|
2000
|
|
|
Urkiza eta Baraiazarra euskaltzaleen adoreari eskertu behar diogu hori. Tartean,
|
beste
behin ere, Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntza.
|
|
|
Eskura izatera, orrialdetxo hauetan zehar esandakoa errepikatzeko ausardia hartuko nuke
|
beste
behin ere, hauxe gogorarazteko: hiru horiek, alegia, Euskal eta Biblioteka eta Nazionalak, erro errotik bete behar dute euren tituluaren esana, eta Euskal Herriari buruzko oro bertara bildu, edozein euskarri tartean dela eta, zeresanik ez, Euskal Herriaren naziotasun hori ahaztu gabe.
|
|
2002
|
|
|
Aldi neurgailuak behar omen eta erlojuak nahiko ez direlakoan, hona hemen,
|
beste
behin ere, urteak eskaini diguna gaingiroki azaltzeko prest.
|
|
|
Dena dela, lege horrek Gasteizko Legebiltzarrak eragina duen herrialdeetan soilik balio izango luke. Beste era batera esanda, Euskal Herriko Unibertsitatearen kudeaketa arautuko luke eta ikusteko geldituko litzateke,
|
beste
behin, hortik euskal unibertsitaterako biderik egiterik dagoen.
|
|
|
Poesia eta narratibaz gain, saiakera, artikulu bilduma, umeentzako egutegi literarioak, eta sailkatzeko zailak diren liburu generoanizdunak plazaratu dira. Poesia,
|
beste
behin, musikagintzan barneratu da, eta diskogintzak bere baliabideak utzi dizkio narratiba laburrari, liburu formatuan egin ordez, zenbait testu argitaratu baitira CDaren teknikari esker (ikus Putz eta Ostielaren saioak). Internet erabiliz, liburu konbentzionalak (sarearen bidez erosteko) eta testu originalak eskaintzen dizkigute argitale txeek (Susaren" amukoak" atalekoak esaterako), debalde eskaini gainera.
|
|
2003
|
|
|
Espainiako Poliziak indarra erabili zuen,
|
beste
behin, euskararen aldeko itxialdian parte hartzen ari ziren ikasle, irakasle eta langileen aurka. NUPeko gela batetik atera eta komisaldegira eramateko unean kolpe, irain eta mehatxu ugari erabili zen, gero lekukoek salatu zutenez.
|
|
|
Literaturgintzaren 2002ko uztaren inguruan Abenduan burutu zen durangoko azokak
|
beste
behin utzi zuen agerian 2002 urteak emandako uzta egiatanoparoa izan zela, baina oraingoan, ordea, ez da aurreko urtean bezainbesteko artikulu eta iritzi triunfalistarik plazaratu, ez 2001 urtearen amaieran plazaratu beste, behinik behin. Uzta ona izanik ere, balantzea apalagoa izan da.
|
|
2004
|
|
|
Arrapaladan etorri zaizkio hitzak, eta, luze jardun ondoren, bera esatari eta ni entzule, ausa rtu naiz, arnasa hartzeko une bitartean, zerbait azaltzera. Autuak Akarregi piztu du,
|
beste
behin ere, eta berehala izan dut zer idatzi eta nondik moldatu kronika laburhau.
|
|
|
Film luzeak nazioartera atera ere ez dira egiten. Eta begira dezagun gure zilbor hestera(
|
beste
behin). Gure film luzeek gure hiriburuetako zinema aretoetan eta gure ikuslegoaren interes ezagatik astebete irauten dute (irauten badute).
|
|
|
Ni, nire aldetik, nahiko nazkatuta nago beti gai honen inguruan aritzeaz. Baina kontua da batere kontsekuentea ez naizenez hemen natorkizuela
|
beste
behin euskal zinemaren inguruan txapa ematera.
|
|
|
Guk,
|
beste
behin, ezer ez izatetikBasqu ewoodizaterapasatu nahi dugu. Egun batetik bestera zinema industria bat osatu nahi dugu gurean:
|
|
|
Eta horixe da, zoritxarrez, neurri handi batean, Euskal Herriko telebistagintza lokalean gertatzen ari dena: euskara suspertzeko tresna baino gaztelania hedatzeko bidea bihurtzen ari baita, ahots berriak sustatzen baino komunikazioaren kontzentrazioa talde handien eskuetan areagotzen ari dena, eduki propioak eta gertukoak sortu eta hedatu baino estatu eta nazioarteko kateetako programak
|
beste
behin ere hedatzeko bidea. Zer testuingurutan gertatu da hau guztia?
|
|
2005
|
|
|
Baina sarritan, ilusioa eta gogoa irabazteko lehia bezala baizik ez dira planteatzen. Kapitalismo neoliberalaren garaiotan, asko eta asko bere negozioa zelan egin ari da pentsatzen, eta garai bateko burbuilak, puntu.com pelotazoak eta beste amesten ditu,
|
beste
behin. Eta nortasuna galdu eta abiatzen gara munduaren konkistan, Elkano baikinan.
|
|
|
Baladak ere badu lirikatik. Eta puntuan jotzen du Aristik
|
beste
behin.
|
|
2006
|
|
|
Etorkinen fenomenoari atxikitzen diogun" erronka" hitza dexente higatua dugun arren, ezinezkoa zaigu
|
beste
behin men egin gabe hastea gure ekarpena. Izan ere, euskalduntze prozesua baldin bada betidanik eskola publikoak hartu duen jomugarik handiena, sekulako lana eginez, azken urte hauetan, gure geletan kultur aniztasuna nabarmendu edo ikusgai egin den aro berri honetan, ikasle etorkinen hezkuntza benetako erronka bilakatu dela aitortu beharrean gaude.
|
|
2007
|
|
|
" Metaforak dituzu, mengela" erran diot nire buruari. Metaforak metafora, Hemen ontziratu zen Lafayette delakoaren narratzailearen arreba agertu da
|
beste
behin ere —bigarren marean ari naiz, adi! —.
|
|
|
Lehenago, baina, utz iezadazue Txomin Agirreren Kresala eta Garoa-ren ondora ekarri dudan Harri eta Herri liburua
|
beste
behin ere baliatzen. Hona, Gabriel Aresti parafraseatuz eta plagiatuz, entzun nahi didanari...
|
|
|
Ez dugu lortu. Lo geratu gara,
|
beste
behin. Izan ere, aurrera doan herria da gurea.
|
|
2008
|
|
|
Haatik, zer pentsatua ematen dute Joseba Azkarragaren berbek," terrorismoari zilegitasuna kentzeko plana" dela aipatu baitu. Hots, indarkeriaz mintzo, alde bakarrera begira jartzeko arriskuan ez ote garen,
|
beste
behin: aipatuko ote da plan horretan, konparazio baterako, duela gutxira arte arma laburren ekoizle nagusietakoa izan dela EAE?
|
|
|
Terra Sigillata nobelaren diskurtsoan gurutzatu eta elkarlotu egin dira lehen bi nobeletan jorraturiko hainbat gai, kezka eta motibo literario. Memoriaren zirrikituetan aztarrika ari zaigu narratzailea
|
beste
behin ere, baina, era berean, narrazioaren eta literaturaren inguruko hausnarketez josia dago nobelaren diskurtsoa, memoria kontatzerik baden ezbaian jarriz, identitatea kontatzerik baden ezbaian jarriz. Memoria eta identitatea, txanpon beraren aurkia eta ifrentzua.
|
|
|
Euskaldunok geure egitekoak eskuetan hartzen eta bideratzen ditugulako seinale da hori guztia, hori delarik, jakina, bilakaera horren alde ona. Alabaina, nire aburutik, alde txarrak ere badaude, eta horiek aspalditik kezkatzen edo nardatzen nautelarik, aipatu nahi ditut egun, Jakin en iritzi aniztasunaren babesa
|
beste
behin ere baliatuz.
|
|
|
Behatokiak kezka handiz argitaratu du 2007ko urteko txostena, bi elementu azpimarratuz: progresibotasun eza eta milaka urraketa izatea; eta gainera,
|
beste
behin agerian jartzen du administrazio guztiek urratzen dituztela hizkuntza eskubideak.
|
|
|
Akarregi, horiek entzun ondoren,
|
beste
behin ere etorri da lehengo puntura, alegia, teoria larregi eta praktika gutxi dagoela euskararen alorrean.
|
|
2009
|
|
|
Ereduen bidezko etika baten aurrean geundeke. Hemen arazo bat dago,
|
beste
behin: eredu hori etikoki jarraitu beharrekoa ote den arazo etiko bat da.
|
|
|
BEC ezin beteago batean, goizean hasi eta iluntzera arte euskarazko atmosfera berezi bat bizi izan zelako. Urrian hasitako txapelketak, plazaz plaza, astez aste lortu duenaren irudia izan da
|
beste
behin Barakaldokoa. Faktore asko eta interesgarriak daude kultur adierazpen moderno bezain aspaldiko den bertsogintzan.
|
|
|
Dagoela. Datorren urtean, agian,
|
beste
behin ere deituko dut, eta bion artean azalduko dugu izan behar ez zena eta izan zena, hain zuzen ere, epaiketa horren kronika latza.j
|
|
2011
|
|
|
Atxaga telebistan ikusten ari naiz. Ez dira egun gutxi Fernando Aranburu idazleak salatu duela,
|
beste
behin, euskal idazleak ez direla askeak, diru laguntzen menpe bizi direla. 300 ale inguru saltzen dituztela.
|
|
|
Zurrunbiloa eragin zuen aipatu erabakiak eta,
|
beste
behin, eztabaida desitxuratzeko saioak egin ziren: mediku ona ala mediku euskalduna, herritar guztiek lan deialdietan parte hartzeko eskubidea...
|
|
|
Egia da, bai, gure hizkuntzak aurrera egin duela azken hamarkadetan; baina egia ere bada gure hizkuntzaren normalizazio osoa galgatzen duten Estatuek bere horretan jarraitu dutela. Are gehiago, azken urteotan hizkuntza Estatu gai bihurtu dute
|
beste
behin. Espainiako Estatuko beste hizkuntza komunitate gutxiagotuek hainbatetan salatu dute Estatuak gero eta estuago jokatzen duela haien hizkuntza politika modu burujabean garatu nahi izan dutenean.
|
|
|
Hala ere, itxaropenerako uneak dira. Euskal Herriko historia
|
beste
behin ere herri eta adierazpenez betetzen ari den honetan, toponimiak eta bakegintzak bat egiten dute. Altsasu, Amaiur, Brusela, Gernika, Donostiako Aiete, Loiola...
|
|
2012
|
|
|
Sudurra eta masailezurra apurtu zituen baina ez zen hil. Gutunak zabaltzekoa hartu zuen orduan, eta lepoan behin eta berriz eta
|
beste
behin sartu zuen. Ez zion heriotzarik eragin.
|
|
|
2012a,
|
beste
behin, hauteskunde urtea izan da Euskal Herrian. Ekainaren 10ean eta 17an Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeak izan ziren; urriaren 21ean, aldiz, Euskal Autonomia Erkidegoko Legebiltzarrerakoak.
|
|
|
Jarrera horren aztertzen denbora soberarik ez dut galduko, alferretan baita. Haatik,
|
beste
behin azpimarratu nahiko nuke Ipar Euskal Herriko euskalgintzaren mundu hori, argi eta argi, bi zatitan egotea gero eta nabariago agertzen dela: hots, alde batetik, euskararen arduradun instituzionalak, eta, bestaldetik, euskararen akuilatzeko eta sustatzeko egituretan dihardutenak.
|
|
2013
|
|
|
Hala, nire ikuspegitik, Prinzek
|
beste
behin arrazoi onak ematen ditu morala sortzetikoa delako ustea ahultzeko. Baina, zein da haren ondorioa?
|
|
|
Horretaz gainera, erakusten digu zer nolako aniztasun morala izan den historian zehar. Bat egiten dut berarekin,
|
beste
behin. Nire ustez ezin ukatuzkoa da aniztasun morala.
|
|
|
Batzuek, boterea erabiliz, erabakitzen dute gure herriari nola deitu behar diogun jasotzen genuen euskararen normalizazio prozesua burutzeko baldintza nahikorik ez genuela berresteko. Eta, 2012 urtearen hondarrean, Espainiako Gobernuak,
|
beste
behin, Damoklesen ezpata bere eskuetan dagoela erakutsi nahi izan zuen, eta Hezkuntza Kalitatea Hobetzeko Lege Organikoaren (LOMCE) lehen zirriborroa aurkeztu zuen.
|
|
2015
|
|
|
Eta
|
beste
behin atxiloketa batek eten zuen proiektua, lehenago ere gertatu zen bezala.
|
|
|
Goiburu hori du Rockomikiak erakusketan Black Is Beltza komikiari eskaintzen zaion panelak. Urte luzez, komikia bigarren mailako artetzat jo da, eta Fermin Muguruzak,
|
beste
behin ere, jakin du une egokian agertzen. Komikiari zentralitatea eman dio, eta, horrez gain, euskal kultura garaikidea Bilboko zentrora eraman du, Alondegira, hain zuzen.
|
|
2017
|
|
|
Filmaren komikotasuna umore erregionalistan ardazten da: hiriburuko ‘normaltasunaren’ eta euskal kultura ‘exotikoaren’ arteko talka baliatuz horretarako, zeina, bertako bizimodua nolakoa den erakustetik urruti, klixe eta estereotipo hiperbolizatuen bidez irudikatzen den
|
beste
behin.
|
|
|
La bruja y don Cristobal funtzioan bururatu zitzaien karteltxo batean idaztea" Gora Alka ETA", eta egun berean kartzelan amaitu zuten, etxetik pasatu gabe. Delitua zen,
|
beste
behin, terrorismoa goratzea.
|
|
2018
|
|
|
Pertsonala, ezinbestean, ez dudalako euskaraz egin den guztia ikusi, besteak beste, asteburuetan antzokietan lan egiten dugunok garelako sarri antzokietara besteen lanak ikustera joateko zailtasun gehien daukagunak. Hala ere,
|
beste
behin ere, ikusgarria iruditu zait aurtengo euskarazko teatroaren emaitza. Soilik estreinaldiei begiratuta, emaitza askotarikoa da oso.
|
|
2020
|
|
|
Berri Txarrak en publikoa gentrifikatu egin dela irakurri nuen
|
beste
behin. Arrazoia?
|
|
|
Eta sailkaturiko eremu bakoitzean ikuspegi ebolutiboa aplikatzen dugu, bost urteko erreferentzia bederen eduki dezagun. Konbentziturik baikaude,
|
beste
behin esanda, datuak gutxi edo deus ez adierazten duela bakarturik, adierazle gehiago ez baditu ondoan. Gure kasuan, eboluzioaren harian kokatzen dugu datu soila.
|
|
|
Hasia da eliteen ahalegina,
|
beste
behin, baliabide publikoak esku pribatuetara masiboki mugiarazteko, gehiengo sozialak gehiago prekarizatuz. Erdi epeak (prospektibak), ordea, askoz panorama kezkagarriagoa dakarkigu.
|
|
2021
|
|
|
Eta nago, lehen Laboa medium hark bideratu zituen hitzen aurreko eztanda hura, oihu salbai eta murmurio haiek, entzun ditugula
|
beste
behin, nola edo hala itotzen gaituen kristalezko edo altzairuzko burbuila hori barrualdetik edo kanpotik leher dadin.
|
|
|
" Kantuok egin ditut, baina ez dakit norentzat", kantatzen du diskoko lehenengo abestian, Phil Spectorren soinu horma gogora ekartzen duen leloan. 2018an argitara eman zuen Mugiro bila lanean bezala, Paco Loco ekoizlearen estudiora jo du oraingoan ere, eta
|
beste
behin asmatu du nire iritziz, pop kantuok kolore anitzez eta testura ugariz aberastuta agertzen baitzaizkigu.
|
|
|
Politikaren plazan ez da hizkuntza ardatzean jartzen, ez aurrekontutan, ez eskaeratan; herriko plazari bizkarra emanda
|
beste
behin, Pantailak Euskaraz eragilearen manifestuari entzungor. Exijitzen hasi dugu euskara lehenesten duen ingurune digital eleanitz bat.
|
|
2022
|
|
|
Beauvoirren lan gorenetariko bat da obra hori; Bigarren sexua rekin bezala, bide urratzaile lana egin zuen,
|
beste
behin ere, gai hori gizartean" tabu, lotsagarri eta ezkutagarri zen" garai batean horren inguruko isiltasuna hautsi, gaia agerrarazi eta bere zabaleroan eta sakontasunean landu eta aztertuz. " Hara zergatik idatzi dudan liburu hau:
|
|
|
Ikuspegi intersekzional batetik azterturik, esternalizaturiko eta pribatizaturiko sektore berri horrek birsortu ez ezik indartu ere egin ditu, ehunduta, unibertsitateetan lehenagotik zetozen desberdintze joerak; sexu genero sistema (emakumea/ gizona), irakaskuntza/ ikerkuntza, gizartea/ merkatua, babes politikoa/ babesik eza, ezagutza legitimoak (merkatuarentzat errentagarriak)/ baliogutxitutako diziplinak, tokikotasuna/ nazioartekotzea eta antzeko kategoriak atzeman daitezke bazterkeria irizpide diren horien artean. Horiek horrela, datuek erakusten dute, 6 lehenik, Hego Euskal Herriko ikerkuntza ildo nagusietan diharduten bikaintasunezko eliteak segmentazio eredu patriarkalaren arabera antolaturik daudela, eta emakumeak goi mailako produkzio zientifikotik eta produkzio horren erabakimenetik at geratu direla,
|
beste
behin ere. Bigarrenik, ikerkuntzan produkzio modu intentsiboan aritzen direla taldeok.
|
|
|
Bizitzaren errealitatea areagotzeko erabiltzen du, besteak beste, gizakiak artea. Baina, behin hori esanda, Fischerrek
|
beste
behin sartzen dio galdera forman ziria irakurleari:
|
|
|
Maialen txapelketan zehar ez entzuteagatik izan daiteke hori, eta, aipatu dugun diziplinaren osasunari begira, seinale ona da, akaso, izen bat baino gehiago egotea punta puntan. Ordea, Maialenen final bezperako elkarrizketak irakurri eta finaleko lehen ofizioa entzun ostean, bere berea duen ebidentzia eta argitasunaz ohartu nintzen
|
beste
behin. " Klaro, onena da".
|
|
|
Adin tarte eta esperientzia ezberdinetako antzerkizaleak bageunden ere,
|
beste
behin esparru askotan entzun eta bizi diren kezka berak azaleratu ziren. Lanbidearen ziurgabetasuna, autonomo izatearen madarikazioa edo ibilbidean bakarrik sentitzearen sentsazioa.
|
|
2023
|
|
|
Une fois de bertsolari, une autre fois de pelotari... une semaine entiere?" (Maite, zer erran behar duzu astero oren batez euskaraz? Behin bertsolaritzaz,
|
beste
behin pilotariez...) [irriz].
|
|
|
Txillardegik jada aipatzen zuen, berak garatutako eredu matematikoa oinarri hartuta, egungo euskararen ezagutza datuen arabera, euskararen erabilera estatistikoki espero zitekeenaren gainetik kokatzen zela. Bada, ordutik, ezagutza datuetan sendo eta erabilera datuetan ahul gabiltzala diotenei aurre eginez, Iurrebasok ere,
|
beste
behin, errealitatearen irakurketa zorrotza hortik aldentzen dela erakusten digu, egun ditugun ezagutza mailekin, hizkuntza gaitasun erlatiboekin, jasotzen ditugun erabilera datuak baikortzat jo genituzkeela mahaigaineratuz. Eta, beraz, ezagutza edo gaitasun datuak hobetu ezean, ezin espero dezakegu erabilera datuak askorik hobetzea.
|
|
|
Hedabideetan, hezkuntzan edo arnasguneetan aski frogatuta geratu da euskarak espazio hegemonikoak behar dituela bizirauteko, nagusiki euskaraz funtzionatuko duten lurralde edo komunikazio esparruak. Erdarek plataforman beteko duten lekua argi mugatu ezean, formula baldin bada guztia ele bitan eskaintzea, arrisku handia dugu euskara bazter bazterrekoa izateko
|
beste
behin. Egunkari elebidunen edo EITBren bilakaerak zerbait irakatsi liguke elebitasunaren arriskuez.
|
|
|
Aurtengo ‘onenak’ bila ditzakezu The Last of Us, One Piece, Beefedo harribitxi ezkutuen klubeko kuxina besarkatu We Are Lady Parts, The Architect, Selftape. Hollywoodeko gidoilarien grebak izan du eraginik katalogoan, euskal gidoilarien existentzia bera apenas da igarri
|
beste
behin.
|