|
2008
|
|
|
Orain dela bi mila urte Barcino, > Burdigala, > Massilia> eta Neapolis> deitzen ziren hiri haiek, denboraren poderioz gaur Bartzelona, > rdele, > Marseilla> eta Napoli> bilakatu zaizkigula onarturik ere, egia aitortuz, nik ez dazagut mundu zabalean, laurehun urte lehenagoko idazle batek bere herria aipatzeko zerabilen izena, gaur egun horrenbeste aldarazi duen zibilizazio hizkun tzarik, gurean bezala, XVI. mendearen azkenaldiko Beraskoitz> hura XX. mendean era ida tzian Beskoitze> bilakatzeko punturaino. Eta forma
|
bereko
izenez ari naiz, ez Sankt> Peterburg>/ > Petrograd>/ > Leningrad> edo Leopoldville>/ > Leopoldstad>/ > Kinshasa, Euskal> Herria>/ > Euzkadi> bezalako itzulpen eta aldaketez. Azken buruan, oroipen historikoaren iraute kontua dago hor.
|
|
2009
|
|
|
Horixe edadeko lekukoek Ergoiengo auzo edo barriok izendatzeko era. Erro
|
bereko
izena duten etxe multzoak dira unitatetzat jotzen dituztenak. Egungo Jatabeko banaketa administratiboa aintzat hartuta, Ergoien auzoak bere baitan hartuko lituzke:
|
|
|
Inguru menditsu honetan dauka indarrik handiena erro
|
bereko
izena duten etxeak auzotzat hartzeko ohiturak. Txatximintxek, Ataunek, Unparak, Sarakotxek, Portumek... dira Goieta auzoko oinarrizko auzune edo egitura kolektiboak.
|
|
2011
|
|
|
Alde horretatik ez da izan makala izen bitxi eta ilun askoak ohikoak bilakatzeko egin duten lana. Beste garai eta tenore batekoak dira Euskaltzaindia, Osakidetza, Ertzaintza eta gisa
|
bereko
izenak, baina zalantza barik, irakaspen bat zabaldu dute: euskara harrobi ederra da izenak sortzeko, ezin hobea plastikotasun handikoa delako, eta azken finean, esanahiak esanahi, forma ederrak emateko gai da9 Hala izan da eta izaten jarraitzen du, baina horretan ere euskara terrenoa galtzen doa:
|
|
2016
|
|
|
Eta Nelson, zergatik beraz? " Apartheid" delakoaren urte heietan, haur beltx bat eskolan sartzearekin, hango
|
bereko
izenetarik balinbazuen, errientsak beste izen bat emaiten zion. Mandela ttipiari errientsak lehen egunean berean erran zion beraz:
|
|
2019
|
|
|
Molde
|
bereko
izen zerrenda luzea dakar Apezetxeak.
|
|
|
Santatritei/ Sandratia eta Bakaikuko Sanrita jatorri
|
bereko
izenak direla ematen du.
|
|
2020
|
|
|
Urrats desbideratuak liburuan, Iragan denbora arrotzaren itzu  lera poemak lotura tematikoa dauka liburu
|
bereko
Izenik gabeko lurretaruntz eta Xahuketa, lapurreta izenekoekin. Utopien eta doktrina oroesplikatzaileen kontra posizionatzen da poeta, eta horien izenean galtzen dugun benetako bizitzaren indarra aldarrikatzen du:
|
|
2021
|
|
|
4.4.1c Begira diezaiegun orain hiztegietako definizioei, bereziki Euskaltzaindiaren Hiztegikoei eta Egungo Euskararen Hiztegikoei. Berehala ohartuko gara askotan adiera
|
bereko
izenak sortu direla aditzoin bati gailu zein garri erantsiz: berogailu, berogarri ‘berotzen duena; berotzeko erabiltzen dena’; bizigailu, bizigarri ‘bizigaia, janaria’; edergailu, edergarri ‘edertzen edo apaintzen duen gauza’; gogorgailu, gogorgarri ‘gogortzen duen gauza’; lokailu, lokarri ‘zerbait lotzeko erabiltzen den gauza’; ongailu, ongarri ‘janariak ontzeko gaia; lurrak emankorrago bihurtzeko erabiltzen den gaia’; oroigailu/ oroigarri ’zerbait oroitarazten duen gauza’; sendagarri, sendagailu ‘sendagaia, eritasun edo gaitz bat sendatzeko erabiltzen den gaia’ Hiztegiek jaso ez arren, corpusetan ageri da bikote hauetako gailu atzizkidun izena ere:
|
|
|
Esan bezala, horietako asko toponimo eta deitura gisa geratu zaizkigu. Baina balio
|
bereko
izen berriak ere sortu ditugu euskara estandarrean: landaredi, mangladi, esaterako.
|
|
|
Adibide horietan Larrañaga eta irakasle izenen arteko harremana edo Gasteizen eta Arabako hiriburuan postposizio sintagmena, aurreko puntuan eman ditugun adibideetako izen eta sintagmen artekoa ez bezalakoa da. Orain arte ikusi ditugun adibideetan mota semantiko
|
bereko
izenak (liburu, artikulu, iruzkin), adjektiboak (kolore adjektiboak, eman dugun adibidean) edo aditzak alboratu ditugu, jarri ditugu bata bestearen atzean. Mota semantiko berekoak bai, baina bakoitzak du bere erreferentea, bere esanahia.
|