|
2023
|
|
|
Bigarrenari dagokionez (hau da, erakunde publiko bat beste erakunde publiko batek ezarritako tributuen menpe egoteari dagokionez), arazo nagusia zen Estatua
|
beste
administrazio publikoetako tributuen menpe egon zitekeen ala ez argitzea. Dakigunez, tributuaren oinarria Estatuak duen subiranotasunean datza, eta ez dirudi Estatuak bere menpeko Administrazio baten tributuak ordaindu behar dituenik.
|
|
|
Datuak lagatzeko arrazoiak arauak zerrendatzen ditu banan banan Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 92 eta 92.bis artikuluetan eta Bizkaiko 94 eta 94.bis artikuluetan (eta TLOren 95 artikuluan): jurisdikzio organoei eta Fiskaltzari laguntzea delitu publikoak ikertzen, adingabekoen eta ezgaitutakoen eskubideak eta interesak babesten, eta ebazpen irmoak betearazten;
|
beste
Administrazio batzuei laguntzea; Gizarte Segurantzaren eta Laneko Ikuskaritzari laguntzea, zorrak kobratzen, horren prestazioak bidegabe lortzea eragozten edota autonomoen eta bere konturako pertsonen kotizazioak erregularizatzen; parlamentuetako ikerketa batzordeei laguntzea; Aktiboak Berreskuratu eta Kudeatzeko Bulegoari laguntzea; Kontuen Auzitegiari laguntzea; edota kapitalak zuritzearen aurk...
|
|
|
Epeak zenbatzean ez dira aintzat hartuko jarduketen geldiarazpena justifikatzen duten kasuak, besteak beste, agiriak eskatu zaizkionean
|
beste
Administrazio bati (epea sei hilabeteetan zehar gelditzen da) ala beste Estatu bateko Administrazioari55 (epea hamabi hilabeteetan zehar gelditzen da); ezta zergadunari egotz dakizkiokeen atzerapenak ere, esaterako, eskatu zaion agiriak ekartzeko atzeratzen bada, edota zitazioen egunak aldatzea eskatzen badu.
|
|
|
Ikuskaritzak informazioa lortzeko jarduketak burutu ditzake prozedura lokabe batean, egiaztapeneta ikerketa prozedura baten barruan eta egiaztapen murriztuko prozedura baten barruan (edo egiaztapen mugatuko prozedura baten barruan, Bizkaian), baita
|
beste
administrazio organoek edo organo judizialek eskatuta ere. Edozein kasutan, TFAOen 162 artikuluak ezarri duenez, Administrazioak informazioa lortzeko jarduketak egin behar baditu eta horretarako bere bulegoetatik kanpo jardun behar badu, jarduketa horiek Ikuskaritzak burutu ditu.
|
|
|
AFAOren 109 artikuluaren arabera," Foru Diruzaintzaren eginkizunak ondokoak dira: ...zein aurrekontukoak ez diren eragiketek eragindakoak, zentralizatzea, eta, xedapenen batek hala ezartzen duenean, beste finantza fluxu batzuetan bitartekari aritzea; c) Foru Ogasunaren titulartasuneko finantza aktibo eta pasiboak kudeatzea, Foru Aldundiaren edo beraren foru organismo autonomoen ondarean sartuta daudenean izan ezik; d) Foru Aldundiaren, beraren organismo autonomo edo, hala denean,
|
beste
administrazio batzuen edo pertsona juridiko edo fisikoen alde ematen diren bermeak zaindu, ordainarazi eta, oro har, kudeatzea, erregelamendu bidez ezartzen denaren arabera; e) finantza baliabideak aldien arabera banatzea, Foru Ogasunaren betebeharrak efizientziaz asetzeko; f) Foru Aldundiak ematen dituen abalak kudeatzea; g) goian aipatu direnetatik eratortzen diren edo haiei loturik dauden best... Hortaz, Diruzaintza Ogasun publikoaren kutxazaina da eta kreditu erakundeetan irekitako kontuen bidez jardungo du.
|
|
|
Arabako eta Gipuzkoako TFAOek (61.9 artikulua) eta Bizkaiko TFAOk (165.8 artikuluak) zorra eteteko hirugarren kasua ere arautzen dute. Zor osoaren ordainketa edo horren zati batena eten egingo da hamabi hilabeteetan zehar, bermerik eskaini gabe, tributu zorra
|
beste
Administrazio bati bidegabe ordaindu zaionean.
|
|
|
Halakoetan, Ekonomia Itunaren 12 artikuluak ezarri duenez, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga likidatzean, lurralde batean zein bestean egin diren konturako ordainketek balioko dute. Baina horrek ez du esan nahi, ordainketa horiek behar ez den Administrazioari eginda ere,
|
beste
Administrazio eskudunak berari dagokion kopurua jasotzeari uko egin behar dionik; alderantziz, azken horrek kopurua emateko eskatu ahal izango dio atxikitzaileari. Beste lurralde batean txarto ordaindu diren atxikipenak eta konturako sarrerak baliozkoak badira ere, atxikitzailea ez da bere erantzukizunetik askatuko.
|
|
|
Lotura puntuen arabera, Sozietateen gaineko Zergan baliteke zerga ordainarazteko Tributu administrazioa bat izatea eta arauketa aplikagarria
|
beste
Administrazio batena izatea.
|
|
|
(b) Laguntza teknikoa (enpresei eta langileei, Gizarte Segurantzako erakundeei,
|
beste
administrazio publiko batzuei edo auzitegiei informazioa emateko).
|
|
|
Aipatutako zaintza sistema guztiak eskuan harturik, argi dago toki erakundeetako organoen gaineko zaintza guztiz bateraezina dela EKk aldarrikatutako toki autonomiaren printzipioarekin. Ez bakarrik toki autonomiarekin ezta demokrazian oinarritutako sistemarekin ere, toki erakundeetako organoek euren lurralde eremuko biztanleen ordezkaritza politikoa dutelako eta ordezkaritza demokratikoa ezin dezakeelako zaintzaeta kontrol tekniken bitartez
|
beste
administrazio batek ezabatu. Beraz, toki autonomiaren printzipioa eta demokraziaren printzipioak eskuan harturik, argi dago ezin dela kontrolatu organoen izendapena.
|
|
|
Lehenengo eta behin, toki administrazioak
|
beste
Administrazioekin dituen harremanen sistema ezarri aurretik, kontuan izan behar dugu Administrazioen arteko harremanak ez direla bakarrik toki administrazioarenak. Administrazio guztiak euren artean harremanetan egon behar dira.
|
|
|
Administrazio guztiak euren artean harremanetan egon behar dira. Egia da, toki erakundeek
|
beste
Administrazio batzuekin dituzten harremanak TAOLk jasotzen dituela. Baina ez dezagun ikuspegia galdu, toki erakundeak Administrazioak dira eta, Administrazio publikoa diren aldetik, EKren 149.1.18 eta 103 artikuluaren mende daude.
|
|
|
Aldiz, Konstituzioak bermatutako autonomiak eragina izango luke kasuan kasuko interesen kudeaketari dagokion erabakia egokitasun kontrolaren xede denean, erabakia
|
beste
administrazio batek hartuko balu. Hori, noski, Konstituzioan bertan oinarritu daitekeen salbuespenik ezean, aurrerago egiaztatuko den bezala".
|
|
|
Baina, TAOLak tranpa egiten du eta tranpa horretan jausi gara. TAOLaren 10 artikuluak adierazten duenari jarraituz, Toki Administrazioek eta
|
beste
Administrazio Publikoek euren arteko harremanetan honako betebehar hauek izango dituzte: elkarri informazioa eman, elkarlana, koordinazioa eta bakoitzaren eskumenei errespetua.
|
|
|
Esangura horretan, artikuluaren bigarren parrafoak jarraitzen du: eskumenen arteko koordinazioa eman behar da eskumen horien egikaritzan ematen diren jarduerek eta zerbitzuek erakundearen interes propioa gainditzen dutenean,
|
beste
administrazio batzuen eskumenak baldintzatzen dituztenean edo beste Administrazioen eskumenekin osagarriak edo elkartzeko modukoak direnean. Artikuluaren 3 parrafoa TAAJLak 2013an sartu zuen eta koordinazioak aurrekontu egonkortasuna eta finantza jasangarritasuna bermatzeko xedea izango duela esaten da.
|
|
|
Esangura horretan, artikuluaren bigarren parrafoak jarraitzen du: eskumenen arteko koordinazioa eman behar da eskumen horien egikaritzan ematen diren jarduerek eta zerbitzuek erakundearen interes propioa gainditzen dutenean, beste administrazio batzuen eskumenak baldintzatzen dituztenean edo
|
beste
Administrazioen eskumenekin osagarriak edo elkartzeko modukoak direnean. Artikuluaren 3 parrafoa TAAJLak 2013an sartu zuen eta koordinazioak aurrekontu egonkortasuna eta finantza jasangarritasuna bermatzeko xedea izango duela esaten da.
|
|
|
Adierazgarriak dira TARRES VIVESk honen inguruan esandakoak: " Horrela, toki erakundeek
|
beste
Administrazioek legez, eskatzen ez dituzten kargak jasaten dituzte. Orduan sortu zen toki administrazioaren eta lurralde eremu handiagoko Administrazioen arteko harremanen esparrua zehatz mehatz definitzeko beharra".
|
|
|
" EKan toki autonomia aitortzeak ez die udalei erabateko boterea ematen, mugatutako boterea baizik. Udal autonomia
|
beste
Administrazio batzuekin batera bizi da, Itun Nagusiak ezartzen dituen printzipioen mende eta, ondorioz, toki autonomiari mugak ezartzea ez da udala menderatzeko baizik eta jarduteko marko zehatza ezartzeko udalak berezko eskumenak egikaritzen dituenean" 137.
|
|
|
• Administrazio publikoek
|
beste
Administrazio publiko batek bere eskumenak egikaritzean horretarako duen legitimazioa errespetatu dute. Hau da, administrazio publikoek bere eskumenak egikaritzeko legitimaturik daude eta, legitimazio horrek beste Administrazio publikoen errespetua merezi duenez, horiek errespetatzeko betebeharra ezartzen du legeak.
|
|
|
• Administrazio publikoek beste Administrazio publiko batek bere eskumenak egikaritzean horretarako duen legitimazioa errespetatu dute. Hau da, administrazio publikoek bere eskumenak egikaritzeko legitimaturik daude eta, legitimazio horrek
|
beste
Administrazio publikoen errespetua merezi duenez, horiek errespetatzeko betebeharra ezartzen du legeak.
|
|
|
• Bakoitzak berezkoak dituen eskumenak egikaritzean orokorrean jokoan dauden interes guztiak ponderatu dira eta bereziki
|
beste
Administrazio batzuen eskuetan geratzen direnak.
|
|
|
• Administrazioen berezko eskumenak behar bezala egikaritzeko beharrezkoa duten informazioa errazteko beharra izango dute
|
beste
Administrazio publiko guztiek.
|
|
|
Toki Administrazioek
|
beste
Administrazio publikoekin dituzten harremanen esparruaren arauketa izan zen administrazio harremanen lehenengoa. EKko sistema egituratzean toki erakundeen gaineko fiskalizazioeta zaintza harremanak aldatu behar ziren eta horregatik, eta toki autonomiaren ezarpena bermatzeko lehenengoak izan ziren.
|
|
|
• Eskumen propioen egikaritzan gauzatzen den jarduerari buruzko informazioa
|
beste
Administrazio publikoei ematea.
|
|
|
Grifo Benedictori jarraituta245, toki erakundeen eta horien eta
|
beste
Administrazio publikoen arteko harremanak honako hauetan sailkatu daitezke:
|
|
|
Doktrinak honi borondatezko kooperazioa deitu izan dio, besteak beste, izaera orokorra duelako. Artikuluaren arabera, toki administrazioen eta
|
beste
Administrazio publikoen arteko kooperazio ekonomikoa, teknikoa eta funtzionala edota administratiboa borondatezkoa izango da eta zerbitzu edota interes amankomunen ingurukoa izan behar da. Kooperazio hori aurrera eramateko legeek beharrezko forma zehaztea jaso dute.
|
|
|
Lehen adierazi dugun bezala, koordinazio harremanetan, boluntarioak diren kooperazio harremanetan ez bezala, Estatuak edo autonomia erkidegoek toki erakundeei euren eskumenak egikaritzeko marko normatiboa zehaztuko diete, hau da, koordinazio harremanak bakarrik egoera jakin batzuetan emango dira, eta beti ere betekizun jakin batzuen mende. Azken finean, koordinazioaren bitartez toki erakundeek beraien jarduera edo jokabidea
|
beste
Administrazio publiko batek definitutakoari egokituko diote250.
|
|
|
Hori horrela bikoiztasunak sahiezteko helburuarekin, toki erakundeek ezin izango dute eskumenik edo zerbitzurik garatu, eskumen edo zerbitzu horiek beren beregi antolamendu juridikoak beste lurralde administrazio bateri aitortzen badizkio. Baina legeak bikoiztasuna definitu eta bikoiztasunak sahiezteko helburua izanik, bikoiztasuna ematen ez den kasua ere aipatu egiten du eta ez dago bikoiztasunik zerbitzu edo eskumena ematen denean
|
beste
Administrazio baten berariazko finantzazioaren bitartez edo beste Administrazio horiek garatutako programak jarraitzen direnean. Beraz, bikoiztasunaren kontzeptua ondo definituta dago eta ez da TAOLean 27/ 2013 Legeak sartutako kontzeptu murriztailea.
|
|
|
Hori horrela bikoiztasunak sahiezteko helburuarekin, toki erakundeek ezin izango dute eskumenik edo zerbitzurik garatu, eskumen edo zerbitzu horiek beren beregi antolamendu juridikoak beste lurralde administrazio bateri aitortzen badizkio. Baina legeak bikoiztasuna definitu eta bikoiztasunak sahiezteko helburua izanik, bikoiztasuna ematen ez den kasua ere aipatu egiten du eta ez dago bikoiztasunik zerbitzu edo eskumena ematen denean beste Administrazio baten berariazko finantzazioaren bitartez edo
|
beste
Administrazio horiek garatutako programak jarraitzen direnean. Beraz, bikoiztasunaren kontzeptua ondo definituta dago eta ez da TAOLean 27/ 2013 Legeak sartutako kontzeptu murriztailea.
|
|
|
Labur bilduz, TAOLren 59 artikuluak zehazten du koordinazioaren nondik norakoa. Toki administrazioek beraien artean eta, bereziki,
|
beste
Administrazio publikoekin koordinatzeko betebeharra izango dute honako kasu hauetan:
|
|
|
Organo horrek ahalmenak edukiko ditu kontrolpean jarritako jarduera eta ekintza horiek zuzentzeko eta aurretiaz zehaztutako eredu edo arauari egokitzeko. Antzeko moduan, Covilla Martinez jaunak adierazten duenez, kontrola da Administrazio publiko batek
|
beste
Administrazio publiko bat gauzatutako jardueraren gainean egiten duen balorazioa. Definizio honetan, nire ustez, kontrolak berez dakarren zuzenketa ez da aipatu, baina adierazgarria da ere kontrolaren subjektua eta objektua behar bezala adierazten dituelako.
|
|
|
Ogasun Ministerioari dagokio AEFJLOren 2 artikuluan jasotzen diren subjektu guztien inguruko informazioa ematea, eta ondorioz jasotzea ere bai. Beraz,
|
beste
Administrazio publikoentzako betebeharra ezartzen da: Ogasun Ministerioari informazioa emateko betebeharra.
|
|
|
Autonomia erkidegoei gauza berdina esaten zaie toki erakundeekiko. g) Erakundeen arteko leialtasun printzipioa (9 art.) Aurrekontuen esparruan Administrazioen arteko lankidetzak harmonizatu eta errazten duen printzipioa da. Horretarako, Administrazio publiko bakoitzak honako hau egin du: Administrazio publiko bakoitzak bere jarduerak AEFJLOren esparruan
|
beste
Administraziotan sorraraz ditzakeen eraginak baloratuko ditu. Administrazio publiko bakoitzak esleituta dituen eskumenen erabilera legitimoa errespetatzea. Bere eskumenak baliatzean, interes publiko guztiak haztatzea, eta, zehazki, beste Administrazio publiko batzuek kudeatu behar dituztenak. Gainerako Administrazio publikoei berezkoak dituzten eskumenekoak diren jarduerak gauzatzean informazioa ...
|
|
|
Autonomia erkidegoei gauza berdina esaten zaie toki erakundeekiko. g) Erakundeen arteko leialtasun printzipioa (9 art.) Aurrekontuen esparruan Administrazioen arteko lankidetzak harmonizatu eta errazten duen printzipioa da. Horretarako, Administrazio publiko bakoitzak honako hau egin du: Administrazio publiko bakoitzak bere jarduerak AEFJLOren esparruan beste Administraziotan sorraraz ditzakeen eraginak baloratuko ditu. Administrazio publiko bakoitzak esleituta dituen eskumenen erabilera legitimoa errespetatzea. Bere eskumenak baliatzean, interes publiko guztiak haztatzea, eta, zehazki,
|
beste
Administrazio publiko batzuek kudeatu behar dituztenak. Gainerako Administrazio publikoei berezkoak dituzten eskumenekoak diren jarduerak gauzatzean informazioa ematea, eta, bereziki, AEFJLOren esparruan informazioa emateko eta gardenak izateko betebeharrak betetzetik eratorritakoa. Norberaren esparruan, gainerako Administrazio publikoek beraien eskumenak eraginkortasunez gauzatzeko eska ditzaket...
|
|
|
Zein gastu hartuko da kontuan eta nola ezartzen da muga hori? AEFJLOren 12.1 artikuluak ezarri duenez, toki erakundeentzat gastu konputagarritzat joko dira Nazio eta Eskualde Kontuen Europako Sistemaren arabera definitutako gastu ez finantzarioak, zorraren interesak eta EBtik edo
|
beste
Administrazio publiko batzuetatik datozen funts finalistekin finantzatutako gastuaren zatia izan ezik. Gastu konputagarri horiek ezin izango dute gainditu Espainiako ekonomiaren epe ertaineko Barne Produktu Gordinaren hazkundearen erreferentzia tasa.
|
|
|
3 Toki erakundeek bigarren pausuan lortutako gastu ez finantzarioei gastu arauak berezkoak dituen doikuntzak egin dizkiote eta gastu horiei aurrekontu finkapenaren doikuntzak (toki erakundeen mendeko erakundeak ere kontuan sartu behar dira) eta EBtik edota
|
beste
Administrazio Publikoetatik datozen izaera finalista duten finantzatutako gastuak kenduko dira. Modu horretara, gastu konputagarria kalkulatu dugu eta hori doitzeko diru bilketan egondako jarraikako gehikuntzak edo murriztapenak aplikatuko dira.
|
|
|
Ez da lege gaikuntza espezifikorik behar, baina honako kasu hauetan bakarrik da posible: 1) udal ogasunaren finantza jasangarritasunerako arriskurik ez dagoenean; 2) zerbitzu bera
|
beste
Administrazio batekin batera gauzatzen ez denean; 3) gaiaren arabera eskumena duen Administrazioaren aurretiazko txosten loteslea dagoenean (bikoiztasunik ez dagoela adierazten duena); eta finantza zaintza esleituta duen Administrazioaren txostena dagoenean (eskumen berrien finantza jasangarritasunari buruzkoa)" 514.
|
|
|
Informazio guztia eskuragarri jartzea administrazio publiko eta Ogasun Ministerioari dagokio eta eskuragarri jarriko dute informazioa Estatuak eta Europar Batasunak zehazten duen maiztasunarekin. Modu honetan, betebehar hori ganoraz gauzatu ahal izateko,
|
beste
Administrazio publiko guztiek (AEFJLOren 2 artikuluko erakunde publikoek) honako betebeharra edukiko dute: Administrazio publiko eta Ogasun Ministerioak eskuragarri jarri behar duen informazio hura ematea.
|
|
|
Administrazio publiko eta Ogasun Ministerioak eskuragarri jarri behar duen informazio hura ematea. Estatuari dagokion betebeharra behar bezala gauzatu ahal izateko,
|
beste
Administrazio guztien gainean beste betebeharra sortzen da: informazioa Estatuak zehaztutako epean ematea.
|
|
|
Esan bezala, horiek izango dira berezkoak ez diren eta eskuordeturik ez dauden eskumenak. Hauek honako baldintza hauetan egikaritu ahal izango dira: Toki ogasunaren finantza jasangarritasuna ez denean arriskuan jartzen Aurrekontu egonkortasunerako eta finantza jasangarritasunerako arauketak ezartzen dituzten baldintzak eta betekizunak betetzen direnean Eskumenetik eratorritako zerbitzu publikoa ez duenean
|
beste
Administrazio publiko batek ematen, hau da, zerbitzuen bikoiztasunik ez egotea
|
|
|
Toki erakundeek ez dituzte beren gain hartu behar legeak esleitzen ez dizkien eskumenak eta finantzaketa egokia ez duten eskumenak. Beraz, udal ogasun osoaren finantza jasangarritasuna arriskuan jartzen ez denean eta zerbitzu publiko bera
|
beste
Administrazio publiko batekin aldi berean gauzatzen ez denean bakarrik erabili ahal izango dituzte berezkoak ez diren edo eskuordetzaz esleitutakoak ez diren eskumenak. Era berean, aurrekontu egonkortasunak zuzenean lotzen du Administrazioen arteko hitzarmenak egitea eta administrazio bikoiztasunak ezabatzea" 541.
|
|
|
Lehenengo eta behin eta TAOLren 7.4 artikuluari jarraituz, toki erakundeek eskumen propioak eta eskuordetzaz esleitutakoak ez diren beste eskumen batzuk erabili ahal izango dituzte, baldin eta udal ogasun osoaren finantza jasangarritasuna arriskuan jartzen ez bada, aurrekontu egonkortasunari eta finantza jasangarritasunari buruzko legeriaren eskakizunen arabera, eta zerbitzu publiko bera
|
beste
Administrazio publiko batekin aldi berean gauzatzen ez bada. Ondorio horietarako, beharrezkoak eta lotesleak izango dira gaiaren arabera eskumena duen Administrazioaren aurretiazko txostenak, bikoiztasunik ez dagoela adierazten dutenak, eta eskumen berrien finantza jasangarritasunari buruzko finantza zaintza esleituta duen Administrazioarenak.
|
|
|
TAOL 26.2 probintziak planifikatzen dituen kudeaketa formulak abian jartzea, hain zuzen ere, udal autonomiaren mende dago. Irizpide erabakigarria ez da ekonomikoa, ezta
|
beste
Administrazio publiko batzuen erabakia ere; udalaren borondatea bera da. Udalerriak adostasuna edo desadostasuna eman diezaioke bere zerbitzuak kudeatzeko modua baldintzatuko duen plan bati.
|
|
|
De Diego GoMEZek gaiaren inguruan, udal plantaren inguruko ikerketa beharrezkotzat jotzen du: " Espainia ez da hirien herrialdea, hirien eta herrien herrialdea baizik; izan ere, udalerrien %95 ez da 20.000 biztanlera iristen, %60k 1.000 biztanle baino gutxiago dituzte, %47k 500 baino gutxiago eta %14 ez dira 100era ere iristen, eta ia guztietan udalak eskaintzen ez dituen zerbitzuak ez ditu
|
beste
Administrazio publikorik ematen. Hemen ez dago bikoiztasunik, baina bai prekarioan dauden zerbitzuak edo horien falta, gure toki administrazioaren arazoa bere oinplano mapa delako.
|
|
|
Administrazio zuzenbidean, zaintzaren kontzeptua Administrazioak esku hartzeko teknika bat da, eta, horren arabera, erakunde babesleak diziplina unitario jakin baten mende jartzen ditu
|
beste
administrazio erakunde batzuk, maila apalagokoak baina hierarkian haren mendekoak ez direnak, eta, legez aurreikusitako moduan, administrazio ahal jakin batzuk baliatzen ditu zaintzapeko erakundearen antolamenduari, egintzei edo jarduerari buruz (legezkotasun edo aukera kontrolak, ebazpenen, baimenen, eta abarren bidez egiten direnak). Gaiaren inguruan aurretik luze hitz egin dugu, baina kapitulu honetan EAEko toki erakundeen gaineko finantza zaintzaren inguruna hitz egingo dut.
|
|
|
Diru sarreren inguruan egoki ikusten da diru sarreren inguruko sailkapena egitea: Alde batetik, toki erakundeek propioak dituzten baliabide edo diru sarreren iturria egongo litzateke; eta bestetik, propioak ez diren diru sarreren iturria egongo litzateke, hau da,
|
beste
administrazio maila batzuen baliabideetan (tributuetan, hain zuzen ere). a) ETELk zehazten duen udal finantzazioa: administrazio maila ezberdinetako parte hartzea
|
|
|
" Udal finantzaketaren gaia lege honetan txertatzea da lege horrek eskaintzen duen oharrik berezienetako bat, toki araubideari buruz diharduten Estatuko edo autonomia erkidegoetako gainerako legeei dagokienez" 301 ETELk toki erakundeen baldintzarik gabeko finantzazio sistemaren printzipioa ezartzen du 111 artikuluan. Printzipio horren arabera, EAEko
|
beste
administrazio mailek ezin dezakete toki erakundeen jarduera ekonomikoa baldintzatu ezta diru sarreren iturriak baldintzatu. Tokiko finantza autonomiaren isla da hori.
|
|
|
Hemendik aurrera eta toki ogasunen inguruko xedapen hauen titulua ikusirik badirudi toki ogasunen baliabide sistema osoaren inguruko arauketa egingo dela, baina ez da horrela izan. ETELk
|
beste
administrazio mailetako tributu sisteman duten parte hartzearen inguruko prozedurak ezarri ditu (toki ogasunei buruzko II. kapituluan), baina ez dute sistema arautu eta momentura arte zegoen sistemarekin bat egiten du. Toki erakundeen finantza baliabideen arauketa osoa izango duela, errealitatean, zerga itunduetan duten partaidetzari eta lurralde historiko bakoitzaren esparruan duten banaketari aplikagarri zaizkien printzipio orokor batzuk finkatzera mugatzen da; beraz, adierazi den bezala, tokiko finantza egoera osatzeko, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako arau orokorretara jo behar dugu304.
|
|
|
Gaur egun, hori horrela definitzea ezinezkoa izan litzateke. ENdemaño Arostegi jaunari jarraituz, Administrazio Zuzenbidean, zaintza Administrazioaren esku hartze teknika bat da eta, horren arabera, zaintzaileak
|
beste
administrazio erakunde batzuk disziplina bateratu batera behartzen ditu422 Zehatz mehatz autoreak horrela dio: " Administrazio zuzenbidean, zaintza da Administrazioak esku hartzeko teknika; horren arabera, erakunde babesleak diziplina unitario jakin baten mende jartzen ditu beste administrazio erakunde batzuk, maila apalagokoak baina hierarkian haren mendekoak ez direnak, eta legez ezarritako moduan baliatzen ditu zaintzapeko erakundearen antolamenduari, egintzei edo jarduerari buruzko administrazio ahal jakin batzuk (legezkotasunedo aukera kontrolak, baimenen edo onespenen bidez jarduten direnak); are gehiago, zaintzak administrazio eremuan jarduten du, eta zaintzaileak gaitzen du zaintzapekoaren gainean proiektatzen diren betearazpen egintzak egiteko".
|
|
|
ENdemaño Arostegi jaunari jarraituz, Administrazio Zuzenbidean, zaintza Administrazioaren esku hartze teknika bat da eta, horren arabera, zaintzaileak beste administrazio erakunde batzuk disziplina bateratu batera behartzen ditu422 Zehatz mehatz autoreak horrela dio: " Administrazio zuzenbidean, zaintza da Administrazioak esku hartzeko teknika; horren arabera, erakunde babesleak diziplina unitario jakin baten mende jartzen ditu
|
beste
administrazio erakunde batzuk, maila apalagokoak baina hierarkian haren mendekoak ez direnak, eta legez ezarritako moduan baliatzen ditu zaintzapeko erakundearen antolamenduari, egintzei edo jarduerari buruzko administrazio ahal jakin batzuk (legezkotasunedo aukera kontrolak, baimenen edo onespenen bidez jarduten direnak); are gehiago, zaintzak administrazio eremuan jarduten du, eta zaintzaileak ... Behin, zaintzaren kontzeptua eskuartean izanik, autoreak administrazioaren kontrol teknikak toki erakundeen finantza jarduerari aplikatzen dizkio.
|
|
|
ENDEMAÑO AROSTEGIk ematen duen definizioan argi uzten denez: " Administrazioak esku hartzeko teknika; horren arabera, agintaritza babesleak diziplina unitario jakin baten mende jartzen ditu
|
beste
administrazio erakunde batzuk[...] zaintzapeko erakundearen antolaketari, egintzei edo jarduerari buruzko administrazio ahal jakin batzuk aitortuz (legezkotasun edo egokitasun kontrolak, baimenen, onarpenen, eteteen, errekurtso ebazpenen eta abarren bidez jarduten direnak; kargu izendapenen eta birmoldaketen aurkakoa izan daiteke)" 429 Lan honetan finantza zaintzaren esparruak jorratzean, za...
|
|
|
Arau honen bitartez, toki administrazioen eskumen banaketa egiten da eta eskumen banaketa horren barraun 7 artikuluak toki administrazioak berezkoak ez dituzten bestelako eskumenak egikaritzeko aukera arautzen da. Toki administrazioek aukera hori izango dute, beti ere, toki ogasunaren finantza jasangarritasuna eta eskumena
|
beste
Administrazio batek badu. Kasu honetan lotesleak dira gaiaren arabera eskumena duen Administrazioaren eta finantza zaintza esleituta duen Administrazioaren aurretiko txostenak.
|
|
|
TOLTBk 168 eta 169 artikuluetan aurrekontua onesteko prozedura zehazten du. ...sunak zehaztuz. Aurreko ekitaldiko likidazioa eta indarreko ekitaldiko likidazioaren aurrerapena (kontuan izan behar dugu aurrekontua n ekitaldian onesten dela n+ 1 ekitaldirako). Toki erakundearen pertsonalaren inguruko eranskina. Ekitaldian egingo diren inbertsioen eranskina. Ekitaldian zehaztu diren onura fiskalen eranskina, horiek diru sarreretan izango duten eragina adieraziz. Gizarte gastuan
|
beste
Administrazioekin formalizatutako hitzarmenak jasotzen dituen eranskina. Txosten ekonomiko finantzarioa, aurreikuspenen zergaitia adierazten duena.
|
|
|
Bestetik,
|
beste
Administrazioek emandako diru-laguntzak toki erakundeen baliabide ekonomikoak dira. Horrela aitortzen du TAOLTBren 2 artikuluak.
|
|
|
Bi arauek aipatzen dute zati bat gutxienez euren zerga jardueratik etorri behar dela eta beste zatiak Estatuak edo argitartua. autonomia erkidegoek bermatu dutela. Diru sarrerak, beraz, etorriko dira toki ogasunek sortutako zerga jardueratik eta, bestetik, udalek
|
beste
Administrazioen zerga jardueran duten partaidetzatik.
|