|
2008
|
|
|
Larramendik hiztegia nola osatu zuen ikusi eta gero, sistemaren barne kohe rentzia aztertuko genuke, hau da, sistema hori gauza den esan nahi duena esateko,
|
berez
duen edo dagokion alorrean, alegia, gure kasuan, esparru juridiko administrati boan. Horretarako erabiliko ditugu zuzenbidearen baitan ardatz nagusitzat har daitez keen atal eta terminoak.
|
|
|
Lexikoak beti kezkatu izan nau dialektologia lanetan, eta ez da harritzekoa, hiz kuntzaren azterketan ere eta, batez ere, haren egituraketan lexikoa izan baita beti alderdirik menperagaitzena. Esan bezala, fenomeno fonetikoek eta gramatikalek
|
berez
dute balio orokorgarria sistemaren baitan, eta era bereko unitateei aplikagarriak izan ohi dira bakoitza berari dagokion mailan. Hitzek, berriz, ez dute horrelako balio orokorgarririk, hitz bakoitza bera baita eta, bere familiakoekin izan ezik, lotura gutxi dute beste hitzekin.
|
|
2012
|
|
|
37), eta, horri lotuta, baita idazkera ederra ere(, ezta lizunki edo era nabarmenean aurkeztu be. Ederra ta egia
|
berez
ditugu aratz, txukun. Ez daigun, iñoiz be, araztasun ori lorrindu?, Onaindia 1959b:
|
|
|
Beste batzuek, bertso ohiak dakarzkigute, baiña noizean bein, belarri min jartzen dira, bertsoaren etena aldatzen dutelako edo puntuaren gosez, esana beartuaz. Poemak,
|
berez
du bere luzera, baiña ortik kanpora, nik, naiago nuke, gure olerkariak, luzez baiño iduri biziz eta esan goiko olerkiz bikaiñago agertuko ba, lira. Lizardi ta Orixe, ren urratsetan, ba degu oraindik saillik asko jorratzeko.
|
|
|
– Lau bost lagunen joan etorrietan mugatzen duelarik, oinarri izan duen N, Shute, ren liburua horrela moldatua aurkitu duelako, beharbada?, esan daiteke
|
berez
duen indarrari zerbait ostu diola. (ZIN:
|
|
2013
|
|
|
Soldaduek
|
berez
ukaiten zituzten otorduez gain, maiz beren aldetik bilatzen zuten janari gehiago, eta inguruko biztanle edo saltzaileei erosten zieten, garesti ordainduz. Beste bide batzuk ere aipatu zituen Zerbitzari k, hala nola oihanetik fruituak hartzen zituztelaedota eztia biltzen zutela.
|
|
2021
|
|
|
5 Adizki sintetikoek
|
berez
dute, indikatibozkoaz gainera, subjuntibozko balioa ere, forma berean: Datorrela oraintxe; Dabilela erne; Gauden isilik; Daramala deabruak; Dagigun otoitz; Ongi etorri zarela; Zarela zintzo; Laudatu dela; Duzula kuraia.
|
|
|
Haritz norbaiten izen berezia edo zuhaitz mota bat ere izan daiteke. Lehenbiziko kasuan, bere gainean izen hori daraman pertsonak edo izakiak
|
berez
dituen ezaugarriekin lotzen dugu" Haritz". Eta gerta daiteke bi Haritz aurkitzea eta biak oso desberdinak izatea elkarren artean.
|
|
|
13): alegia, diskurtso markatzaileek
|
berez
dutela funtzio komunikatibo" estrategikoa"; izan ere, hartzaileari diskurtsotik inferentziak ateratzen laguntzeko gida edo jarraibide moduko batzuk eskaintzea da diskurtso markatzaileek duten funtzio diskurtsibo berezkoa.
|
|
|
23.2.2.6c Forma ditrantsitiboak (dio) adierazten du transferentzia bat gertatu dela, zerbait (objektua) pasatu dela agente batengandik hartzaile edo onuradun batengana. Aditz batzuek
|
berez
dute ‘transmititze’, ‘batetik bestera pasatze’ adiera hori eta, horrenbestez, ohikoa dute hiru argumentuak hautatzea eta dio laguntzaile hartzea: bidali, eman, erakutsi, erosi, eskaini, irakatsi, saldu...
|
|
|
Kontuan izan behar da, hala ere, aditz askok onartzen dutela
|
berez
du zein da jokoa, eta, halakoetan, beraz, testuinguru guztiz markatu batek baino ezin eragin aurreko adibidekoaren moduko interpretazioa: konpondu da auzia [berez, edo norbaitek konpondu duelako iradokizunik gabe behinik behin]; ohart bedi [norbait horretaz].
|
|
|
Hortaz, adberbioaren izaera zehaztea ez da erraza: neurri batean, definizioa ez da sortzen
|
berez
dituen ezaugarriengatik, baizik ukitzen dituen osagaien motagatik: azkenean, definitutako osagaia bihurtzen da definizioaren parte.
|
|
|
Helburua adierazten dutenak osagai adjuntuak dira, predikatuak hautesten ez dituenak eta, hortaz, aukeraz erantsiak; ‘xedearen’ adierazpena gehitzen diote predikatuak adierazten duenari. Autoa saldu dut perpausak, esaterako,
|
berez
du zentzua, bestelako osagairik gabe ere; etxebizitza erosteko perpausa erantsita, berriz, aipatu gertakariak duen xedearen adierazpena gehitzen da. Zein nahi predikaturekin adierazten dute helburua horrelako perpausek, esaldi gramatikalak eratuz, esanahiaren egokitasuna gorabehera:
|