2001
|
|
Bidezko dena kontsumitu”, GKE hauek kontzientziatu nahi dituzte Peru eta Ekuadorreko emakume artisauen taldeei salduko dituzten produktuak erosteak eragiten dizkien kalteez, nahiz eta merkeagoak izan, eta langileen ustiapena sustatu. Gainera, emakume horiek beren lana Europan balioets dezaten nahi dute,
|
beren
herrialdean pairatzen duten pobreziari aurre egiteko beren armekin eta karitatera jo beharrik gabe. Laura Rodríguez Nazioarteko Elkartasuneko Bidezko Merkataritzako arduradunak atzo azaldu zuen Albaceten bidezko merkataritzako produktu horiek denda espezializatuetan edo supermerkatu askotan aurki daitezkeela.
|
2002
|
|
Espainian fruta hori prozesatzeko erabiltzen diren 23 lantegiek %25 murriztu behar izan dute beren jarduera, soberakinak metatzearen ondorioz hondoratzea saihesteko. Melokotoi kontserbako esportatzaileak ezin izan dira merkatutik baztertu, haien homologo greziarrek %15 eta %20 bitarteko prezioak eskaintzen baitituzte,
|
beren
herrialdeak izan duen uzta bikainari esker. Kontserbako melokotoiari geratzen zaizkion bastioi bakarrak Britainia Handian eta Estatu Batuetan daude.
|
2003
|
|
Enpresek sarri erabili izan dutelarik, automobila alokatzea partikularren artean geroz eta ohikoago bilakatu da: hauek, autorik ez daukatelako edo daukatena aukeratutako tokiraino iritsiko ez den beldur, atzerria bisitatu edo
|
beren
herrialdea zeharkatzea erabaki dutenean.
|
|
Txinatarrek, adibidez, mesfidantza handia dute Espainiako osasun sistemarekiko. “Hori da Espainian hiltzen diren txinatarren urritasuna azaltzen duen faktoreetako bat; izan ere, patologia larriren bat dutenean
|
beren
herrialdera joaten dira”, adierazi zuen Andrés Alonsok, gidaren koordinatzaileetako batek. Saharaz hegoaldeko herrialdeei dagokienez, odolari balio handia ematen diote, eta, beraz, oso mesfidatiak dira odol ateratzeekiko, bereziki maiz gertatzen badira.
|
|
Ekialdeko Europako etorkinei dagokienez, gidak aholkatzen die medikuei kontuan har ditzatela alkohol kontsumo handiaren aurreko patologia hepatikoak, edo herrialde horietan oso zabalduta dagoen tabakismoaren prebalentzia. Marokoarrei dagokienez, arreta berezia jartzen zaie emakumeei, eta haien tentsioak nabarmentzen dira
|
beren
herrialdeko kultura bateratzeko; izan ere, kultura horretan, emakumea gizonaren eta espainiarraren mende dago, edo azterketa ginekologikorik ez dago. Hizkuntzari dagokionez, Fidel Illanak esan zuen Madrilen bitartekari edo interprete sare bat sortzeko lanean ari direla, baina ezin izan zuen gutxi gorabehera noiz jarriko den martxan.
|
|
“Moneta bakarraren abantailek guztiei egin behar diete mesede. 2002ko uztailaz geroztik, gure herritarrek itzulketak eta erosketak banku txartelarekin egin ahal izan dituzte euroaren eremu osoan,
|
beren
herrialdean baino komisio handiagoak ordaindu gabe”, esan zuen Romano Prodi Europako Batzordeko lehendakariak. Erregelamendu hau moneta bakarreko transferentziei aplikatuko zaie, Europar Batasunean bi konturen artean egiten badira, 12.500 eurotik beherakoak.
|
|
Legezko omisioaren ondorioz, orain ezetsi den erreklamazioa aurkeztu da. Akuikulturako bi enpresak
|
beren
herrialdeko agintaritza publikoaren aurka egin zuten erreklamazioa, araudi espezifiko hori aplikatzeak eta haren ondorio zorrotzek kalte larria eragiten diotela uste baitute. Bi erreklamaziotarako ebazpena Europar Batasuneko arauek ez dute kalte ordainik aurreikusten infekzio agerraldien eraginpeko akuikultura ustiategietarako.
|
2004
|
|
Arazoa Pekingo Espainiako enbaxadako kontsulatu sailak duen lan kolapsoa da. Izan ere, sail horrek ez ditu behar diren bisatu eta pasaporteak bideratzen haurrak
|
beren
herrialdetik atera eta Espainiara iritsi ahal izateko. Lan uholde hori Txinako Adopzio Zentroak prozesuen epeak laburtzeko bat batean hartutako erabakiaren ondorio da.
|
|
Gero eta gehiago datoz”. Espainiako autoreak ordezkatzen dituen erakundeak gogorarazi du pirateria intelektualaren aurkako kanpaina hasi zenetik, duela hiru urte, beti salatu izan duela kaleko saltzaileek ustiatzen dituzten sare antolatuen biktima errugabeak direla, giza eskubide oinarrizkoenak urratzen dituztela eta
|
beren
herrialdeko egoera kaskarraz baliatzen direla. Bestalde, Ekintzan Dauden Kontsumitzaileen Federazioak (FACUA España) salaketa aurkeztu du Lan eta Gizarte Gaien, Kulturaren eta Osasun eta Kontsumo Ministerioetan, establezimenduetatik diskoa ken dadin, “harik eta argitaletxeek xenofobia eragin dezaketen baieztapenak aldatu arte”.
|
2005
|
|
Bi gai tekniko horiez gain,
|
beren
herrialdeetan berriki gertatutako gaixotasunei buruzko albaitaritza zerbitzuetako buruen ohiko txostenek eskualdeko egoera zoosanitarioaren ikuspegi orokor eguneratua eskaini zieten ordezkariei. Eztabaidetan, OIEk Afrikako uretako animalientzako osasun politiken arloan ematen dituen orientazio berriak aztertu dira, baita animalien mugaz gaindiko gaixotasunak (GF TADak) pixkanaka kontrolatzeko mundu programa ere.
|
|
Beste batzuek beren taberna gogokoena, edo uda etxea, edo inork bisitatu ezin duen denda adierazten dute. Hain dira fanatikoak, ezen mapan markatzen baitituzte beren rock talde gogokoena ukitzen duten hiriak, U2 tagarekin gertatzen den bezala; ekologistek mapan jartzen dituzte
|
beren
herrialdeko zentral nuklearrak, Germany tagarekin gertatzen den bezala. Aukerak infinituak dira.
|
2006
|
|
Graeme Pearman, Barrie Pittock eta Barney Foran zientzialari australiarrek salatu dute
|
beren
herrialdeko gobernua klima aldaketari buruzko txostenak argitaratzea eragozten saiatu dela, Kiotoko Protokoloa sinatu ez dutelako kritika gehiago saihesteko. Australiako gobernuak ukatu egin ditu akusazioak.
|
|
Urte honen hasieran aplikatu da, kontsumitzaileari dieta praktika osasungarriagoak izaten lagunduko dion informazioa emateko. AEBn argi dute
|
beren
herrialdean merkaturatzen diren atzerriko elikagai guztiek aplikatu beharreko araudia betetzen duen etiketa eraman behar dutela. Bestela, Estatu Batuetako agintariek debekatu egingo dute beren lurraldean sartzea.
|
|
Zer arazo dituzte Marokoko emakumeek gure herrialdean? Hiru ikusezin dituzte.' Lehenik eta behin, hemen ikusezinak dira emakumeak direlako, bigarrenik etorkinak direlako eta hirugarrenik
|
beren
herrialdean ikusezinak direlako inolako eskubide politikorik ez dutelako. Gaur egun, Marokon eztabaida prozesuak ari dira gertatzen subjektu gisa duten izaerari buruz, hala nola Marokoko Familia Kodearen erreformari buruz, hemen ez baitu inolako eraginik, Espainian bizi diren emakume marokoarrak ez baitira eztabaida horretan parte hartzen ari.
|
|
Kontrakoa gertatzen da turista bakoitzeko batez besteko ordainketarekin; izan ere, Gobernuak %3ra murriztu du beherakada, eta erakunde horrek %9, 5era jaitsi du. Bestalde, Europako Estatistika Bulegoak (Eurostat) argitaratutako azken datuek erakusten dute espainiarrek nahiago dutela
|
beren
herrialdea oporretara joateko. Hala adierazi zuen EBko biztanleen %88k (%57k, batez beste); %7k, berriz, EBko beste herrialde batera joan nahi du, eta %5ek bakarrik beste kontinente batera joan nahi du.
|
|
AIk gogorarazi du eskubide horren bidez bere herrialdetik ihes egiten duten pertsonak identifika daitezkeela bertan giza eskubideak urratzen direlako, eta horrek pertsona itzultzea galarazten duela. Makukoetara iristen diren bakarrik dauden adin txikikoei dagokienez, erakunde humanitarioak ohartarazi du
|
beren
herrialdeetara itzultzen badira bermatu egin behar dela familiekin elkartzea eta bizimodu duina izatea.
|
|
Hala, Europako herritarrak gehiegizko hondakin ekoizpenari lotutako arazoaz sentsibiliza daitezen, Lurraren Lagunak kanpaina bati ekin dio, eta “www.stopthewaste.eu” web orriaren bidez parte har daiteke kanpaina horretan. Internautek
|
beren
herrialdeetako parlamentariei “ingurumenaren aldeko boto” bat eska diezaiekete. GKEak adierazi duenez, lege neurri berriak hartu behar dira hondakinen sorrera prebenitzeko eta hondakinak pixkanaka murrizteko.
|
2007
|
|
Horrenbestez, transplante turismoa ugaldu egin da: paziente aberatsek
|
beren
herrialdeetan organorik erosterik ez dutenez, kanpora doaz emaile pobreen organoak jasotzera.
|
|
Horri buruz, Apdhak azterlan honetan esan du “alferrikakoa” dela, eta “norantz iritsiko garen” galdetu du. Afrikar gazteen belaunaldi berriek
|
beren
herrialdeetatik ateratzeko, haientzat eta haien familientzat etorkizunik ikusten ez duten lekutik ihes egiteko beharra irmoki barneratuta dutela diote. Nahikoa da!
|
|
Bestalde, globalizazioaren eta migrazio fluxuen esparruko emigrazio afrikarra ere xehetasun handiz aztertzen dute. Kanarietarako immigrazioak 2006an izan duen hazkunde ikusgarriaren arrazoien artean, Saharaz hegoaldeko afrikarren azken belaunaldiek
|
beren
herrialdeetatik ateratzeko duten nahia nabarmentzen da. Horren aurrean, Gibraltarko itsasartearen zaintza indartzeak, 2005eko udazkenean Ceutan eta Melillan egindako harrapaketek, gizatasunik gabeko jokaerak eta Marokoren errepresioa eta kontrola areagotzeak ibilbide berriak egitera behartu dute, luzeagoak eta arriskutsuagoak izan arren.
|
|
46 paradisu fiskal, Espainiako Gobernuaren arabera Gaur egun, Espainiako Kanpo Arazoetako Ministerioak onartzen du kontinente osoan 46 paradisu fiskal daudela. Besteak beste, Andorra, Bahamak, Bermudas, Brunei, Arabiar Emirerri Batuak, Gibraltar, Man uhartea, Kaiman uharteak, Birjina uharteak, Jamaika, Jersey, Libano, Jordania, Mauricio, Panama, Singapur, Seychelleak… Helburu horiek guztiak eta beste asko ondare handiek erabiltzen dituzte,
|
beren
herrialdeetan irabazien zati bat Ogasunaren kontrolpean egon ez dadin. Batzuetan, lurralde horietan enpresen instalazioa planifikazio fiskal gisa justifikatuta egon daiteke, eta ez zergen ihes gisa, baldin eta entitateak frogatzen badu bere negozioa eskualdean zabaltzeko asmoa duela.
|
|
Azterketan parte hartzen duten zazpi herrialdeen artean alde handiak daude. Hala, inkesta italiarrak eta frantsesak nahiko kezkatuta daude
|
beren
herrialdeetako ongizate baldintzez; interesak, askotan, elikagaiak erostearekin lotuta daude, eta elikagai sektoreko arduradunekiko konfiantza nahiko txikia da. Hungariarrak, berriz, gaiaz arduratzen dira, eta gaur egungo joerei buruz ezkor samarrak dira, baina animalien ongizatea ez da hain garrantzitsua elikagaiak erosteko orduan.
|
|
Inkesta egin zaien herrialde guztietatik (lehen aipatutakoei Herbehereak gehitu zaizkie), joera orokorra interesa handitzea izan arren, interes hori eskualdeen artean desberdina dela adierazi dute. Frantziarrak eta italiarrak dira, adibidez,
|
beren
herrialdeetako animalien ongizatearen baldintzengatik kezkatuenak. Hungariarrentzat, ordea, animalien ongizateak garrantzi txikiagoa du erosteko orduan.
|
|
Ekitaldi Hoberenaren Saria, maiatzaren 17an egingo diren ekimen guztiek lortu nahi dutena; Hezkuntza Ekimen Hoberenaren Saria, teknologia berrien erabilera sustatzeko ekimena proposatzen duten web bat duten ikastetxe guztiek parte har dezaketena; Irisgarritasun Onena duen Web Orriaren Saria, enpresa eta administrazio publikoei zuzendua, eta Eten digitala Hobetzeko Saria. Gainera, Internet eta Yo saria
|
beren
herrialdean Internet garatzeko erabilgarria den web orria duten pertsona, enpresa edo erakunde guztiei emango zaie. Kategoria bakoitzerako hamar hautatuak apirilaren 30ean jakinaraziko dira.
|
|
Halaber, esan zuen eztabaidatzen den gaietako bat kontsumitzaileek mugaz gaindiko erosketak egiteko konfiantza falta dela. Izan ere, haiek “ezin dute ziur egon, hegoaldetik haratago erosten dutenean,
|
beren
herrialdean erosten dutenean duten babes maila bera aplikatzen zaiela”, ziurtatu zuen.
|
|
“Harrington doktoreak uste du Karibeko eta Latinoamerikako herritarrei laguntzeko biderik onena hezkuntzaren bidez dela. Helburua da mediku onenak gaitzea hemen,
|
beren
herrialdeetara itzul daitezen eta beren komunitateetan eragina izan dezaten, hezkuntza medikoaren, arreta klinikoaren eta lidergoaren bidez”, azaldu zuen Marchenak. Programa horren bidez, 300 egoiliar baino gehiago gaitu dira barne medikuntzan, eta 1.600 bat medikuntzako ikasle.
|
|
AEB
|
beren
herrialdeetan abortatzera behartuta dauden emakumeei babesa eskaintzen die.
|
|
Hirugarrenik, De la Vegak esan zuen adingabea familiara itzultzen zela beti, eta hori posible izanez gero, legezkotasunaren eta errespetuaren esparru hertsienean adingabearen interesa. Esan zuenez, neurri horren bidez, adingabeen irtenbideei aurrea hartu, haien eskubideak bermatu eta haien gizarte eta familia ingurunera itzuli behar da,
|
beren
herrialdean etorkizuna izan dezaten beharrezko baldintzak ezarriz.
|
|
“Ez arriskatu zure bizitza ezertarako; zu Afrikaren etorkizunaren zati zara”. Helburua zeharkaldiaren eta, oro har, legez kanpoko immigrazioaren arriskuen berri ematea da, eta bidaia ez dela erabilgarria eta bertako gazteek
|
beren
herrialdean aurki ditzaketen alternatibak gogoratzea. Herritarrak mafien eskuetara eror ez daitezen eta bidaia arriskutsu bati ekin ez diezaioten, disuasio mezua osatzeko, Afrikaren etorkizunean parte hartzeko beharrari buruzko hausnarketa egin behar da.
|
|
Bi erakundeek 129 milioi dolar bildu nahi dituzte 2008ko abuztura arte, 100.000 haur irakiar eskolatu ahal izateko Sirian, 50.000 gehiago Jordanian, 2.000 Egipton, 1.500 Libanon eta beste 1.500 inguru ezberdinetan. Ikasgela asko ikasleez estalia daude, gero eta familia gehiagok ihes egiten baitute
|
beren
herrialdetik. Egipto eta Libano bezalako herrialdeek urteak daramatzate lekuz aldatutako adingabeei eta eskola adinean dauden asilo eskatzaileei laguntza ematen, baina gero eta familia irlandar gehiagok etxetik alde egiten dute etorkizun hobearen bila.
|
2008
|
|
Evan Welsch Etorkizun hobearen bila Espainiara iristen diren etorkinek ez dute beti lortzen helburua. Orduan,
|
beren
herrialdera itzultzea edo beste leku batean zortea probatzea pentsatzen dute. Lehen aukera hautatzen dutenek etorkinen borondatezko itzulera programa dute, Migrazioetarako Nazioarteko Erakundearen (MNE) ekimena, Barne Ministerioaren eta Lan eta Gizarte Gaietarako Ministerioaren babesarekin.
|
|
Prozesua erabat doakoa da pertsona interesatuentzat; izan ere, hauek jasotzen dute laguntza: paperak tramitatzeko laguntza, itzulerako prestakuntza, Espainiatik
|
beren
herrialdera itzultzeko txartelak, bidaiarako poltsiko kopuru txiki bat, botiken ustekabeko gastuak eta, beren egoera pertsonalaren arabera, jatorrizko herrialdean berriro sartzeko laguntza ekonomikoa. Bestalde, itzulitako etorkinek Espainiara modu irregularrean itzultzen ez saiatzeko konpromisoa hartu dute, nahiz eta modu erregularrean itzuli ahal izan, eta baldintza hauek bete behar dituzte:
|
|
Alde horretatik, Errefuxiatuentzako Nazio Batuen Goi Komisarioak (ACNUR), Migrazioaren Nazioarteko Erakundeak (IOM) eta Errefuxiatuen Talde Politikoak “ingurumenari dagokionez lekuz aldatutako pertsonak” izena hartu dute. Pertsona horiek
|
beren
herrialdean bertan desplazatuta daudela edo nazioarteko mugetan zehar mugitu direla uste dute, degradazioa, ingurumena hondatzea edo suntsitzea dela-eta. Irtenbide posibleak Hainbat adituk eta GKEk hainbat neurri proposatu dituzte arazo horri aurre egiteko.
|
|
Guztira 40.787 atzerritar kanporatu dituzte Espainiatik 2004az geroztik. Urtetik urtera, gero eta etorkin gehiago itzultzen dira
|
beren
herrialdera, hainbat arrazoirengatik: egoera irregularrean egotea, lan baimenik ez izatea edo immigrazio klandestinoa sustatzea.
|
|
BBVAren Ikasketa Zerbitzuaren arabera, aurten eta datorren urtean 400.000 lanpostu inguru suntsituko dira Espainian. Langabezia kapitalizatzea Egoera etsigarri horren aurrean, Lan eta Immigrazio Ministerioa etorkinek
|
beren
herrialdera itzultzeko langabezia kapitalizatu ahal izateko aukera aztertzen ari da, Celestino Cobarcho diru zorroaren titularrak berriki jakinarazi duenez. Eraikuntza sektorean krisia dagoela aitortu du, industriako geldialdiak %50 arte murriztu baitu etxebizitza librearen ekoizpena, eta horrek “enplegua suntsitzen ari da”.
|
|
UNESCOk gogorarazi zuen “Erdialdeko eta Ekialdeko Europan irakurtzen eta idazten ez dakiten bederatzi milioi heldu daudela oraindik”. “Oraindik heldu gehiegi daude nahitaezko gutxieneko gaitasunik lortu gabe, eta horrek eragin negatibo ikaragarriak ditu, ez bakarrik beren bizitza pertsonalerako, baita
|
beren
herrialdeetako ongizaterako eta garapen sozioekonomikorako ere”, gehitu zuen. Hala, 20 nazio garatutan egindako Helduen Alfabetatzeari buruzko Nazioarteko Inkestari (EIAA 2000) dagokionez, UNESCOk adierazi zuen analfabetoen arteko langabezia indizea “bi aldiz handiagoa” dela.
|
|
Del Pozok gogora ekarri zuen Europar Batasunean “gai hau jorratzeko gomendioak badaudela, bai eta hori aurreikusten duten herrialdeak ere”. Ildo horretatik, esan zuen “milioika ingeles eta alemanek familiaren kaudimengabezia dute”,
|
beren
herrialdeek berariazko legeria baitute horrelako kasuetarako. Erregistratzaileen arabera, gaur egungo Konkurtso Legea ez dago pentsatuta etxeko arazoetarako, aurten 66 familia hartu baitira, duela urtebete baino %230 gehiago.
|
|
Europako Batzordeak atzo debekatu zuen Europako 24 egile sozietateek, besteak beste, Espainiako Egile eta Editoreen Elkarte Nagusiak (SGAE), lantzen duten esklusibotasuna, eta, praktikan,
|
beren
herrialdeko merkatuak bermatzen die musika lanak Internet, kable eta satelite bidez zabaltzeko. Irudia:
|
|
“alde batetik, lehiaren kontrakoak dira beren eskubideen kudeaketa egokitzat jotzen duten erakundearen esku uztea eragozten dieten autoreei ezarritako murrizketak. Orain arte, CISACeko kudeaketa erakunde askok autoreei ezartzen zieten
|
beren
herrialdeko kudeaketa erakundeak ordezkatu behar zituela beti”. Eta, bestalde, EBko Itunaren 81 artikuluaren aurkako klausulak ere badirela esaten du, “CISACeko kide diren kudeaketa erakundeek elkarren artean sinatutako ordezkaritza kontratuetan aurreikusitako klausulak; horien arabera, erakunde horietako bakoitzak bere lurralde nazionalean ezarritako erabiltzaileei baino ezin dizkie lizentziak eskaini”.
|
|
FAIRTRADEk nabarmendu du hazkunde hori oso positiboa dela nekazarientzat. “Latinoamerikan milioi bat pertsona baino gehiago ordezkatzen ditut, bidezko merkataritzak
|
beren
herrialdean bizitzen eta duintasunez lan egiten jarraitzeko ematen dien segurtasuna behar dutenak” esan zuen Raúl del Águilak, Peruko kafe ekoizlea eta CLACeko presidentea (Ekoizle Latinoamerikarren Bidezko Merkataritzaren Sarea).
|
|
12 ikastetxe besterik ez dira planeta osoan, baina 90 herrialdetako ikasleak ari dira ikasten ikasgeletan. Bost kontinenteetan banatuta, Mundu Batuko ikastetxeak hezkuntza mugimendu globala dira, eta, urtero, mundu osoko batxilergoko 1.000 ikasle baino gehiagori,
|
beren
herrialdeek hautatuak eta bekadunak, aukera ematen die bi urtez nazioarteko eta kultura anitzeko ingurunean ikasteko, hezkuntzaren bidez bakea eta ulermen unibertsala sustatzeko helburu nagusiarekin.
|
|
Kanada, Estatu Batuak, Gales, Hong Kong, Norvegia, Swazilandia, Italia, Costa Rica, Bosnia Herzegovina, India eta Venezuela. Ikasleek
|
beren
herrialdeek hautatzen eta beka jasotzen dute urtero, beren merezimenduen eta gaitasunen arabera. Ikasle horiek beren herrialdeek hautatzen eta beka jasotzen dute urtero, beren merituen eta gaitasunen arabera, arraza, erlijioa, nazionalitatea, jatorria edo baliabide ekonomikoak edozein direla ere, eta hezkuntza etapa hori beren mugetatik kanpo egiteko aukera dute, Nazioarteko Batxilergoko mundu osoan onartutako programari jarraiki.
|
|
Ikasleek beren herrialdeek hautatzen eta beka jasotzen dute urtero, beren merezimenduen eta gaitasunen arabera. Ikasle horiek
|
beren
herrialdeek hautatzen eta beka jasotzen dute urtero, beren merituen eta gaitasunen arabera, arraza, erlijioa, nazionalitatea, jatorria edo baliabide ekonomikoak edozein direla ere, eta hezkuntza etapa hori beren mugetatik kanpo egiteko aukera dute, Nazioarteko Batxilergoko mundu osoan onartutako programari jarraiki. Programa hau ingelesez egiten da oso osorik, Costa Rican izan ezik, non irakaskuntza ingelesa gaztelania elebiduna baita, munduko 80 herrialde baino gehiagotako unibertsitateetan onartzen da.
|
|
Hala, adibidez, Atlantikoko CMUra Galesen sartzen diren ikasleek, irakastorduez gain, astean lau eta sei ordu artean itsasoko erreskate lanak egiten dituzte, eta Hong Kongeko CMUko ikasleek astero parte hartzen dute lurralde horretako ingurumen brigadetan. Munduko ikastetxe batean ikastea Lehen esan dugun bezala, CMUko ikasleak
|
beren
herrialdeek aukeratzen eta beka ematen diete. Lan hori mundu osoan diharduten CMUko 124 Batzorde Nazionalek egiten dute.
|
|
Bestalde, atzerriko ikastetxeek irakaskuntzak ematen dituzten herrialdeetako legeriak eskatzen dituen ikastetxeak sortzeko baldintzak bete behar dituzte, baina, Espainiak funtzionatu ahal izateko, gure herrialdeko hezkuntza administrazioaren erregistro publikoan inskribatuta egon behar dute, eta erakunde horien ikuskaritzaren mende egon. Abantailak eta desabantailak Zentro horietako gehienak Espainian bizi ziren atzerritarren seme alabei
|
beren
herrialdean zuten hezkuntza sistemaren jarraipena edo ikasketak hasteko aukera emateko sortu ziren, beren kultura eta hizkuntza kontserbatu ahal izateko. Hala ere, Espainiako familiak laster hasi ziren irakaskuntza horiek beren seme alabentzat eskatzen, eta, oro har, oso txikitatik atzerriko hizkuntza batean hasteak eta kultura anitzeko giro batean garatzeak erakartzen zituen.
|
|
Hala ere, 2007ko abuztutik merkatu hori ia itxita dago. Hori dela eta, ia gobernu guztiak neurriren bat hartzen ari dira, eta neurri hori aldatu egin daiteke egikaritze moduan,
|
beren
herrialdeetako bankuei egungo kreditu urritasunari aurre egiten laguntzeko eta krisi egoeratik iraintzeko. Nazionalizazioa irtenbide egokia da kolapso finantzarioa saihesteko Europan eta Estatu Batuetan banku eta aurrezki kutxa batzuen likidezia falta dela eta, gobernuak kapitala jartzen ari dira edozein erakunderen kaleratzea saihesteko.
|
|
Emakume migratzaileek 95 milioi inguru dituzte dagoeneko, eta “gero eta gehiago dira” Txosten horrek erakusten duen beste datu interesgarri bat da emakumeak gai direla familia berriro elkartzeko prozesuei ekiteko, aurreko errealitatearekin alderatuta, Espainiara beste familia batek biltzen zituenean. Emakumeak gero eta maizago ateratzen dira
|
beren
herrialdeetatik, lana errazago aurkitzeko. Hala ere, gehienak etxeko sektorean lan egiten dutenez, zailtasun handiak izaten dituzte diru sarrerak, lan kontratua edo etxebizitza bateratzeko prozesuek eskatzen dituzten baldintzak betetzeko.
|
2009
|
|
Bestalde, Espainian egoera irregularrean bizi diren etorkinei mugatu egiten zien doako lege laguntza, eta honako administrazio prozeduretan edo epaiketetan soilik jaso zezaketen: Espainian sartzea galarazteko izan zitezkeenetan,
|
beren
herrialdera itzularazteko egin zitezkeenetan edo Espainiatik kanporatzeko saioetan.
|
|
Prestakuntza itzuleraren ondoren beste pertsona batzuei irakasteko erabiltzen duten tresna da. Profesionalen falta ordezkatzeko, gazteak prestatzeko eta
|
beren
herrialdean lana lortzeko aukera emateko modu bat da. Gainera, garatzeko aukerak komunitatera zabaltzen dira, eta horrek inguruko beste komunitate batzuei ere irakats diezaieke.
|
|
Piñeirok, halaber, aipatu zuen tresna horietako bat dela kalterik gabeko politika nazionalak garatzea eta horrelako agentzia edo sistema nazionalak sortzea. Bestalde, Espainiako Kaltegabetasun Agentzietako zuzendariek, Ana Troncosok, eta Erresuma Batuko Raymond Ellardek,
|
beren
herrialdeetako elikagaien kaltegabetasunari buruzko politika publikoen diseinuaren berri eman zuten. Horrez gain, arlo horretako arriskuak kontrolatu eta ebaluatzeko jardueretan lehentasunak ezarri, koordinatu eta integratzeko esperientzia deskribatu zuten.
|
|
Europako ikasleen onarpen eta matrikulazio prozesua Espainiako unibertsitario baten moduan garatzen da Guztira, 11.392 ikasle atzerritar izan ziren Espainian, eta horietatik% 21 bakarrik Europar Batasuneko kide ziren. Goi mailako Hezkuntzaren Europako Esparruan integratutako sistemetako ikasle horiek Espainiako masterreko ikasketa ofizialak hasi ahal izango dituzte, baldin eta
|
beren
herrialdean graduondoko ikasketak egiteko ahalmena ematen duen gradu ofizialeko titulua badute. Baldintza hori betetzen bada, ikaslearen onarpen eta matrikulazio prozesua Espainiako unibertsitario baten moduan garatzen da.
|
|
Hego Amerikako sei herrialdetako Nekazaritza Ministerioetako ordezkariak La Pazen egin zen Hegoaldeko Nekazaritza Kontseiluaren (CAS) XVII. Bilera Arruntean bildu ziren. Erakunde hori Argentina, Bolivia, Brasil, Uruguai, Txile eta Paraguaiko nekazaritza agintariek osatzen dute, eta kezka agertu zuten finantza krisi globalak elikagaien segurtasunean eta
|
beren
herrialdeetako ekonomietan duen eragin negatiboaz. Ernesto Agazzi CASeko txandako lehendakariak eta Uruguaiko Abeltzaintza ministroak azaldu zuen erakundeak krisiaren aurrean duen kezka nagusietako bat herrialde garatuen kontsumoa murriztea zela, baita tokiko ekoizpen sistemei ezarritako oztopo komertzialak eta teknikoak ere.
|
|
“Schola Europaea” latinezko izenarekin ezagutzen dira Europar Batasuneko zazpi herrialdetan banatzen diren Europako 14 eskolak, horietako bat Espainian. Ikastetxe publiko horiei esker, Europar Batasuneko erakundeetan lan egiten duten langileen seme alabek derrigorrezko hezkuntza
|
beren
herrialdeetatik kanpo egin dezakete ama hizkuntzan. Ikastetxe bakoitzak ezartzen dituen mugen barruan, beste ikasle batzuk ere onartzen dira eskoletan.
|
|
Eskola batzuetan plazak izateak aukera ematen du Europar Batasunetik kanpoko beste ikasle batzuk onartzeko Europako Eskolak irakaskuntza zentro ofizialak dira, eta estatu kideetako gobernuek batera kontrolatzen dituzte. Oinarrizko printzipioa da Europar Batasuneko erakunde eta erakundeetako funtzionarioen seme alabei kalitatezko hezkuntza komuna ematea, beren lana egiteko
|
beren
herrialdetik alde egin behar badute. Haren estatutu juridikoa ikastetxe publiko baten parekoa da; beraz, bertan ematen diren ikasketak doakoak dira ikasle profil honetarako.
|
|
Kontzeptu okerrak Txostenak zalantzan jartzen ditu “okerrak” eta “orokorrak” iruditzen zaizkion zenbait kontzeptu. Lehenik eta behin, esan du migratzaile gehienek ez dituztela muga nazionalak zeharkatzen, baizik eta
|
beren
herrialdearen mugen barruan mugitzen direla. Barne migratzaileak 740 milioi dira, nazioarteko migrazio proiektu bat egiten dutenak baino lau aldiz gehiago.
|
|
Dokumentuak adierazten du urtero munduan egiten diren giltzurruneko transplante guztien %5 eta %10 bitartean egon daitekeela organoen trafikoa. Ipar hemisferioko herrialde aberatsetako pertsonen artean dago legez kanpoko merkataritza,
|
beren
herrialdeko eta garapen bidean dauden nazioetako ihes egin nahi baitute. Pakistan, Filipinak, Egipto, Sudan, Venezuela, Paraguai «transplante turismo»aren paradisuetako batzuk dira.
|
|
bata Egipton eta bestea Errusian. ICANNk mundu osoko herrialde eta lurraldeetako ordezkarien eskaerak onartuko ditu,
|
beren
herrialdearen izena ordezkatzen duten Interneteko luzapen berrietarako, baldin eta latindar ez diren karaktereetan egiten badira. Eskaerak ebaluatu eta onartu ondoren, aurreikusten da hedapen horiek Sarera iritsiko direla herrialde gehienetan 2010 urtean.
|
|
Nazio Batuek proiektuan parte hartu nahi duten GKEek bete beharreko hautagarritasun irizpideak finkatzen ditu. Nazio Batuen Zerbitzuak boluntarioak eta erakundeak harremanetan jarri ditu Entitate horiek
|
beren
herrialdeetan aitortuak izan behar dute, irabazi asmorik ez, giza garapen iraunkorraren arloan lan egin, bereizkeriarik ez egin eta Nazio Batuen Gutuna eta politikak babestu. Irizpide horietatik abiatuta, argitaratu aurretik, erregistratutako erakundeek bidalitako boluntario lanerako aukera guztiak aztertzen dira.
|
2010
|
|
NBEren Errefuxiatuentzako Agentziak gogorarazi du oso garrantzitsua dela errefuxiatuak birkokatzea. Izan ere, ACNURek “irtenbide iraunkorretako” bat sustatzen du, 1951ko Genevako Hitzarmenean jasotako jazarpenagatik eta giza eskubideen urraketengatik
|
beren
herrialdeetatik ihes egin behar izan duten pertsonak beren herrialdeetara itzuli ezin direnean eta beren babesa lehen herrialdean bermatu ezin denean. “Birfinkatzeko plazak eta herrialdeak aurkitzeko premia handia dago” esan zuen erakundeak, eta 2008an mundu osoko 65.859 errefuxiatu berrezarri zituen; horietatik 4.378 Europar Batasuneko herrialdeetan kokatu ziren.
|
|
NBEren Errefuxiatuentzako Agentziak gogorarazi du oso garrantzitsua dela errefuxiatuak birkokatzea. Izan ere, ACNURek “irtenbide iraunkorretako” bat sustatzen du, 1951ko Genevako Hitzarmenean jasotako jazarpenagatik eta giza eskubideen urraketengatik beren herrialdeetatik ihes egin behar izan duten pertsonak
|
beren
herrialdeetara itzuli ezin direnean eta beren babesa lehen herrialdean bermatu ezin denean. “Birfinkatzeko plazak eta herrialdeak aurkitzeko premia handia dago” esan zuen erakundeak, eta 2008an mundu osoko 65.859 errefuxiatu berrezarri zituen; horietatik 4.378 Europar Batasuneko herrialdeetan kokatu ziren.
|
|
Duela bi urtetik, programak bere ekintza lan praktiketara zabaldu du. Erasmus Praktika izeneko mugikortasun plan berria goi mailako ikastetxeen eta enpresen arteko lankidetza hobetzeko eta ikasleak
|
beren
herrialdean baino eremu profesional zabalago batean integratzeko sortu da. Europako Hezkuntza Programen Erakunde Autonomoaren (OAPEE) datuen arabera, Europako 20.000 unibertsitario baino gehiagok hartu zuten parte Erasmus Praktikoan.
|
|
Oxfam Internacionalek inkesta bat egin du, eta, bertan, haitietarrek
|
beren
herrialdean gauzatutako ekintza humanitarioari eta GKEen lanari buruz duten iritzia ere azaltzen da.
|
|
Erakundearen arabera, haren inkestak erakusten du, halaber, haitiarrak bat datozela laguntzaren eraginkortasunarekin, berreraikuntzako lidergoarekin eta New Yorkeko konferentzian lehenetsi behar denarekin zerikusia duten arazoei buruzko ikuspegietan. “Haitiarrek argi eta garbi esan digute
|
beren
herrialdea berreraikitzen hasi nahi dutela. Haientzat lanpostuak ziurtatzea izan behar da New Yorkeko konferentzian eta hurrengo hilabeteetan kezka nagusia.
|
|
Hala ere, Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) dio gehiegizko arrantza dela arrain sardak murriztearen eragilea. Japoniarren %4k bakarrik jaten du bale haragia Nipioen arduradunak ere
|
beren
herrialdean kontsumitzeko ehiza “modu iraunkorrean” erabiltzeari buruzkoak dira. Hala ere, Japoniako egunkariek argitaratutako estatistiken arabera, herrialde horretako herritarren %4 bakarrik elikatzen da horrelako haragia.
|
|
Gobernuen arteko saioan mahai inguruak egingo dira, elikagaien segurtasunarekin lotutako gai garrantzitsuei buruz, hala nola, lurra edukitzea eta nazioarteko inbertsioak nekazaritzan, elikagaien segurtasuna krisi luzeetan eta arriskua eta zaurgarritasuna kudeatzeko moduak. Afrika, Asia eta Hego Pazifikoko, Eurasiako, Ekialde Hurbileko eta Latinoamerikako ordezkariek beren esperientziak partekatuko dituzte; Bangladesh, Haiti, Jordania eta Ruandak, berriz,
|
beren
herrialdeetako kasu tematikoen azterketak aurkeztuko dituzte. FAOko zuzendari nagusiak, Jacques Diouf ek, topaketaren inaugurazioan azpimarratu zuen gaurko goseteen kopurua askoz handiagoa dela 1996ko Elikaduraren Goi Bileran kaltetutakoen kopurua erdira murrizteko konpromisoa hartu zenean baino.
|
2011
|
|
Kanpo Arazoetako eta Lankidetzarako Ministerioak, Garapenerako Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentziaren bidez (Aecid), laguntza humanitarioa duen hegazkin bat bidali du Tunisiako mugatik
|
beren
herrialdea uzten duten errefuxiatu libioentzat. Hornidurak Errefuxiatuentzako Nazio Batuen Goi Komisarioari (ACNUR) zuzenduta daude.
|
|
Hala ere, aire konpainia guztiak ez dira berdinak, eta ez dute gauza bera eskaintzen. Lehen konpainiak estatuen jabetzakoak ziren, neurri handiagoan edo txikiagoan, eta beren izenean
|
beren
herrialdeko konpainia sartzeaz gain (Iberia, British Airways…), beren banderako koloreak zituzten. “Banderadun” aire konpainiak ziren (ingelesez, oraindik ere, “flag carrier” terminoa erabiltzen da konpainia horiek izendatzeko).
|
|
Laster, barietate berri horiek merkatuan erregistratuko dira. Nekazaritzako Elikagai Industriako eta Nekazaritzako Trebakuntzako zuzendari nagusi Ángel García Lidónek nabarmendu zuenez, azken urteotan, Txile edo Hego Afrika estatuen ekoizleek “interes handia” agertu dute
|
beren
herrialdeetan Murtzian lortu eta garatutako mahats barietate berriak probatzeko eta ekoizteko. Era berean, esan zuen barietate berrikuntza garatzeak eta hazirik gabeko mahaiko mahats barietate berriak lortzeak aukera ematen duela “eskualdeko eskaintza bakarra izateko, kontsumitzailearentzako mahats zaporetsu eta erakargarriekin” eta mahastizainarentzako laborantza teknika errentagarri eta produktiboekin.
|
|
Mende erdi baino gehiago giza eskubideen alde 2011n, Errefuxiatuen Estatutuari buruzko Genevako 1951ko Konbentzioa sinatu zeneko 60 urteurrena ere ospatzen da; ACNUR, errefuxiatuentzako NBEren agentziaren agintaldi nagusia. Haiekin lan egiteak babesa eta laguntza eskatzen ditu, eta segurtasun bilaketa iraunkorra,
|
beren
herrialdetik kanpo gelditzen direnean “arraza, erlijio, nazionalitate, gizarte talde jakin bateko kide izateagatik edo iritzi politikoengatik jazartzeko beldur funtsatuengatik”. Hala berresten du Amnistia Internazionalak (AI), aurten 50 urte betetzen baititu.
|
2012
|
|
Latinoamerikan eta Karibean, 6,5 milioi haur inguru (%10) ez daude inskribatuta
|
beren
herrialdeetako erregistro zibiletan, “beren eskubide sozial, ekonomiko, zibil eta kulturalen erabateko gozamenari aurre egiten dion egoera”, NBEren Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoak (CEPAL) eta UNICEFek argitaratutako? 13 Desafio Buletinaren, arabera.
|
|
Gainera, erritmo horri eutsiz gero, 5.870 milioi euroko bidalketak egingo dira urtearen amaieran, krisia hasi zenetik urtebeteko bolumenik handiena. Espainian lan egiten duten etorkinek
|
beren
herrialdeetara bidaltzen dituzten bidalketei dagokienez, 5.459 milioi eurora iritsi ziren irailera arte, 2010eko aldi berean baino %5, 4 gehiago, iaz %0, 1 jaitsi ondoren. 2007ko bukaera arte, gero eta etorkin gehiago iritsi ziren Espainiara, eta horrek bidalketen bilakaera positiboa ekarri zuen.
|
|
Urtarrilaz geroztik, 200.000 maliar inguruk
|
beren
herrialdean bertan edo ondoko estatuetan bidaiatu behar izan dute
|
|
Hori dela eta, ekainaren 20a ospakizun egun bat izatea nahi da eta, horretarako, ACNURek mundu osoko ekitaldiak antolatu ditu, kausa horretan laguntzeko beharra gogorarazteko. 2011n, 800.000 errefuxiatuk
|
beren
herrialdeko mugak gainditu behar izan zituzten. “Joera Globalak 2011” txostenak erakusten duenez, iaz markak hautsi zituen:
|
|
“Joera Globalak 2011” txostenak erakusten duenez, iaz markak hautsi zituen: 4,3 milioi desplazatu berrietatik= 6441″–800.000 pertsonak
|
beren
herrialdeko mugak gainditu behar izan zituzten, 2000 urteaz geroztik kopururik handiena; izan ere, “krisi humanitario batzuk izan ziren, 2010 urtearen amaieran hasi ziren Boli Kostan, eta beste leku batzuetan, berriz, Hego Libian. “Sufrimendu epikoa”, dio António Guterresek, Errefuxiatuentzako NBEko goi komisarioak.
|
|
Hala, ehizatu diren lehoien inportazioa geldiaraz daitekeela uste dute. Arduradunek uste dute azken hamar urteetan “kirol bidez” harrapatutako 5.663 lehoietatik ia %65
|
beren
herrialdera itzuli zirela. Habitata suntsitzea:
|
|
Aurreiritziak eta estereotipoak desagerraraztea du helburu, edo, gutxienez, nola egin aholkatzea. Horretarako, lehenik eta behin, gogorarazi du etorkinek «pertsona aukera zabal eta heterogeneoa» osatzen dutela, eta arrazoi desberdinengatik uzten dutela
|
beren
herrialdea, nahiz eta guztiei berdin etiketatzen zaizkien, eta ondorio hauek dituztela: «oso negatiboak integrazioan eta gizarte kohesioan».
|
|
© ACNUR/ S. Mandola Milaka kongoar babesten dira
|
beren
herrialdean eta inguruko herrialdeetan. Ez dute inoiz eragin, eta ez dute parte hartu nahi izan.
|
2013
|
|
Hala ere, tabernen eta jatetxeen jabeek adierazten dute neurri horrek hazkunde ekonomikoa dakarrela, eta, beraz, baliteke plateren azken prezioa handitu behar izatea (ogitartekoak, txigortuak edo entsaladak). Arauaren defendatzaileek, Portugalen antzera, esan dute
|
beren
herrialdean antzeko neurriak sartu zirela 2005ean eta, gaur egun, emaitza oso positiboa dela. Adituek adierazi dutenez, betegarriak ez diren olio botilak erabiltzeak oso prezio baxua du, duten olioarekin alderatuta, eta ez du zertan gehiegi handitu sektoreko enpresariek.
|
|
Zer gertatzen da datu eta elkarrizketa partekatuak Estatu Batuetako legeek babesten ez dituzten bezeroenak direnean? Alde horretatik, enpresa horiek egia esango lukete
|
beren
herrialdeko herritar batek epailearen agindurik gabe partekatu duen daturik ez dutela laga esaten dutenean, baina ez zaie arau bera aplikatuko atzerriko bezeroei Apple, Google, Yahoo! o Facebook.
|
|
Estatu Batuetako legeak ez ditu horiek babesten, eta, beraz, partekatzen dituzten datuak laga egin daitezke. Interneteko enpresa handi askok beren bezeroen datuak Ipar Amerikako zerbitzarietan gordetzen dituzte Baina egia da
|
beren
herrialdeetako legediek babesten dituzte; babes hori beren lurralde nazionalean ezarritako zerbitzarietan gordetako datuei bakarrik aplika dakieke. ez, ordea, hirugarren herrialdeetan edo Estatu Batuetan kokatutako zerbitzarietan daudenei.
|
|
Europako herritar askok
|
beren
herrialdeko mugetatik kanpo mugikorra erabiltzeagatik ordaindu behar dutenak Baina Europar Batasunaren barruan, egoera horrek talka egiten du telekomunikazioen merkatu bakarra eta estatu kideen arteko merkataritza digitala. Beherapen konstanteak izan arren Europako lurzoruan jarraitu arren, alde nabarmena dago oraindik erabiltzaileek beren herrialdean eta handik kanpo ordaintzen dituzten tarifetan.
|
|
Europako herritar askok beren herrialdeko mugetatik kanpo mugikorra erabiltzeagatik ordaindu behar dutenak Baina Europar Batasunaren barruan, egoera horrek talka egiten du telekomunikazioen merkatu bakarra eta estatu kideen arteko merkataritza digitala. Beherapen konstanteak izan arren Europako lurzoruan jarraitu arren, alde nabarmena dago oraindik erabiltzaileek
|
beren
herrialdean eta handik kanpo ordaintzen dituzten tarifetan. Alderdi hori merkataritza sustatzearen eta Europar Batasunean informazioaren zirkulazio librearen aurkakoa da.
|
|
Pertsona migratzaileen egoera Espainian: asilo eskaerak eta osasun laguntza Emakumeen pertsona migratzaileak ez da berdina mundu osoan, baina bai defentsa gabezia eta batzuetan aurrez aurre daudenei deserrotzea; bai, ordea, etorkizun hobe baten bila egiten dituzten distantzia luzeak; bai bakardadeak eta tristurak, batez ere lehen uneetan; eta bai beldurra, helburua ez lortzeagatik eta
|
beren
herrialdera ez itzultzeagatik helmugan saiatzeko aukerarik gabe. Horrelakoxea da Espainian duen egoera bereziki kezkatzen duten bi alderditan.
|
2015
|
|
Bizirik irauten dutenek, ordea, ez dute erraza. Beste herrialde batzuek baztertu egiten dituzte
|
beren
herrialdeetara irits daitezkeen pertsonen kopurua, edo muga jartzen diete. Artikulu honetan, migrazioaren zifrak eta arrazoiak, itsasoan hondoratzeak eta erreskateak areagotzea eta GKE desberdinak martxan jarri dituzten neurriak azaltzen dira.
|
|
ACNUrek Eritreako, Siriako, Somaliako, Sierra Leonako, Maliako, Senegalgo, Gambiako, Boli Kostako eta Etiopiako pertsonak identifikatu ditu, besteak beste. 2014an, 218.000 etorkin eta errefuxiatu, gutxienez, Mediterraneoa ontzian gurutzatu zirela uste du,
|
beren
herrialdeetan galdu baino askoz gehiago dutela sentitzen dutelako. ACNUrek uste du 2014an 218.000 immigrante eta errefuxiatu izan zirela Mediterraneoa itsasontzian UNICEFek ohartarazi duenez, pertsona horien artean ere badaude bidaia horiek gehiegikerietara, esplotaziora, balizko heriotzara, eta, bizirik irauten badute, baldintza ez seguruetan eta desegokietan eta/ edo kriminalizatuetan egiten dituztenak.
|
|
Horiez gain, Frantziako, Alemaniako, Austriako eta Suitzako hainbat udalerritan ere erabil daitezke, 900 igerileku publiko naturalizatu baitaude. Espainian, Pujol Xicoyren arabera, zaila da bere kopuruari buruzko datu bat eskaintzea, ekimen pribatuak baitira, oro har, baina, batez ere Mediterraneoko kostan, teknika hori
|
beren
herrialdeetan ezagutzen duten atzerriko bezeroen 250 inguru egongo direla kalkulatzen da. Hala ere, publikoari irekitako ekimenik ere aurki daiteke, batez ere, Granadako ardi berdea, Granadako Las Llosas (Girona), Bartzelona iparraldean Liça d`Àmunto eta Nafarroako Arbizu kanpina.
|
2016
|
|
59 errefuxiatu hil dira Italiako eta Greziako kostaldeetan 2016ko lehen bi asteetan Egunean 1.700 pertsona Europara iristen dira, beren bizitzak arriskuan jarriz eta egoera penagarrien eraginpean. ACNUren arabera, 2014an 218.000 immigrante eta errefuxiatu, gutxienez, Mediterraneoa itsasontzian zeharkatu zuten,
|
beren
herrialdeetan galdu baino askoz gehiago dutela sentitzen dutelako. GKEen lana arriskuan GKE askok hainbat lan egiten dituzte ur greziarren eta turkiarren artean:
|
|
Martxoaren 8an Emakumearen Nazioarteko Eguna ospatzen da. Une egokia da lortu diren aurrerapenei buruz hausnartzeko, aldaketa gehiago eskatzeko eta oinezko emakumeen ausardia eta ausardia ospatzeko,
|
beren
herrialde eta komunitateen historian funtsezko zeregina izan duten emakumeen artean. Nazio Batuen Erakundearen (NBE) arabera, botere ekonomikorik ez duten emakumeak dira indarkeria pairatzeko ahulenak.
|
|
Mundu osoan 30 milioi adingabe errefuxiatu eta lekualdatuak daude. Gero eta haur gehiagok uzten dituzte
|
beren
herrialdeak gerretatik, indarkeriatik edo pobreziatik ihesi. Save the Children salatu egin dute azken txostenean, ‘Infancias invisibles’, horiek nola irauten duten ikusezin gizartean, instituzioetan eta administrazioetan.
|
|
Gutxiengo etniko batekoa izatea. Mende luzez kultura indigenen marjinazioak eta
|
beren
herrialdeen garapenetik kanpo uzteak talde minoritarioetako txikien eskolatze gabezia eragin du. Bangladesh, Etiopia, India, Kenya, Nigeria eta Pakistanen gertatzen da hori.
|
|
Horren ondorioz, biztanleria gaztetu egin da, erdiek baino gehiagok 40 urte baino gutxiago baitute, Erresuma Batuko, Alemaniako edo Frantziako beste herrialde batzuetan gertatzen denaren kontrakoa. Errumaniarrak eta marokoarrak dira Espainian bizi diren atzerritar nagusiak Atzerriko populazioa 35.456 pertsonatan murriztu zen, askok
|
beren
herrialdeetara (batez ere Ekuador, Bolivia eta Marokora) emigratu zuten eta beste batzuek espainiar nazionalitatea eskuratu zuten (114.207, 2015ean). 2015ean gehiago dira Espainia utzi duten pertsonak (352003) atzerrira joateko, Espainian egoitza ezarri dutenak baino (343.614).
|
|
3 Arrazoi humanitarioak. Pertsona batzuek arrazoi humanitarioak izan ditzakete,
|
beren
herrialdera itzultzeak arriskuan jartzen baditu bere segurtasuna edo familiarena (gerrak, birusen bat agerraraztea, etab.).). Hori gertatzen da delitu arrazisten, antisemiten edo beste diskriminazioren baten biktima diren biktimentzat, baita etxeko indarkeriaren biktimentzat ere, epai baten aldeko epaia badute.
|
2018
|
|
Estatu Batuetara iritsi zen. Estatubatuarrek Yunusen ideia aldatu eta
|
beren
herrialdeko beharretara egokitu zuten. Horrela sortu ziren «payday loans» direlakoak, «nomina jasotzen dugun eguneko mailegu» gisa gaztelaniara itzulitakoak, epe motzean dirua kobratzen den egunean itzuliko direlako.
|
|
Edo lurrikara bat izan duen Europar Batasuneko (EB) beste herrialde batera joatea eta hura berreraikitzen laguntzea. Hauek dira Elkartasunaren Europako Kidegoak biltzen dituen proiektu solidario asko, gazteek boluntario gisa lan egiteko edo
|
beren
herrialdeetan edo atzerrian proiektu altruistetan laguntzeko EBren ekimena. Hau 100.000 gazte europarrek osatutako marea solidarioa baino gehiago hainbat boluntario egingo dituzte 2020ra arte.
|
2019
|
|
Irudia: Transport & Environment Gehien kutsatzen duten autoak Transport & Environment en txostenak (irudian) erakusten du nola eman zieten oniritzia erakunde homologatzaileek
|
beren
herrialdeetako automobil markei. «Espainian, Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioak ere gure zerrenda beltzeko lau diesel homologatu zituen», erantsi du Muzik.
|
2020
|
|
Mundu osoko herrialdeak munduko haur pobreenak faltsutzen ari dira eta, hori egitean, beren burua faltsutzen ari dira. Izan ere, hezkuntza publikoko gastua etxe aberatsenetako adin txikikoekiko neurriz kanpokoa den bitartean, pobreenek itxaropen gutxi izango dute pobreziatik ihes egiteko, gaur egungo munduan lehiatzeko eta arrakasta izateko behar dituzten trebetasunak ikasteko eta
|
beren
herrialdeetako ekonomiei laguntzeko. Ebidentziak esaten digu.
|
2021
|
|
Haur migratzaile asko errealitate oso konplexuetatik atera dira:
|
beren
herrialdeetako gatazkak, familia barruko indarkeria, ezkontza behartua, bazterkeria egoerak, oinarrizko zerbitzuak ez eskuratzea eta/ edo hainbat arrazoirengatiko diskriminazioa. Ibilbideetan, batzuetan aste, hilabete edo urte batzuetan, arrisku, abusu edo indarkeria ugari izaten dituzte.
|
2022
|
|
Haiek bezala, milioi lagunek ihes egin dute etxetik Ukrainan, duela hilabete Errusian eraso militarra hasi zenetik. Baina emakume horiek, bizirik irauteko
|
beren
herrialdetik ihes egiteko izan duten beharraz gain, armatu diren indarra, adorea eta ausardia ere badute. bidaia gogor hau bakarrik egiteko.
|
|
guztiek itxaron behar izan dute ordu hauetarako: mugak zeharkatu zero azpiko tenperaturekin eta elurte handiekin. Gehienak duela aste batzuk
|
beren
herrialdean bizitza normala zeramaten emakume eta haurrek osatzen dituzte, eta gaur egun behartuta lekualdatuak bihurtu behar izan dira. Negua, etsai kezkagarria errefuxiatuentzat eta lekualdatuentzat Emakume hauen azken asteak ez dira errazak izan. Egun batetik bestera, bizirik irauteko eta seme alabak salbu izateko irtenbide azkar bat bilatzeko betebehar gogorra dute.
|
|
2017an, Hondurastik ihes egin behar izan zuen, transexuala zelako, eta nazioarteko babesa lortu zuen Espainian. Bera bezala, gero eta pertsona gehiagok ihes egiten dute
|
beren
herrialdeetatik beren izaera edo nortasun sexualagatik. ACNURek ere laguntzeko konpromisoa hartu du.
|