|
2001
|
|
|
" Gure irakurleak ohartu bide dira Gabriel Aresti bizkaitar olerkari zorrotzari. Numero huntan agertzen da âBizkaitarraâ deitu
|
bere
olerki luze bat. Aspaldiko usain bat dario bere izkuntzari, eta beti gogoeta sakonak eta iduripen biziak azaltzen dizkigu bere esanetan.
|
|
2008
|
|
|
ihesi atera behar izan zuela dama noble batekiko amodio kontuak zirela eta. Lirika proventzala eta euskal ahozko tradizioa uztartu zituen
|
bere
olerkietan, haietako ez gutxi oso ironiatsuak. Kontserbatu ziren gehienak XVI. mendeko bilduma batean jaso ziren, Ambotoco lilia izenburupean.
|
|
2010
|
|
|
Ez dakit bada, beste hoberik faltan, esan ere, nork esango zion ezetz etxe oneko gazte galai bati? Ez nau hipotesiak larregi konbentzitzen,
|
bere
olerkien leitmotiva bada ere. Ez dakit zergatik, baina askok ikusi nahi izan duten haragizko musa niri ez zait hain haragizkoa iruditzen.
|
|
|
Bitartean daukagun guztia gazte sentibera bat da," Lotsati" izengoiti guztiz adierazkorraren azpian ezkutatzen zen gaztea, bere nortasunaren zantzuren bat eman liezagukeena, eta, beraz, nahiko sentiberatasun izan zuen olerkiok idazteko, bere nahikari nagusiei ekiteko; hau da, euskara eta literatura lantzeko. Arestian aipatu dugun bezala, amodiora iritsi nahi eta ezina agertzen da etengabe
|
bere
olerki nagusietan. Maitasun olerki horiek nortasun nabarmenez idatzi zituen eta ez da zaila beroietan gazte izatearen freskotasuna eta tolesgabetasuna antzematea.
|
|
|
Gerora,
|
bere
olerkietan islatuta utzi zuen bezala, Gurutz gaztea bera ere abertzaletasunari eta euskaltzaletasunari sutsu lotu zitzaion. Ideia abertzale horietan Gurutz gazteak, garaiko beste euskal abertzale askok bezala, Irlandako independentzia izan zuen erreferente nagusia, Eamon De Valera buruzagi irlandarraren miresle sutsu bihurtzeraino.
|
|
|
Azken horrek, maitasunarekiko ezintasunak alegia, betetzen du Lotsatiren obraren alde garrantzitsu bat, garrantzitsuena esango genuke. Amodioarekiko ezintasun hori
|
bere
olerkietan gero eta nabarmenago agertu ahala, bagenuen, ondo ezagutzen ez diren arrazoiak tarteko, Gurutz gazte erori bat, gero eta abailduago, depresioak jota nonbait.
|
|
|
Olerkari ezezagunegi honen jardunaren erakusgarri gisa,
|
bere
olerki baten zenbait zati aurkeztuko ditut hemen. Zatiak" Bizitza eta maitasuna" izenburuaz 1935eko azaroaren 2an argitaratu zen olerkiari dagozkio.
|
|
|
Bestalde, lan honetan zehar aurreratuz joan garen gisa, Lotsatiren olerkiera ez da garaiko olerkigintzatik erabat urruntzen, olerkigintza horren mugen barruan bere garapen pertsonal apala aitortu ahal badiogu ere. Horrelaxe agertzen da islatuta
|
bere
olerkietan. Hortaz, argi eta garbi esan dezakegu ideologiaz, pentsamoldez, hizkuntza ereduaz eta ildo literarioaz Lotsati garaiko semea zela.
|
|
|
Gatozen, lehen lehenik, Lotsatik
|
bere
olerkietan jorratu zituen gai nagusiak aipatzera. Nagusi nagusi bi izanda ere, badira multzo bakoitzeko olerkien artean eman beharreko zehaztapenak, azpigai desberdinak dakartzate eta.
|
|
2012
|
|
|
Jean Baptiste Elizanburu soldadu izan zen Solferinoko guduan (1859). Batailako zenbait pasadizo
|
bere
olerki batzuen inspirazio iturri bilakatu zen, leherketa batean zaurituta itsuturik itzuli zen euskaldunaren kasua, esate baterako.
|
|
2020
|
|
|
Maribel Sanchezek" Leteren poetika" (1993) artikuluan azpimarratu zuen Leteren poesian haurtzaroak daukan garrantzia: " Lete oinazearen poeta da, behin eta berriro ekartzen baitu gai hori
|
bere
olerkietara. Eta oinazea ager  tzen den bakoitzean, maiz, haurtzaroa agertzen da ere, bere oroitzapenik ederrena eta maiteena".
|
|
2021
|
|
|
Alabaina, Ukrainako poeta nagusiak, Taras Schewtschenkok, Kobzar izeneko
|
bere
olerki liburua eskaini zien herri musikari haiei, 1840an. Schewtschenkok ongi zekien zer den jaiotzatik zorigaitza jasan beharra.
|