordez), adibidez, Bartzelonako setioa edo beste borroka garrantzitsu bat, Nîmeskoaren ordez.
|
|
1918an jende gehienak uste zuen horrelako
|
beste
gerra bat inoiz ez zela errepikatu behar. Beraz, jendearen jarrera asko aldatu zen 1914az geroztik.
|
|
Porlieren zalditeriaren burua izan zen lehena heltzen: Kantabriako Juan Jose Gonzalez de la Riva y Vivancos izen luzeko Villa Alcazarreko V. markesaren semea eta Danimarkan La Romana markesarekin eta
|
beste
gerra askotan zailduriko berrogei urteko militarra. Zalditik jaitsi gabe Mina agurtu orduko, muinoaren beste aldetik lasterka zetorren Cuevillas gerrillaria, Riva baino hamar bat urte zaharragoa.
|
|
Bai, halaxe zen,
|
beste
gerra batean... edo, agian, gerra berean, omen zebilen: insurjenteen eta errealisten arteko gatazketan, iraultzaile eta erreakzionarioen arteko gerratean.
|
|
Tresna moduan jaio zen industria aeronautiko militarra, ez al da minbizi ekonomiko politiko legez hazi, autonomia hartu eta bilakatu gizartearen beraren kontra? Armen industriak ez al ditu, gerra batzuk amaitu orduko,
|
beste
gerra batzuk behar, bere produkzioa bideratzeko?
|
2018
|
|
Eta orain, hor ari dira su-piztaile horiek gezurretan, euskara gure hizkuntza dela esanez. Beste Franco bat genuke,
|
beste
gerra bat, jendaila horretaz berriro libratzeko, eta oraingoan, erro errotik ebaki genuke, erro errotik eta betiko! erraten zion bere buruari bakarrizketa isil eta amorratuaz.
|
|
–Hau
|
beste
gerra bat da! –ia mehatxatu naute?.
|
|
Dena den, sertoriarrak menderatuak izan ondoko egoera eroso samar horrek ez zuen askorik iraun bere hartan. Zenbait urte geroxeago, eta jasandako irain eta hondamendien txingarrak artean bizi bizirik zirela,
|
beste
gerra hiritar batek, K. a. 49 urte inguruan lulio Zesarren eta Ponpeioren artean lehertu zenak, Ebro arroa eta, oro har, piriniotar eremua astindu zuen berriro. Lehenik eta behin, frogatua dago bando bateko eta bestekoak tropak biltzen aritu zirela:
|
|
Ez ziren hamabost urte iragan Frantzia
|
beste
gerra batean sartu zenean Espainiaren kontra. Orduan ere Euskal Herriak aukera ikusi zuen.
|
|
Ez da ezer gertatzen egunkariak beste gauza batzuez mintzo dira telebistek
|
beste
gerra batzuen bila egin dute alde sare sozialetan futbolaz dihardute eta Udaberri Arabiarraz eta iraultza orokorraren berehalako etorreraz gauza bera balira bezala.
|
2019
|
|
Orain, hor tontorretik, zeure buruari galdetu diozu zerk azkartzen dizun bihotza benetan. Zalantzarik gabe,
|
beste
gerra horrek, Jasonek esango lukeen moduan; horrek jartzen du zure bihotza pilpiraz. Mendian laguntza eskatzen dizun emakumearen gerra hori.
|
|
Jeneral herren, besamotz, begibakar (Millan Astray) eta haragia zartatu zioten sei edo zazpi berun zati zeuzkana, hara hona zebilen geografia iberiar jada askatu edo altxatuan zehar, zapalduei deia egiten ziela zerua irabazteko. Klausurako mojak ateratzen zitzaizkion harrera egitera, komentuko intimitatean ardura handiz ezkutatutako bere erlikia miragarriekin, eta"
|
beste
gerrak" (karlistaldiak) ezagutu zituzten agureak, Rifeko beteranoak eta emakume tropa. Denek ikusi nahi zuten, besondo birjosia dilindan zen mauka eroria musukatu, eta oroitzapen gisa eraman haren jaka militarreko botoietako bat, edo txamarroteko galoi bat.
|
|
Eta aita kezkatua, ziurtatzearren, beira korridorerako joan etorrian zebilen, Karlistaldi deitutako
|
beste
gerran (gerrak beti, zoritxarreko lur honen zigor edo izurri) Pantxo Arrizibita izeneko batek, aitaren aitajauna, osaba edo aita baitzen, gerrillako partida bere kontura eratu eta ordaindu zuenean erabili zuen kanpainako largabistarekin. Osatu gabeko orbainak ziren bideak paisaian, eta haietako edozeinetatik ager zitekeen, iragarri zein abisurik gabe, pertsonaia misteriotsua, zaldi pioaren gainean (hain zuzen ere ilaje horretakoan) eta
|
|
esan ahal da
|
beste
gerra batzuk zirela haiek
|
|
“Gizonak beldur ziren emakumeek
|
beste
gerra bat, bestelako gerra bat kontatuko ote zuten”.
|
|
Ezin dugu
|
beste
Gerra Hotza izan.
|