2008
|
|
Lege horien bidez, Lurralde Historikoen eta Estatuaren arteko finantza harremanak arautzen dira; horretara, tributuen gaineko eskumenak banatzen dira lurralde desberdinen artean, bai legegintza eskumenak, baita kudeaketaren ingurukoak ere. Azken finean, Konstituzioak aintzatetsitako autonomia dela bide, lurralde bakoitzak
|
bere
tributuen sistema ezartzeko aukera du, muga batzuk errespetatuz gero. Ondore praktikoei begira, beraz, esan daiteke bost lurralde fiskal daudela:
|
|
Lehenengoari dagokionez, ez da zentzuzkoa Herri Erakundeak
|
bere
tributuak ordaintzea. Tributuaren helburua da ekonomi ahalbidea erakusten dutenek gastu publikoetan parte hartzea.
|
|
TLOren 179.3 artikuluak dioenez, urratzaileak borondatez
|
bere
tributu egoera erregularizatu badu, ez dago erantzukizunik gauzatutako tributu arau hausteengatik, baina aitorpenak epez kanpo aurkezteagatiko errekarguak ezar daitezke.
|
|
Ulerbidez, toki korporazioa
|
bere
tributuen titularra eta etekinen hartzailea da, baina tributuon kudeaketa Foru Aldundiei egotz dakieke. Antzera gertatzen da Autonomia Erkidegoei lagatutako tributu batzuekin, Estatuak tributuak ezarri eta horien titulartasuna gorde arren, kudeaketa erkidegoen esku geratzen baita.
|
|
4 Erantzukizun penaletik salbuetsita geratuko da
|
bere
tributu egoera erregularizatzen duena, artikulu honen lehenengo paragrafoan aipatzen diren zorren inguruan, Tributu administrazioak jakinarazi aurretik egiaztapen jarduna hasiko duela, erregularizatu behar diren tributu zor horiek zehazteko. Jardun hori gertatu ezean, pertsona hori erantzukizun penaletik salbuetsita geratuko da, baldin eta tributu egoera erregularizatzen badu, beraren aurka Fiskaltzak, Estatuaren abokatuak edo autonomia erkidegoaren, Foru Aldundiaren edo tokiko administrazioaren ordezkari prozesalak kereila edo salaketa jarri aurretik, edota tributu egoera erregularizatzen badu Fiskaltzak edo instrukzioko epaileak jarduna egin aurretik, betiere jardunak ahalbideratzen dionean eginbideak hasi direla modu formalean jakitea.
|
|
Informazioa lortzeko jardunari dagokionez, tributuen arloan garrantzitsuak diren datu eta aurrekariak jakiten dira, datuok norbanakoaren eskuetan badaude eta
|
bere
tributu betebeharrei buruzkoak badira edota hirugarrenak ukitzen badituzte. Horretara, jardun horren barruan ez dira sartzen subjektu pasiboak eginbehar orokorraren zioz Administrazioari eman beharreko datuak (TLOren 29 art.).
|
|
Kasu horietan guztietan, ikuskapen jarduketak gertu ikustean, subjektuak
|
bere
tributu egoera erregularizatzea saihestu nahi da. Egoera erregularizatuz gero, egintza burutuak, sarrerak, aitorpenak etab.?
|
2017
|
|
Azkenaldian, Kupoaren zenbatekoan jartzen ari da arreta, baina ez dugu ahaztu behar Kupoa finantzaketa araubide berezi bati zor zaiola, Kontzertu Ekonomikoari alegia, eta, horren bitartez, Estatuko beste erkidegoetan tributuak ezartzeko Estatuko ogasunak duen ahalmena dutela Euskadiko erakundeek. [...] Kupoaren zenbatekoa lotuta dago Euskal Autonomia Erkidegoak duen eskumen mailarekin, baita
|
bere
tributu sistema kudeatzeak dakarkion arriskuarekin ere. Gure finantzazio sistema ezin da alderatu Estatuko beste erkidegoetako ezeinekin; izan ere, haiek, krisialdiko azken urte hauetan demostratu den bezala, Administrazio Zentralaren laguntza (baita erreskatea ere) jaso behar izan dute.
|
2023
|
|
Ildo horretatik, ikusi apirilaren 27ko 7/ 2021 Errege Lege dekretuaren zioen azalpena, lege dekretuaren bidez 2017/ 2455 eta 2019/ 1995 zuzentarauak barneko antolamendura sartzen direla (Balio Erantsiaren gaineko Zergan urrutiko ondasunen salmenten eta zerbitzu emateen gaineko betebehar batzuei buruzkoak). artean, bai legegintza eskumenak, baita kudeaketaren ingurukoak ere. Azken finean, Konstituzioak aldarrikatutako autonomia dela bide, lurralde bakoitzak
|
bere
tributuen sistema ezartzeko aukera du, muga batzuk errespetatuz gero. Ekonomia Itunaren sistemako euskal erakundeak Lurralde Historiko bakoitzarenak dira; horrela, Foru Aldundiek tributuak aplikatzen dituzte eta Batzar Nagusiek tributu arauketa ezarri eta eguneratzen dute, historian zehar gertatu izan den moduan, eta Eusko Legebiltzarrak duen zeregina aintzat hartuta koordinaziorako, harmonizaziorako eta elkar lanerako.
|
|
...tela, edo Estatuaren zergen gaineko errekargua ezar dezaketela legearen bidez; berbarako, zenbait autonomia erkidegok Bingo Jokoaren gaineko Zerga ezarri dute Bingo —Asturias Balear Uharteak—, eta beste batzuk Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergan gutxieneko kuoten gaineko errekarguak jarri dituzte —Asturias, Kantabria eta Murtziako Erregioa— Halaber, Nafarroako Foru Komunitateak
|
bere
tributu arauketa onesten du Nafarroako Parlamentuak egindako Foru Legeen bitartez.
|
|
Nolanahi den ere, tributuaren subjektu aktiboa ez da zertan tributuaren titularra izan; horrela, bereizi daitezke tributua ezarri duen erakundea, tributuaren titularra dena, tributuaren etekinen hartzailea eta, azkenik, kudeaketa eta zerga bilketa egiten dituen erakundea (azken hori bakarrik da subjektu aktiboa). Ulerbidez, toki korporazioa
|
bere
tributuen titularra eta etekinen hartzailea da, baina tributuon kudeaketa Foru Aldundiei egotz dakieke.
|
|
Lehenengoari dagokionez, ez da zentzuzkoa erakunde publikoak
|
bere
tributuak ordaintzea. Tributuaren xedeak ezta horren oinarriak ez dute justifikatzen halako ordainketa.
|
|
Aurretiazko errekerimenduak26 kudeaketa organoek zein ikuskapen organoek egin ditzakete, eta subjektu pasiboek modu formalean horien berri izan behar dute. Tributu betebeharpekoari
|
bere
tributu egoera erregularizatzeko edota egiaztatzeko jarduketak hasiko direla komunikatzeko errekerimendua jakinaraziz gero, ezin da onartu tributuzko arau haustea gauzatzearen ziozko erantzukizunetik askatu denik. Araban eta Gipuzkoan, gainera, bada aurretiazko errekerimendua ere tributu betebeharpekoari edo bere ordezkariari eginiko zitazioa argitaratzea agerraldien bidezko jakinarazpenen kasuetan (TFAOen 27.1 artikulua).
|
|
Nolanahi den ere, zorra garaiz ordaintzen ez den kasu guztietan ez da zehapenik ezarriko. Ez dago arau haustearen tipoa, beraz, betebeharpekoak
|
bere
tributu egoera erregularizatzen badu zorra ordainduz Tributu administrazioarenaurretiazkoerrekerimendurikjasobainolehen; ez dagoarau hausterik prozedura betearazlean ere Administrazioak luzatutako likidazioa ez bada ordaindu, ezta behar bezala egindako autolikidazioa betebeharpekoak aurkeztu badu ere zorra ordaindu gabe eta aurretiazko errekerimendua jaso baino lehen31 Azken bi kasu horietan ez d... lehen kasuan ez da autolikidazio baten zorra, eta bigarrenean, autolikidazioa ez da faltsua, zehaztugabea ala osatugabea.
|
|
Zigor Kodearen 305 artikuluak Ogasun publikoaren aurkako delitua arautu du, guztion artean delitu fiskaltzat ezagutzen dena (1 lerrokada): ...ere 120.000 euro baino gehiagokoa denean iruzurpeko kuotaren zenbatekoa, edo ordaindu gabeko atxikipenen eta konturako sarreren zenbatekoa, edo bidegabe lortu nahiz hartutako itzulketen edo onura fiskalen zenbatekoa, orduan, pertsona horri urtebetetik bost arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio eta 120.000 eurotik horren sei halako arteko isuna, artikulu honen 4 lerrokadaren arabera urratzaileak
|
bere
tributu egoera erregularizatu izan ezik".
|
|
46 Araban, jarduketak geldituko dira egiaztapen mugatuko prozedura amaitu arte, baita aitorpenaren bidez hasitako prozeduretan ere, gero esango dugunez (ATFAOren 131.2 artikulua). etengo da prozedura haiek amaitu bitartean. Edu berean, sei hilabeteko epean Administrazioak betebeharpekoari agiriak ekartzeko agintzen badio edo
|
bere
tributu egoera erregularizatzeko beharra ikusten badu, eta autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozedura hastea erabakitzen bada, ondorioz, aipatu izan dugun moduan, autolikidazioaren bidez hasitako prozedura amaituko litzateke. Amaitzeko, Bizkaian berriro, autolikidazioaren emaitza dirua itzultzekoa izango balitz eta lerrokada honetan aipatutako iraungitzea gertatuko balitz, Administrazioak autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozedura hasi luke, iraungitzea gertatu denetik hurrengo bi hilabeteetan.
|
|
Tributu administrazioak Ogasun Publikoaren aurkako delituaren zantzuak daudela uste badu eta likidazioa ematea eragozten duen inguruabarrik gertatzen ez bada eta betebeharpekoak
|
bere
tributu egoera ez duela erregularizatu egiaztatzen badu, orduan delituaren zantzuen inguruko txostena prestatu eta delituari lotutako likidazio proposamen bat egingo du, bertan likidazio hori zer egitatetan eta zuzenbideko oinarritan funtsatzen den adieraziz. Proposamen hori betebeharpekoari jakinaraziko zaio, bere eskubideen alde egiteko egokitzat jotzen dituen alegazioak eta dokumentuak aurkeztu ahal izateko; horretarako, hamabost eguneko epea (10 egun baliodun, Bizkaian) izango du proposamena jakinarazi eta biharamunetik hasita.
|
|
Nafarroako Erresuma ontzat hartu zuen bide hori eta, 1841eko Lege Itunduaren bitartez, Koroaren esparruan sartu zen
|
bere
tributu araubideari eta ogasunari eutsiz. Euskadik, ostera, ez zuen amore eman nahi bere foru erregimenaren gainean eta Carlos Maria de Borbon erregaiarekin bat egin zuen, tronura Carlos VII. izenarekin heldu nahi zuen erregegaiarekin bat.
|