|
2002
|
|
|
Obragintza Publikoaren lehen bi zereginak hauek dira: bere egitura finkatzea, eta instituzio hauek benetako politika linguistikoa
|
beren gain
har dezaten. Hori litzateke gaurko esparru juridikoan politika linguistiko bat abian jartzeko soluziobidea.
|
|
2003
|
|
|
GKE horren arabera, orain arte, NBEk argitaratutako jarraibide eta gomendio horiek sektore jakin batzuetara mugatuta egon ziren, hala nola langileen eskubideetara edo baliabide naturalak erauzten dituen industriako segurtasun eta giza eskubideen printzipioetara. Nazio Batuen asmoa da kodea, loteslea ez dena, gobernuen eta enpresen oinarri izatea, giza eskubideen arloan dituzten erantzukizunak
|
beren gain
har ditzaten. Printzipioz, gobernuei eta multinazional handiei arauen eremua mugatzen zien lege hutsunea ixten du.
|
|
|
Aski zapalkuntza orain! Ordu da herritarrek herriaren geroa
|
beren gain
har dezaten. Herriaren argizaiolak bilaka zaitezte.
|
|
2007
|
|
|
kanpo politikaren eta defentsaren zuzendaritza, indar armatuen agintaritza, diru-sistemaren eta nazioko herri-zorraren arauketa, aduanak, osasuna, komunikabidea eta kode orokorrak. Edonola ere, titulu horretan beren beregi aipatu gabeko gaiak estatuek
|
beren gain
hartu zitzaketela ulertu behar zen. Izatez, testuaren XIII. tituluak, horiek aipatzen zituenak, autonomia osoa bermatzen zien esparru ekonomiko-administratiboan eta nazioarekin bateragarria zen autonomia politiko osoa (92 art.). Estatuek, euren Konstituzioa izateaz gain, biltzar legegileak sufragio orokorraren bidez hauta zitzaketen, eta kasuan kasuko gobernuak botere federalaren esku-sartzerik gabe izenda zitzaketen (92 eta 94 art.). Arlo hauek arautzeko autonomia aitortu zitzaien:
|
|
|
“Kanpainaren helburua da gizarte osoari, eta bereziki energia-politikari buruzko erabakiak hartzeko ardura dutenei, beharrezko informazioa helaraztea, energia-eredu “garbia” posible dela onartzeko”, azaldu du Greenpeacek. “Iraultza Berriztagarriaren” lehen ekimena izango da hautagaiei dei ugari egitea hurrengo hauteskunde autonomikoetarako, eta eskatuko zaie
|
beren gain
har dezatela klima-aldaketaren aurkako borrokan duten erantzukizuna, eta konpromiso zehatzak ezar ditzatela beren autonomia-erkidegoetan eta legealdiaren epean, energia aurrezteko eta energia berriztagarriak gehitzeko. “Hauteskunde autonomikoak hurbil daude, eta gu ordezkatzeko hautagaiek klima-aldaketaren aurkako borrokan konpromisoa hartu behar dute.
|
|
|
Christopher Walker Bekak ez ezik, ikasketak zabaltzeko atzerrira joaten diren ikasleen finantzabide nagusia ere badira. Baldintza onak dituzten maileguak ere finantza-baliabide eraginkor gisa agertu dira, ikasleek
|
beren gain
har dezaten graduondoko programa bat atzerrian egiteak dakarren gastu handia. Lurralde nazionalean ikasketetarako kredituen eskaintza orokorra eta erabat dibertsifikatua den bezala, ez da gauza bera gertatzen atzerrian egiten direnekin.
|
|
2009
|
|
|
Alde batetik, erakundeei presioa egin diezaiekete zuhaitz horiek babesteko neurriak har ditzaten, hala nola, gune babestuak eta korridoreak sortzea eremu horien artean; baso horiek praktika eraginkorren bidez eta baso-kudeaketa iraunkorraren bidez erabiltzea; eta deforestatutako eremuetako espezie autoktonoekin basoberritzea. Bestalde, kontsumitzaileek
|
beren gain
har ditzakete baso horiek modu iraunkorrean ez erabiltzeko kontsumo-ohiturak. Adibidez, hiru akatsekin has daiteke (kontsumoa murriztea, produktuak berrerabiltzea eta, azkenik, birziklatzea), bai zuretik datozen produktuekin, bai deforestazioan sartuta daudenekin, hala nola erregaiekin edo nekazaritza-eta abeltzaintza-produktuekin.
|
|
|
Bravok dio zentral nuklearra ixteko oztopo nagusia Miguel Sebastian Espainiako Industria ministroa dela. Adierazpenak egin ditu zentral nuklearren iraupena luzatzearen alde, trukean energia konpainiek
|
beren gain
har dezaten tarifen defizita.
|
|
|
Gabrielen ustez, Gobernuaren planetik arbuiagarriena Gizarte Segurantzan egitekoak diren aldaketak dira. Aurrerantzean enpresek langile bakoitzagatik Gizarte Segurantzari ordaintzen dioten kuota kendu eta hori langileek
|
beren gain
har dezaten nahi du koalizio gobernuak.
|
|
2010
|
|
|
Espainiarren gogokoenak dira. Zuhurtziaz bada ere,
|
beren gain
har dezaketen arrisku-maila aldatu egiten da, eta komeni da haien berezitasunen berri izatea. Invercok emandako azken datuen arabera, funts horien urteko batez besteko errentagarritasuna %1, 35etik (epe laburreko euroaren errenta finkoa) %7, 78ra (euroaren errenta finko mistoa) bitartekoa da.
|
|
|
Ebazpen judizial hori ez da behin betikoa; beraz, parte hartzen duten finantza-erakundeek klausulak aplikatu ahal izango dituzte Sevillako Probintzia Auzitegiak apelazio-errekurtsoak ebatzi arte. Ausbanc kontsumitzaileen elkarteak, demanda jarri zuen erakundeak, atzo azaldu zuen epaiaren behin-behineko exekuzioa eskatuko duela, eta bankuetako (AEB) eta aurrezki-kutxetako (Ceca) patronalei zuzenduko zaie irizpena
|
beren gain
har dezaten, baita Espainiako Bankuari ere, hipoteketan “lurzoru-klausula” berriz ez sartzeko eska diezaion sektoreari. Miguel Ángel Navarro Robles epaileak bere erabakia justifikatzeko, hipoteka-eskrituretan jasotako “zoru-klausuletan hautemandako desfasea” erabili du.
|
|
2011
|
|
|
Sartzen den baino diru gehiago ez gastatzea betebehar konstituzionala da Estatuarentzat, autonomia erkidegoentzat eta bestelako lege korporazioentzat. Konstituzioaren 135 artikuluan jasotako testu berriak lege organiko bat aipatzen du, non erakunde publikoek
|
beren gain
har dezaketen gehienezko defizit-portzentajea finkatuko baita, BPGaren %0, 4 izango dena. Nolanahi ere, ez da indarrean sartuko 2020 arte.
|
|
2012
|
|
|
Horren aurrean, Araba, Bizkai eta Gipuzkoaren kasuan eskari argia egin diote Eusko Jaurlaritzari: Lanbidek eta Lan Ikuskaritzak
|
beren gain
har dezatela erregularizazio prozesuaren jarraipena. Orain arte, etxeko langileek jasandako «bidegabekerien» aurrean ezer egin ez izana leporatu diete.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko gazteriaren argazkia egin ostean, ondorio batzuk atera dituzte egileek, horien artean hauek: gazteria, elkarteak edota kirola eskuduntzan daukaten tokiko elkargoek
|
beren gain
har dezatela euskarari tokia ematea, aisialdi eremuetan, hizkuntza teknikarien bitartez; hizkuntza politika publikoak lagun ditzatela aisialdiak euskalduntzen diharduten eragileak eta molde berezian eragin handia duten egiturak: Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak.
|
|
|
Gizarte-laguntzari dagokionez, Gizarte Segurantzak babesten ez dituen etabeharrizan-egoeran daudenei laguntzera zuzendua, Europar Batasunak gaiaestatuen esku uzten du, eta soilik laguntzaile gisa agertzen da, estatuen artekoelkarlana eta koordinazioa bultzatuz37 Espainiako estatura etorrita, gizarte-laguntzaautonomia-erkidegoek
|
beren gain
har dezaketen eskumena da (EKren 148.1.20art.). Hortik abiatuta, eta aukera hori baliatuz, EAEk eta Nafarroa Garaiak gizartelaguntza eskumen esklusibo gisa bereganatu dute38.
|
|
|
EKren 149.1.17 artikuluan esaten denez, Gizarte Segurantzako zerbitzuenegikaritza autonomia-erkidegoek
|
beren gain
har dezakete. Zerbitzuen egikaritzariburuz, zehazki, ez dute aipamenik egiten EAEEk ezta ere NFKEk.
|
|
|
Epai horren ondorioz, aurreko Gobernuak errege lege-dekretu bat onartu zuela esan zuen. Horren bidez, autonomia-erkidegoek
|
beren gain
har zitzaketen gune arteko arroetan jabari publiko hidraulikoa kudeatzeko eskumenak. Horrek esan nahi zuen autonomia-erkidego bakoitzak bere gain hartzen zituela polizia hidraulikoaren eskumenak, batez ere zigortzaileak, bere lurraldeari zegokion arroaren zatian.
|
|
2014
|
|
|
Ipar Euskal Herriko gazteriaren argazkia egin ostean, ondorio batzuk atera zituzten egileek, horien artean: gazteria, elkarteak edota kirola eskuduntzan daukaten tokiko elkargoek
|
beren gain
har dezatela euskarari tokia ematea, aisialdi eremuetan, hizkuntza teknikarien bitartez; hizkuntza politika publikoak lagun ditzatela aisialdiak euskalduntzen diharduten eragileak eta molde berezian eragin handia duten egiturak: Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak.
|
|
|
Britain’s Medical Research Council-ek diruz lagundutako taldeak aurrera egin baino lehen, dieta bidez pisua mantentzen duten pertsonek baliteke barne-koipearen metaketa handiagoak izatea, baita meheak badira ere. Gainera, medikuak beldur dira pertsona finak
|
beren gain
har ditzaketela, ez baitute gehiegizko pisurik. Barne-gantza, kanpo-gantza eta muskulu-garapena Bell ikerketa egin eta handik sei urtera, Steve Blair doktoreak ideia hori garatu eta datu berri bat erantsi zuen:
|
|
2015
|
|
|
Gai honetan, Konstituzioak ez die eskumenik ematen ez Estatuari ezta autonomia-erkidegoei ere, ez baita Konstituzioaren 148 artikuluan ez 149 artikuluan aitortzen. Dena den, autonomia-erkidegoek, Konstituzioaren 149.3 artikuluan oinarrituz,
|
beren gain
har dezakete beren autonomia-estatutuetan. Are gehiago, autonomia-erkidego guztiek bereganatu izan dute beren estatutuetan, izen desberdinak emanda (Alonso Seco et al., 2000:
|
|
|
Sakelako higienea sustatzen duten telefono mugikorretarako eta tabletetarako aplikazioak ere badaude, eta hortzak garbitzen irakasten diete haurrei. Gainera, YOutube-n bideo ugari daude proposamen eta abesti dibertigarriekin, haurrek ohitura hori
|
beren gain
har dezaten. Ondoren, hauek gomendatzen dira:
|
|
2016
|
|
|
Horrek Rajoyren gobernuari eskatuko dio murrizketa berriak egitea hezkuntzan, osasun arloan eta gizarte zerbitzuetan eta, une berean, zerga batzuk igotzea. Gainera, azken bost urteetako joerarekin jarraituz gero, Espainiako Estatuak defizit-aukerak beretzat gordeko ditu, eta Autonomia Erkidego, Aldundi zein Udalei eskatuko die indarraren zati handiena
|
beren gain
har dezaten. Hori dela eta, Rajoyk, gobernu-alderdien babesa eskatu eta, agian, lor dezake Estatu-interesen, Espainiaren izen onaren eta hartutako konpromisoen izenean.Arrazoi horiengatik guztiengatik, gerta daiteke osatuko den gobernu berriaren ibilbidea hasiera batean uste zitekeena baino luzeagoa izatea.
|
|
|
Gainera, haren eraginak gero eta nabarmenagoak dira: aztarna ekologikoaren hazkunde globala, baliabide naturalen agortzea, hondakinak gehitzea, kutsadura eta klima-aldaketa, etab. Kontsumitzaileek
|
beren gain
har ditzakete hiru jarraibideak (murriztu, berrerabili eta birziklatu), eta, hala, ingurumen-inpaktuak gutxitu egingo dira. 7 Botilako ura edatea Botilako uraren kontsumoa izugarri hazi da azken urteotan, baita hornidura publikoak kalitatezko edateko ura bermatzen duen Espainia bezalako lekuetan ere.
|
|
2017
|
|
|
Partikularki, Euskaltzaindiari oso garrantzitsua zaio gogoeta bat eramatea euskararen ofizialtasunaz. Lehen urrats batean, Euskaltzaindiak eskatzen die EHGKri eta HELEPi
|
beren gain
har dezaten ondoko adierazpena: «Euskarari, > frantsesari> bezala, > ezagutzen> zaio> Ipar> Euskal> Herriko> hizkuntza> izatea».
|
|
|
«Ur-saneamendurako sistemek ikusten ari garenez, zaila izango da haien kontrola egitea; inbertsio handiak egin beharko dira, eta ur-tasaren prezioa igo egin daiteke», aurreikusi du Ibarrak. Era berean, legeriak aurrera egin beharko luke substantzia horiei kontrolak eta mugak ezartzeko, beste batzuekin egiten den bezala, eta enpresa ekoizleek metodoak
|
beren gain
har ditzaten murriztu, ezabatu edo ordezteko. Jarraitu Ingurumen Kanalari Twitter@E_ CONSUMERMMA eta egileari @ecienciacom.
|
|
2018
|
|
|
Emakumeek, gizonek ez bezala, ezin dituzte beren kabuz kontrolatu barnean dituzten, irrika mugagabeak?, eta, beraz, ezin dute iritsi gizarte zibilerako beharrezkoa den moraltasun hori. Gizonek ere badute pasiorik, baina arrazoimena erabil dezakete beren sexualitatea gobernatzeko, eta, hala,
|
beren gain
har dezakete gizarte politikoa sortzeko eta mantentzeko lana. Emakumeek apaltasuna besterik ez dute, eta, halako eutsitasunik ez balute,, biek [bi sexuek] erreka joko lukete berehala, eta gizadia desagertu egingo litzateke, hari iraunarazteko balio duten baliabide berberen ondorioz[?] Azkenean, gizonak [emakumeen] biktima izango lirateke, eta heriotzara kondenatuta geratuko lirateke, defendatzeko modurik batere gabe?.
|
|
|
2013an Zubietako errauste planta geldiarazteagatik epaituko ditu Errazkin eta Intxaurrandieta Madrilgo Kontu Auzitegiak apirilaren 12an. GHKko arduradun ohiek erraustegiaren kontratua eteteagatik hainbat enpresari 8,2 milioi euro ordaindu zizkiotela eta, Gipuzkoako Foru Aldundiak eskatu die erraustegiaren proiektua gelditzeak eragindako kalte ekonomiko osoa
|
beren gain
har dezaten: diputazioaren arabera, 40 milioi eurokoak dira gastu horiek.
|
|
|
Errazinek eta Intxaurrandietak erraustegiaren proiektua gelditzeagatik hainbat enpresari 8,2 milioi euro ordaindu zizkiotela eta, aldundiak eskatu die erraustegiaren proiektua gelditzeak eragindako kalte ekonomiko osoa
|
beren gain
har dezaten: diputazioaren arabera, 40 milioi eurokoak dira gastu horiek.
|
|
2019
|
|
|
Espainiako Kontu Auzitegiak Iñaki Errazkin Ingurumen diputatu ohiaren eta Ainhoa Intxaurrandieta Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioko (GHK) presidente ohiaren aldeko epaia berretsi du, eta beraz, horiek ez dute ordaindu beharko Zubietako errauste plantaren lanak geldiarazteagatik akusazioak –GHKren egungo zuzendaritza– ezarri nahi zien 46 milioi euroko zigorra. 2013an Zubietako errauste plantaren lanak gelditzeak" eragindako kalte ekonomikoa"
|
beren gain
har zezaten nahi zuten GHKren gaur egungo buruek –PSE-EE eta EAJ–, baina auzitegiak joan zen urriaren 10ean emandako ebazpena berretsi du.
|
|
|
EH Bildu koalizioa Gipuzkoako Foru Aldundiko agintean zela, GHK-ko orduko buruek bertan behera utzi zuten Zubietan errauste planta eraikitzeko aurreko legealditik martxan zen kontratua; EH Bilduk jakinarazi zuen kalte-ordainak itundu zituela enpresa eraikitzaileekin -8,2 milioi ordaindu zizkion kontsortzioak adjudikazioa zuen enpresa taldeari-. 2013an Zubietako erraustegiaren lanak gelditzeak" eragindako kalte ekonomikoa"
|
beren gain
har zezaten nahi zuten GHKren gaur egungo buruek. Bi bidetatik jo zuen GHK-k auzitara:
|
|
|
Hizkuntza minorizatutik abiatzen den itzulpena aipaturik, gehientsuenetan jatorrizko testuaren egileak berak burutua dela nabarmendu behar. . Itzulpena are errealagoa da, asteroide-hizkuntzatan diharduten idazle gehienek gutxienez eguzki-hizkuntza bat edo planeta-hizkuntza bat ere menperatzen duelako, eta lan hori
|
beren gain
har dezaketelako?, zioen Atxagak, itzulpena edo autoitzulpena eginkizun latza dela aitortu aurretik.
|
|
|
EAJk eta PSE-EEk Kontu Auzitegian salatu zituzten Intxaurrandieta eta Errazkin, hartu zuten erabakia okerra izan zela argudiatuta. Auzitara eraman zituzten bi agintari ohiak, botere desbideraketa larria egin zutela leporatuta, eta erraustegiaren azpiegituraren lanak gelditu izanak eragindako diru galderak
|
beren gain
har zitzaten nahi zuen GHK-k: 46 milioi euro, hango agintarien arabera.
|
|
2021
|
|
|
Minusmak bere aldetik bonbardaketen aitzineko prestaketak berrikustea galdegiten du eta Frantziako eta Maliko agintariek erantzukizun ezberdinak argi ditzaten. Biktimen indemnizazioa ere
|
beren gain
har dezaten, hala beharrez. Gaur egun, 5.100 frantses soldaduk osatzen dute Barkhane indarra.
|
|
|
Hezkuntzak antzinatik izan du xede besteren larruan jartzeko ahalmena garatzea emakumeengan, ume, gaixo eta adinekoen zaintzaren ardura
|
beren gain
har dezaten. Haur  tzarotik lantzen den trebakuntza hori kontuan hartuta, ez da batere harritzekoa emakumeek hasieratik erraz bereganatu izana talde ezkertiarren elkartasun-mezua, zeren eta, mezu horri esker ere, emakumeei aukera ematen baitzitzaien ahul eta zapalduekin bat egiteko.
|
|
2022
|
|
|
«Gehiagorengana iritsi nahi dugu». AEK-k hartuko du ekimena, eta ondoren erakundeetara joko du, ikastaroen inbertsioa
|
beren gain
har dezaten. «Finean, asmo nagusia da Euskal Herriko administrazioek bide orri bat osatzea, langile guztiek euskara doan ikas dezaten».
|
|
2023
|
|
|
Lege berriari esker, herritarrek ez dute enpresa horien hitzaz fidatu beharko, beren ekintzak ikuskatzaile independenteen eta hautatutako ikertzaileen txostenen bidez aztertu ahal izango dituzte. Desinformazioaren aurkako baliabide gehiago Zerbitzu Digitalen Legeak begiratuko du plataformek, bereziki oso handiek, kontu gehiago eman eta erantzukizuna
|
beren gain
har dezaten hartzen dituzten neurriengatik eta planteatzen dituzten arrisku sistemikoengatik, desinformazioa eta hauteskunde-prozesuen manipulazioa barne. Salaketa-bideak eta ondorio argiagoak Erabiltzaileek zilegi ez diren edukiak modu erraz eta eraginkorrean salatu ahal izanen dituzte.
|