2000
|
|
Labirintoaren irteera aurkitu duenaren duda aurpegia izango nuen akaso, zeren metro bat harago, bere ohean esna, Rocíoren algaratxoak nire bisaia xelebrea salatu baitu. Begira geratu gara isilean, bera nire esnatu
|
berritako
aurpegi inuzenteari; ni bere begi handi lotsabakoei. " Zuri beha nago", aitortu dit ahots eztiz," duela asko".
|
|
Horiek lehen hitzekin batean baztertu genituen, saltsa horretan bakoitzak zer zuen agertzeko eta zer altxatzeko, norberaren baitan utziz. Hasi
|
berritako
gure goiti beheitiak eta hondar urteetako desenkontruak. Semea eta bakoitzaren amaginarrebak.
|
2006
|
|
Oraingoan ez ditun takoi findun zapatak oinazeen eragile. Heldu izan nahi hueneko oroimenak ihes egin diten usoak bailiran, oin azpian sartu
|
berritako
beiraren tormentuak kaiolatik bidaliak baititun espazio faltan. Gelditu eta hatsa sakon hartzeko denborarik ez dagoenez, hala nola konpondu haiz erdi hautsitako hire azkazalez baliatuz hanka azpiko deabrutxoa ateratzeko lasterketa eten gabe.
|
2007
|
|
Hala da; gizonezkoak hamazortzi hogei urte duenean lortzen du bere sexualitatearen gailurra, punturik gorien eta sutsuena. Bere hogeikoetan aurrera egiten duen heinean, zer esanik ez berrogei beldurgarri horiek jota, gogo bizia eta sua apalduz joango zaizkio halabeharrez, itzaltzeraino kasu askotan, nerabezarotik irten
|
berritako
garai goria erabat ahaztuta betiere.
|
2008
|
|
Desordena arrasto bat. Eta haraxeago ama, armairuko zirritutik atera
|
berritako
enbarazu bat. Tragediaren ordena hausten duen beste desordena bat:
|
|
Iratzargailua konek  tatu, alkandora eta galtzak erantzi eta ohean sartzen da. Maindireek arropa zuriaren garbitu
|
berritako
zurruntasuna dute. Eta izpilikuaren usaina.
|
|
zein eta zein ideiak egiten diguten bultza. Ez dakiguna da zer arrazoik garabiltzan batera eta bestera; neuk ere ez, jakina, baina zerbait sumatu dudala esango nuke lepoa moztu
|
berritako
oilaskoaren ibilerari begira.
|
2009
|
|
Agintea hartu
|
berritako
lilurak laster hasi ziren ximeltzen. Kolonialisten hatzaparretatik eskapatzea ez zen erraza.
|
|
Baita pertsonak urbanitak izanda ere; hitz jario narraseko lotsagabeak, bizitza single ek ezkutatzen dituzte, kulebroi katramilatsuak, benetan ezinezkoak, ezinbestekoak Almodovarrengan. Azkenekoa Carmen Machi da; jarri dio ile apaindegitik atera
|
berritako
hile orde orraztua eta malba koloreko trajea eta erudizioa. Ezarri du sukalde moderno batean.
|
2010
|
|
Jon Ugalde donostiarrak zuzentzen duen Samaniego Jauregiko jatetxeak antzinako sukaldaritza eta baratzetik atera
|
berritako
produktuak uztartzen ditu. Hona hemen menu proposamena:
|
|
Eta horra hor, berrizkoan ere, herriko Eskudero biez eta Portolo baserriaz datu polit askoak. Laugarren puntuan garbi esaten du Etxeberria deitzen diotela eraiki
|
berritako
bigarren Eskudero horri. Zazpigarren puntuan berriz, aitona Paulo aipatzen du, eta haren ondasun batzuk badituela kobratzeko Paulene etxearen gainekoak.
|
2011
|
|
Baina Amaia, neska polita? ere hor dago, goizetan Goienetxeren bila joan eta etxeko atea jotzen duenean ohetik jaiki berria aurkitu ohi duen Amaia horrek kentzen dio loa batzuetan, garajeko gau hotzetan maiz etortzen zaio akordura aspaldi honetan, lanak ematen dizkio, bere jaiki
|
berritako
begi txikituak, txinatarrak, gustuko ditu oso. Holakoetan, Amayitaz ahantzarazi eta Jasminka ekartzen dio gogora.
|
|
Oso bestelako proposamena da Esne Beltza taldeko mutilek azaroaren 4an ekarriko dutena. Azkenik, abenduaren 11an disko berria aurkeztuko du Ruper Ordorika oñatiarrak Espaloian. Labetik atera
|
berritako
kantuak eskainiko ditu Ordorikak Elgetan.
|
2012
|
|
Isilik eta azkar gainditu zuten muinoa eskaileretan gora. Iritsi zirenerako, eginda zeukan zuloa ehorzleak; goldatu
|
berritako
usaina isurtzen zuen lurrak. Hilkutxa behegainean uzteko eskatu, eta errespontsua bota zuen abadeak.
|
2013
|
|
umeei labean egin
|
berritako
bizkotxoa eskainka
|
2014
|
|
Bikoiztasun hori gordin gordin ezagutu eta bizi izan nuen neronek abade egin
|
berritako
60ko hamarkadan Zeanurin izan nintzenean. Asturiar milizianoen talde kontrolgabe batek gerra garaian tiroz eraildako parrokoaren ondoren parroko izendatutakoak kargu horretan jarraitzen zuen, eta, artez egia esateko, herritarren eta eliztarren gehiengoak ezin zuen ahantzi ez disimulatu parroko hark gerraoste hurbilean kartzelan zeuden eta batzuk heriotza zigorrazherritarren kontrako informe politikoak gerra irabazleen eskariz idatzi eta bidali izanak sortutako egoera mingarria.
|
2015
|
|
Askotan joaten zen Ramonen etxera garbiketa lanetan laguntzera eta horrelakoetara. Ramonek berak ere ederki egin zitzakeenak ziren, baina zegoen egoera hartan, emaztea galdu
|
berritako
shock egoera hartan, laguntza behar zuen, eta Elenak asko lagundu zion, lagun bati tokatzen zitzaiona baino gehiago. Eta zuk eskertu egiten zenion Elenari ahalegin hura.
|
|
uretatik atera
|
berritako
|
|
Ikusten dudanez, gurasoak ez dira asko aldatu, ezta Lisa ere, jaio
|
berritako
txepel aurpegi bera baitu oraindik. Baina ni guztiz bestelakoa naiz eta gainera ez daukat inoren antzik, haiek osaba Borisen erretratu bizia naizela sinetsarazi nahi didaten arren.
|
|
Proiektuan sinesten genuelako egin genuen aurrera". Horrela gogoratu zituen Xabier Aranbarri Sanagustingo kudeatzaileak kulturgunearen ardura hartzera bitarteko eta hartu
|
berritako
oroitzapenak. Denetariko baina bereziki euskal kulturan eta egileetan oinarritutako 600 ekitalditik gora eman dituzte kulturgunean lau urteotan, baina" proiektua ekitaldiak antolatzetik haratago" doala nabarmendu nahi izan dute Sanagustingo arduradunek.
|
2016
|
|
Nagusiak berak bete zituen kopak brandy botila zabal hartatik ateratzen zen koñak ilunarekin. Zaintzaile berriagatik topa egin, eta lantegia inauguratu
|
berritako
kontuak gogoratzen hasi zen nagusia. Garai hartarako oso modernoak ziren instalazio eta makinaz hornitu omen zuten fabrika; hura behar bezala zaintzeko norbait behar, eta zein egokiagoa horretarako bere txikitako lagun hura baino.
|
|
Trenak ateak irekitzen dituenean, han hasiko da langile saldoa ateratzen, gorputz sendoko jende osasuntsua, lanean zaildutako giza aleak, lepo sendo, bular zabal eta beso gihartsukoak. Gaua lo gozoan pasa ondoren energiaz berritutako gizasemeak ikusiko ditu, dutxa hartu
|
berritako
ile heze eta ongi orraztuak, bizar moztu berriak, goizeko hozkirrian gorritutako aurpegiak, bakoitza bere poltsa edo motxilarekin, hamarretakoa egiteko ogitarteko ederrekin, gizon osasuntsu eta gosetuen apetitua asetzeko adinakoekin. Zaintzaileari bere bizitzaren ispilua irudituko zaio berriz ere goizetako une hori:
|
|
Han lijatzen eta leuntzen dituzte ebaketa garbiarekin geratu ez diren aluminiozko piezak, anodizatzeko bainuak eman aurretik akatsik ez dutela ziurtatzeko. Aluminio txirbilaren usaina bizi guztian izan du lagun, lantegiko beste urrin asko bezala, makina koipeztatu berriena bezala, biltegi aurrean kamioiak luzaro aparkatuta egoten direnean sortzen dena bezala, berarentzat usain naturalak denak, beste edozeinentzat labetik atera
|
berritako
ogiarena edo belar moztu berriarena diren bezalaxe.
|
|
mugimendu arin errazak ia berezkoa dirudien arren, indarra kentzean, makinari ordura arteko arintasuna neke bihurtzen zaio, eta nekeak gelditasuna ekartzen du. Zaintzaileak maiteagoa zuen itzaltzeak zekarren moteltzea abian jarri
|
berritako
bulkada indarrez betea baino, eta gurpila gelditzen ikusteak ematen zion atseginik handiena.
|
|
Han biltzen zinen psikiatrikoan ezagututako lagun berriekin, Proyecto Hombretik mantentzen zenuen bat edo besterekin, eta lagun haien lagunekin. Ni oso noizean behin elkartzen nintzen zurekin psikiatrikotik irten
|
berritako
garai hartan; gogoan dut geratzeko deitzen nizula Eibarren nenbilenean, baina gehienetan ezin izaten zenuela, Arrasatera joatekoa zinelako, oraindik barruan zeudenei bisita egitera, edo etxean bisitak zenituelako. Orduan ez nekien, baina orain ondo irudika ditzaket zure etxeko bilkura haiek:
|
|
Askori, bikotekidea edukitzeak edo ez edukitzeak baldintzatzen digu hein handi batean geure buruari diogun maitasunaren neurria; eta zuri ere, iraganean bikotekide finkoa traba eramanezina gertatu zitzaizun horri, orainaldian imajinaezina zitzaizun neska lagunik gabeko etorkizuna. Senda-agiria jaso eta psikiatrikotik irten
|
berritako
garaian, berriro neska laguna izatea aurrerapauso nahitaezkoa zitzaizun, autoestimuaren bizigarri suertatzeaz gain, gizarteratu eta pertsona normala izateko bidean.
|
|
Honaino marxismo leninismoa maila teorikoan, eta batez ere praktikoan jorratzen ikusi dugu Txillardegi; euskaldunen artean marxismoa boladan zela-eta marxismokeria eta ezkerkeria kritikatzen ere bai, baina ETA utzi
|
berritako
idatziak iruzkintzen ari garen atal hau herren utziko genuke, Espainiako ezkerrari eskainia jasoko ez bagenu. Izenburuak salatzen du nondik nora zebilen:
|
|
Gizon praktikoa don Martin, ikusten denez, zeruko gauzez ez ezik lurrekoez ere artaz eta arretaz arduratzen dena. Zer esan ez dakiela geratu da Alsina, gizonaren jestioetarako abilidadeaz miretsirik, gauza guztiak esan dizkion abiadaz eta esnatu
|
berritako
sorgorraz den dena atzeman ez badu ere; zerbait esan nahi luke baina ez daki noiz hitz egin, bikarioak ez baitio zuzenean begiratzen, tentazioa begietatik urruntzearren edo, eta ohetik ateratzea ere ez daki guztiz egokia den, kamisoia jantzita apaiz euskaldun baten aurrean. Don Martinek berak argitu dizkio zalantzak, hala esan baitio:
|
|
Ordu eta erdi beranduago aireportuan dago, Bilbora eramango duen hegazkinaren zain. Esnatu
|
berritako
buruko mina, urdail nahasia, aho gustu mikatza, zorabio sentipena, ari zaizkio pasatzen horiek denak; ordu aldaketari egozten dizkio berak sentsazio horiek oro, bidaiatzeko ohiturarik ere ez eta, kaniletako urak ere auskalo zein osasun maila duen; izan ere, baso urak bata bestearen atzetik edan ditu jaiki denetik.
|
|
Huraxe zatekeen bere jauntxo sena behin betiko finkatzeko une eta gunea, bera bezalako nobleen artean, Errege borbondarraren gortean... Alabaina, sorterriko laino eta lanbroen oroitzapena zetorkion etengabean, garo eta gesal usainarena, euria egin
|
berritako
kaleko lauzen distira, artaldeen zintzarri hots eta balaka... Eta, batez ere, nonahitik etorrita ere espainiera finena itxuratu edo ijitoen gaztelania herrestaria imitatu nahi zuten gazte haien artean, sorterriko hizkuntza arlotearekin akordatzen zen, umetan zaindu zuten neskameen kantu alai edo tristeekin, aitaren maizter ziren baserritarren agurtze gizabidetsuekin, beti pobreen, gizajoen, ezedukien eta ezjakinen hizkera iruditu izan zitzaion harekin.
|
2017
|
|
Bai andrea! Eta euskaratu
|
berritako
ordenantzok herrian publikatu eta aste betera, Martin Arozena sekretarioak berak eman zuen gainera koinataren heriotzaren berri: " manifestando que su hermana politica Victoria Bidaurreta Juancorena de 37 años soltera natural de Labayen fallecio en su domicilio de fiebre gdstrica".
|
|
Hitz horiek, izendatu
|
berritako
sekretarioak berak idatzi zituen, eta laster ikusiko dituzun euskarazko ordenantzetako idazkera berbera dizute, jakina. Eta hara zer kondizio paratu zion alkateak Martin Arozenari (181 or.):
|
|
645. Bai andrea! Eta euskaratu
|
berritako
ordenantzak herrian publikatu eta aste betera, Martin Arozena sekretarioak berak eman zuen gainera heriotzaren berri: " man.festando que su hermana politica Victoria Bidaurreta
|
|
Deslaitasuna. Axi besarkatu du adakerari ihes egiteko, gorputz gizentzen baina aldi berean ahultzen hasi
|
berritako
honen kontsolamendua “ugaztunaren” kontsolamendua delakoa gogoan erabiliz, ezen Axiren baitan ez baita Axi, baizik eta bakarrik –gogorra egiten zaion pentsatzea bera– Axi ugaztuna, izerdi, usain eta epeltasun; ez ekinik, ez elkartasunik, ez kidetasunik, ez... oroimenik, zer den, non dagoen, nola den, haien bizitza nola eraiki duten jakiteko. Nori eta haiei gertatu behar, nonbait ez dago munduan inor gehiago bihotzekoak eman eta oroimena galtzeko.
|
|
Hor daukazue besoen bete janari, sendo eta gozo, gure lur huni bilduak. Urte zahar eta urte
|
berritako
mahainaren itzulian egonen gitzaizue gu ere bihotzez!
|
|
Hau ere erran dezagun: Maiatz elkartea ohoratua izanen da astelehenean (11:30), 35 urtemugaren karietara, Euskaltzaleen Biltzarrak argitaratutako" Maiatzen bidean" liburua berme; eta 12:00etan, zendu
|
berritako
hiru euskaltzale omenduko dira: Piarres Charritton (Euskaltzaindiak), Marijane Minaberry eta Hasier Etxeberria (Pantxoa Etchegoinek).
|
2018
|
|
Buelta erdia eman eta lo jarraitzen zuenez, guk ere elkarrizketari ekiten genion. Mantentzen zuen oraindik jaio
|
berritako
usain sarkorra, baina apala zen orain, eta hilabete batzuen buruan oroitzapen bat baino ez zen izango.
|
2019
|
|
Zer gertatu zaizu? , galdetu zion Gaizkak, oraindik esnatu
|
berritako
nahastea ezin kenduta.
|
|
Horra, beraz, beste deusek baino gehiago zerk eragin zuen bordagintzaren sorrera: aurren aurrena ogi beharrak, eta ondorioz Ameriketatik sartu
|
berritako
artoak. Baina ez da kezka nagusi horretan bukatzen Leitzako bordarien 1664ko araudia, bestelako aginduak ere eman baitzituzten bordarik borda ibili ziren lau epaile jaunek.
|
2020
|
|
Idazlearen hitz batzuk jaso ditut, liburua aipagai dutenak: " Oroimena ia galdurik,[...] lurpetik ateratzen dut ia ahaztua nuen hasi
|
berritako
liburu hau". Zergatik ote zuen idazle nafarrak ia ahantzitako portuges haien istorioak berreskuratzeko tema?
|
2021
|
|
German Encinak gogoan ditu Alcanadretik Eskoriatzara iritsi
|
berritako
egun haiek. Lehenengo, gurasoak beraien seme Gonzalorekin iritsi ziren, eta, bizimodu berri oparago baten bila, apurka apurka, seme alaba guztiak abenturara animatu ziren.
|
|
Gizon ona zen Gomez. Hemeretzi urte bete
|
berritako
neska hark, ordea, ez zuen ontasuna ikusi Arrigorriagako tren estazioan lagunekin zegoela hurbildu zitzaizkien haietako mutil batengan. Guapotasuna ikusiko nuela erantzun diot neure buruari behin baino gehiagotan.
|
|
Kartzelara sartu
|
berritako
neure buru hark entzungo balitu nire arrazonamenduak," ohorea zikindu!", ez luke sinetsiko. Lau urte neraman hildako bat bezala bizitzen, ohetik sukaldera, sukaldetik lanera, lana izan nuen bakanetan, eta lanetik ohera.
|
|
Gogoan dut esnatu
|
berritako
ahotsa.
|
|
Gogoan dut esnatu
|
berritako
hatsa.
|
|
Gogoan dut esnatu
|
berritako
aurpegia.
|
|
Gogoan dut irakasle batek errege baten kasua aipatu zigula: errege horrek ordubete behar izaten omen zuen esnatzen zenetik inork ikus zezan uzten zuen arte, hainbestekoa zen esnatu
|
berritako
aurpegiaren itxuragabetzea. Gogoan dut nigatik esplikatu zuela sentitu nuela.
|
2022
|
|
Nafarroakora eta Bizkaikora itzulita, irabazi osteko une hori, txapeldun izendatu
|
berritako
une hori nola bizi izan zenuten?
|
|
Ongi etorri, ederrori, estutu nau krema eman
|
berritako
besoen artean.
|
|
Bart gaueko larrua duzu gogoan: animalia gisa ibili zineten, hazten hasi
|
berritako
artasoro batean. Hemen ongi egonen gaitun.
|
|
Hildakoa gogoan, nitaz hasi zitzaidan oroimena. Amaren hil
|
berritako
aurpegia garden garden, bulda zuriek ia guztiz estaltzen ziotelarik gorpua. Garden aitaren aurpegia ere, minbiziak zurbildua.
|
2023
|
|
Biharamunean aurkeztu behar duten Parisko hotel proiektua bezala. ...lki sortutako pertsonen jantzi arin eta argiz eta irribarre ederrez margotuak, bikote gazte, eder eta lirain bat xanpaina irekitzen, logela apain, zabal eta distiratsuan, gosari kontinental bat, mahai zuri jainkotiar baten gainean, sagar, laranja eta mahats leun, fresko eta zati ustelik gabekoez betetako saskiz, izokin keztatuz, xingar finez, arrautza nahasiez estalitako platerez eta labetik atera
|
berritako
urre kolorez margotutako croissant eta pain au chocolat meta ordenatuz aberastua... Ez da aipatzen, bistan da, hotela eraikitzen hasi aitzin, etxe erdi usteldu hartatik desjabetu zituztela hipoteka ezin ordainduz ari ziren familia batzuk eta pisu bat okupatu zuen gazte talde bat...
|