|
2004
|
|
|
Luis Mitxelenak, Euskal literaturaren historia idaztean, Aranaren itzala
|
bere
sorkuntzazko lana baino harago doala esan zuen: «La actividad de su con temporáneo Sabino de Arana Goiri() fue principalmente política(...) No obstante, sería injusto medir su influencia en la literatura vasca por la huella de su obra original.
|
|
2008
|
|
|
Azkuek, haien exagerazioetara iritsi gabe, bazuen hortik ere. Dena den,
|
bere
sorkuntza lana ez zen soilik herri tradizioen moldapena. Maiz herri tradizioekin lotura zuzen gabeko sorkuntza lana egiten zuen:
|
|
2010
|
|
|
Tim Birtonen Alice In Wonderland filmaren soinu bandan ere entzun dugu artistaren kantu berri bat eta abesti horren bideoklipean Aliziaz mozorrotuta ikusi dugu lurralde miragarri tetrikoenean. Baina
|
bere
sorkuntza lanak ere aurrera jarraitu du horrelako enkarguetatik kanpo eta, 2009 urtearen amaierarako iragarri bazen ere, badirudi ekainerako izango duela prest estudioko lan berria: Pink crust.
|
|
2012
|
|
|
Nestor Basterretxeak sortu du Nafarroa Bizirik plataformaren logotipoa. Nafarroako konkistaren bosgarren mendeurrenean, memoria historikoa aldarrikatzea eta nafar nazionalitatea berreskuratzea da haien helburua, eta ildo berean aritu da Basterretxea ere
|
bere
sorkuntza lanean. Grabatuaren izenburutik bertatik ageri da artistaren eta elkartearen xedeen arteko sintonia:
|
|
|
Zehaztasuna eta askatasuna Lan artistikoa izan da, baina detaile guztiak zaindu ditu Sandimasek. Errealitatearekiko ardura bat badduu
|
bere
sorkuntza lanean. Bonbek suntsitu aurreko Gernikako garaiko planoaren gainean eraiki du hiriaren animazioa, hiru dimentsiotan altxatu du planoko eraikinetariko bakoitza, eta 1937an tren geltokiak zuen itxura bera eman dio filmeko geltokiari ere.
|
|
|
Alegia, lehen esan duguna errepikatuz,. Beste, rik gabe ez gara existitzen. Horrexegatik ekingo dio Sarrionandiak literatura desberdinetako lanak euskaratzeari, baita
|
bere
sorkuntza lanetan erreferentzia intertestualak txertatzeari ere, bide batez agerian jarriz itzulpenaren eta sorkuntza originalaren arteko mugaren lausotasuna.
|
|
|
Ez dira horiek (Nietzsche, Baudelaire, Poe eta Kafka) Miranderengan eragina izan duten bakarrak, baina nabarmenenak aipatu nahi izan ditugu adibide gisa, Mirandek itzulitako lanek
|
bere
sorkuntza lanetan izan zuten eragina nolabait erakusteko.
|
|
|
aurreko euskal itzultzaile gehienak testu erlijioso eta klasikoak itzultzera mugatzen baziren, Arestik garai, korronte, estilo eta genero arras desberdinetako obrak euskaratu zituen, testu erlijiosoak eta klasiko greko latindarrak erabat baztertuz. Bigarrenik, Arestik hala
|
bere
sorkuntza lanean nola bere itzulpenetan erabiltzen dituen hainbat teknika edo joko gerora Sarrionandiak garatuko dituen jolas postmodernoen aurrekaritzat jo litezke: hizkuntzen eta literaturen saihestezinezko elkarreragina agerian jartzen duten poema elebidunak, esaterako, edo erreferentzia literarioen erabilera.
|
|
|
Ikusi dugunez, Arestik garai bakoitzean itzulitako obrek eragin nabarmena izan dute
|
bere
sorkuntzazko lanetan, Miranderekin gertatzen zen bezalatsu. Eragin hori, gainera, bi noranzkotan gertatzen da:
|
|
|
Sarrionandiak itzulitako autoreen eta testuen zuzeneko edo zeharkako aipuak oso ugariak dira
|
bere
sorkuntzazko lanetan. Izan ere, erreferentzia intertestualez josita daude Sarrionandiaren poema, ipuin eta gainerako literatura lanak, Aitzpea Azkorbebeitiak eta beste hainbat kritikarik ondo asko aztertu duten bezala.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, eskultoreak, proiektuen egileak, diseinuan edo buztinaren pedagogian agertzen den artistak, txikitatik erakutsi zuen norainoko lehenesten zituen begiez adieraz daitezkeen gauzak. Baina hitzarekin loturikoa ere
|
bere
sorkuntza lanaren ardatz bat izan da, bestea bezain trinkoa, eta ezin daiteke bereizi bere lan artistikoaren multzotik». Oteizak, Marañak dioenez, bere eskulturei hitzak zerizkiela esan ohi zuen.
|
|
2015
|
|
|
Alice Liddell, Marylin Monroe eta Juliette Greco. Lehena gainera, Lewis Carrollen inspirazio iturri izateagatik izan zen ospetsu eta ez
|
bere
sorkuntza lanagatik, bigarrena zinemako ikono sexual famatuena da; nolanahi dela, ezin dira parekatu sonetoan ere ageri diren Faulkner, Joyce, Poe edo Van Goghekin kanonizazio artistikoari dagokionez behintzat.
|
|
2017
|
|
|
1975an, Sud Ouest ek hartu zuen aldizkaria eta egunkari horretarako lanean ibili zen Marie Jeanne, harik eta 1990ean erretiroa hartu zuen arte. Euskarazko beste komunikabide batzuetan ere kolaboratu zuen, Herria, Gure Herria, Almanaka edo Pan Pin aldizkarietan, esaterako, eta bertan hasi zen plazaratzen
|
bere
sorkuntza lana. Beraz, aldizkari eta egunkarietan kolaboratzen estreinatu zuen idazle ibilbidea Minaberryk, poema eta ipuin gogoangarriak publikatuz.
|
|
|
Andoni Barreña
|
bere
sorkuntza lana irakurtzen Hitzez eta Ahotsez literatura ekitaldiaren IV. Jendaurreko irakurraldian, Plateruena Antzokian.
|
|
2018
|
|
|
Iñigo Manterola (Orio, 1973) Orion sortu zen arren, Zarauzko bizilaguna da haurra zenetik. Arrantzaleen semea, biloba eta birbiloba da Manterola, eta haurtzarotik itsasoarekin izan duen lotura du
|
bere
sorkuntza lanen oinarri. Ariketa figuratiboa da bere abiapuntua, baina lan abstraktuetara jotzen du.
|
|
|
Beste lekutxo bat egin behar zaio Consuelo Baquedano Echarte Cumaseko Sibila idazleari. Garai txarrak ziren haiek, baina 1925eko abenduaren 12an jaiotako maistra iruindar honentzat ez zegoen harresirik
|
bere
sorkuntza lana oztopatuko zuenik, eta oso ekoizpen oparoa izan zuen haur literaturaren arloan, ipuinak eta irratirako gidoiak idatziz. Iruñeko Radio Requeten aritu zen eta bere saioan ipuinak eta bitxikeria historikoak antzezten ziren.
|
|
2019
|
|
|
Arantxa Urretabizkaia eta Amaia Lasa euskarazko literatura garaikidea argitaratu zuten aurreneko emakumezkoak dira. 1979 urtean argitaratu zuen lehenak estreinako
|
bere
sorkuntza lan propioa, Zergatik panpox. Aitzindaritzaz eta plazaratze garaiaz duen oroitzapenaz galdetzerakoan garrantzia kentzen dio.
|
|
2020
|
|
|
Honek
|
bere
sorkuntza lanean jarraitu zuen buru belarri, baina mundu berri hartan arima biki bat aurkitzeko aukera izan zuen. Zinemarako jantzien diseinatzaile bat zen.
|
|
2021
|
|
|
Gero taldeak
|
bere
sorkuntza lanetan eten handia eduki zuen, nahiz eta urtero herrian Keinu leihoak ekimen artistikoa antolatzen aritu. Azken urteetan baina, Gaizka Sarasola taldekideak idatzitako obrek aukera eman diote taldeari berriro elkartu eta taulara ateratzeko.
|
|
|
Metaliteratura baliatuz,
|
bere
sorkuntza lana nolakoa den deskribatzen du hain berea duen irudi hizkeraren bidez. Itxaro Bordak Intimitatea, zartagailu lanean aipatzen zuen bezala, intimismoa emakumearen gotorleku bilakatu da: Meaberen" klaustroa" eta" barrendegia", Bordak" babesleku eta okupatzeko gunetzat" duena (2004:
|
|
2022
|
|
|
Bere bizipenek zeharkatzen dute
|
bere
sorkuntza lana. Migrazioa, identitatea, memoria eta lurraldea ageri dira Falconen doinuetan.
|
|
|
Ane Garcia kantari eta idazleari irakurri diodan elkarrizketa batean, kazetariak galdetu dio ea
|
bere
sorkuntza lana ote duen ogibide. Anek ezetz erantzun dio, eta ez dakiela hala izaterik nahiko lukeen ere.
|