|
2008
|
|
|
Intelektualen
|
beste
ezaugarri bat, gida espiritual bokazioa da. Ez boterea lortzearren baizik, bidezko kausa bat defendatzearren.
|
|
|
Ez zen berez jarrera politikoa, baizik «kulturala». Euskaldunen kultura zaharrari aplikatzen zion eskema berbera euskaldunen ustezko
|
beste
ezaugarri bati aplikatzea: arrazari.
|
|
|
Azkuek bere helburuak lortzeko baliatzen jakin zuen
|
beste
ezaugarri bat malgutasun pertsonala zen. Harremanak eta kontaktuak egiteko pertsona irekia zen, eta aski trebea behar ziren ateak jo eta entzuna izateko.
|
|
2010
|
|
|
Kalitateari ez ezik, hain zuzen ere irakasleen prestakuntzari garrantzia handia ematen zion Zipitriak. Haren
|
beste
ezaugarrietako bat izan zen. Zipitriak ez zuen edonor onartzen harekin lan egiteko.
|
|
2017
|
|
|
Galdera horiei erantzun baino lehen, euskara batuaren
|
beste
ezaugarri bat biziki garrantzitsua nahi nuke azpimarratu. Usu, euskara batua euskalkidunen ez elkar uler tzea gainditzeko tresna dela erraten da eta egia da.
|
|
2021
|
|
|
mintzagaiaren jarraipena edo aldaketa (Portolés 2007: 122). e) Mugikortasuna da diskurtso markatzaileen
|
beste
ezaugarri bat, baina birformulatzaileen kasuan banan banan aztertu behar da kokagunea. Dena dela, autore gehienek azpimarratzen dutenez, birformulazio mota guztietan informazioaren ikuspegitik diskurtsoan beti geratzen da nabarmenduta atal birformulatzailea.
|
|
|
11.2e Ale lexikoen gramatika kategoria definitzeko, sarritan iradoki den
|
beste
ezaugarri bat da aleek perpausetan betetzen duten funtzioa. Funtzioa esaten zaio ale batek perpauseko beste elementu batzuekin harremanetan duen zeregin erlatiboari.
|
|
|
aitzin, albo, alde, atze, aurre, azpi, barne/ barren/ barru, bazter, be (pe) 12, bitarte, ertz, gain, gibel, inguru, oste, (t) arte... Adieraz gain,
|
beste
ezaugarri bat ere badute batean mugakizun hauek guztiek: erlaziozko izenak dira, puntu honetan aztergai ditugun gainerakoak bezala; hau da, osagarria eskatzen dute.
|
|
|
7.2.5a ‘Gabezia, eza’ adierako elkartuak biltzen ditu Hitz Elkarketa/ 4 lanak (1992) azpisail berean, adieraz gain
|
beste
ezaugarri bat dutenak, ‘osagarri buru’ egitura, alegia; hau da, falta eta gabe, biak dira osagarria eskatzen dutenak. Baina elkartuaren kategoria kontuan hartuaz, batzuk izen elkartuak dira, izen+ falta motakoak; besteak, adjektiboak, izen+ gabe egiturakoak.
|
|
|
12.3.2k Dena den, egia izanik ere izen bereziak artikulurik gabe ditugula euskaraz, eta alde horretatik beste hizkuntza batzuetan baino muga itxiagoak ditugula (Antton/ baina el Antonio), zenbait hizkuntzatan izen bereziek badute
|
beste
ezaugarri bat: ezin dute adjektiborik hartu; euskaraz, aldiz, ez da arazorik, betiere determinatzailea ageri bada, lehentxoago esandakoaren arabera:
|
|
|
Emankortasunean ere badira aldeak berehala ikusiko dugunez; batzuk ia edozein izeni edo izenondori erants dakizkieke, beste batzuk ez. Atzizki hauen
|
beste
ezaugarri bat flexio hizkien aurre aurrean agertzea da; beraz, gainerako eratorpen atzizkien ondoren: bertsolaritxo(* bertsotxolari).
|
|
|
Adibide horietako batek baino gehiagok adjektibo kategoriako mugatzailea du (bihurri, dotore, epel, gordin, harro, tonto, txotxolo...). Hori da azpiatal honen
|
beste
ezaugarrietako bat. Bestalde, zenbait mugakizunek (fama, itxura, kolore, usain...) sintaxi egiturako mugatzaileak onartzen dituzte:
|
|
|
Egia da maiztasuna badela atzizki izaeraren ezaugarrietako bat (atzizkiek, emankorrak badira behintzat, serie luzeagoak osatzen dituzte izen edo adjektibo elkartuetako mugakizunek baino). Baina, horren ondoan, bada
|
beste
ezaugarri bat, erabakigarria: beregaintasuna.
|
|
|
Egitura emankorra da guztiz, eta jatorri sintaktikoari dagokionez, izen ardatzik —eta determinatzailerik— gabeko perpaus erlatiboen modukoak izango genituzke (mendeko perpausa dago, en morfemaz amaitzen dena, eta bere barnean bada isilik dagoen adberbio moduko aurrekari huts bat, ondoren datorren bezala edo legez adberbioarekin loturik doana) eta guztiak adberbio sintagma bat sortzen du, adberbio sintagma parekatzailea14 (analisi xeheagorako, ikus 32 Konparazio perpausak, § 32.4). Perpaus hauen
|
beste
ezaugarri bat hau da: perpaus bietan aditz bera denean, konparaziozkoa murriztua izan daitekeela:
|
|
|
40.4.2f Bigarren mailako predikazioa gauzatzen duten moduzko perpausek badute
|
beste
ezaugarri bat ere: predikazio horren ‘subjektua edo gaia’ —alegia, perpaus nagusiko subjektua edo objektu zuzena, dagokionean dagokiona— mendeko perpausaren barneko argumentu modura ulertzen dela —isilpean geratu ohi den arren—; elementu hori bi perpausetan agertzen dela.
|
|
|
Euskaraz ez dirudi holakorik baden. Bestetik, euskal ergatibitateak badu
|
beste
ezaugarri bat, alegia, perpaus intrantsitiboen subjektuak eta trantsitiboen objektuak marka bera dutela (ø). Horrek eraman ditu euskara aztertu duten zenbait hizkuntzalari (Müller 1888; Schuchardt 1893) pasibitatearen teoria garatzea.
|
|
|
19.5.1.3a PSa[+ mugatua,+ singularra, animatua] denean, artikulurik ez da agerian. Hau da leku/ denborazko PSetan aurkitzen dugun
|
beste
ezaugarri bat. Erreparatu honi:
|
|
|
32.1.2.3b Konparazioaren ardatza lehen terminoa bera denean, berriz, terminoak berak dira konparazio gai. Gorago aipatutako Liburu hori lodia bezain aspergarria da esaldian, aspergarria da lehen termino eta aldi berean konparazioaren ardatza, bezain morfemarekin doana eta konparazio gaia seinalatzen duena; kasu honetan, ‘aspergarritasun maila’
|
beste
ezaugarri baten mailarekin konparatzen da, erreferentziazko terminoak aipatzen duen ‘loditasun mailarekin’, hain zuzen ere: [liburuaren aspergarritasun maila> liburuaren loditasun maila].
|
|
|
28.6.2.2b Bada
|
beste
ezaugarri bat eta/ edo/ ala juntagailuetatik desberdina: badirudi baina k ez dituela normalean juntagai bi baino gehiago elkartzen.
|
|
|
Adjektiboek berez funtzio murriztaile bat izan dezakete zenbaitetan. Hori da adjektiboen
|
beste
ezaugarri bat. Konpara ditzagun ondoko bi perpaus hauek:
|
|
|
ganibet ona (irakasle izena irakatsi aditzarekin erlazionatua da, baina ganibet izenak ez du pareko aditzik). Adjektibo ez ebakitzaile hauek badute
|
beste
ezaugarri bat ere aipatzekoa dena: handi, txiki, zabal edo gizen adjektiboek propietate erlatiboak adierazten dituzte eta izen batez predikatzen dira, baina aldi berean eta perpaus berean adjektibo horren antonimoa ere predika daiteke izen horretaz, inolako kontraesanik sortu gabe:
|
|
|
Hau guztia
|
beste
ezaugarri batekin loturik dago. Euskarak sintagmen burua azkenean jartzen duela esaten dugu.
|
|
|
Mutikoari, bestela ohitua, ez zitzaion bururatu horrelakorik. Ez dirudi, bada, berezko muga formalik dagoenik, baina bai subjektuena izaten den rol semantiko hori betetzen dutenak direla aurrekari, nahiz morfosintaxiari dagokionez ez izan subjektu. tua (k) moldearekin osatutako tarteki hauetaz ari garela, bada nabarmendu beharreko
|
beste
ezaugarri bat ere: ezin dute denbora ondokotasunezko baliorik adierazi.
|