|
2008
|
|
|
b) Batzuk, (31a) ko lehenengo aposizio eredukoak dira eta osagai bikoitzak ez du erreferentzi aldaketarik jasaten. Haietako batzuen kasuan osagai biko aposizio arrunt bi egiteko aukera dago (35b), beste batzuetan aposizio arrunta egiteko aukera bazegoen ere ez da horrelakorik egin (36b), eta beste zenbaitetan osagai biko elkarteak
|
beste
adiera bat du (37b).
|
|
|
Gainzuritu> aditzetik gainzuritze> izenetarako ibilbidea ordea, askoz ere arruntagoa da euskal morfosintaxian zuritze> izenetik gainzuritze> izenerako eratorpena baino. Bideraezina
|
beste
adiera batekoa delako. Beraz, gainzuritu edo alde agin bezalako hiztegi sarrera ezagunetatik eratorritako izenak ditugu (14) ekoetan.
|
|
|
15 Azken atzizki hori landu zuen zertxobait, egia da: baina
|
beste
adiera bati (abstrakziozko eratorpenari) zegokion neurrian bakarrik. Alfonso Irigoienen aipamen huts gisa utzi zuen, aitzitik, (g) oa> atzizkiaren aniztasun edo multzo adiera.
|
|
2021
|
|
|
Bien arteko aldeari dagokionez, ez da askotan erraza ñabardurak antzematea; hala ere, Euskaltzaindiaren Hiztegiaren arabera, badirudi zabalkunde ‘zerbaiti buruzko ezagutza edo norbaiten ideiak haien berri ez dutenengana helaraztea’ dela: Isilpeko informazioaren zabalkundea kontrolatu (Euskadiko Museoei buruzko Legea); zabalkuntza izenak, aldiz, zabaldu aditzaren
|
beste
adiera bat du oinarri batzuetan: Zirkonia purua polimorfikoa da eta[...] 1.170 °C lortzen direnean, bolumen zabalkuntza bat gertatzen da (Monasterio).
|
|
|
7 Badu zalek
|
beste
adiera bat ‘lanbidea, ofizioa’ adierazten duena, eta horrenbestez izen kategoriako lexemak sortzen dituena, esnezale, taxizale (§ 4.2.6). Hemen ez dugu aztergai ‘lanbidea’ adierakoa.
|
|
|
Kasu honetan sumatu aditzak objektua nola dagoen adieraziko duen osagai bat eskatzen du. Ikasleak sumatu nituen, egia da, esan daiteke, baina orduan sumatu aditzak
|
beste
adiera bat du: ‘bazirela sumatu nuen’, ‘beren hotsa entzun nuen’..
|
|
|
Agindua eman dizu atzera egiteko; Atzera egiteko agindu dizu. Agindu aditzak badu
|
beste
adiera bat ere, ‘hitzeman, promes egin’, tzea osagarria hartzen duena: Opariak ekartzea agindu du.
|
|
|
5 Aurrerago ikusiko dugunez, mugatu singularra ere aurkitzen dugu predikatu bakan batzuekin, baina
|
beste
adiera batean: Osasuntsu datza auzi guztia.
|
|
|
Guztiek ere komunean dute aditzak bere eduki semantikoa neurri handian galdua duela, edo ohiko esanahitik bestelakoa den adiera batean erabiltzen dela; batzuetan aspektuari buruzko informazioaz gain gutxi gehiago eskaintzen dute (Josuk triste jarraitzen du), baina beste batzuetan nolabaiteko nozio semantiko orokorrak ere adierazten dira (iritzia, aldaketa eta abar). Guztietan ere izenki predikatua nahitaezko elementua da, eta hura gabe adibideak okerrak izaten dira edo aditzari
|
beste
adiera bat ematen diogu. Predikatu nagusi gisa jokatzen duen izenki predikatu hori marka desberdinez hornitua joan daiteke (absolutiboa, prolatiboa), eta dagokion subjektuak ere marka desberdinak har ditzake perpausean (absolutiboa, ergatiboa, datiboa), egitura semikopulatibo deitu ditugun hauen artean molde desberdinak eratuz.
|