|
2000
|
|
|
Beti bi mundutan zatiturik bizi zen. Egia da logika matematikoaren gurasoak —Frege eta Russell—
|
bere
maisuak izan zirela, baina egia ere bada Goethe, Schopenhauer, Weininger, Kraus edo Nietzsche bere gaztetako irakurketetan zeudela. Egia da Moorerekin hizkuntz analisia filosofiaren arma bihurtu zuela, filosofo analitiko bat balitz bezala, baina egia ere bada bitartean Tolstoi, Dostoievsky, Agustin, Pascal eta Kierkegaard irakurtzeko ohitura ez zuela inoiz galdu.
|
|
2001
|
|
|
Platonen iritziz,
|
bere
maisu intelektuala izandako Sokrates ereduzko atenastarra izan zen, hiritarrari dagozkion betebeharrei bere bizitza osoa eskaini eta hiriaren ohiturak guztiz bereganatu baitzituen, giza naturaren oinarria ezagutza dela irakatsi, eta irakaspen hau eguneroko bizitzan praktikara eraman baitzuen, hainbat jende motarekin (goi mailako hiritarrak, atzerritarrak, jakituri maisuak —sofistak—) iz... Gaizki esaleek eta ezjakinek salatuta, indarrean zeuden arau legal guztiak betez, heriotza zigorra ezarri zioten.
|
|
2003
|
|
|
Zortzi urtez egona zen haren irakaskuntzak jasotzen, baina ezin izan zuen azken egunetan haren ondoan egon, gaixo baitzegoen. Hala ere oso modu zuzen eta bizian deskribatu zituen
|
bere
maisuaren azken egun horiek emozio eta duintasunez beteriko idazkera garbian. Exekuzio hau irakaskuntza izan zen Platonentzat:
|
|
|
Atenasera itzulita,
|
bere
maisu jarduna jarraitu zuen Akademian 347an hil arte.
|
|
2004
|
|
|
Ohorea baino nahiago zientzia lantzea etekinik ateratzeko asmo barik. Baina zegoen lekuan egitasmo hau aurrera eramateko modurik ikusten ez zuenez, denboraldi bat Parisen medikuntza eta legeak lantzen pasatu ondoren, ikasketak bukatzean eta, berak esango zuen moduan,
|
bere
maisuen menpetasunetik alde egiteko urteak bete bezain laster, bidaiatzeari ekin zion. Izango zuen eragina erabaki honetan, seguruenik, bere izaera deserrotuak eta baita bere senideenganako lotura ahulak ere —bere aitarekin, eta baita anaia eta arrebarekin ere, izango zuen harreman hotza zela-eta, beti urrundu samar egon zen eurengandik—; baina seinala daiteke, halaber, lagungarria izango zitzaiola erabaki hori hartzeko orduan bere eskola bizitzak emango zion bakardadean egoteko zaletasuna.
|
|
|
Edozein modutan, bidaiatzeko erabaki hau ez da bakarrik ulertu behar urruntze geografiko bat bezala: bere bidaia, bere urruntzea, bere aldatu behar intelektualaren metafora gisara uler dezakegu halaber; urrundu ez bakarrik familiatik, baizik eta baita ere
|
bere
maisuen nagusigotik, liburuetan ikasitakotik, garaian zientziatzat eta filosofiatzat jotzen zenetik, sasi tituluen bidez eskura zitekeen guztitik... Etxea utzi, baina ez bakarrik guraso eta anai arrebengandik aldenduz, baizik eta ordura arte aterpe intelektuala eskaini zion bizilekua ere atzean ahaztuta.
|
|
2005
|
|
|
Gure asmoa izan da Aristotelesi goraipamenik handiena egitea, baina askatasun osoarekin. Onik onenean ere, Aristotelesek berak askatasun hori erakutsi zien
|
bere
maisuei, egiarekiko zuen maitasuna horren bultzagarria izanik.
|
|
2012
|
|
|
Eta filosofia Hegelengandik eta marxismotik pragmatismo kantiarrera itzuli zuen. Hau da, traizionatu egin zuen
|
bere
maisua izan zen Adornoren eskakizuna. Dieter Henrich ek horretaz salatzen du Habermas (Henrich 1987, 43):
|
|
2016
|
|
|
Lorenz, N. Tinbergen). Ez da De Waalen ikergai hautuena, baina
|
bere
maisuei maisuzko orrialde paregabeak gehitzeko gauza da. Biolentzian ñabardurak ohartu beharra azpimarratu du, batez ere bereizketa erradikala nabarmendu du txinpantzeen eta bonoboen jardunbide sozialak kontrastatuz (gizakiaren primate hurbilekoenak):
|