|
2010
|
|
|
Beren umeekin, ordea, batuaz. Herriarekiko loturak eta atxikimenduak, etxean jaso zuten hizkera afektiboak,
|
beren
umeen garaiko erregistroak, euskalkiaren izaera" informalak"... horrek guztiak baino indar handiagoa dauka, nonbait, Iruñean jasotzen edo hurbiltzat hautematen duten erregistro edo aldaerak. Nahiz eta, bistan denez, euskararen presentzia hain txikia izaki, aldaera horren beraren pisua ez den agian oso handia izanen.
|
|
2012
|
|
|
...atu ezinean zebiltzan iruritar bordariendako irria eta trufak zilegi izaten ziren. euskaragatik izandako bizipen mingarri horiek ondorioak izan dituzte subjektuen ondoko hizkuntza hautuetan. erdara ez ongi jakiteagatik mesprezua jasan zutenek kosta ahala kosta erdara ikastea ziurtatu nahi zuten eta horretarako erdara hutsezko eskola hautatu zuten (euskarazko irakaskuntza inola ere nahi ez zutela),
|
beren
umeak gutxiespenetik babestearren. herriko iruritarren eta baserrietakoen arteko bereizketa ego belaunaldiraino iritsi da. Berriemaileen haurtzaroan errekakoen eta karrikakoen arteko harremanak oso bakanak izan ziren.
|
|
|
Bi belaunaldietan emazte gehien gehienak bertakoak ziren (euskaldunak zirenetz ondorioztatzea zailagoa da, 1970 aldera ezkondu zirenak batik bat). halere, seme alabei euskaraz egiteko momentuan bi gizaldiek ez zuten berdin jokatu: familien glotohistoriek erakutsi dutenez, 1945 aldera herrigunean hazitako haurren (oraingo aitatxi amatxien) hamarretik lauk ikasi zuen euskara etxean; 1970 inguruan sortutakoen artean aldiz, hamarretik bat bik baizik ez. hau da, oraingo aitona amonek beren seme alabekin (oraingo haurren gurasoekin) hizkuntza aldetik nola jokatu zuten aztertuta ikusi dut herrigunean bizi zirenek ez ohi zietela
|
beren
umeei euskara egin, nahiz eta aita amak euskaldunak izan. Guraso bakarra euskalduna zen kasuetan, batean ere ez zuten seme alabek euskara etxean ikasi. hirrigunean hazitako iruritarrek honelatsu diote:
|
|
|
Batetik, ikastetxeek kalitatezko hezkuntza euskaraz bermatu dute, eta, bestetik, gurasoek horren alde egin dute, euskaraz ikastea
|
beren
umeentzat mesedegarria dela ikusi dutelako. ordutik hona hizkuntza plangintzaren goitik beherako garapenak gorespen ugari jaso ditu. Bestela esanda, herri aginteek hartutako neurriak, onetsitako lege arauak edo jarritako baliabideak, besteak beste, oso balorazio onak hartu dituzte (Grin & Vaillancourt, 1999; Mercator education, 2005). dakitenek eta europako herrialde ugaritik gure hezkuntzasistema eta hizkuntza plangintzak aztertzera datozenek harriduraz nabarmentzen dituzten horietako lorpen bi baino ez ditugu hemen aipatuko:
|
|
|
Izan ere, edozein plangintzak bezala, euskararen normalizazioak hezkuntzan aurrera egiteko bi norabideko zirkulazioa behar izan du. Batetik, ikastetxeek kalitatezko hezkuntza euskaraz bermatu dute, eta, bestetik, gurasoek horren alde egin dute, euskaraz ikastea
|
beren
umeentzat mesedegarria dela ikusi dutelako.
|
|
2021
|
|
|
Errusiako SESen tokiko hizkuntzek eskolan zuten presentzia murrizten ari zen. 1958an onartutako lege baten arabera, gurasoek hauta lukete,
|
beren
umeek lehen eta bigarren hezkuntzan ikasiko duten hizkuntzari dagokionez; praktikan, gero eta pertsona gehiagok errusierazko ikastetxeetara eramaten zituzten haurrak, etorkizunean ikasteko eta lan egiteko aukera hobeak izateko. Ondorioz, errusiera ez beste hizkuntzetan irakasten zuten eskolak desagertzen jarraitu zuten hurrengo hamarkadetan:
|
|
2022
|
|
|
haurrek 4,5 puntu altuagoak eta heldu gazteek 3,2 puntu. Hau da, oso litekeena da 25 urte bitarteko heldu gazte horien solaskideak askotan beraien seme alabak izatea, eta, esandako gizarte araua betez, guraso horiek
|
beren
umeei euskaraz egin eta umeek ere hizkuntza berean erantzutea.
|
|
|
Oso litekeena da 25 urte bitarteko heldu gazte horien solaskideak askotan beraien seme alabak izatea, eta, esandako gizarte araua betez, guraso horiek
|
beren
umeei euskaraz egin eta umeek ere hizkuntza berean erantzutea.
|