|
2004
|
|
|
Egia handia da Pauline Bernardettek egun hartan adierazi zidana, neronek ikusi nuen garbi asko mendi mendian pasatako bolada hartan. Hasiera batean, luze egiten zitzaidan denbora, eta ahal izan guztietan freskura zeukan txoko bat aurkitu eta
|
bertan
gelditzen nintzen lotan. Ez neukan noski hara joateko damurik, zeren Balantzategi eta abarretan sufritutakoak ez baitzitzaizkidan burutik joaten.
|
|
|
Azken horren buruan, berriz, bide sendo eta zabala abiatzen zen, herri bateraino zihoana. Non gertatu han ostatu, herri hartan
|
bertan
gelditzea erabaki nuen. Ez noski bere plaza edo kale nagusian, baizik eta erreka bazter goxo batean.
|
|
|
Basoa Balantzategi izeneko etxearen terrenoetakoa zenez, bertako ukuiluan egin zidaten tokia, eta erabakita gelditu zen hartara nire mundu honetako txokoa, txokoa edo aberria: balantzategiarra izango nintzen, hantxe pasako nuen nire bizitzaren aurreneko aldia, aldirik garrantzitsuena;
|
bertan
geldituko zitzaidan bihotza itsatsita. Nahiz zaharra izan, nahiz etxe hartatik urruti hil behar gaur edo bihar, nire bihotzak Balantzategi maiterako bidea bilatzen du beti, eta auskalo, agian joan ere joaten da haraino ni lo gelditzen naizen bakoitzean.
|
|
2010
|
|
|
Astelehenean, Matematikako azterketa egiten genuen" konposizioa" esaten zitzaion La Salleko lexikoan; asteartean, Fisikakoa eta Kimikakoa; asteazkenean, Filosofiakoa; ostegunean, Literaturakoa eta Artearen Historiakoa; ostiralean, asteko notak banatzen zizkiguten, eta gure gelako tarima gainean jartzen ginen ilaran, onenak aurrena eta txarrenak azkena; larunbatean, beranduago joaten ginen kolegiora, meza izaten genuen kaperan eta nik harmonioa jotzen nuen. Igandean —berriro harmonioa jo eta gero, Obabako elizan— zinera joaten nintzen Adrianekin, Martinekin eta Josebarekin, edo bestela, eguraldi eguzkitsua bazen, Obaban
|
bertan
gelditu eta buelta bat ematen nuen Iruaindik, eta bisita egiten nion Lubisi. Halaxe bizi nintzen:
|
|
|
Burdinazko ate ertzaren aurka joan zenean ez baitzuen aurreraka egin, atzeraka baizik. Zauria ez zen izan errelatoan aipatutakoa bezain bortitza, baina medikuek esan zuten kolpea handixeagoa izatera
|
bertan
geldituko zela hilda.
|
|
|
" Zer egin behar dut nik? Nagoen lekutik mugitzeko ikara daukat, norbait utziko zuten guardian eta xagutxo bat bezala harrapatuko naute,
|
bertan
gelditzea erabaki dut, jarriko naiz martxan eguna argitzen duenean.
|
|
|
Abiatzekoa egin nuen nik ere, baina Mary Annek
|
bertan
gelditzeko eskatu zidan. " Eman begiratu bat lurperatutako hitzei, nahi baduzu.
|
|
|
Marlboro paketea erosita prest nago Atraxkuara bueltatzeko. Zergatik ez, ordea, Gure Lekun
|
bertan
gelditu?
|
|
|
Gipuzkoako Batzarretako dokumentuetan urteroko errepika zen judu eta moroek probintziatik alde egin beharra. Eta hala agertzen bada,
|
bertan
gelditzen zirelako da, baina betiko egotziak ziren. Arian arian historiografia espainola moroen kontrako erretolikaz hazi zen, Espainiako erresumak kristautasunaren legitimazioa behar zuelako.
|
|
|
Mariano aulki gainean ekarri zuten larraintarrak kontent ziren Bidankozen. Batzuk han
|
bertan
gelditu ziren bizitzen eta, borden jabegoa trukaturik, Burgiko eta Urzainkiko batzuk Larraine aldera joan ziren.
|
|
2011
|
|
|
Euskal Herrian landa ikerketa antropologikoa lehenbizikoz zuzendu nuenean, 1963tik 1965era —lehenbizi Etxalarren (Nafarroa) eta gero Murelagan (Bizkaia) — euskal historia politikoa eta politika garaikidea ez ziren nire lanaren erdigunea. Hala ere, aurreko mendeko emigrazioaren kausak eta ondorioak ikergunetzat hartzeak eskatzen zidan zerbait ikastea Karlismoari buruz, euskal mugimendu nazionalista berriaren gorakadari buruz, Espainiako Gerra Zibilari eta Francoren peko bizimoduari buruz, nire subjektuek beren sorterria utzi edo
|
bertan
gelditu erabakitzean zer eragin izan zuten neurtzeko bederik. Bi komunitateetan bizi izana aski izan zitzaidan zuzenean ohartzeko jende gehienak 1960ko errealitate politiko biziari buruz zer nolako muzina egiten zion bere iritzia agertzeari eta are zer beldur izugarria zion horri:
|
|
|
Nik, argizaria eskuetan hartu eta brontzezko aiztoaz zatikatu nuen, eguzkitan bigundurik; lagun guztiei belarri zuloak estali nizkien. Haiek, aldiz, mastara lotu ninduten, esku eta hanka, eta arraunean jarraitu zuten." 80 Ordura arte sirenen kantua entzundako guztiak
|
bertan
gelditu zirela kontatzen zaigu ipuinean, hain baitzen zoragarria, non bizi gogoa galdu egiten baitzen haien soinu baitan, eta gauza bera gertatuko zitzaiokeen Ulisesi norbaitek askatu eta libre utzi izan balut: etxerako bidea ahaztu eta urtu egingo zen bera ere kantu haren baitan.
|
|
|
Bertan, bidegurutzean, aurrera edo eskuinera jo behar da eta Tupene baserrira iritsi baino lehentxeago, aldapa gogorra duen moldatugabeko bidea hartuz iristen da baserrira. Maldaren erdian elkartzen da Goizuetatik Aranora oinez joateko bidearekin; eta bidegurutzean
|
bertan
gelditzen da ezkerraldean eta azpiko aldetik. Hondakinak baizik ez dira gelditzen gaur egun.
|
|
|
Juanikotenearen (Klaudioren etxearen) atzeko aldean, Goiko iturriko bidean, pistaren ondo ondoan dagoen etxadia. Goiko iturri
|
bertan
gelditzen zaio.
|
|
2012
|
|
|
—Eskatu Donatieni zure paillote a erakusteko —esan zion Lalande Biranek— Eta
|
bertan
gelditu nahi baduzu, gelditu. Baina bihar goizean oihanera.
|
|
|
Hala, bada, beste hainbatetan bezala txanponak dauden komoda irekita utzi, eta, Pantasilea amazona gerlari txit ederraren istorioa duen tapizaren atzean ezkutatu da, eta
|
bertan
gelditu, egonarriz, egunero bezala morroiak gela estrematzera noiz azalduko. Eta izugarri harritu da, eta sumindu, ikusi duenean Estebanot, aspaldi honetako urteetan egin duen zeregina ederki bete ondoren —esan nahi baita, erregearen logelako burko, bururdi, manta eta ohazalak behar bezala paratzea—, txanponen altzarira joan dela, eta, ia begiratu gabe, haietako bat atera eta bere sakelan sartu duela.
|
|
2013
|
|
|
Hotza eta beroa ez zituen gizakiak bezala sentitzen. Sutondotik urmael izoztu baten ondora alda zitekeen zuzenean, eta
|
bertan
gelditu ordutan. Ez zen gaixotzen, ez zuen katarrorik harrapatzen.
|
|
|
—Ez ahal zaizue
|
bertan
geldituko bihotzekoak emanda! —esan zien tabernariak.
|
|
|
Gaua iluna zenez, ilargia atera arte leku on batean itxoitea erabaki nuen, aurrera jarraitu baino lehen. Leku ona aurkitu, eta
|
bertan
gelditu ginen bederatzi eta erdiak arte. Bitarte horretan, zuzi batzuk ikusi nituen pasatzen.
|
|
|
Arteagak batzarrera deituta, garrantzizko erabakiak hartu ziren. Lehenengoa,
|
bertan
gelditu, badia aztertu eta haren mapa egingo zela; bigarrena, ontzi bakoitzeko pilotu bat eta hainbat soldadu iparralderago pasabiderik bazegoen begiratzera joango zirela; eta hirugarrena, jabetze zeremonia egingo zela.
|
|
|
Ikus amonak,
|
bertan
gelditu, ta aren eztizko irriparre!
|
|
|
Baina ez da
|
bertan
gelditu behar, aurrera segitzen du, Lizardiren itzala berriz agertzen zaidan bitartean.
|
|
|
Nire barrutik ez mugitzeko esan diot! Altxor handiak dauzkagu hor idinarruetan gordeak, handiak gero!, eta hobe badaezpada
|
bertan
gelditzen bada, zaindari.
|
|
|
—Sua itzalita dagoela zirudik, baina norbaitek
|
bertan
gelditu likek oraindik pixka batean adi, badaezpada esan dute bi agureek.
|
|
|
Norbaitek gogoratu du batzarrea eskatu zuten bi agureek
|
bertan
gelditu behar zutela bukatu arte.
|
|
|
Gainera, izeko Mari dago, Ioanesen arreba-erdia da etxeko zaharrena, laurogeita zortzi urtekoa; moja zegoen komentutik etorrarazi zutenean. Ioanesen emazte Isane zenak etxeko sutearen ondorioz burua galdu zuelarik eta ondoren hil zenean
|
bertan
geldi zedin eskatu zioten. Etxeko zortzigarrena, berriz, Xonio da; hamalau urteko nerabea, dagoeneko mutil egina ez ezik, etxeko garaierarik handiena daukana; bi urte zituela umezurtz eta inor gabe gelditu zen Xonio hurbil hurbileko Zurginbaita izeneko baserrian, eta Ahaldunekoek jaso zuten Zurginbaitakoekin betidanik edukia zuten auzokidetasun eta adiskidantza minagatik.
|
|
2014
|
|
|
Ez zen ausarta ama, ez zen abentura zalea. Beraz, bi haurrekin itsasoaren beste aldera ihes egiteko asmoa landu bazuen,
|
bertan
gelditzea arrisku izugarria iruditzen zitzaiolako behar zuen izan.
|
|
2015
|
|
|
Agintariek gizon bat bazuten ortarako jarria, eta onek zekarkiotena irakurri eta bere iritzia ematen zuen. Baiezkoa bazan, liburuak aurrera jarraitzen zuen; ezezkoa bazan, berriz,
|
bertan
gelditzen zan, kotxea semaforo gorria jartzean bezela.
|
|
|
Billy astora igo eta zurrun sentitu zuen haren bizkarra, protestan. Bi pauso egin eta
|
bertan
gelditu zen, saihetsak dardarizoka. " Ez zeukaat honela ibili beharrik", pentsatu zuen Billyk, gustura, baina, hasiera txar hartatik distraitzeko balio ziolako.
|
|
|
Gurea hemezortzi edo hogei iheslariren taldea zen. Lubetak jaisten eta igotzen ari ginelarik oinak edo orkatilak bihurritzen zitzaizkien batzuei eta
|
bertan
gelditu behar ziren. Beste batzuek motel segitzen ziguten lasterraldian txapinen zolak hautsita eraman arren.
|
|
|
Dena ilun dago. Itzala ez den ezer ikusten baduzu, isiltasuna ez den ezer entzuten baduzu,
|
bertan
geldituko gara.
|
|
|
Virgen de Belateko Birginaren ospitalea ere ediren genuen, non freire eta freirak egon baitziren eta
|
bertan
gelditu zen xarmaz beteriko bazterra, sakan baten ondoan, eta orduaren arabera ubela, urdina, gorria, amarantoa da. Galtzada ezker alderantz abian da iruñarri misteriotsuek markaturik, elurretan ez galtzeko gisan.
|
|
2016
|
|
|
Jantokiak hiru leiho zeuzkan, eta erdikoan baina bestaldetik, terrazanhoteleko jendea ikusi zuten fuksia koloreko txaleko batez jantzitako gizon gazte baten inguruan. Carlosek, une batez kezkatu egin baitzen, arindua hartu zuen eszena ikusi eta gauzek beren tokian zirautela konprobatzean, eta
|
bertan
gelditzea erabaki zuen, Mikeli areago jarraitu gabe. Beatrizi begiratu zion:
|
|
|
esan zion setterrari berau almazenetik ateratzeko ikaraz zegoela ikusiz. Hala zirudien, nahiago zuela
|
bertan
gelditu lotuta joan baino.
|
|
|
—Gordelekuan sartu eta
|
bertan
geldituko zinetela esan zidaten. Oso garbi esan nion hori kontaktuari.
|
|
|
Zalaparta goraxeago gertatu zen, justu Arma Plazatik irten bezain laster. Bi emakumeak
|
bertan
gelditu ziren, zer gertatzen ari zen jakin gabe, baina seme txikia harantz joan zen, aldapa gora. Itzulitakoan kontatu zien emakume batzuk Kostako konpainian sartzen ahalegindu zirela eta berehala bultza zituztela gizonek kanpora.
|
|
2018
|
|
|
Emakume horietatik gehien gehienak estu lotuta daude emakume guztien eskubideetan eta askatasunetan atzerapauso handia ekarriko zuen 1936ko Gerra ondoko errepresioarekin. Baina
|
bertan
gelditzeko iritsi zen Iruñeko emakumeen historia. Dagoeneko ez da sinesgarria emakumerik gabeko historia liburu bat, ez bederen beren izenak, jokalekuak eta borrokak aipatu gabe.
|
|
|
Erreforma instituzional horiek, dena den, ez ziren
|
bertan
gelditzen, eta horiek bezain garrantzitsuak suertatu ziren mundu sozio-ekonomikoan emandakoak. Iraultzari liberal edota burges adjektiboa gehitu ohi zaio, zein aspektuari garrantzi gehiago eman nahi zaion.
|
|
|
Ameriketan, berriz, seme alabak ez ziratekeen luzaz euskaldunak izanen. Gogoeta horrek eraman zuen
|
bertan
gelditzera.
|
|
2019
|
|
|
Batbatean hiru basurde atera ziren sastraka artetik eta malkar batean behera abiatu, eta zakur guztiek, ezkerretik, eskuinetik, erditik, haien atzetik jo zuten. Berak
|
bertan
gelditu nahi izan zuen, baina alferrik, zeren zakur buruhandi haiek sekulako indarrarekin tiratu eta eraman egin baitzuten, sabela lurraren kontra arrastaka, min ikaragarria eraginez.
|
|
|
Larunbatetan ez zen bazkaririk izaten Beau Frenen, eta ikasleek, hirira joaten zirenek nola
|
bertan
gelditutakoek, janari poltsa bana jasotzen zuten.
|
|
|
Berrogeita hamar urtetik gora, eta hala ere jende gaztearen manerak zeuzkan. Altxatu egin zen, baina
|
bertan
gelditu zen pausorik eman gabe.
|
|
|
Eta eskerrak, zeren maoistek ez zeukaten beste talde armatu batzuen ohiturarik eta trebeziarik bonbekin. Hartan saiatu zen lehenengoari eskuetan lehertu zitzaion eta
|
bertan
gelditu zen hilda.
|
|
|
Hala, dena harrigarriro berdin gertatzen da zazpigarren solairuan, eta dena harrigarriro ezberdin. Gaur, adibidez, gaixo batzuk goizetik afaldu arte aterako dira kalera; beste batzuk arratsaldez soilik irtengo dira; eta, azkenik, beste batzuk
|
bertan
geldituko dira, artean ospitaletik ateratzeko moduan ez daudelakoan. Arreba arropa janzten ari dela, aspaldiko lagun bat ikusi du bata urdin argia soinean.
|
|
2020
|
|
|
Egia da, han ibili zen zikoina, Errekaleorreko zeruan. Ez dakit zergatik hurbildu zen auzora,
|
bertan
gelditzeko agian. Kontatu didatenez, mundu hau burdinazkoa da zikoinentzat ere, eta baliteke haiek ere leku utopiko baten bila ibiltzea.
|
|
|
Atochako atentatu jihadistaren ondoren, moroek Espainiari dioten gorrotoa aipatu zuen, eta VIII. mendean gertatutako kanporaketa zela gorroto horren arrazoia. Aznarren ustez, bazen Espainia bat, Espainia nuklearra, esentziala, eternoa, España España, eta halako batean sartu ziren atzerritar arabiar eta berbereak eta
|
bertan
gelditu ziren zortziehun urtez. Baina, zer dira zortziehun urte eternitatearen aldean?
|
|
|
Beste hainbat eskultura, mural, eraikin ditu orain Usurbilek, eta hara iristen denari on egingo dio
|
bertan
gelditu eta kalez kale paseatzeak; baina nire pentsamenduak ezin du han etsi, eta badoa Aginaga auzorantz. Hantxe zegoen, ez dakit han segitzen duen, ermita hustu bat, non Mikel Laboak eta Joxe Anton Artzek entseguak egiten zituzten.
|
|
|
Nire lagunak ere hori esan nahi zuen, Almaraz abian jarri zuten agintariek ere azkar asko alde egingo zutela arrisku gunetik. Gu, berriz,
|
bertan
geldituko ginela harrapatuta. " [Falsa alarma!", entzun genuen azkenean.
|
|
|
Zerbait iradoki zion? Lerro horiei erreparatuko zien,
|
bertan
gelditu, pentsakor errepikatu: inoiz ez zara argi eta garbi agertzen, egiaren eguzkia.
|
|
|
Buruz gogoratzen zait: Mundua zubi bat da, pasa zaitez, ez zaitez
|
bertan
gelditu. Edo beste era batean esanda:
|
|
2022
|
|
|
Unamuno 1925eko abuztuaren 23an joan zen Parisetik Hendaiara, Primo de Riveraren diktaduraren kontrako hitzaldi baterako, Ortega Gasset ekin. Kontua da
|
bertan
gelditu zela, erbesteratuta, 1930eko otsailera arte. Hendaian idatzi zuen Como se hace una novela, aditu batzuen iritziz Unamunoren obra intelektual garrantzitsuena.38 Espektatiba horrekin abiatuta, liburuaren irakurketak ez nau batere ase, baina ez da hori orain aipatu nahi dudana.
|
|
|
Lokomotora beltzak iparraldetik herri txiki hartara iristeko kontaezinezko tunelak pasa eta gero ezin izango zuela azkeneko proba gainditu pentsatu zuen. Hantxe bukatuko zela bere mundua, naturaren murruak bidea itxita,
|
bertan
gelditu edo itzularaziz. Hego haizea zen oztopo erraldoia gainditzen bakarra.
|
|
|
Trena Bordelera hurbiltzen ari den bitartean haztatzen du
|
bertan
gelditzea eta berriz Eugeniarekin korapiloa askatzeko behar duen hari muturraren bila jardutea. Egon behar du Bordelen pasaportearena konpon dezakeenik, garesti ordainduta bada ere eta agian ez zuen Eugeniak pertsona hori aurkitzeko aski eginahal egin.
|
|
|
Lorezainak alde egiten duenean
|
bertan
gelditzen da etxejabea, galeriako eskaileretan eserita. Lainoak datoz itsasotik eta haietako bat Larrunen tontorrari lotu zaio, sumendi itxura emanez.
|
|
2023
|
|
|
Ordea
|
bertan
gelditzen da bera ere hosto lehorra bailitzan, artean ez baita eguerdia baino, lege zahar batek galarazi egiten baitizkio eguzkia, zerua eta zapelatzak.
|
|
|
—Ez ahal zaizue
|
bertan
geldituko, bihotzekoak jota! —esan zien tabernariak.
|