|
2010
|
|
|
Bestalde, lekuan
|
bertako
kultura minoritarioen egoera ere ez da oso baikorra aurreko irizpide hau erabiliz gero. Alegia, kanpotik etorritakoak bertakoak adina zaintzeak irizpide unibertsal eta zuzena dirudi, guztiok eskubide bertsuez jantzita baikaude.
|
|
|
Inperioaren erorialdia herri germaniarren eskutik iritsi baino lehen, erromatarren kultura eragina handia izan zen euskaldunen lurraldean; toki batzuetan, Akitaniako lautadan eta Ebro ibaiaren inguruetan bereziki gertatu zen bezala, Euskara galdu eta erromatartze osoa gertatu baitzen. Mantendu zen aldeetan aski aldatuta iraun zuen mintzairak eta
|
bertako
kulturan ere mundu ikuskeranideia berriak txertaturik gelditu ziren. Hala ere
|
|
|
Herriko historia, musika, dantzak, ihauteriak, jantziak, musika tresnak, literatura, ohiturak, erritoak, arkitektura... aztertzeak garbiki erakusten du Europako gainerako guztien ingurune berean gaudela eta, berdin auzoko herriek, nola hemen barna iragan direnek, eragina izan dutela
|
bertako
kulturan: indoeuroparrak hasita, erromatarrak, barbaroak, arabeak.
|
|
|
Baina editorerik topatuz gero ere, ez zuen hizkuntza kolonizatuan leituko zuen jenderik aurkituko, eskukada bat baino. Bazegoen beste eragozpen psikologiko bat ere, kolonizatua markaturik zegoen dominazio egituran azpian zegoelako eta
|
bertako
kultura hori ahula zelako kultura nagusi handiaren aldean. Horregatik, gehienek hizkuntza koloniala aukeratzen zuten idazteko.
|
|
|
1893koa Melillan eta 1895 Kuban, berriz ere hipernazionalistak izan ziren, eta horrela hartu zuten euskaldun askok. Ordurako, foruak aboliturik,
|
bertako
kulturaren eta autogobernuaren aldeko erresistentzia zabaldu zen bai karlisten eta bai liberalen artean. 1893 eta 1894an, Nafarroan, Gamazada deituriko erreboltan, zergen arazoa gatazka armatuaren puntura heldu zen ia, 883 beste hiru probintzietako elkartasunarekin.
|
|
2011
|
|
|
Gaur egun idazkera adierazteko erabiltzen da goikoX (wen) hori, eta kulturari buruzko hitz konposatuetan maiz hartzen du parte. Erdialdeko Erresumari, hau da, Txinari, 0 (zhongguo) deitzen diote alderdi hauetan, eta
|
bertako
kulturari dagokion ikurra, adibidez, X (zhongwen) da. Idazlanarekin ere lotuta dago, eta X (wenxue) esaten diote literaturari.
|
|
2016
|
|
|
Lehendabiziko helmuga Luzaide izan zuen, baina Ibañetatik beheitiko herrian urte gutxi eman ostean, sortetxetik hurbilagoko Amaiurrera bidali zuten, non 1925.eko apirilaren 29an zendu arte erretore jardun zuen. Goienetxeren ezaugarriren bat nabarmendu balitz, horixe da
|
bertako
kulturarekiko zuen jarrera baikor eta aktiboa; Amaiurko gaztetxoendako latin eskola ireki zuen hiriko apezetxean, eta bestaldetik ere, Nafarroako Monumentu Historikoen Batzordeak Baztanen zuen ordezkaria genuen. Horregatik ere, Batzordeak 1920.ean Amaiurren eraiki zuen oroitarriaren inguruko ekitaldi guztietan parte hartu zuen.
|
|
2017
|
|
|
Bitartean, ez du batere egiten
|
bertako
kulturaren adierazpenik handiena bizirik mantentzeko, hizkuntza alegia. Are gehiago:
|
|
|
Erromak utzitako hatza sakona izan zen
|
bertako
kulturan, lanabesetatik hasi, gizarte antolakuntzan eta sinesmenetan segituz, hizkuntzan bukatzeko. Azken honetan Latinaren eragina hiztegian bereziki garrantzizkoa izan zen.
|
|
2018
|
|
|
Bada beste modu bat immigrazioak komunitate batean duen garrantzia ezagutzeko: biztanleak beren sorterriaren arabera aztertu daitezke, orain denak iruindarrak diren arren batzuk atzerrian sortuak direlako eta tokiko edo
|
bertako
kulturari beren ekarpena egiten dioten pertsona nazionalizatu berriak direlako.
|
|
2019
|
|
|
Tragoxka pare bat hartu ostean, gerria askatzera ausartu zen nire adiskidea, Euskal Herriko idatzi gabeko legeen kontra. Bizpahiru kantu gehiago behar izan nituen nik
|
bertako
kultura maskulino estatikoari traizio egiteko.
|
|
2022
|
|
|
Agria, Kennebec, etab. patea es: pate; fr: pate; en: pate. Frantsesetik, hitza ez ezik,
|
bertako
kulturatik hartu dugun kontzeptu honen adiera ere: jatorriz, pasta edo orea.
|
|
|
a) Herritarra: tradizionala, tokian tokikoa; lurralde edo eskualde batean luze iraun duen estiloa, bertako elikagaiak erabiliz eta
|
bertako
kulturaren aginduak betez. Sukaldaritza hau elementu askoren arabera (herri, ahalbide, urte sasoi, adin, lanbide, erlijioaren) aldatu izan da, baina printzipio sendo baten gainean:
|
|
|
Orion haren berriak izatea egokitu izan zait, eta hau ere Marokoko arabieraren lehen aztertzailea izan omen zen. Duela urte batzuk Orioko delegazio bat gonbidatu zuten Tangerretik, hura hil zeneko 100 urteurrenean, eta harrituta itzuli omen ziren oriotarrak, han fraide euskaldun honi dioten begiruneaz,
|
bertako
kulturan murgildutako jasotzaile eta sustatzaile izateagatik.
|