|
2001
|
|
|
Merkurio, urre eta berun maila handiekin kontaktuan egotea autoinmunitatea garatzearekin lotu izan da (sistema inmunologikoak
|
bere
zelulei eraso egiten die, erasotzaile direlakoan).
|
|
2003
|
|
|
Ikertzaileek diotenez, enbrioi jatorriko zelula amak manipulatuz gero, aurrera egin ahal izango da gaixotasun sendaezinen aurkako terapia berriak sortzeko, hala nola Alzheimerra, Parkinsonen gaitza eta diabetea. Baina diotenez, gibel transplantea behar duen pertsona batek
|
bere
zeluletatik lortutako organo bat izateko ere balioko du. Lagundutako Ugalketarako Legea “ikerketarako ateak irekitzen ditu” onartu zuten joan den ostiralean, Bernat Soria biofisikariak esan zuenez, 1999an, zelula ametatik abiatuta, arratoiei diabetesa sendatzea lortu zuen.
|
|
2006
|
|
|
Horrek odol zelula “inbaditzaileak” suntsitzea eragiten du, eta, ondorioz, hartzailearen odola deskonposatzea. Erreakzio hori geldiarazteko, klinikoaren talde medikoak Suedian patentatutako teknika bat erabili zuen, ABO immunoabsortzio espezifikoa, hau da, paziente hartzailearen odola iragaztea eta organoa errefusatzen duten antigorputz arriskutsuak bakarrik ezabatzea, gaixoari
|
bere
zelulak eta bere plasma itzultzeko. Teknika berri hori gibel transplanteetarako erabil liteke etorkizunean, eta AEBetan aplikatzen da dagoeneko.
|
|
2007
|
|
|
Klonazio terapeutikoaren bidez, emaile baten obulu bat hartu eta beste pertsona baten informazioa jasotzeko birprogramatu behar da; kasu horretan, gaixotasun hori duen gaixo batena izango litzateke. Hala, enbrioi motako zelula lerroak lor daitezke, eta, horiek bereizi ondoren, pazientea injekta daiteke organoak birsor ditzan, errefusatzeko arriskurik gabe,
|
bere
zelulak baitira, Rubén Moreno zentroko zuzendariak azaldu duenez. Felipe Printzea Ikerketa Zentroa, lehenik eta behin, giza blastozistoak sortzen hasiko da.
|
|
2008
|
|
|
Orain arte, Leãoko depresioaren aurrerapena geldiarazteko ikerketak alferrikakoak izan dira. “Bere izaera makroskopiko ikaragarria, prestakuntza esperimental egokietan begi hutsez ikus daitekeena, nerbio ehunaren aldagai handien aldaketetara bideratu zituen zientzialarien ikerketak, ez
|
bere
zelula oinarrietara”, azaldu du Óscar Herreras ikerketaren arduradunetako batek. Herreras, CSICeko Instituto Cajal eta Marta Gómez Galán eta Julia Makarova ikerlarien lanak ondorioztatu duenez, “neuronak ez dira “Leãoko Depresioaren” biktima pasiboak, orain arte pentsatu bezala.
|
|
2009
|
|
|
Aipatutakoak bi adibide besterik ez dira izan. Dena den, nahikoa adierazgarriak dira ohartarazteko nork
|
bere
zelula guztietan gordeta duen informazioa nortasun agiri fidagarriena dela.
|
|
2011
|
|
|
Horrekin esan nahi dut izugarrizko nahaspila dugula gure buruetan genetikaz aritzean. Pertsona bat bere geneak baino gehiago da,
|
bere
zelulak baino gehiago. Gizarte baten barruan bizi da, bere ezaugarri guztiekin.
|
|
2012
|
|
|
Biziraupenaren ikuspegitik, fetuak zelula konpontzaile berriak ekartzen baditu, ama gehiago bizi liteke, eta horrek onura ekarriko dio haurrari. Bestalde, amak bederatzi hilabete baino gehiagoko bizitza ematen du,
|
bere
zelulek semearen akatsak konpontzen ere laguntzen baitute. Zelula horiek luzaroan iraun dezakete:
|
|
2015
|
|
|
Zelula horien barruan dagoen urak ez du uzten gatza sartzen, geruza iragazgaitz batez estalita daudelako, eta horrek ura kanporantz ateratzen du. Denborarekin, letxuga hostoak(
|
bere
zelulak) ur asko galtzen du eta, ondorioz, mustia jartzen da. Ura hostoetatik kanpora igarotzen da, eta egitura zimurtua du.
|
|
2018
|
|
|
Erretxina Pinus generoko landareek soilik sortzen duten isuri bat da. Landare hauei zauri bat egiten diegunean,
|
bere
zelula resinogenoek erretxina isuriz erreakzionatzen dute, landarea izurrite eta gaixotasunetatik babesteko eta orbaintze prozesuan laguntzeko. Erretxina airearekin kontaktuan oxidatu eta zikindu egiten da (hildako intsektuak, hautsa?).
|
|
2019
|
|
|
Baina jokabide etiko zalantzagarriak ere azaleratu dituzte. Johns Hopkins ospitaleak garai hartako ohiko prozedura zela adierazi arren, Henrietta Lacksi inork ez zion esan
|
bere
zelulak gordeko zituztenik eta, jakina, ez zioten horiek ikertzeko baimenik eskatu. Zelula haiek ekarriko zuten guztia jakin gabe hil zen, eta haren senitartekoei ere ez zieten luzaroan ezer esan.
|
|
|
torio hau esplorazio baten istorioa da, bere benetako nortasuna ezagutzeko, bere jatorria eta bere lekua munduan ezagutzeko esplorazio batean ontziratzen den emakume baten istorioa, esplorazio horretarako mapa eta iparrorratz bezala
|
bere
zeluletako DNA baino besterik ez daukana; eta behin DNA molekulen bihurgunetan gora eginda, bide luze eta neketsuaren helmugan, argi distiratsu eta garden bat aurkitu ordez edo honekin batera, Ilunpeen Bihotzarekin topo egiten duena.
|
|
2020
|
|
|
Ustezko gaizkileak jakin behar du non ezkutatu duen
|
bere
zelula gupidagabeak lehergailua. Tentsioa handitu dadin, pantaila digitaleko erlojuan ikusi dugu zenbat ordu, minutu eta segundo falta diren bonbak eztanda egin dezan.
|
|
2022
|
|
|
Zelula eukarioto bat sortu zenean prokariotoen arteko elkarrekintzaren bidez, elkarrekintza ezin izan zuen lehiakorra izan, halabeharrez koordinatua baizik. Txolarre bat sortzen danean
|
bere
zelula eta organoen arteko elkarrekintza moduan, inori ez zaio bururatzen bere bihotza lehian dagoela eta hautatua izan dela burmuinaren kontra, edo zelula epitelial bat hautatua izan dela beste baten aurka bere egokitzapena egokiagoa delako eta gehiago ugaltzen delako. Sistema konplexuak hautatuak izaten dira osatu eta gero, baina ez Darwinen hautespen naturalaren bidez, termodinamikaren legeak horrekin betetzen direlako baizik.
|
|
|
Ez. Fruta osoan, azukreak elikagaiaren matrizearen barruan egoten dira, adibidez,
|
bere
zelulen barruan; beraz, metabolizatu eta polikiago xurgatzen ditugu, eta horiek kontsumitzea ez da arriskutsua osasunerako. Azukre intrintsekoak deitzen zaie.
|
|
2023
|
|
|
Egunen batean argia ikusiko dute beti ilunpetan egotera ohitu diren hezurrok, eta kafeak horitutako bere hortzak, ezker belauneko desgastea, eta umetan ukondoa hautsi izanaren aztarna, horiexekin laburbilduko dute Billen bizitza bere birrinek. Oraingoz okelaz jantzita dago, erradiazioa
|
bere
zelulak arian arian zulatzen hasi bada ere, eta zelula puska hauek beste zelula batzuk zulatuko badituzte ere, gaur gaurkoz zainez eta giharrez estalita dago, eta betazaletako odolaren gorritasuna ikus dezake begiak ixterakoan, geroz eta biziagoa den gorri bat, eskuko atzamarren bitartetik sartzen ari zaion argitasunagatik.
|