|
2007
|
|
|
1918an Bizkaia, Gipuzkoa, Araba eta Nafarroako diputazioek, eta Baiona, Iruñe eta Gasteizko Apezpikuak deiturik, hau da, Eliz agintariak, Eusko Ikaskuntzaren biltzarra antolatu zuten Oñatin, euskal kultura langai harturik. Bilera hartan ateratako ondorioei iraunkortasuna eman nahian, erakunde
|
berri
bat sortzea erabaki zuten, hau da, Eusko Ikaskuntza. Julián Elorza elkarte berriaren lehendakari izendatu zuten, Julio Urkijo lehendakariorde eta Angel Apraiz Bartzelonako unibertsitateko katedraduna idazkari269.
|
|
|
Munduko Lehen Gerra amaitu berri zegoen eta gerran ibilitako lankideek hainbat pentsaerakin itzuli ziren Euskal Herrira (nabarmenki gerlari ohien pentsaeraz, hau da, gerran parte hartu izanaren urguiluaz). Gazteok Adéma Eskualdunaren zuzendariarengandik urruntzeko nahia agertu zuten, Eskualdunan idazteari uko eginez eta aldizkari
|
berri
bat sortzeko guraria erakutsiz. Jean Elissalde, Jean Etchepare eta Jean Saint Pierrek, gerraren berri Eskualdunara?
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, Txakolinaren> ospatzean soilik lehendabiziko lau salmoak agertzen ziren. Salmoez atal
|
berri
bat sortu eta atal horri izenburu hori jartzeak B. Gandiagaren protagonismoa eskatzen du, derrigorrez, V. VI. eta VII. salmoak idazteko konpromisoa olerkariak berak hartu behar izan zuen, zeren bakarrik lehendabiziko lau salmoekin ez baitzuen antolatzaileak atal berririk sortuko. Beraz atal berri hori osatzeko eta atal horretarako lau olerki berriak idazteko eginbeharra B. Gandiagari dagokio.
|
|
|
Santa Teresaren idazkera goxoa ere, ahozko hizkeratik hurbilekoa eta diminutiboekin bigundua Azkueren formetara ondo egokitzen da (bilbotar apaizak ere diminutiboak erabiltzeko ohitura handia zuen). Pentsa daiteke Santa Teresak agintari karmeliten erresistentziari aurre eginez ordena erlijiosoa erreformatzeko eta komentu
|
berri
bat sortzeko egin zuen borroka ere Azkuerentzat eredugarria izan zitekeela, berak ere, hainbat gizarte oztoporen aurka sortu nahi izan zituen eta erakunde euskaltzaleak, baita Eliza barruan ere.
|
|
|
San Inazioren ereduak, hein batez Santa Teresa de Jesus-ena gogorarazten du: euskal santuak ere erakunde erlijiosoen eraberritzea gauzatu zuen, fedea bultzatzeko korporazio
|
berri
bat sortuz. Hortik ere Azkuerentzat eredugarri izan zitekeen.
|
|
|
Izan ere, Primo de Riveraren diktaduraren amaieran, Euzkeltzale Bazkunakoek beren behinolako EuzkoDeya haren tokian aldizkari
|
berri
bat sortu zuten, Euzkerea hilabetekaria(), hau ere osotara sabindarra, baina jada ez euskara hutsez, baizik gaztelaniarekin batera erdibana. Izenak, jakina, Euskaltzaindiaren buletinari, Euskera ri, ematen zion erantzuna, edukian ere Euzkereak sarritan ekiten zuelarik Akademiaren aurka eta Sabino Aranaren autoritate osoaren alde511 (Bidenabar Euskera ere Bilbon argitaratzen zela aipatu behar da, Akademiaren aktak euskaraz, eta txostenak eta gisakoak euskaraz zein gaztelaniaz argitaratuz).
|
|
|
Beraz Azkueren asmoa euskal ikastetxe
|
berri
bat sortzea zen. Probisionalki (lau sei urtez), Zurtzaingoa antolatu bitartean, Plöermel anaiekin egin nahi zuen akordioa haiek har zezaten ikastetxearen ardura.
|
|
|
Azkenean sektore independentista EJBtik egotzi zuten. Kanporatuek alderdi
|
berri
bat sortu zuten berehala (EAJAberri), osoki sabindarra. Bertan bildu ziren, jakina, hizkuntza arloan ere sabindar eskolaren jarraitzaile gehienak(. Kirikiñoren?
|
|
2009
|
|
|
Eta bestea: akademia
|
berri
bat sortzea.
|
|
|
Oraingoz aldaketak euskaltzain osoen artekoak dira. Kategoria
|
berri
bat sortu da, emerituena, 75 urtetik gorakoentzat, kide osoen eskubiderik galdu gabe. Kide berriak hartu ahal izatea ekarri du horrek, euskaltzaingoa berritzeko.
|
|
|
Villasante euskaltzainburuak 1979ko abenduan, Arrasateko bileran, jendaurrean agindu zuen figura
|
berri
baten sortzea, jende gaztea lanean hartzeko. Antza denez, Foruko Barne Jardunaldietan hitz egina izan zen, baina erabaki, Loiolan erabaki zen
|
|
2010
|
|
|
galderari erantzun behar zitzaion alegia. Baina, hori baino garrantzitsuagoa zen jakitea ikastolak konforme ote ziren eskola publiko
|
berri
bat sortzearekin, ala hezkuntza sistema propio bat zen ikastolek nahi zutena, euskal eskola bat beraz. Bada, bigarrena izan zen ikastolek egindako bidea.
|
|
2012
|
|
|
bat transkribatzean zerbait, faltsifikatzen? ari direla, obra
|
berri
bat sortzen alegia.
|
|
|
Eta horixe da, hain zuzen, Sarrionandiari interesatzen zaiona: itzulpenak hizkuntza literario
|
berri
bat sortzeko, hitzei esanahi berriak emateko, jakintza mota berriak proposatzeko eta hizkuntzen, literaturen eta kulturen arteko elkarreragina agerian jartzeko duen boterea nabarmendu eta erabiltzea.
|
|
|
Beste hizkuntzetara itzuli ezinekoak direla esatean, Sarrionandiak askotan errepikatu izan duen ideia iradokitzen du berriz ere, alegia, testu bat itzultzean beste testu
|
berri
bat sortzen dela:
|
|
|
Sarrionandiak 1981ean argitaratu zuen poema horren lehen zatia Oh! Euzkadi aldizkarian, eta 1983an, berriz, poema osoa T. S. Eliot euskaraz liburuan.133 Itzulpen horiek ipuin
|
berri
bat sortzeko bidea eman diote liburu honetan, eta, literaturen eta idazleen arteko sare korapilatsua are gehiago korapilatzeko edo, autore apokrifo bati egotzi dio gainera ipuin hori asmatu izana.
|
|
|
Sarrionandiak ere itzulpen estrategia esku hartzaile eta ausarten alde egiten du, esate baterako,, benetako? itzulpenen artean sasi itzulpenak tartekatzean, edota diskurtso gisa idatzitako testu bat poema gisa aurkeztean, edota euskarara iritsi arte hamaika zubi hizkuntzatatik igaro den testu bat jatorrizko testuaren aldamenean jartzean, edota beste autore batek idatzitako poema bat hartu eta bere inguruko testuingurura egokituz testu
|
berri
bat sortzean. Itzulpenean ikusezina izatea ezinezkoa denez, ez du lotsarik izango itzultzen ari den testuan bere arrastoa uzteko.
|
|
|
Adigai horiek testu hizkuntzalaritzatik jaso ditugu. 1960ko hamarkadarako, jada, Alemaniako bi aldeetan testu hizkuntzalaritzako korronte
|
berri
bat sortu zen, besteak beste, Janos Petöfik eta Harald Weinrich ek bultzatua. Espainiara ere zabaldu ziren korronte horren adarrak:
|
|
2014
|
|
|
asko ira dokitzen du. Arestik Harri> eta> herri> argitaratzen duenean, kon tzientzia literario
|
berri
bat sortzen ari da gurean eta kontzientzia literario berri horri ari zaio Aresti hizketan.
|
|
2016
|
|
|
... ezberdintsuna duela hamar urte markatu zen, orai publikoa bada euskal antzerkiarentzat, jendea gehiago badoa, usaia sortu da, publiko
|
berri
bat sortu da gehien bat gazteak dira, euskaraz ikasi duten gazteak dira, badute usaia euskaraz entzuteko, eta ohitu dira telebistarekin, Goenkalek markatu ditu, euskarazko interpretazioaren barruan mugarri bat izan da.. 541
|
|
|
Izan ere, 1913ko urriaren 13an Etienne Decreptek, orduan Eskualzaleen Biltzarrako presidenteak, kide guziei gutun bat igorri zien garai hartako prefeta zen Coggia jaunak, Gaillard Akademiako arduradun jaunarekin batera, eskoletan euskarazko irakaskuntza baimendua zuela azalduz, Euskalzaleen Biltzarrak 1912ko kongresuan eskatua zuen gisan. Neurri berri horrek euskarazko ekintzak bultzatuko zituen giro
|
berri
bat sortu zuen.
|
|
|
Gutxiestea jasan duen hizkuntzan idaztea, une batzuetan, hautu formala izan zen. Kultura nagusiaren ondoan, hartatik elikatuz ere, literatura
|
berri
bat sortzen aritu zen Larzabal. Babes ofizialik ez zuen, behar ere ez.
|
|
|
Ahozkotasuna zertarako? Historia
|
berri
baten sortzeko agian, historia kolektibo bat eskaintzeko, diskurtso berri batekin, memoria kolektibotik bide luze batentzako erreferentziak izan daitezkeen gertakariak, pertsonaiak, heldutasun berri baten bila, jarraipenaren bila. Literaturak oroimena baimentzen du, iraganeko pasartekoen argitzeko gaitasuna dauka, oroimen kolektiboa indartuz, sinbolikoa landuz.
|
|
|
Zokora igorri zuten parrokia
|
berri
baten sortzeko ardura emanez. Bertan eliza eta erretore etxea eraiki zituen.
|
|
2021
|
|
|
Kontra ereduek bi oinarri nagusi dituzte: alde batetik Europako ikuspegi ethno zentrista salatzen du; bestaldetik, tokiko historiatik abiatuz, ikuspegi
|
berri
bat sortzen dute. Kontra ereduen historian luzatu gabe, Aimé Césaire (26) eta Frantz Fanon (27) aipatu behar dira.
|
|
|
Hitz elkarketa/ 4 lanean honela definitzen da hitz elkarketa: " Bi hitz elkartuz adierazle
|
berri
bat sortzeko bidea dela esan ohi da hitz elkarketa". Beste modu batera, esan dezakegu kategoria lexiko jakin bateko osagaiak edo lexemak elkartzen ditugula kategoria lexiko jakin bat izango duen beste lexema bat sortzeko.
|