2000
|
|
1999 urtean, errege Felipe II.aren heriotzako laugarren mendeurreneko ospakuntzek entzute handia izan zuten, ez hainbeste Treviño eskualdeagatik izan diren auziek, aspalditik isil zeudenak eta orain
|
berriz
piztuak, eskualde horrek Arabako edo Burgosko izan behar duen.
|
2001
|
|
Geroago, auzia
|
berriz
piztu zenean, erregeak markatutako lerroari jarraitzearekin nahikoa izan zen gatazka konpontzeko; segidan, lehen zedarritzearenlekukoei zina eskatu zitzaien. Nabarmena denez, monarka bakearen bermea zenherriaren ikuspuntutik22.
|
2002
|
|
Gauzak horrela geratu ziren 1598an Frantzia eta Espainiaren arteko bakeasinatu zenean. Baina 1635ean bi Estatuen arteko gerra
|
berriz
piztu zenean, garbigeratu zen Conversa berri baten beharra; gestio eta zailtasun askoren ondoren, 1653an sinatu zen hitzarmen berria. Horrek hamabi artikulu zituen:
|
2003
|
|
Bestela, beste batzuetan, bere ahizpari pentsatzen zuen. Xeleimek bere beharra beti ukan zuela pentsatzeak
|
berriz
pizten zuen.
|
2004
|
|
Asmatutako mediku estatubatuarraren izenak bide eman dio urtean 100 milioi euro inguru fakturatzen dituen enpresa bati, 45 milioi kopia baino gehiagoko liburuekin. Robbie Williams bezalako kantariek eta Jennifer Aniston bezalako aktoreek behin eta
|
berriz
piztu dituzte dietaren onurak, eta, hala, jarraitzaile ugari lortu dituzte Italian eta Japonian. Atkins dietak laster jaitsiko dela agintzen du, eta beste dieta askok debekatzen dutena jateko aukera ematen du, eta aspergarriak diren elikagaiak botatzen ditu, hala nola barazkiak eta lekadunak.
|
|
bat batean posizio desberdina, Shamash izenekoa (“zerbitzari” hebreeraz), eta lau alde bakoitzean, posizio berean. Lehen egunean shamash piztu eta bela piztu, bigarren egunean shamash
|
berriz
piztu eta bi kandela pizten dira, eta horrela hurrenez hurren, zortzigarren gauean zortzi kandelak osatu arte. Haurrak dira onuradun nagusiak, oparitu egiten baitzaie “Jánukaren dirua” txanponekin edo beste opari batzuekin, hala nola jokoekin, kantuak eta errezeta gozoak.
|
|
Eta haren berri Karmeleri ematean honek sentituko zuen poza imajinatzen zuela irribarrea atera zitzaion. Karmeleren azken boladako begirada goibel eta tristea notizia harekin
|
berriz
piztuko zela pentsatu zuen txapa bat eta beste bat mozten zituen bitartean. Azken aldian ezpain artean antzeman zion estutasuna azkenik desagertuko zela pentsatu zuen, eta berriz aurkituko zuela bi edo hiru urte lehenagoko Karmele etxean.
|
|
Hain zuzen ere, hogei urteren bueltan,
|
berriz
piztu da gaia, Txillardegik 75 urte bete dituela aitzakia. Aitzakia ederra, bestalde, hura omendu eta gure artean galderahedatzeko:
|
2005
|
|
Naturaltasunez jokatu eta nire buruari inporta ez zaidala sinetsarazten saiatu naiz. Beldur diot irratia
|
berriz
pizteari. Umea ez esnatzeagatik, esaten diot nire buruari.
|
2006
|
|
Bai. Asmakuntza batzuk ere egon dira, anarko abertzale jendea, bere garaian egon zena, eta aldika
|
berriz
pizten dena. Baina kontradikzioak dira.
|
|
Hala ere, bertan geratu ziren berriro sua berpiztu ez zedin: «dagoen hautsa, paperak askatzen duen hautsa da lantegian arriskutsuena, horrek sua
|
berriz
piztea erraz baitezake». Horregatik, arratsaldeko orduetan zehar paper fardoak beste norabaitera eramanen dituztela esan zuten suhiltzaileek, «arriskuak txikitzeko».
|
|
Goizeroko lana izaten genuen bezperako txingarrak biziaraztea, edo erabat amataturik bazegoen sua
|
berriz
piztea. Kobazuloetako arbasoen antzera edo.
|
|
1536an, bere aldia etortzeko zorian zegoela uste izan zuen Migelek. Behin
|
berriz
piztuak ziren gerlaren garrak Frantzisko Frantziakoaren eta Karlos Espainiakoaren artean. Henrike Nafarroakoak koinatuaren alde egin zuen oraingoan ere.
|
|
Egun hartan, zu utzi eta etxerantz nindoala,
|
berriz
piztu zitzaidan lehentxeago zuri egin nizun galdera," Damaso, zein usain daridala niri esango zenuke?", eta, neuk ere ez dakit nola eta zergatik, buelta eman nion berehala: " Asier, eta zuk..., zein usain dariola Damasori esango zenuke?".
|
2007
|
|
Eraikin hau bereziki suhiltzaileak ez diren partikularrak trebatzeko erabiliko da, nahiz eta suhiltzaileek ere bertan praktikak egiteko aukera izango duten. Nahi beste aldiz piztu eta itzali daiteke sua eta itzali dutela uste dutenean, sua
|
berriz
piztuko da, edota sua non dagoen jakin gabe bere bila ibili dute, pasillo estuetan zehar eta eskaileretan gora eta behera. Sutea itzaltzeaz gain, erreskateak ere landuko dituzte.
|
|
Eta non daude nire sentimenduak? Zer uste duzu, hark ezetz esango balit, zureganako maitasuna
|
berriz
piztuko litzaidakeela. Nik zurekin garbi jokatu nahi dut, Iker, eta neure buruarekin ere bai.
|
2008
|
|
Jakako poltsikotik betaurreko txiki eta borobil batzuk atera eta eskuan zeuzkan orriei begira hasi zen. Kaskagorrik purua
|
berriz
pizteko asmotan hartu zuen hautsontzitik, baina aspaldian itzalitako beste puru muturraren alboan utzi zuen, ondo zimurtu ondoren. Ikerketari puruei bezala gertatzen zaiola esaten zuen, pizturik eutsi behar zaiola.
|
|
Estatu espainiarreko hiriburu batzuetan elkarteak eta liberalismoaren inguruko tertuliak sortu ziren. Europa guztia estatu espainiarrari begira zegoen, iraultza liberalaren mamua
|
berriz
piztu baitzen, oraingo honetan Europako hegoaldean. Napolin ere iraultza liberala burutu zen 1820an?. Gertakizun historikoen protagonista bilakatu izanaren kontzientziak biztanleriaren partaidetza politikoa areagotzen lagundu zuen497 Aldakuntza garaiak ziren, eta zer galdu edo zer irabazi zeukaten guztiek, arretaz jarraitzen zituzten gertakizunak.
|
|
Izan da pauso bat gehiago eman eta gerra
|
berriz
pizteko aukeraz hitz egin duenik ere. «Gure lurraldeak askatzeko prozesuan gaude.
|
|
Olinpiar Jokoak amaitu ziren, euskal herritarrak txukun aritu ziren, baina domina gehiago lortzeko gosea dago Euskal Herrian. Eta aukera paregabea izango dute Pekinera joandako 15 kirolariek, bihar
|
berriz
piztuko baita olinpiar sua. Bihartik hilaren 16ra bitartean jokatuko dira Pekingo Paralinpiar Jokoak.
|
|
Dantzarako sortu zen txistua, folklorean gorde zen gero, eta egun instrumentu bat gehiago da Euskal Herrian. Berezkotzat hartzen da, gainera; euskal nortasunaren ikur da, eta horrek
|
berriz
piztu eta galbidetik atera du. Baina txistuaren eta hari lotutako danbolinaren sorrera Erdi Aroko Europan kokatu behar da.
|
|
|
berriz
pizteko.
|
2009
|
|
Aipatu elkarrizketa
|
berriz
piztuko da Bilboko CineclubFAS aretoan, asteartean, urtarrilaren 13an.
|
|
Zer esan nahi zidan hitz haiekin. Azkenaldi honetan
|
berriz
piztu zaizkit buruan hitz horiek, aldizka, autoetako argiak bezala, eta guztia Carmen ez dudalako azken bi egunetan ikusi. Ez da etxetik irten.
|
|
GERMAN
|
berriz
piztu. Lepotik eutsita paretaren kontra.
|
|
Eibarrek puntu bakana lortu eta puntu batean murriztu du zulotik ateratzeko tartea. Gutxi da, baina itxaropenaren argitxoa
|
berriz
piztu da. Kontraesan txikia.
|
|
Liga ondo hasi zuen taldeak, eta pare bat emaitza on falta izan zitzaizkion goian sartzeko. Gero, beherantz hasi zen,
|
berriz
piztu baino lehen. Baina beste emaitza kaskar batzuk kateatu zituen ondoren, eta taldea larri ez bazen ere, zuzendaritzak Salmeron kendu zuen entrenatzaile kargutik.
|
|
Laster bazkideen txartelak berritzeko kanpaina jarriko du Portlandek abian. Salneurriak merkatuko dituztela iragarri zuen Galarragak, pabiloia jendez bete nahi duelako, zaleen ilusioa
|
berriz
pizteko asmoz.
|
|
Ez du inolako zerikusirik. Ezker abertzale ofizialak har ditzakeen ekimen politikoen inguruan behin eta berriz hitz egiten da, itxaropenak behin eta
|
berriz
pizten dira, baina gero ez dira gauzatzen. Ekimen hori zehaztu edo ez, gu behartuta gaude egunero lan egitera.
|
|
Tamaulipas zerrasan berekiko, eta ama unatuak banaturiko talo bat ahurrean tinkatu zuen. Lamdari beha,
|
berriz
piztu zitzaion maitemina, garratz, zirikari, sakon, urrakor: ez zen zilegi hamabi hilabete iraun zuen amodiozko istorioa horrela akabatzea, Aturriko korrokoiak tripa zilarrak airean bezala.
|
2010
|
|
«Ez dut neure burua nekatu nahi sufritutako izu eta martirioak kontatuz, besteak beste gosea, baina historian, mundua hasi zenetik, ez dut uste beste pertsonaodolzaleagorik izan denik SSak eta Gestapokoak baino, beraien irribarre maltzurrarekin, Europan erregimen berri bat ezarri nahi zutenak. Beraien kontra esandaitekeen guztia berez direnaren zati txiki bat besterik ez da izango, eta SSetakobat edo Gestapoko bat dagoen lekuan sugegorri bat legez zapalduta akabatu beharda
|
berriz
piztu ez dadin».
|
|
Historiari botatako begirada orok garbi erakusten du hizkuntza komunitateak, estatu nazioen aurrean, askoz ere lehenagotik bizi diren eraketak direla. Baldin eta batek gizadiaren bilakaera estatu nazioen arabera azaldu nahi badu, orduan berak amaierarik gabeko aldaketekin, behin eta
|
berriz
pizten diren kontraesanekin edota interes politikoen oinarrian dauden hondamendiekin kontatu behar du. Horrela jokatu nahi duenak, finean, eguneroko gertakizunetatik askoz ere independenteagoak diren gertaera nagusiak diren hizkuntza komunitateekin egiten du topo aurrez aurre.
|
|
1893ko mapa espainola. ondorioz eman zitzaion Guardia Zibilari lekua Melillan. Eta 1893ko hartan isiotu ziren gero 1909an, 1911n, 1921ean eta 1936an
|
berriz
piztuko ziren sutearen sugarrak.
|
|
Fede eginez haren zozokeriei, erresumako lau xokoak korritu zituen heresia handi bat aldarrika: presona zenduaren arima
|
berriz
pizten dela beste gorputz baten baitan. Handik heldu zen" 6.666 bizialdiren" heresia, erresuma osoa sutan jarriz, finean betikoz suntsitu zuena.
|
|
Bat batean, argia itzaltzen da. Jeikitzen naiz argia
|
berriz
pizteko baina ahots garratz batek gelditzen nau: Nik dinat argia itzali.
|
2011
|
|
Aspaldian erreta ninduen lan potolo bat bukatu nuen atzo; beraz, orain ilusioa
|
berriz
piztuko didaten proiektuen bila hasi beharko! Egia esan, ideia batzuek jadanik kili kiliak sortzen dizkidate sabelean.
|
|
Denak Alvarorenak. Geroztik ez naiz ausartu
|
berriz
piztera.
|
|
Lan guti egiten zen orduan Euskaltzaindian. Hasia zen pixka bat
|
berriz
pizten, baina jadanik batzuk kanpoan ziren. Krutwig ere joana.
|
2012
|
|
Goizeko hirurak aldean piztu da sua Nagusia kaleko 14 zenbakian. Hasiera batean itzaldutzat eman dute sua, baina goizeko bostak aldean
|
berriz
piztu da. Hirugarren eta laugarren solairuak jauzi egin dira, erreta.
|
|
Ez dut pentsatu nahi mundutik sentiberatasuna desagertu denik». Sentiberatasun horrekin, I. Mundu Gerraren amaieran idazle multzo batek PEN Kluba sortua zuen, gerrarik
|
berriz
piztu ez zedin, eta iritzi ezberdinekoen artean hitza gailentzeko. 1950ean, erbesteko euskaldunek lehen Euskal PEN Kluba sortu zuten, adierazpen askearen eta bakearen ideiekin bat egiteko.
|
|
Lehenbizikoa egunkarietako lehen orrietan maiz agertzen da. Irailaren 19an, adibidez, Justin Gillisek The New York Timesen idatzi zuen Artikoko izotzaren urtzea amaitu dela aurtengoz, baina ez aurreko errekorra hautsi baino lehen, eta alarmak
|
berriz
piztu dira inguru horretako aldaketaren erritmo azkarragatik.
|
|
Libanon
|
berriz
piztu dira borrokak, eta gutxienez lagun bat hil dute
|
|
Hiru eguneko borroken ostean, atzoko eguna lasaiago hasi zen Libano iparraldeko Tripoli hirian. Armadak soldaduak bidali zituen auzunerik liskartsuenetara, baina egunek aurrera egin ahala,
|
berriz
piztu ziren borrokak Baxar al Assaden aldekoen eta aurkarien artean. Gutxienez lagun bat hil zen atzo.
|
|
Chameleons Vox izenarekin dator orain 1980ko hamarkadan Manchester inguruan (Ingalaterra) post punk olatuan sorturiko The Chameleons taldea izan zena. Mark Burguess abeslari eta baxu jotzaileak eta John Lever bateriak taldea
|
berriz
piztea erabaki zuten 2009an, kanta zaharrak jotzeko. «Tximinoen herrialdean galduta nago.
|
|
Baina laster hurbildu da, arrosak zaintzearen inguruko informazioa bertan jaso dezakeela pentsatu duenean. Teklatua ukitu eta
|
berriz
piztu da pantaila. Interneterako programa zabaldu eta Facebook eko orrialde bat ireki zaio.
|
|
Senarrarekin telefonoz hitz egin bitartean, urruntzen ikusi duzu, eta sabeleko pospoloa sentitu duzu
|
berriz
pizten zeure burua haren koadro baten barruan imajinatzean.
|
|
Sorgortasunezko beste tarte bat etorri zen gero; laburra izan zen; zeren,
|
berriz
piztu nintzenean, penduluararen beheraldi nabarmenik ez bainuen sumatu. Baina tarte luzea ere izan zitekeen; ondo asko bainekien bazirela nire lozorroaz ohartzen ziren deabru batzuk, eta beren nahierara eten zezaketela penduluaren balantza.
|
|
Historiatik harat, geia lotzen da beste alor hanitxi. Hunki ditzake geografiaren gaüza zonbait, hala nola orai erdaraz baizik aipatzen ez diren gure herrialdeen eta herrien eüskarazko izenen
|
berriz
piztea, edo ere güne ezbardinen izatearen barnatzea. Zabal dezake etnografia, etnologia, soziologiaren sail hanitx, zonbaiti haboro ikertzeko nahia sorraraziz.
|
|
Hala, Energia, Ingurumen eta Teknologia Ikerketen Zentroak (CIEMAT) eta Telekomunikazio Ingeniarien Goi Eskola Teknikoak (ETSIT) egindako azterlan batek mantentzen du. Ikertzaileek adierazi dute argiztapen mota hori ez dela itzali behar bost minutu igaro baino lehen
|
berriz
piztuko dela aurreikusten bada, nahiz eta itzaltzeko denbora gutxienez hiru ordu laurdenekoa izan. Ikerketaren arabera, lanpara fluoreszenteak herri kultura batez inguratuta egon dira, eta kultura horrek lanpara horiek erabiltzeko hainbat modu proposatzen ditu, gehienetan inolako justifikazio teknikorik gabe.
|
|
Arte laburrera oihana
|
berriz
piztu zen, txoriak oro hasi ziren txilioka, zigarrak beren azantz gorgarrian, eta barba de indio belar goitituen artetik jalgi zen eperren kantua. Mayitok igarri bezala, bat bateko herotsak asaldaturik, basurdea haia haia abiatu zen, beragandik hurren iragan zelarik ozpina bezain fite.
|
|
Auzoko ostatuan kafea irenstea erabaki nuen. Maite nituen Hegoaldeko kafe azkarrak, erraietako itxindu ahula
|
berriz
pizten zuten, bake zerbait ekartzen eta aldi berean borrokara balekebale haiatzen. Kontraerranaren funtsaz hausnarrean zinpurtzen nintzen, berinaz haraindian, gizon baten itzala sumatu nuenean.
|
|
Badatoz ordu galduen tinkiak ez emanen ezpain arteak kondaira luzeen aroak zaldunen laurazkak dena
|
berriz
piztuko dutela
|
|
Marxismo autoritarioaren krisiak sinesgarritasuna kendu zion izpiritu iraultzaile osoari, eta egia izanik libertarioek aspalditik autoritarismo horren kritika egina genuela, krisi garaian kritika hori nahikoa konfidentziala gelditu da, eragin sozialik gabe. Orain, mundializazioaren aurkako mugimenduetan
|
berriz
pizten ari da izpiritu libertarioa, eta horrek sortzen dizkigu itxaropen berriak: agian horiekin lotzeko gauza izanen gara.
|
|
Ospetsuenetakoetan. Hitzen disperzio bidez. Literatura
|
berriz
pizten. Hitz geologikoak edanez.
|
2013
|
|
Frantxoa Etxehorik pusatu zuen bere burua eta so egin zion leku hutsari, bien artean utzia. Laster
|
berriz
piztu zuen eleketa. Ondorioz, hemen bizi zara eta hemen berean egoiten zara egunero. Ez da Bai hala da. Orduan ikusten duzu zer gertatzen den honetako plazan.
|
2014
|
|
Eta magia hori. Kantu bakoitz, esplikazio bakoitz, anekdota bakoitz bere hitz jarioaren haritik
|
berriz
pizten senti zitekeena. Sekretu guztiak ez zituzten salatu, ordea, gaualdi hartan.
|
|
Bularrak mozten dizkiote, emankortasuna kentzen. Bazter guziak zimeltzen eta agortzen dira, heriotza orokortua da, baina
|
berriz
pizten da Ageda eta umatuko da mundua. Luperkalei egin erreferentzia argi da, fekonditatearen, emankortasunaren aldeko agiantza garbi utziz.
|
|
" Astoak bere burua lauda"," Xuri gorri"," arnoa eta ura". Xinaurri meta pertsonaia da kasik eta landder sinbolikoa, mozkorra bozkatzera doalarik demokraziaren itzalaren alegoria da, orain boboen artean
|
berriz
pizten dena," nor nahik bozkatzen ahal badu nora goaz?". Errepublikaren hiztegia xintxikatzen du.
|
|
Hainbestenarekin, beste eztabada bat ere
|
berriz
piztu da, familieri haurrentzat emaiten diren diru laguntzak ez direnetz ttipitu behar hunenbeste mozkin baino gehiago dutenentzat, orai arte deneri hein berekoak emaiten eta. Hortaz bada ikusmolde desberdin asko eta asko.
|
2015
|
|
Gizarte elkarteak lagunduz, horiek eraman hurbileko lan hori sostenga dezake departamenduak. Lanik gabe luzaz egoteak bizi aldaketa bortitza ekar baitezake, ardurenean lanik handiena pertsonari bere buruaren baitako konfiantza
|
berriz
piztea da, bere gaitasunetan sinets dezan.
|
|
Balmasedan, ibai ondoko etxeetako zenbait leiho eta ateetan hareazko zakuak ikus zitezkeen uriola igaro eta egun batzuetara. Beharbada, denboraleak oharkabean okerrerantz egin eta ibaiaren haserrea
|
berriz
piztuko zuen kezka dela eta.
|
|
Motorra gelditu,
|
berriz
piztu, eta ateratzen saiatu zen, alferrik baina. Jaitsi zen Mikel, jaitsi zen Esteban, begiratu zuten nondik nora atera ote zezaketen... aztarnarik ez; saiatu ziren biak batera alde bat altxatzen, saiatu ziren bat bultzaka eta bestea bolantean, dena alferrik; ilunpe hartan, bestalde, beldurra ematen zion Estebani motorra toperaino behartzeak, ziztu batean ateraz gero okerragoa izan zitekeelakoan.
|
|
Bezperan, ganbarako ezusteko eta guzti, uste baino hobeto egin nuen lo. Goiza iristearekin batera aurreko eguneko kezkak indar
|
berriz
piztu zitzaizkidan ordea. Are gehiago, esnatu orduko bi adarrekoa bihurtu zen deabrua.
|
|
Hala ere, hasi naiz poliki poliki Prednisona jaisten, ea bi hilabetean erabat kentzerik dugun, erretxazoa
|
berriz
piztu barik. Horretan ari gara orain.
|
|
Bigarren gerla haundi denboran,
|
berriz
piztu zen Moimendu hori, bainan gudak ekarritako miserien gatik, sekulan baino frantsesago bihurtu ziren Euskaldunak eta askatasunarekin, ixildu zen Aintzina?.
|
|
Eta gu beti arte hartako itsasoan ari gara. Behin, ordea, itzalaldi bat gertatu zen, badakizu, oraindik ere gertatzen dira, baina laburrak; urte haietantxe orenak eta orenak iragan zitezkeen argiak
|
berriz
piztu arte. Hain zuzen, haietatik batek Peluo eta biok harrapatu gintuen pargo etako sare tipi batekin Golkotik haratago joanak ginela... baina hori beste istorio bat da.
|
|
Programa goria prestatu dute chancaires horiek zeharkazten dituzten herrietan tokiko kultura eta hizkuntza
|
berriz
pizteko. Baionan hasten dira egun:
|
|
Badu orai hiru urte Adur elkarteak euskara sustatzen duela Banka, Aldude eta Urepelen eta, bide beretik, herritarren arteko gizarte harremanak hobetzeko lanetan ari dela ibarrean: ihauteriak
|
berriz
piztu zituen, gogoetatzeko filmak proiektatu, mintzaldiak antolatu, belaunaldi desberdinen arteko elkartzeak sortu, Urepelen AEKk proposatu udako barnategiko ikasle irakasleekin mendi ibilaldiak antolatu, Euskoa sustengatu," Merkatruxk" deitu merkatu herrikoiak plantan eman, aurtengo Korrika bultzatu... hainbat ekitaldi euskara biziarazteko parada biztanleentzat.
|
|
Ohartaraziko dugu Bidaxuneko kolegioan, lurraldeko bakarrean, okzitaniera hautuzko ikasgaia dela eta ikasle kopuru gotorra biltzen duela. Denboran euskara irakatsia izan baldin bada ere, traba anitz izan da azken urte hautan euskara
|
berriz
pizteko kolegioan. Egun, kurioski, egoitza berriaren seinaletika guzia hiru hizkuntzetan dago:
|
|
Hasian hasi, hau ere erran behar dugu: letoniar mintzaira, hein bat itoa izanik kanpotiarren legepean,
|
berriz
piztu dela. Haatik, bazen hor gaindi beste mintzaira bat," live" deitua, arrunt galdu dena!
|
|
Liburu batean ere aski garbi idatzia duena ez hain aspaldi. Salbu hara, Gérard Larcher zenaturren presidentak ezin onetsiak dauzka holako solasak, ez dela bestenaz ere batere keinka egokia holako kalapita
|
berriz
pizteko. Lege nagusia behar dela den bezala atxiki, Errepublikaren zimendua izanki eta.
|
|
Udaberria berantetsia eta... Martxoak ekarriko du beste mugimendurik, bazterra
|
berriz
pizten hastearekin. Ekarriko dauku besteak beste Korrika, euskarari zoin atxikiak giren berriz ere erakusteko parada hauta.
|
|
Partida hunek ohidura
|
berriz
pizten du, negu huntan, hemen jokatuko diren partidekin eta lehiaketekin. Pilotazaleek atxik dezatela gogoan, oraindik Urtzoen torneoa, Baionako trinket zaharrean, ortzegun arratsaldez:
|
|
Halako azken zeremonia 2008an iragan zen. Jean Paul DIRIBARNE auzapezak nahi zuen ohidura hori
|
berriz
piztu herrian. Eta zazpi urteren buruan, egun hori berriz antolatzen dute herriko kontseilariek.
|
2016
|
|
Ai, ze zaila den
|
berriz
piztea
|
|
Bertan grabatuko nuke neure izena, eta basamortuko zuhaitzetan ederrenak direla zin egingo: hostoak ihartuko balitzaizkie, neure buruari irakatsiko nioke erosta jotzen, eta
|
berriz
piztean, ni ere alaituko nintzateke haiekin batera.
|
|
Eta nik, mototsik eta potxotxik gabeko honek, nire urrutiko agintean agintzen dut. Horregatik, ikusteko dagoen zaborra ikusita, gaur erabaki dut ez dudala telebista
|
berriz
piztuko. Hemendik aurrera fruta janean pasako ditut ordu mortuak.
|
|
Gau batean zure etxera joan nintzenean «ZABOR TOXIKOA» idatzita zeneukan telebistaren pantailan, herrian pintaketak egiteko erabiltzen zenituen brotxa lodiaz eta pintura beltzez. Nire txundidura aurpegia igartzean, «tentelgailu hau ez da sekula
|
berriz
piztuko Arruenean» argitu zenidan, barrez. «Beste arrukada txatxu bat!» pentsatu nuen hasierako unean, baina berehala konturatu nintzen ekintzaren zentzuaz:
|
|
...urrean egin diot habia jariatu den hazi likits, bero, ugariari, eta igurtzi ditut eskuak, eskuekin besoak, paparra, lepoa, kokotsa, aurpegia, belarriak, igurtzi ditut azalak zakarki hazka eginez, indar biziz harramazka, mina eragiteraino, azazkalekin urratzeraino, igurtzi ditut azalak, naizen hilotz honi antzinako lerdentasuna suspertuko zaion, hildako ene gorputzean bizitza ernalduko den, bizirik
|
berriz
piztuko naizen nazkaz eta itxaropenez.
|
|
1970eko hamarkadaren erdialdean, arrazakeria
|
berriz
piztu zen, eta, horrekin batera, atzera azaleratu zen bortxatzaile beltzaren mitoa. Zoritxarrez, bortxaketaren aurka diharduten zenbait emakume zurik zilegizkotzat jo dute mito hori.
|
|
Osoki gazte zineztelarik Jada bazenuten oldar, Elkar adituz sortu zenuten Batasun bat «Ipar Izar». Epe batentzat lotan utzirik Orain
|
berriz
piztu behar. Zuen eskutik etorkizuna Betor alai eta suhar!
|
|
Euskara debekatu, Erdara bortxaz sartu, Bainan euskara guk
|
berriz
piztu Ta ikastolak sortu?
|
|
Ipar Euskal Herriko euskal antzerkia amateur gelditu da. Hegoaldekoak, telebistari esker, beste bide bat hartu du, nahiz eta antzokietakoa
|
berriz
pizten ari Xabier Mendigurenek erraten zuen bezala. Bi aldeetan beharrak eta eskaerak desberdinak dira, Hegoaldean hizkuntzari hats berri baten eskaintzeko nahikeria dago, Ipar Euskal Herrian hizkuntzaren egoera okerrera doa, ahalegin guzien gainetik.
|
|
Lucy Orlos Hori dela eta, bizi denboraren (piztean murrizten den) eta argia itzalita izatean aurrezten den energiaren arteko balantzea egin behar da. Cidatlo en lanpara fluoreszente mota jakin baterako aztertu dute, eta horretarako kalkulatu da ez dela itzali behar 45 minutu baino lehenago argia
|
berriz
piztuz gero. Hau da, oro har, 45 minutu baino lehen gela horretara bueltatuko dela uste bada, hobe da fluoreszentea piztuta uztea, baina 45 minutu baino gehiago egotekotan, onena itzaltzea da.
|
|
Erhiak edo plektro bat (zurezko, adarrezko edo plastikozko pieza triangeluarrak) baliatzen dira harien zimikatzeko eta giderreko koskei esker, jokoa aiseago eta soinua garbiago egiten da. Gitarrak arbaso anitz baditu eta hauetarik anitzek interesa
|
berriz
piztu dute, modari egokituz: lautea, XIII. mendean arabiar herrialdeetatik etorri zen (arabieraz al’ûd hitzak zura erran nahi du), eta kantua zein dantza laguntzen zituen (XV. eta XVI. mendeetako Purcellen, Dowlanden, Gesualdoren obra anitz).
|
|
Unitatea berrabiarazteko, itzali etengailua gero piztu, itzali eta
|
berriz
piztu.
|
|
" Bertsulari berna da gaur agertzen nun nahitik/ Bertsutako su berria
|
berriz
pizten da nunbaitik/ Kontsolamendu hauxe deraukat partitu gabe mundutik/ Zahar batentzat hamabost gazte heldu direla ondotik". Ahetzeko Mattin zenak bertsu atipiko hau botatu zuen doi doia zendu baino zonbait egun lehenago Gipuzkoatik bisitaz etorri zitzaizkion bertsulari gazte batzuri.
|
|
Ni koxkortzearekin galdu zen ohidura hori etxean, pentsatzen dut, ama lanpetua izanez. Geroztik, Andde Luberriaga auzapez kargutan eta Andde Elizalde kontseiluan euskal kulturaz arduradun,
|
berriz
piztu zen Azkainen suaren ohidura, duela berrogoi bat urte. Jondoni Joani bezperan, 23an apailatu zuten, orduan muntatu Ikasleak taldeak dantzak eskainiz plaza erdian eta gau hortako eraiki zuhaitz idurikoa, herriko apezak benedikatuz eta su emanez; ondotik dantza soka muntatuz inguruan sua itzali arte.
|
|
Laketua iduri luke eta egongelan sorrarazten dituen begirada amultsuak ikusiz, harrera arrakastatsua duela ez da dudarik. Xakurra hartzeko hautua gogoan erabilirik bazterrera utzia zuen Beñat zuzendariak; baina egun batez telebistako lekukotasun hunkigarriak
|
berriz
piztu dio, entzunez Frantziako batean gertatua: gizon baten ezongiaz konturaturik xakurra artatzailearen ganat joan, saingaka ariz deiadarra eman eta bihotzeko larrialditik salbatu zuen, nehor ez baitzen alditxartzeaz konturatuko ere bertzela.
|
2017
|
|
Ezinezkorik ez dagoela erakusten ari dira hauek.Gure Esku Dago dinamikan ibili zara azken boladan. Gaztetako askatasun eta herrigintza gose hura
|
berriz
pizteko modurik ikusten duzu Euskal Herriko populazio piramidea horren zahartuta dagoen honetan. Ez da erraza. Ditugun helburuak aurrera eraman ahal izateko mugimendu indartsu bat behar da.
|
|
Maisua altxatu, kandela denak
|
berriz
piztu, eta lehengo lekura itzuli zen. Berriz ere arrautzaren dantza egitera joateko agindu zien.
|
|
Ehizatzea gaizki zegok, baina behin hil ondoren, jendeak ez al dauka horrelako afari bat egiteko eskubiderik? Oreina ez duk
|
berriz
piztuko ez jateagatik. Hain larria al da bekatu hori, Antonio?
|
|
Argi ttikia
|
berriz
piztu zen eta aitaren aurpegia agertu zitzaidan, mortifikatua, desegina. Hitzik erran gabe pasatu zen ene ondotik.
|
|
Garbigailuaren inguruan okerreko argibideak eman Gorkari. Motorra
|
berriz
piztu eta alde egin eta maleta bertan utzi. Egingo ez dudan hori guztia egin.
|
|
nola atzerriko harremanetan, hots, merkataritza eta segurtasun hitzarmenetan?. Donald Trumpek
|
berriz
piztu zuen Estatu Batuetako nazionalismoaren indar sor baina boteretsua.
|
|
Errekaleorren ehun gasteiztar argindarrik gabe utzi zituen Iberdrolak joan den maiatzean, Udalaren konplizitatearekin. Errekaleortarrek, baina, argi zutela esan ziguten, bonbillen argi horixkak
|
berriz
pizteko prest zeudela. Eta Gasteizek konfiantza osoa adierazi zion auzo askeari:
|
|
Andrea Peraltari deitu orduko amatatu zuten. Baina atzo arratsean
|
berriz
piztu zuten!
|
|
Sekta honetako heresiarka bezala Alonso (edo Alfonso) de Mella eta Gillen de Albesa frantziskotarrak nabarmentzen dira. Mugimendu honen aurkako errepresioak, 1441 eta 1454 urteen artean autoritate zibilaren zein eliz agintaritzaren esanetara burutu zena, hirurogeita hamar pertsona baino gehiagoren erreketa suposatu zuen; hala ere, ez zen mende erdi ere igaro sutzarrak
|
berriz
piztu ziren arte.
|
|
Saskiko laborarien erdiak Itsasuko herritik edo auzo herrietarik jinak dira. Nahitaez, Saskiak
|
berriz
piztu du Basaburu, eta gure etxaldeak ttikiak bezain sendoak baitira, hor gaude Basaburukoak hainbeste alorretan buru beharri, gerezietan ala biperretan, euskal xerrietan ala ardi gasnetan, baita ere Perico k ikusi ez duen baratzegintzan...
|
|
sabeleko deia, gosea. Tenorea egiaztatzeko
|
berriz
piztu zuen bere mugikorra. Kasik eguerdi.
|