|
2000
|
|
|
France 3 Euskal Herri izenekoa, Baionako Merkataritza eta Industria Ganberaren lokaletan ezarria, ETBlen moduan. Edizio
|
berri
honek, Frantziako besteguztiak baino gehiago, ez du ezeztatzen 1990ean France 3 Tour Soirek lortu zuen lehenarrakasta, merkatuko %34koa zena. Nolanahi dela, 1995eko abenduan entzuleria tasaren errekor, historikoa?
|
|
|
Urte batzuk beranduago, 1986an, komunikazio askatasunaren legea eraldatu zuen lege berriak; HACAdesegin eta beste erakunde arauemaile bat eratu zuen, Komunikazio eta Askatasunerako BatzordeNazionala (CNCL), aurrekoak baino eskuduntza zabalagoekin eta telekomunikazioak ere araupetzekoahalmenarekin. Erakunde
|
berri
honen jarduera, ordea, oso eztabaidatua izan zen, eta handik hiru urtetara, 1989an alegia, hori ere deuseztatu eta gaur egun indarrean dagoena, CSA hain zuzen, ezarri zen ikus entzunezko sektorea araupetzeko, are eskuduntza zabalagoekin, telekomunikazioen gainekoa, berriz, galduegin zuen?. Komunikazio askatasunaren gaineko legea eraldatzeko 2000ko lege berriak ez du funtsezkoeraginik izango CSAren egituran (bai, ordea, eskuduntzetan, zabalagoak izango baitira hauek hemendikaurrera).
|
|
|
Are gehiago, irratiek eta telebistek telekomunikazioekin bat egitera jotzen dute gero eta indar handiagoz. Testuinguru
|
berri
honetan ekimen publikoaren zeregina ez da lehen bezalakoa.Eutsi egiten dio irrati eta telebista sistemaren atal baten eragile zuzena izateari, sistema publikoarena, alegia, nahiz eta, orain, enpresa pribatuekin lehian?, baina, horrekin batera, gero eta garrantzi handiagoarekin, sektorearen bilakaera, bereosotasunean, eta ez bakarrik sistema publikoarena, bideratuko duten joko arauakezartzean datza bere zeregina.
|
|
|
Lehen Nazio Estatuak zirenekonomiaren motorea, eta orain, gero eta gehiago, munduko merkatuak ezartzenditu denontzako legeak. Egoera
|
berri
honetan, Nazio Estatuaren eremua gaindidezaketen prozesu integratzaile berriak agertu dira Europan, Amerikan eta Asian.Aldi berean, enpresa multinazionalen arteko uztartze prozesuek beren garrantziestrategikoa berrindartu dute. Eta mundu mailako soldaten eta lan baldintzen arteko ezberdintasunak ezinbesteko bihurtu dira enpresa handien akumulaziorako, produkzioaren leku-aldaketak ugarituz.
|
|
|
kapitalista ere eraldatzen ari da. Orain arte, langileriak bere lan indarra saltzen zuen soldataren truke; egoera
|
berri
honetan, soldataren truke, langileriak bere lan indarra eta baita enpresarekiko atxikimendua ere saldu beharditu. Horrela, egoera berri honetan, zenbait elementu politiko eta ideologiko txertatzen dira lan kontratuaren egituran.
|
|
|
Orain arte, langileriak bere lan indarra saltzen zuen soldataren truke; egoera berri honetan, soldataren truke, langileriak bere lan indarra eta baita enpresarekiko atxikimendua ere saldu beharditu. Horrela, egoera
|
berri
honetan, zenbait elementu politiko eta ideologiko txertatzen dira lan kontratuaren egituran.
|
|
|
Michel Katzeff ek kontaktu eta erretiradaren artean pauso
|
berri
hau sartzen du:
|
|
|
Jasoketa digital horrek eragingo du irratiaren aldaketa, hedabide hori neurri handiz multimedia bihurtuz. Nahiz eta aro
|
berri
honetan orain arteko izena gorde ahal duen, jantzia aldatuko du irratiak, ikusgarri eta grafikoa bilakatuz, eta musika eta informazioaren alorrera gero eta gehiago mugatuz. Gaur egun Mendebaldeko Europan estatistikek dioskute entzuketa higikorraren indizea ehuneko 20 ingurukoa dela (Martínez Costa, 1997, 84) eta espero izatekoa da datozen urteetan gure kontinente zaharrean kopuru horrek goraka egitea.
|
|
|
Horrez gain, gaur egun Interneten zehar 9 Irratiaren norabide berriak bidaiatzeko ditugun abiadurak (RDSIren aukera abiada hirukoizteko) eta sarearekiko lotura gehiago eta luzeagoak egiteko zabaldu diren tarifa telefonikoen aukerak kontuan izanik, erraz kontura gaitezke zeinen etorkizun itxaropentsua eduki dezakeen irratibideak, agian hobe genuke irratia esan ordez audioa esatea? kanal
|
berri
honetan.
|
|
|
Irrati mota
|
berri
honen eta irrati konbentzional edo hertziarraren artean zer nolako aldea dagoen argi ikusteko, pentsa dezagun Interneten jartzen den estazio edo guneak hiru datu zirkulazio egitea posibilitatzen duela, dela soinu, dela irudi, dela testu soilaren zirkulazioa egiten dugunean, irrati hertziarrean kasuan lor ezin daitekeena. Lehenbiziko zirkulazioak unicast izena dauka.
|
|
|
Ziber espazioko entzuleengana iristea edonoren esku dago, diru gutxi behar baita irratigunea muntatzeko. Baina zer bilatzen dute irrati enpresek hedabide
|
berri
honetan. Hasieran presentzia instituzionala baino ez, hau da, enpresaren irudia present egotea kanal berrian.
|
|
|
Behin baino gehiagotan aipatu dugun. Dirección General de Estudios? jadanik Cadiz-ko Konstituzioan aurrikusia zena izan zen egitura
|
berri
honen aitzindari. Egitura berriak sortzeko Estatu espainiarrak XIX. mendean aurrera eramandako prozesua zein neurritaraino izan zen garrantzitsua ikusteko, hona hemen Medina-k dioena:
|
|
|
–servidores del Estado?. Kontuan hartu behar da, bestalde, funtzionarioen nomina ez zela 1852 arte antolatu, burokrazia
|
berri
honen pertsonaiarik garrantzitsuena Bravo Murrillo dugularik.
|
|
2001
|
|
|
Ikus dezakegun bezala, eredu
|
berri
honetan hauxe pentsatzen da, alegia, ikas/ irakas prozesua esperientzia komunikatiboen bidez eraikitzen dela eta ikasgelak esperientzia horiek ahalbidetu behar dituela, bertaratzen diren orotariko baliabideak (giza baliabideak eta baliabide materialak) eraginkortasunez aprobetxatuz.
|
|
|
Tutxibi dinastia musulmana, urteotan lurralde horretako arazopolitikoetan sartu berria zena. Kordobako subiranoek familia
|
berri
hau erabili zuten Banukasitarreneragina orekatu eta mugatzeko.
|
|
2002
|
|
|
1997an, enplegu sustapenerako aldi baterako kontratuak kendu eta enplegu sustapenerako mugagabeko kontratua sortu zen. Kontratu
|
berri
honen xedea, itxura denez, aldikotasuna murriztea eta mugagabeko kontratazioa sustatzea da, etahori lortzeko aukeratu zen bidea iraizpen kostuak murriztea izan zen (ohiko mugagabeko kontratuak baino iraizpen kostu baxuagoak jarriz). Dena den, lehenagoikusi dugunez,, aldikotasun kultura?
|
|
|
Azken urteotan bizi izan dugu Dereduaren inplantazioa ikaskuntzaren 1 eta 2 mailan, eta hor dira emaitzak. Unibertsitateak erantzun bat emateko beharra du egoera
|
berri
honi, era egokienean, biurratsak landuz:
|
|
|
Elikagaien Zientzia eta Teknologia izenekolizentziaturan, 16 irakasgai daude eta horietako 6 ematen dira euskaraz. Guztira, ikasturte
|
berri
honetan, lau irakasgai gehiago emango dira euskaraz. Giza Elikadura eta Dietetika diplomaturan 28 derrigorrezko irakasgai daude eta horietako 10dira euskaraz.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko Irakasle Eskolak berriki arituak izan dira berensorkuntzaren mendeurrenaren ospakizunetan; hain zuzen ere, Donostiako Irakasle Eskolak aurten, 2001 urtean, hainbat ekitaldi (zine emanaldiak, hitzaldiak, erakusketak, eta abar) antolatu zituen bere ehun urteko historia luzea laburbiltzeko, eta XXI. mende
|
berri
honen hasieran etorkizunari begira aurreikuspenak egiteko.
|
|
|
Eskari
|
berri
honi eraginkortasunez erantzuteko beharrezko ahalegina egingodutela, egokitzeko zailtasun egoerak ulertu eta errespetatuta eta sor dezaketenmorrontza onartuta. Epe luzerako plangintza zehatza egiteko premia dagoela,
|
|
|
Eskari
|
berri
honi eraginkortasunez erantzuteko beharrezko ahalegina egingodutela, egokitzeko zailtasun egoerak ulertu eta errespetatuta eta sor dezaketenmorrontza onartuta. Epe luzerako plangintza zehatza egiteko premia dagoela, unibertsitate egitura pixkanaka pixkanaka egokitzeko (Mondragon Unibertsitatearen hizkuntza politikari buruzko manifestua (2000 iraila).
|
|
|
HEOKan aintzat hartzen da hizkuntzaren izaera komunikatiboa eta gaitasunkomunikatiboaren kontzeptua oinarrizkotzat aldarrikatzen da hizkuntzenirakaskuntzan. Kurrikulu
|
berri
honetan Canale & Swain en eredua proposatzen da erreferentzia gisa. Horrek hainbat ondorio metodologiko dakartzaberekin.
|
|
|
Laugarren atalean, berriz, gizarte ereduak eta sistemak beren legitimazioa galdu ahala, politika modu berri batean ulertzeko proposamena egingo dizuet. Orain arte politika beti elite politikoarekin, sistema politikoarekin, legebiltzarrarekin lotuta egon bada, gure bizitza baldintzatzen duten erabakiak mikrolektronikan, manipulazio genetikoan edo teknologia nuklearrean daude gaur egun. Politikaren kontzeptuak eta gure portaerak egoera
|
berri
honetara egokitu ditugu, eta horren araberako gogoeten bidez estrategiak pentsatu. Teknokrazia edo aukera bakarraren politikaren ordez, politikak lehentasuna hartu eta protagonismo pluralari, hautabideei, anbibalentziari ateak ireki behar dizkiola aldeztuko dut.
|
|
|
Modernizazio erreflexiboaren iraganbidean, gizarte industrial bateko gatazka politikoaren ideia berriak sortzen dira, arriskuaren gizarte izenaz ulertu eta kritikatzen dena. Aro
|
berri
hau ez da hobea edo okerragoa, izatekotan ezberdina da, eta zentzu horretan behingoz igarri eta izendatu beharra dago.
|
|
|
ikusita (2001). ...o guztion oinarrizko eskubideak eta biziraupena jokoan dauden honetan, aniztasuna eta aldaketa ezaugarri nagusitzat edukirik,(, ez dute egitura estatalik bere probetxurako, eta aniztasun harrigarria dute beren baitan, ez daukate botere politikoa eskuratzeko estrategiarik, baizik eta gauzak aldatzeko proposamen gordinak eta legitimoak?), mugimendu eko bakezalearen lekukoa hartu ei duen gizarte sare
|
berri
honen indarra azpimarratuz, Barcena ren ustez badago argi izpi txiki bat. Eta aukera txiki hori gutxi izango ez balitz, ezin ahaztu aro modernoaren altxorra (gizarte bizitza bizitza kolektiboa bezala), munduaren bermea eta biziraupena gizakiaren erabakien eta aukeren esku egotea dela (edo behar luke!).
|
|
|
Hurrengo jauzi batek idazkera hieroglifikora garamatza. Idazkera eredu
|
berri
hau aurrekoa baino konplexuagoa da, bertan irudiak eta karaktere fonikoak agertzen baitzaizkigu batera.
|
|
|
Erregela ez estandarrak, estandarretako osagarriak direnez, hautazkoak izango dira beti; beraz, norabide bakarreko hainbat erregela idatziko dira azaleko karaktereak eta morfema muga konbinatuz. Erregela multzo
|
berri
hau nahiko gainsortzailea da, idazten diren erregelak hautazkoak eta paraleloak izanik, haien arteko konbinaketa guztiak onartzen baitira.
|
|
|
Hizkuntzaren industria oso bat sortzen ari da, konputagailuaz baliatuz hizkuntza prozesatzea helburu duena. Jakintza arlo
|
berri
honetan ezinbestekoa da informatikari eta hizkuntzalarien arteko lankidetza.
|
|
2003
|
|
|
Esanguratsua da, halaber, Euskaldunon Egunkariak argitara emaniko
|
berri
hau:. Estatu Batuetako nekazaritza produktuei dirulaguntzak nabarmen handitzea jasotzen duen legeaizenpetu zuen atzo George Bush AEBetako presidenteak. (...) Legearen arabera, hamar urteko epeandirulaguntzak %80ean handituko dira, 190.000 milioi dolar izateko.
|
|
|
Azken finean, ondorio gisa, tokian tokiko bizi kalitatearen mailaren defentsansortzen den gizarte mobilizazio era
|
berri
honek (edota baldintza sozial berrietanematen den honek) hurrengo urteotako politika publikoetan izan dezakeen eraginazjardungo dugu, ezinbestean.
|
|
2004
|
|
|
edo, zer ordu da?? bezalako adierazpcnek ez dute ezer deskribatzeko inolako asmorik, Wittgenstein
|
berri
honentzat hizkuntza egitura sozial bat da, etaharreman sozialen sarean interpretatu bcharradago hobeto ulertzeko. Tractatusean ezartzendiren crregeia zurrunen ordez, erregelen multiplizitatea defendatuko du Ikerkuntzeten, hizkuntza joko askoz osatutako joko bat dela esango du.
|
|
2005
|
|
|
egokia litzatekeen leku berri bateskatzen du. Leku
|
berri
honi, nik, Euskal Hiria deitzen diot, hiria izan baita historianbarrena jende desberdinak elkarrekin bizi ahal izateko asmatu eta eraikitako gunea.
|
|
|
Une horretatik aurrera, bi udalek, prebarikazio delituasaihesteko asmoz (Espainiako Zigor Kodearen 404 artikulua: ...trarioren bat erabakitzenduen herri agintaria edo funtzionarioa...») dute emakumearen parte hartzeadebekatu edo oztopatzen duen Alarderik antolatu edota antolaketan parte hartu; horrela, diskurtsoa aldatu eta Alardearen antolaketak udalaren jardunarekin zerikusirik ez duelako diskurtsoa zabaltzen hasiko dira, eta historikoki lotura hori egondela frogatzen duten adibideak ugariak badira ere, ideia
|
berri
hau erreal bihurtzekoasmoz, besteak beste, jaietako egitarauetatik, non udalak antolatutako ekintzakjasotzen diren, Alardearen ospakizunari buruzko erreferentzia zuzen oro ezabatukodute egun batetik bestera udal agintariek. Eta betikoak, berriz, egoera legal berriaren aurrean eta emakumearen parte hartzea oztopatzen jarraitzeko asmoz, bide juridiko berriak jorratzen hasiko dira Alarde diskriminatzailearen antolaketa aurreraeramateko helburuarekin.
|
|
2006
|
|
|
Amai dezagun esanez, kapitulu honetan ezagutu dugun familia homoparentalen errealitateak plazaratzen dituela egungo gizartean dauden erresistentziak eredu familiar
|
berri
hau onartzeko. Familia homoparentalei dagokien errekonozimendu soziala, juridiko, eta are gehiago, sinbolikoa, ailegatzear dago.
|
|
|
Gaitasun edo egokitasun horri dagokionez, adopzio homoparentalei buruzkoikerketen datu batzuk erabili izan dira proposamen
|
berri
hau babestu eta bultzatzeko, baita bere debekua eskatzeko ere, egoera berri horrek adoptatuaren garapenpsikologikoari kalte egingo liokeelakoan. Hori dela eta, kontrako argudioak arlolegaletik psikologia zientziara desbideratzen dira, bereziki, guraso homosexualadoptatzailetzat hartzen ez dituzten ikerketen datuak.
|
|
|
Gure iritziz, populazio konkretu honetara iristekoorduan ager litezkeen arazoak ikerketaren diseinuaren baitan aurki daitezkeenakbaino argiagoak dira. Ondorioz, adopzio
|
berri
honen kontrakoek txikiaren aldeko, arrazoizko zalantza, eskatzen dute, eta adopzioaren aldekoek, ordea, ez duteinongo arazorik aurkitzen adopzio homoparentala normaltasunez gauzatzeko.
|
|
|
Zin
|
berri
hau errege erreginen nahiaren kontra hautsiz gero, edota haren aurka eginez gero,, mal caso, deituan eror zitezen eta hilak izan zitezen agindu zuten, errege erreginen zerbitzari ez izateagatik eta bakearen eta herrialdearen on komunaren etsaiak izateagatik (hau da, traizioa egiteagatik).
|
|
|
Segurako hiri gutun
|
berri
honek bi dokumentu ditu eta hirugarren bat osagarri gisa. Hiri gutuna diren bi dokumentuen originalak galduta daude eta XIII. mendearen bukaerako eta XIV.eko kopiak gordetzen dira, esan bezala.
|
|
|
Ez dakigu aurretik zein pribilegio jaso zituen edo zein foru jaso zuen eta noiz izan zen berau, baina fundazio berria edo berritzean jasoko duena Vitoria hiribilduko forua da (Logroñokoan oinarrituta Antso VI.a Nafarroakoa Jakintsuak eman ziona 1181ean), eta gero gehitzen zaizkio ezaugarri berriak. Batetik bertara bizitzera joan daitezkeenak aitoren semeak eta nekazariak dira; lehenek ez dute zergarik ordaindu beharrik, salbuetsiak zeuden (baita gerrako fonsadera ordaintzeaz ere), eta, ostera, nekazariek erregeak agindutako eta eskatutako petxak edo zergak ordaindu behar zituzten (baina bakarrik Seguran eta ez beste inon, errege jurisdikzio
|
berri
honen menpe geratuz gutunaren bidez). Abantaila ekonomikoak eman zizkien; bertara bizitzera joango zirenei hiribilduaren barrutitik kanpora zituzten lurrak mantentzen eta erabiltzen uzten baitzien (divisero ziren lurretan), eta aldi berean hiribildukoek zituzten eskubide berdinak zituzten hiribilduari erregeak utzitako mendi eta larreetan (egurra jasotzeko, urak erabiltzeko, abereak bazkatzeko?) 262 Divisero izatea oinordeko eskubidea izatea zen (jabea izatea nolabait, jaraunsteko hala behar denez izan), eta XIV. mende ingurutik aurrera aitoren seme izatearen sinonimo bihurtu zen; kasu honetan landatzen zutenez ari da, nekazariez, pentsa daiteke, baina edonola ere beren lurrak dituztenez.
|
|
|
baliokidea). Utopia
|
berri
honek funtsezko aldaketa bat ekarriko du; izan ere, utopiaren erdigunean ez baitago lana, giza esperientziaren bestelako oinarrizko aspektua baizik: komunikazioa.
|
|
|
gizakiak aktibo bizi behar du etengabe, bere duda eta inpotentzia sentimenduak gainditu ahal izateko. Ahalegin eta jarduera mota hori ez da nork bere buruarekin duen konfiantzaren emaitza, ez da norberaren baitatik sortutako zerbait; aitzitik, angustia egoerari ihes egiteko modu desesperatua da(?) Jarduera eta lanarekiko jarrera
|
berri
hau, biak ere, berez, helburutzat hartuta?, Erdi Aroaren amaieratik gizakiak nozitu duen transformazio psikologiko garrantzitsuentzat jo daiteke (Fromm, 1993: 102).
|
|
2007
|
|
|
Orain arte ez zen egungo egoera
|
berri
hau existitzen, Fagor en egitura bakarranahikoa zen. Baina panorama berri batean gaude orain.
|
|
|
Egoera
|
berri
honen aurrean, komunikazio korporatiborik gabe FagorTaldearen garapen optimoa lortzea posible izan daitekeela uste duzu?
|
|
|
Egitura
|
berri
hau azken urteotan hartutako erabakia izan da. Gure egoera, urtebetean arras aldatu baita.
|
|
|
Portaera funtsezkoa da. Talde
|
berri
honek zer nolako portaera eduki beharduen, zer nola azalduko den merkatura, zer jokaera izango duen, ingurunearekikoizango duen mira... guztia zehaztu behar da.
|
|
|
Gizartearen aurrean ere, bide luzea daukagu egiteko. Enpresek gizarteari argieta garbi transmititu behar diote garatzen ari diren enpresa jarduera ulertzekomodu
|
berri
hau ez dela marketin hutsa; marketina ere badela, erabat zilegi baita, baina ez marketin hutsa. Diskurtso berri bat garatu behar dela uste dut, bakoitzakbere neurrira, bakoitzak bere dimentsioan; baina enpresak askoz garbiago hitz eginbehar du gizartearekin.
|
|
|
Ala euskal hizkuntza? Totalitarismo
|
berri
honi, nik uste, gehiago kostakozaio hizkuntzen identitate indarra eta eragina suntsitzea. Hizkuntzaren autonomiagaitasuna, gotortasuna, askoz ere sakonagoa da kultura sistemarena baino, eznoski, hizkuntza komunitateak larrutzea, ordezkatzea, hori eguneroko kontua baitugu.
|
|
|
Kontua ondokoa da, alegia, globalizazio aro
|
berri
honetan, nola bateradaitezke praktika desberdinak mugimendu global batean. Badirudi antolaketamota bat beharrezkoa dela.
|
|
|
Izan ere, globalizazio
|
berri
honetan, finantza ekonomian eta espekulazioanbizi garela ezin uka.
|
|
|
Aurrerantzean, klima ez da tokiedo eskualde jakin batean tenperatura eta euriteen intersekzio modura definituko.Ulerkuntzarako eskema berrian, klima bizitzaren kondizio globalak bere osotasuneanesplikatzeko kontzeptua da. Ulerkuntza
|
berri
honetan atmosfera lur sistemakoosagai desberdinak, ainguratzen, diren mediuma izango da.
|
|
|
Hirugarren Ekonomia Itunaren arabera gobernu zentralari Kupo handiagoa ordaindu behar zitzaion, hain zuzen, milioi bat pezeta gehiago. Dirutza hartatik Bizkaiak 700 mila pezeta bere gain hartu zituen eta Gipuzkoak gainenontzako 300 mila; baina zerga berriak sartu ziren Itun
|
berri
honetan. Ondorioz, Foru Aldundien onura fiskalak ere handitu ziren.
|
|
|
Laugarren Ekonomia Ituna 1906ko abenduaren 13ko Erret Dekretuak onetsi zuen. Euskal gizarteko eragile gehienek begi onez ikusi zuten Itun
|
berri
hau.
|
|
|
Halaber, 2001ean helburu jakineko finantziaziorako zerga berezi bat sortu zen eta berau ere Ekonomia Itunean sartuta dago. Hain zuzen, Zenbait Hidrokarburoen Txikizkako Salmenten gaineko Zerga da zerga
|
berri
hau, eta bere helburua osasun sistema hobetzeko finantzabideak erdiestea da. Zergak estatu arautegia izango du eta zerga tasa alda daiteke arauek uzten duten mugen barruan; hala ere, aitorpen eredu eta ordaintzeko epeak arautzeko ahalmena Biltzar Nagusiek dute eta Foru Ogasunei ordainduko die txikizkako salmenta gunea EAEn baldin badago.
|
|
|
Bestalde, Gizarte Asegurantzaren osasungintzan eta gizarte zerbitzuak finantzatzeko direla eta, EAEn egiten diren ordainketak konpentsatu egingo dira. Kalkulu sistema
|
berri
hau onartu arte, Gizarte Asegurantzaren altxor nagusiak dirutza horren konpentsazioa burutzen zuen orduko araudiak eskatzen zuen moduan; baina araudi berriaren arabera, Kupoaren zenbatespenean sartzen dira EAEri dagozkien sarrera haiek, aurreko sistematik bereizteko. Kopuru hori kalkulatzeko estatu osoko diru sarrerak kontutan hartuko dira eta egozpen indizea aplikatu.
|
|
|
Eragiketen zenbatespena egiteko metodo
|
berri
hau lehengoa baino errazago eta sinpleagoa da, nahiz konplikazioak sor daitezkeen. Lehengoa diogunean ez dugu bakarrik kontutan izan Nafarroako Hitzarmen ohia, Ituna Ekonomikoa ere bai, honen kasuan Lurralde Historikoari edo lurralde komunari mozkin kopurua egozteko lurralde bakoitzean kokatutako higiezinen balioa, salmenten balioa, e.a. estimatu behar baitziren; oraingoan aldiz, bi legeen erreforma ostean, zaharkitutako metodo hori desagertu egin da, eta hemen azaltzen dena indarrean sartu.
|
|
|
aldarrikatuko da, Montesquieu-k historia politikoan, Voltaire-k historia kulturalean. B. Croce k, alabaina, Vico ren lekua kontzientzia
|
berri
honetan errebindikatu du:
|
|
|
Hizkuntza edozein momentutan sortzen ari da, norbait mintzo den oro. Jatorriaren eztabaida modu
|
berri
honek hizkuntzaren «asmaketaren beharra giza arrazoimenaren naturatik deduzitzea» eskatzen du, Fichte-k formulatu duen legez166; edo «hizkuntzaren historia a priori diseinatzea»167 Planteamendu filosofiko (razional) hutsa, beraz.
|
|
|
Koldo Izagirrek 1974tik aitzinera idatzitako kantu hitz guztiak biltzen ditu liburu
|
berri
honek, Susa argitaletxeak karrikaratuA.
|
|
|
Liburu
|
berri
honek, Susa argitaletxeak karrikaratuA, Koldo IzagirreREN kantu hitz guztiak biltzen ditu, 1974tik aitzinera idatzi (tako) AK.
|
|
2008
|
|
|
Merkatariek etekin handiak erdietsiko dituzte eta interesatzen zaien neurrian foruen aurka joango dira. Horregatik kontsumitzaileek, (olagizon, errementari, arotz, ikazkin, askotan nekazaritzari lotuak, eta nekazariak), egoera
|
berri
honetan gaizkituenak, gogor erasoko diete lege berriei, foruen defentsa aldarrikatuz. Batez ere, beraz, kontsumitzaileen erreboltak dira XVIII. mendeko hauek» (Etxeberria et al., 1984:
|
|
|
«Egia esan, aspaldidanik tasa ez zen kontutan hartzen, eta froga hortxe dago, prezioak oso altu zeudela azken urteetan. Baina lege
|
berri
honekin egin zutena zera izan zen: praktika hori, egoera hori zilegiztatu» (Etxeberria et al., 1984:
|
|
|
Etenaldiaren ostean Eibarko udalkideak ez ziren berdinak. Beranduagoko akta batek argitzen digunez, udal
|
berri
hau ere aldundi karlistak izendatu zuen maiatzaren 1ean1139 Basterraren ezintasuna zela-eta, Domingo Azkoitia aritu zen behinbehineko eskribau lanetan, eta berak azaltzen digu bezperan karlistek Pedro María Suinaga fusilatu zutela, beste inolako azalpenik eskaini gabe1140 Hurrengo hiru hilabeteetan ez zen beste bilerarik egin, baina GAOn aurkitutako agiri batzuetatik ondoriozta dezakegunez, Anto... Berari egokituko zitzaion Karlos VII.ari eta Doña Margaritari harrera egitea, 1874ko ekainaren 25ean Eibartik igaro zirenean (Zavala, 1989:
|
|
|
Sasoi berean, Esparterok aduanak kostara eta mugara lekuz aldatu zituen, eta oraingo honetan, gaur arte. Abagune
|
berri
honetan, Eibarko armagin nagusiek merkatu berriak bilatu zituzten, Hirurteko Liberalean zehar ibarzabaldarrek egindako urratsei jarraituz. Manuel Garatek, beraz, ez zeukan Madrileraino bidaiatzeko premiarik bere errebolberrak saltzeko, mandatua Ibarzabal, Aretio edo besteren bati utzita nahikoa baitzuen.
|
|
|
Hasieran uhartedi txiki bat da; gero irla handiagoak eta azkenean, kontinentea. Ez da uste nuen lekua, baina azkenean lurra zapaltzen ari naiz, aspaldidanik inork zapaldu ez duen lurra, aztarna argigarri eta misterio berriez beteriko eremua, eta paisaia
|
berri
hau ikuste hutsak merezi izan ditu bidaian zehar igarotako zalantza, esfortzu eta neke guztiak.
|
|
2009
|
|
|
Horretaz guztiaz gain, hau da, historiografia
|
berri
hau kanpotarrek eginaizateaz aparte, akademikoa ere bada, eta bere ezaugarri nagusia errepublikarenesperientziaren porrotean eta egitura demokratikoak gauzatzean Espainiak erakutsitako, ustez behintzat, ageriko ezintasunean datza. Historialari hauek ematenduten azalpena ia erabat politikoa da.
|
|
|
Arestian esan bezala, ikerketetan ikusi izan da badela sintoma larriak biltzendituen entitate bat, eta horri erreferentzia eginez nahaste kontzeptua sortu zen, sindrome konstruktutik bereizten dena. Termino
|
berri
honi esker, sintomatologia larriak ertainetatik desberdindu ahal izan dira, lehenengoari nahaste disforiko zentzuaemanez eta bigarrenari sindromearena. Aipatu behar da, ordea, autore denek ezdutela bien arteko desberdintasuna sintomen larritasunean oinarritzen, beraufrogatzeko datu gehiago behar omen baitira (Halbreich, 2007).
|
|
|
Honi irtenbidea eman nahian, eta aurrekoen mugak gainditzeko, Haywood, Slade eta King-ek (2002) proposatu dute tresna berriak ikuspegi berri batetikgaratzea. Ikuspegi
|
berri
honek emakumeek euren sintomatologiaren inguruandituzten bizipenen ikerketa kualitatibo eta sistematikotik abiatzea proposatzen du, konstruktuaren definizio egokia eta, hortik abiatuta, operazionalizazio aproposaegin ahal izateko. Tresna berri horiek sortzen diren bitartean, Haywood, Slade etaKing ek (2002) zaharrak modu sistematikoan kontuan hartzea gomendatzen dute, azaltzen dituzten akatsak ikerketen mugen barruan kontuan hartuz.
|
|
|
Webaren bitartez hedatutako kazetaritzak oraindik bizitza laburra izan badu ere, hainbat aldaketa nabariak izan dira euskarri
|
berri
honetan. Agian, lehena, aldaerakomunikatibo honen izen bera da:
|
|
|
Ziberkazetaritza ez dasoilik testuala izango eta irudiak, grafikoak eta soinuak elkartuko ditu. Beraz, euskarri
|
berri
honek hamarkada luze batean aldez aurretik paperean argitaratutakotestuak soilik jasotzetik komunikabide berri bat izatera igaro da, bere generopropioekin.
|
|
|
Edukiak dira fase
|
berri
honen giltza; moldatu egin behar dira bizi dugun fase berrihonetara. Gaur egun, adibidez, kazetek dituzten egitura hemerografikoak ez diralogikoak.
|
|
|
alderdiak, erakundeak, bestelako elkarte edo mugimenduak, nork bere webgunean sartzen ditu bere ekitaldien berriak, bere adierazpenen erreferentziak, kazetariek zuzenean bertatik hartzeko moduan. Oraindik gutxitxo baliatzen dutetresna
|
berri
hau, askoz azkarragoak eta eraginkorragoak dira agentziak etahedabideen edizio digitalak, baina aurreikus daiteke joera aldatzen joango dela.
|
|
|
Carlos Claveriak 1978ko otsailaren 19an argitaratutako
|
berri
hau oso harrigarria zen garai hartan eta hala izanik eta hainbeste herri egoera berdinean egonik, artikulu hau ez zen besterik gabe igaro. Martzillako ekimena Jesus Cambra«Churrero» rena izan zen, eta Javier Vesperinas apaizaren laguntzarekin aurreraateratzea lortu zuen; 1977ko azaroaren 1ean izan zuten elkarrizketa baten ondoriozsortu zen guztia (Campos, 2008:
|
|
|
Eta zein da euskarak telebisten eremu digital
|
berri
honetan daukan lekua. Tokikoei dagokienez, pauso interesgarriak sumatu ziren Jaurlaritzak dekretua atera eta lehiaketa deitu zuenean.
|
|
|
«(?) nik badakit» dio Gil de Paulesen ipuin batez, «Linguae Vasconum Primitiae haren mailako mugarri bat dela Goigoiñoei maittea maittea euskararen historian. Gutenberg galaxian Bernat Etxepare guretzat goizeko izarra izan zen bezala, ziberrespazioko aro
|
berri
honetako lehenbiziko supernova disiratsua Vicente Gil de Paules pornografoa izan da. Goigoiñoen ipuin hori, pornografía hutsa alegia, izan da ziberrespazioan, Interneten, modu digital hutsean paperean baino lehenago euskaraz argitaratu den lehenbiziko literatur lana.
|
|
|
Blogak sortu dira, wikiak, txatak, argitarapen pertsonalak eta beste hainbat era sortzeko eta peer to peer komunikatzeko; jendea gero eta gehiago antolatzen da eskaintzeko informazioa, entretenimendua eta zerbitzuak. Internet
|
berri
honi hainbat izen eman zaizkio: Web 2.0, Web bizia, Hipersarea, Web eraginkorra eta irakurri/ idazteko110 Weba, besteak beste.
|
|
|
Metakaraktere
|
berri
honekin 2 letrako hitzen gure bilaketa findu dezakegu:
|
|
|
Windows sistemako Notepad edo ohar blokarekin alderatuta, programa
|
berri
honek abantaila ugari eskaintzen dizkio programatzaileari. Lengoaia ezberdin asko identifikatzeko gai izateaz gain (horien artean Perl, noski), bakoitzaren sintaxia nabarmentzen du.
|
|
|
Memorian zehazki non dagoen jakiteko helbide bat izango du $testua aldagaiak. Aurreko sententziaren atzetik,
|
berri
hau idatziko bagenu:
|
|
|
Aurreko ariketaren haritik tiraka, aplikazio
|
berri
hau bururatu zaigu: komando lerrotik bi fitxategi jaso eta fitxategi bakoitzaren hitz propioak bistaratzen dituen programa.
|
|
|
Gastu publikoaren handitze honek salneurrien handitzea sortzen du. Lehenago, gastu publikoaren handitze honen eragin zuzena igartzen duten sektoreetan eta geroxeago, apurka apurka, ekonomiaren beste sektoreetan, salerosketen bidez diru
|
berri
hau eskualdatu ahala.
|
|
|
Egia esan, marko
|
berri
hau goitik behera aldatu da finantza krisialdiaren leherketaren ondorioz. Ekonomiaren krisialdi orokorra eta industria salbatzeko beharraren ondorioz, berebiziko garrantzia hartu du berriro industria politikak, politika ekonomikoaren helburuen artean.
|
|
2010
|
|
|
Ekainaren hasieran Euzkadiko JaurlaritzakKayue kanoaren agindua eman zion eta Bilbotik Baionara bidea egiten hasi zen, pertsonak eta korrespondentzia garraiatuz. Misio
|
berri
honetan ez zuen askorikiraun nazionalek Bilbo handik egun gutxira hartu zuten eta. Bizkaia nazionaleneskura zihoala ikusiz ebakuatzea tokatu zitzaion, baina bou armatu frankistekSantanderrera ihes egiteko bidea oztopatzen zietenez, Frantziara jotzea erabakizuen, Baionan lehorra hartuz.
|
|
|
Frantziar inperioko defentsarako kontseilua 1940kourriaren 27an osatu zen eta bi astera, azaroaren 15ean, jarri zen gutun baten bitartezEuskadiko Batzarra kontaktuan Pacto Franco Vasco kooperazio ituna proposatuz.Bost hilabeteko negoziaketaren ondoren, 1941eko maiatzaren 17an sinatu zutenRene Samuel Cassin Conseil eko idazkariak, Elena de la Souchere ek eta MauriceDejean ek Jose Ignacio Lizasorekin eta Angel Gondra-rekin kooperazio ituna.Hamaika artikulu zituen akordioak. Britainiar gobernuarekin hitzartutakoarenparekoa zen itun
|
berri
hau. Laburbilduz, euskal ezkutuko zerbitzuen laguntzarentruk, frantziar agintariak naziek okupatutako alderdietan ziren euskal errefuxiatueisorospena helarazteko konpromisoa hartzen zuten bai eta frantziar armadan edotafrantziar erresistentzian lan egin zuten euskal herritar guztiei frantziar naziotasunaeskaintzeko agindua.
|
|
|
Hasiera batean Office of Strategic Services (OSS) eta, 1947ko irailaren 18azgeroztik, Central Intelligence Agency (CIA) estatubatuar zerbitzu ezkutuekin Jaurlaritzak bideratutako elkarlanaren abiapuntua ditugu 1942ko maiatzean azkenikhitzartutako elkarrizketa hauek. Akordio
|
berri
hau Euskadiko Batzar NagusiakForeign Office rekin 1940ko uztailean hitzartuaren parekoa zen, alegia,
|
|
|
Lege
|
berri
honek oso garrantzitsua den kontzeptu berri bat aurkezten du; paysdelakoarena. Horren itzulpen zehatza eskualdea izango litzateke, baina historikokinahiko pisua izan duten erregio batzuentzat, herriaren beraren kontzeptua ere aproposago bilakatzen da.
|
|
|
Besteera batean adierazita, populazioaren deskonzentrazio prozesu bat gertatzen hasi zen, ziklo ekonomikoaren aldaketarekin harremanetan omen zegoena: aldi industrialeanzehar populazio zein jarduera ekonomikoen konzentrazio espaziala nagusitu zenbitartean, aldi postindustrialari populazio zein jardueren deskonzentrazioa zegokion.Aurreko hamarkadetako landa exodoak faktore ekonomikoekin harreman handiazuen, baina egoera
|
berri
honetan eragiten duten faktoreak desberdinak dira: familien ahalmen ekonomikoaren handitzea, garraiobide zein telekomunikabideengarapena, hiri lurzoruaren prezioaren garestitzea, baita hainbat faktore psikosozialere (landa esparruen birbalorizazioa, adosatu edo eraikin atxikien moda...).
|
|
|
2000 urtean Uraren Arteztarauak 2000/ 60/ CE aldaketa handia ekarri zuen ibaieta uraren kudeaketan; ikuspegi
|
berri
honek, Estatu Batuetan 70 hamarkadetanjadanik hasia zegoenak, eskaintzaren diru-laguntzen estrategia aldatzea dakar, eskaeraren kudeaketa eta ur ekosistemen kalitatearen estrategiekin ordeztuz. Gisahorretan, kudeaketa ekonomikoa bi printzipiotan oinarritzen da:
|
|
|
Baina uholdelautaden uholde maiztasunaren handitze horrek ibai basoen berreskurapena etahezeguneen eraketa ere posible egin du, habitat horiek azkar kolonizatu dituztebisoi europar eta beste kontserbaziorako espezie batzuek, Europar dortokak edoigarabak. Ibai berriztapen ekintza hauekin batera, komunikazio kanpaina bat aurreraeraman da bertakoei ibai plangintzaren kontzeptu
|
berri
hau eta horren onurakazaltzeko.
|
|
|
Beste garai batzuetan ez bezala, automobilaren erabilerak, zerbitzuetan izandako aurrerapenak eta distantziaren murriztapenak eragin dute herrihauek bizigune bezala aukeratzea. Dinamika
|
berri
honek, ordea, ez du nekazaritzaguneen bilakaerarekin zerikusirik, hiriaren hazkundearen prozesuarekin baizik.
|
|
|
Horren ondorioz EAJ dagoalkatetzan, ordura arte oposizioan zegoen alderdia. EA partidu txikia izanik bisagraizatetik oposizio bakarra izatera pasa da egoera politiko
|
berri
honetan.
|
|
|
Ingurumen arazo larrien ondorioz, batez ere, klimaaldaketa eta baliabide naturalak agortzea?, premiazkoa da garraioaren iraunkortasuneranzko urratsak egiteko bitartekoak eta helburuak ezartzea. Mugikortasuniraunkorrak garraio sisteman iraunkortasun kontzeptua aplikatzea esan nahi du.Kontzeptu
|
berri
hau gaur egungo mugikortasun ereduaren alternatiba da, gauregungoan, garraio politika jotzen da mugikortasunak sortzen dituen arazo ugariakkonpontzeko modu bakartzat, eta ingurune fisikoaren zein gizakien gaineanahalik eta ondorio gutxien izango duen eredu bat eraikitzeko oinarriak dauzka.
|
|
|
Nahiz irabazi tasaren kasuan gorako joeraegonkortu den, metaketa tasaren kasuan ez da antzeko bilakaerarik gertatzen. Hots, inbertitzen ez den irabazi edo mozkinen partea handitu egin da eta egoera
|
berri
honekin kapitalak liberatu egiten dira eta errentagarritasun maximoaren bila doazen finantza aktiboen itxura hartzen dute. Finean, bi tasa horien arteko aldea erdigunekoekonomia garatuetan finantza espekulazioaren bilakaeraren adierazpena da.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, errealitate
|
berri
honek ez du merkataritzaren polarizaziorako joera ezabatzen. Gehienez ere herrialde kopuru mugatu bat gehitzen zaiomerkataritza arloan oso aktiboak diren Mendebaldeko herrialde multzo bati.
|
|
|
Hori onartuko ez lukeen kideaMME utzi beharrean aurkituko litzateke eta kide berria izateko arautegi multzoosoa aintzat hartu du herri partaide berriak ezinbestez bere legedia horretara egokituz. Jakina da ere oraingo betekizun
|
berri
honek zailago egiten duenakonferentzietan akordioetara iristeko aukera, eta horren adibide da 2008 urteanSuitzan behin eta berriro Dohako Erronda modu positiboan ixteko aukerak porrotegin izana. Herrialde kideen subiranotasunaren galeran MMEren diferentzienkonponketarako mekanismoak ere sakontzen du; izan ere, horren bidez akordiorenbatekin talka egiten duten politikak aldatzera behartuta dago Estatua.
|
|
|
Bioteknologiak erabiltzen dituen teknikak ehun hazkuntzari (ehun hazkuntza, zelulak, ehunak eta organoak kontrolpean garatzea) eta ingeniaritza genetikoari (giza genomaren klonazioa eta eugenesia) dagozkie. Nekazaritza eta industriairaultza
|
berri
honi esker, multinazionalek hainbat prozesu biologikoren eta biziformaren gaineko monopolioa bereganatu ahal izango dute, jabego intelektualarenerabilera dela medio.
|
|
|
Hasieran, beraz, kontzeptu
|
berri
honek itxaropena sortu zuen. Garai horretanbi bloke aurkari politiko, ekonomiko eta estrategikoen arteko borrokak birsortzenari ziren eta mundu osoa inplikatu nahi zuten gatazka horretan.
|
|
|
Baina pobreziaren kontzeptualizazio
|
berri
honetatik harago ez du ezer egiten. Ez du plazaratzen inongo adierazle berririk ikuspegi berrituak dituen dimentsio anitzeko gabeziak irudikatzeko.
|
|
|
Garapenaren kontzepzio
|
berri
honen aurrekari nagusien artean oinarrizko beharrizaneilotutakoak daude, besteak beste 60ko hamarkadaren amaieran eta 70ekoaren hasieran sortutakoeztabaidak Nazioarteko Lan Erakundean (OIT delakoan) eta baita Munduko Bankuan ere.
|
|
|
Ez dago ukatzerik erregionalismo irekia joera nagusia bihurtu dela herrialdeaskorentzat gaur egungo nazioarteko testuinguruan, baina horren aurrean erresistentziak eta eredu alternatiboen sorrerak ere badaude oraindik oso bizirik dagoeneztabaidaren adierazgarri gisa. Oso garapen maila desberdineko ekonomien partehartze bateratua ekarri duen erregionalismo
|
berri
honek bi zutabe nagusi ditueuskarri: alde batetik, Hegoko herrialdeen interesa errenta maila altuko merkatuetan eta oraindik zorrotz babestutako zenbait sektoretan euren esportazioensarrera errazteko; eta bestetik, Iparreko ekonomia industrializatuen egitasmoa beraien eragin zonak indartu eta formalki lotzeko merkataritza libreko akordioenbitartez hazkunde ekonomikorako potentzialtasun handia duten herrialdeekin.Eredu horren lehenengo kasu argia aurretik aztertutako NAFTA TLCAN izenekoaizan zen, AEBetako gobernuaren eskutik Amerikako kontinente osora zabaltzekoaukera eskaini duena.
|
|
|
Erdialdeko Afrika, Mendabaldeko Afrika, Hegoaldeko Afrika, Ekialdeko Afrika, Ozeano Barea eta Karibea, erregio hauetakointegrazio ekimenak erreferentzia nagusi gisa harturik. ...in, EPA izeneko akordio hauek ez dira gauzatu erregio talde oso baten onarpenarekin, kasu gehienetan kide bakan batzuek bakarrik akordio partzialak sinatudituztelarik, integrazioa baino gehiago desintegrazioa eraginez36 Merkataritzaerregimen baterako negoziazioak hasi zirenean Lomeren ostean Cotonuko Akordioaren bidez AKOBeko gobernu askoren oposaketa gogorra izan da ezaugarrinagusietakoa, formatu
|
berri
honek herrialde hauen garapenerako37 izan ditzakeenustezko efektu onuragarriak zalantzan jarriz, nahiz eta EBko garapenerako lankidetzaren sostengua izan.
|