|
2000
|
|
|
sorterria atzean uztea bere kabuz hartutako erabakia izan dela. Sorterriak ez diola ezer berririk eskaintzen, edo beste nonbaiten aurkituko duela
|
bere
lurrak ematen ez diona, hori uste du bidaiariak. Nahi bai.
|
|
|
Baina, salbuespenak salbuespen, zalantzarik ez dago ezen landareen mundua guztiz bertzelakoa dela. Eta ez landareen artean gerlarik eta borrokarik ez dagoelako, zeren eta haiek ere berdintsu eta orobatsu baitabiltza, nor gehiago, hatsarrean batik bat, errotzeko behar duten lur puskaren bereganatzeko; ordea, borroka haiek ez dira hain nabarmenak eta odola ez da nehoiz ere isurtzen, eta, gainerat, noiz eta landare edo zuhaitzen bat
|
bere
lur puskan errotzen den eta fintkatzen, bakean uzten ditu aldamenekoak. Horregatik ote nago, jaun André, mundu begetalaren kanon estetikoetarik gero eta hurbilago, halako suertez, non, bertze erlijione batekoa banintz eta arimen transmigrazionean sinetsiko banu, zuhaitz baten baitan piztu nahi bainuke bertze munduan, eta ez tigre baten baitan?
|
|
|
Eta, aizue: baldin hil bazarete, ohorea zuei, zeren galdu baita Nafarroa, baina irabazi duzue zeruko loria, zeuen eginbidea bete ondoren, Gaztelako tropei buru eginik, zeren nork
|
bere
lurra defendatzea baita gizonaren lehen obligazinoa eta eginbidea, eta entseiatzea nork bere lur galduaren berreskuratzerat.
|
|
|
Eta, aizue: baldin hil bazarete, ohorea zuei, zeren galdu baita Nafarroa, baina irabazi duzue zeruko loria, zeuen eginbidea bete ondoren, Gaztelako tropei buru eginik, zeren nork bere lurra defendatzea baita gizonaren lehen obligazinoa eta eginbidea, eta entseiatzea nork
|
bere
lur galduaren berreskuratzerat.
|
|
2003
|
|
|
Bakoitza
|
bere
lurren nagusi jartzen ari da jendia,
|
|
|
Haurrean supazterrean ikasi genituen kantu horien ondotik, mende osoa iragan zaigu, ezbaian, eta Mendiagak aitzinetik ikusten zuen bezala, zenbat herri ez da jarri geroztik
|
bere
lurren nagusi eta bere buruaren jabe, Ameriketan, Afrikan, Asian, hots, mundu guztian!
|
|
2004
|
|
|
–Zestoako egonaldi laburrean, bere burua euskaldun sentitzen hasi omen zen. Gogoko izan zuen beti Euskalerria,
|
bere
lurra eta jendea. Euskara, ordea, ez zuen ondo menderatu?. 728
|
|
2005
|
|
|
Mireiak zioen kalamua zela analgesiko naturalena, ondo ondo ateratzen zitzaiola probetxua. Jakin nahiko nuke zer erantzungo zion gure aitak,
|
bere
lurretan horrelakorik landatzea proposatuz gero.
|
|
2006
|
|
|
No era un destino cómodo. Muy pocos años hacía que la guerra con los Estados Unidos nos había arrebatado las últimas colonias, con lo cual quedaba España reducida a su mínima expresión" 739 Baina zein
|
bere
lurrari zor zaio. " No es, sin más ni más, la tierra quien hace al hombre, sino el hombre quien elige su tierra" 740.
|
|
|
Epaia kontrako aldera bideratzen zuten hainbat gauza ere bazegoen, ordea: Klemente VIII.ak aginte itxura eman nahi zuen, bai espirituko kontuetan, baita
|
bere
lurren antolaketan ere. Gizon gogor eta indartsu bezala agertu, Erromako boterearen jabe oso.
|
|
|
Bigarren heroia Eudon Handia izan zen, irabazle izanik bigarren galtzailea izan zena. Musulmanen erasoak denbora gehiagoz jasan ezinik, iparraldeko etsaiari, Charles Marteli, eskatu zion laguntza,
|
bere
lurrak zeharkatzen eta sarraskiz eta lapurretaz hondatzen ari zitzaion Al Gafiqiren aurka. Laguntza eskatu eta menia eta menpekotasuna eskaini.
|
|
|
Mehaine ez. Semearen heriotzaren berri izan bezain fite
|
bere
lurretara erretiratua zen, Arberoara, hilotzaren esperoan egon gabe. Bertze oinordekorik ez zuela uste dut.
|
|
2007
|
|
|
Hain zuzen ere, gizaki sozialista sortu behar litzateke;
|
bere
lurrean, bere hizkuntzan eta bere ohitura berrituetan funtsatua.
|
|
2008
|
|
|
Bien asmoek nekez egin zezaketen aurrera, ordea, egun seinalatu bat iritsi ezean: ...lerako eguna, muga bat ere izan zitekeena, iragana etorkizunetik bereizten zuena; izan ere, Reginaren bidaia, osotasun baten barruan ulertzen diren bidaia guztiak bezala, joan etorrikoa zen; etxetik Madrilera joan zen, mundua ikustera eta mundutik ikastera, eta Madrildik etxera itzuli zen, ikusitakotik zein ikasitakotik bere bizi proiektua gauzatzera; amets bat ere ekarri zuen, gainera, Madrildik,
|
bere
lurretan, han Regina enean, ereingo zuena, zuhaitz bat eman zezan, etxeko armarria ere, bi otso erakusten zituena zuhaitz bati eusten, ez zitzaion beste ezertaz mintzatzen, menturaz, Reginari, harrian idatzitako agindu bat balitz bezala?:
|
|
|
Bien asmoek nekez egin zezaketen aurrera, ordea, egun seinalatu bat iritsi ezean: ...lerako eguna, muga bat ere izan zitekeena, iragana etorkizunetik bereizten zuena; izan ere, Reginaren bidaia, osotasun baten barruan ulertzen diren bidaia guztiak bezala, joan etorrikoa zen; etxetik Madrilera joan zen, mundua ikustera eta mundutik ikastera, eta Madrildik etxera itzuli zen, ikusitakotik zein ikasitakotik bere bizi proiektua gauzatzera; amets bat ere ekarri zuen, gainera, Madrildik,
|
bere
lurretan –han Regina enean– ereingo zuena, zuhaitz bat eman zezan –etxeko armarria ere, bi otso erakusten zituena zuhaitz bati eusten, ez zitzaion beste ezertaz mintzatzen, menturaz, Reginari, harrian idatzitako agindu bat balitz bezala–: orbetarren zuhaitz lerdena, gurasoen odola izerdi izango zuena, hosto, lore eta fruitu ezin oparoagoak eman zitzan:
|
|
2009
|
|
|
(HGB, 179). Euskararen alde borrokatzeak eta euskara lantzeak, Gandiagarengan,
|
bere
lurra, bere Natura, identitatea, defendatzearen eta lantzearen aiurria du.
|
|
|
Bat batean, beste unibertso batean sartu zen. Oskar bere mundua bilakatu zen,
|
bere
lur, bere eguzki. Bere paradisua.
|
|
|
–Oraintxe ez da komeni. Lehoiak
|
bere
lurrak markatzen ditu, zelatan dabil, bila, ikerlari, inguru minguruka, erregearena eginez. Ez, orain ez.
|
|
|
Haurrari bularra bigarren aldiz eman zionean, esate baterako. Regina bere gelan zegoen ordurako, nondik haurrarekin bakarrik utz zezatela agindu baitzuen?, munstro txiki handia eskuetan hartu bezain laster nabaritu zuen Regina Aldasorok sentimendu nahasi hura, beldurrak eragindako nazka izan zitekeena, edo nazkak eragindako beldurra, bat batean haur desitxuratua komunean behera botatzeko gogoa nagusitu balitzaio bezala, haren aurkako eta bere buruaren aurkako gorrotozko sentimendu zikin garbian; ondoren, berriz, haragi puska itsusi hura titi muturretatik eseki zitzaionean. Reginak ezetz eta ezetz esaten zion buruaz bere buruari, estu eta larri?, haurrak eta haurraren itsustasunak bortxatua sentitu zen; hark, gainera, gaizki egindako haurrak?, ongi baino hobeto hartzen zion esnea, zoritxarrez, edo ongi lapurtzen zion, hobeki, lapur bat bezala sentitu baitzuen une batez, sufrimenduak eta ukoak bat egin zuten behinik behin Reginaren betartean?, hain egiten zitzaion besoetan zuèn, zer? hura bere haragian arrotz, eta hain
|
bere
lurrean atzerritar. Ataka estu hartan, nola gertatu zitzaizkion don Zoiloren hitzak?, antzeko beste kasu bat izan nuen, eta hura ez zen hiru egunetik pasatu??
|
|
|
erori egiten zitzaizkion, hain egiten zitzaion, zinez, besoetan zuèn, zer? hura bere haragian arrotz, eta hain
|
bere
lurrean atzerritar, deabruak hartua ote zegoen, bada, Regina, eta norbaitek exorzitatu behar ote zuen, don Rafael kalonjeak Madrilen Nataliarekin egin zuen bezala, exorzismo haren ondorioa porrota izan zen arren??, Ernestinak nekaezinki animatzen bazuen ere: eutsi eta eutsi, Regina?
|
|
|
aintzat hartzen hasi zen beste gai batzuk ere, jolas garaiko futbol partida, bazkalorduko edo hirian gertatutako edozein albiste, esate baterako?, egunerokotasunak, denboratasunak?
|
bere
lurrak berreskuratzeari ekin balio bezala, eternitatearen aurkako lehian: esan nahi baita Domingok bere egin zituela berriro iraganeko nortasunaren aspektu batzuk, bere bihurri izate hura, adibidez, orain jauzi eta orain zilipurdi?, ez beren jatorrizko naturaltasunean, borroka hartan guztian borondateak ere bere pauso atzeraezinak eman baitzituen eta pauso bakoitzak uzten baitzuen Domingoren ibilbidean bere oinatza, mutilaren nortasunaren jatorrizko bertsioa kutsatzen zuena, ezinbestean.
|
|
|
jatorrizko etxea eta betiko etxea, amaren sabela ointzat eta haren besoak teilatutzat zituena; badira mediku eta psikiatra garaikideak pentsatzen dutenak ezen gizonaren historia bi zatitan laburbil daitekeela: haurrak amaren sabelean egiten duena?
|
bere
lurrean eta zorioneko denboran?, eta kanpoan egiten duena, desterruan, zeren behin kanpora egin duenak barrura egitea baitu amets, horregatik desiratu zuen Domingok, beharbada, atomo bihurtzea une hartan, edo globulu gorri, apika, amaren odolbideetan barrena sartu eta han nora ezean ibiltzeko, behin zentroa aurkitu duena lasai ibil baitaiteke nora ezean, bazter batetik bestera, zentrotik zentrora, alegia?, guztiaz ahaztuta eta ezaxola, amaren bihotzarekin eta amaren taupadekin bat; gero, izeba Ernestina besarkatu zuen, Domingori esan ziona:
|
|
|
Domingok bazekien, gainera, egia zela, ongi etorria zela, alegia?, izebak abildade hura baitzuen, hurkoari leku bat egitekoa, halako eran, non, hartarako premia ikusten zuen bakoitzean, pauso bat atzera egiten baitzuen besteak pauso bat aurrera egin zezan; edo isilik egoten zen, hitz egiteko beharra zuenaren hitzak
|
bere
lurra eta bere izaera aurki zitzan; atzean zituen Domingok, baina, bi arrebak ere, aurretik, halere, Gabinogatik galdetu zuen Domingok, eta amak: –Meza entzutera joan da frantziskotarren elizara??, bata bestearen ondotik etorriak:
|
|
|
Mauleko gaztelua, Beltzuntzek zaintzan zuena, bere koinatu Lüküzeren atzaparretan zen beti. Etsaien zerrenda luzeari Agaramontena gehitua zitzaion, aski hurbil Lapurdiko eta Arberoako
|
bere
lurretatik. 1576ko udazkenean, Makean agertu nintzaion, bere eskaintza zaharra oroitaraztera.
|
|
|
Domingok bazekien, gainera, egia zela –ongi etorria zela, alegia–, izebak abildade hura baitzuen, hurkoari leku bat egitekoa, halako eran, non, hartarako premia ikusten zuen bakoitzean, pauso bat atzera egiten baitzuen besteak pauso bat aurrera egin zezan; edo isilik egoten zen, hitz egiteko beharra zuenaren hitzak
|
bere
lurra eta bere izaera aurki zitzan; atzean zituen Domingok, baina, bi arrebak ere –aurretik, halere, Gabinogatik galdetu zuen Domingok, eta amak: " Meza entzutera joan da frantziskotarren elizara" –, bata bestearen ondotik etorriak:
|
|
|
sinetsi nahi zuelako sinesten zuen, eta sinesten zuelako jarri zuen borondatea sinesten zuenaren zerbitzuan, pentsaturik ezen bere sinestearen eta bere borondatearen ahalegin hutsez Jainkoaren nahia irabazi eta hegan egingo zuela, halako eran, non iruditu ere iruditu baitzitzaion, bizpahiru bider, hegan egitera zihoala... planeatzen ere ikusi baitzuen bere burua segundo luze batzuetan, ekisainduko ostiak indar misteriotsu bezain erreal batez erakarrita: ...menderatzen hasi zela borondatea, pittinka izan bazen ere, gorputz arimen mugimendu oharkabe batean, eta hala, gai bakarraren mende bizi zèn mutila –bere balizko bokazioaren inguruan beti– aintzat hartzen hasi zen beste gai batzuk ere –jolas garaiko futbol partida, bazkalorduko edo hirian gertatutako edozein albiste, esate baterako–, egunerokotasunak –denboratasunak–
|
bere
lurrak berreskuratzeari ekin balio bezala, eternitatearen aurkako lehian: esan nahi baita Domingok bere egin zituela berriro iraganeko nortasunaren aspektu batzuk –bere bihurri izate hura, adibidez, orain jauzi eta orain zilipurdi–, ez beren jatorrizko naturaltasunean, borroka hartan guztian borondateak ere bere pauso atzeraezinak eman baitzituen eta pauso bakoitzak uzten baitzuen Domingoren ibilbidean bere oinatza, mutilaren nortasunaren jatorrizko bertsioa kutsatzen zuena, ezinbestean.
|
|
|
...ta haurraren itsustasunak bortxatua sentitu zen; hark, gainera –gaizki egindako haurrak–, ongi baino hobeto hartzen zion esnea, zoritxarrez, edo ongi lapurtzen zion, hobeki, lapur bat bezala sentitu baitzuen une batez –sufrimenduak eta ukoak bat egin zuten behinik behin Reginaren betartean–, hain egiten zitzaion besoetan zuèn" zer" hura bere haragian arrotz, eta hain
|
bere
lurrean atzerritar. Ataka estu hartan, nola gertatu zitzaizkion don Zoiloren hitzak –" antzeko beste kasu bat izan nuen, eta hura ez zen hiru egunetik pasatu" – bere sufrimenduaren eta minezko minaren aringarri!
|
|
|
...–lehenengo egunean, bigarrenean eta hirugarrenean, auskalo zenbat alditan– eta pazientzia handiz eraikitako argudio guztiak –hain argiak eta sendoak, itxura batean, pintorearen hitzen inguruan eraikitako hura partikularki, Reginak heldulekutzat behar zuena– erori egiten zitzaizkion, hain egiten zitzaion, zinez, besoetan zuèn" zer" hura bere haragian arrotz, eta hain
|
bere
lurrean atzerritar –deabruak hartua ote zegoen, bada, Regina, eta norbaitek exorzitatu behar ote zuen, don Rafael kalonjeak Madrilen Nataliarekin egin zuen bezala, exorzismo haren ondorioa porrota izan zen arren? –, Ernestinak nekaezinki animatzen bazuen ere: eutsi eta eutsi, Regina... eta ez aipatu niri exorzismorik ez bestelako gehiegikeriarik, mesedez!
|
|
2010
|
|
|
Frontetik zauriturik ekarri nindutenean, ordea, txikitan aurkitzen ez niòn xarma aurkitu nion mundu hari. Zaletasun bakoitzak behar baititu bere tokia eta bere denbora?
|
bere
lurra?, non bere fruiturik ederrenak eman ditzakeen.
|
|
|
horra emakumea eta iraultza, bere ametsen aldarean bat eginik! Hortik aurrera, barkatuko ahal dit Freudek
|
bere
lurretan sartzea!?, guztiak du azalpen bat: Gerhardek, emakumeen gaineko emakume bat behar zuen, eta Rosa Luxemburg aukeratu zuen, emakumea zelako, intelektual distiratsua zelako eta iraultzaren ikurra zelako.
|
|
|
horra emakumea eta iraultza, bere ametsen aldarean bat eginik! Hortik aurrera —barkatuko ahal dit Freudek
|
bere
lurretan sartzea! —, guztiak du azalpen bat: Gerhardek, emakumeen gaineko emakume bat behar zuen, eta Rosa Luxemburg aukeratu zuen, emakumea zelako, intelektual distiratsua zelako eta iraultzaren ikurra zelako.
|
|
2011
|
|
|
Ba ote da, bada, ondorio makurragorik, nork bere etxea eta
|
bere
lurrak galtzea baino?
|
|
|
Eta lurrak?
|
bere
lurrak, Urgaingoak, zituen harrotasun iturri?
|
|
|
Alfredo Huegun baitzen gizon hura, muzkiriztarrekin ere nolabaiteko lotura zuena? alokatu ez zion, bada, Odilia Muzkirizek
|
bere
lurretarik sail tipi bat, Alfredok baratze gisa erabiltzen zuena!; Alfredok, baina, bazuen Atilanorekin hagitzez ere estuago lotzen zuèn bertze kontu bat, txorizale porrokatua baitzen, Odiliaren iloba bezala: nola ez ziren biak, bada, lagun eginen, zeren biek ala biek baitzuten halako jakin min ezohiko bat, txori eta hegaztien bizimodua, ohiturak, migraldiak eta abar?
|
|
|
Borroka ezazu, arima nirea, orduen alde, uneen alde; Ordu bakoitzak, une bakoitzak, asko eman dezake; Begiraiozu kapitain horri, begira nola biltzen dituen bere legio banatuak bataila jo eta gero, galdu baino lehen, begira zer festa antolatzen duen kanpamentuan; Badaki, ordea, zoritxarrak harrapatuko duela bera lurrera botaz eta bere banderak txirtxilatuz, badaki
|
bere
lur maite hori laster galduko duela; Baina berak ez du derrota horretan pentsatzen, eta eskura jarri zaion onarekin gozatzen du; Kanpamentuan, festa gero eta ederragoa da.
|
|
|
Zerrategiko zakur baboa hasi zitzaion zaunkaka Pinttori. Ogi panpota baino inozoagoa, jan zakur potxolote bat zen, mika baino ergelagoa, ezertarako ona ez baina
|
bere
lurra zaintzen zuela erakutsi behar duten horietakoa. Zerrategi aurrean zaunka itsusian hasi zen gu denon eta, batez ere, txakur txikiaren kontra, bizitza zaintza hartan balihoakio bezala.
|
|
|
Natura otzandua nahi izaten dugu guk, mendira 4x4 batean igo eta han merendero bat aurkitu, mahaiak prestatuta eta zaborrontziak ere bai, geure hondakinak kontzientzia garbiarekin utzi ahal izateko bertan. Baina izadia basatia da berez, horregatik du basoak bere izena, eta gure jarduera suntsitzailea atertzen denean,
|
bere
lurrak bereganatzen ditu azkar asko. Baserritar batzuk kexatu egiten dira, basurdeak ugaldu direla-eta, eta ehizaldiak antolatu nahi izaten dituzte, ahalik eta gehienak akabatzeko.
|
|
|
Biktima bat. Gaur arte
|
bere
lurrean bizi zen norbait, naturarekin bat eginda, bere arbasoak bizi izan diren moduan, mendez mende. Eta orain estatuak, ez dakit nongo aurrerapen, ongizate edo progresoren izenean, bota egiten du bere etxetik, kendu egiten dio bere lurra, bost sos pagatuta, lurrarekiko harremana ere tratugaia balitz bezala, eta ez zerbait sakonagoa.
|
|
|
Gaur arte bere lurrean bizi zen norbait, naturarekin bat eginda, bere arbasoak bizi izan diren moduan, mendez mende. Eta orain estatuak, ez dakit nongo aurrerapen, ongizate edo progresoren izenean, bota egiten du bere etxetik, kendu egiten dio
|
bere
lurra, bost sos pagatuta, lurrarekiko harremana ere tratugaia balitz bezala, eta ez zerbait sakonagoa.
|
|
|
Baina, horrez gain, gaur salatu beharra daukagu Joxe Garmendia Marmitteren kontrako jazarpen bidegabea: bere etxean bizi,
|
bere
lurrean egon beste deliturik egin ez duen gizona, terrorista odolgose eta piztia arriskutsutzat aurkeztu digute estatuak eta haren morroi diren hedabideek. Oraintxe bertan inguraturik daukate Joxeren etxea, Sakoneta, eta edozein unetan gerta liteke eraso bortitz bat, guk hemendik arbuiatzen duguna.
|
|
2013
|
|
|
Muino gainetik guztia ikus zezakeen: bere etxe hura, hiru solairu zituena, eta
|
bere
lur jori emankorrak: mahasti batzuk zituen, ale ezin gozoagoak ematen zituztenak, dastamenaren pizgarri; bertze fruitu ugari ere edireiten ahal ziren, bola berde hori gorriak arbolen adarretarik dilindan, apaingarri ederragorik?!?:
|
|
|
Berak. Abdul Alimek? bazekien ordurako nola antzaldatu zituen xeikak
|
bere
lurrak. Hobera, alegia.
|
|
|
Are gehiago: bisitaldiko momentu batean, gonbidatu ez zuen, bada, xeikak Abdul Alim traktorean ibili eta
|
bere
lur amaigabeetarik paseo bat egitera!
|
|
|
Hori bai: laborari batek
|
bere
lurrak lantzen dituen bezala, bakezaletasunarenak lantzen ditut nik, neure kontzientzia goldetzat hartuta. Zein da aldea?
|
|
|
Orduan ere,
|
bere
lurren mendi muino hartan zegoen Abdul Alim, bi txakurrak ere hantxe?, Allah guztiahaldunari eskerrak ematen, bizitzan jaso zuèn guztiagatik: bere alor emankor haiengatik eta familiagatik, bereziki.
|
|
|
Abdul Alimek, aldiz, bere buruari ezarri ziòn debekua gainetik kendu, eta berriro heldu zion
|
bere
lurretako mendi muinora joateko ohiturari: bere traktorean joaten zen, jakina.
|
|
|
Handik goiti, egunero hartu zuen Abdul Alimek
|
bere
lurretan zegoèn mendi muino tipi batera igotzeko aztura. Bere traktorean, jakina.
|
|
|
Hala, bada, traktorea hartu eta
|
bere
lurretako mendi muinoaren gainera joateko ohitura hartu zuenean, etxeko bi txakurrak ere gibeletik jarraitzen zitzaizkion noizean behin?, berarekin eraman ohi zuen Abdul Alimek irratia. Egun hartan ere halatsu.
|
|
|
Abdul Alimek, izan ere, begiak urrunago landatuta zituen:
|
bere
lurretan eta fruitu arboletan. Haiei begira zegoela, bere emazte Zahra ikusi zuen, etxetik ateratzen, oilategirako bidean.
|
|
|
Hori bai: laborari batek
|
bere
lurrak lantzen dituen bezala, bakezaletasunarenak lantzen ditut nik, neure kontzientzia goldetzat hartuta. Zein da aldea?
|
|
|
Berak –Abdul Alimek– bazekien ordurako nola antzaldatu zituen xeikak
|
bere
lurrak. Hobera, alegia.
|
|
|
Are gehiago: bisitaldiko momentu batean, gonbidatu ez zuen, bada, xeikak Abdul Alim traktorean ibili eta
|
bere
lur amaigabeetarik paseo bat egitera!
|
|
|
Handik goiti, egunero hartu zuen Abdul Alimek
|
bere
lurretan zegoèn mendi muino tipi batera igotzeko aztura. Bere traktorean, jakina.
|
|
|
Muino gainetik guztia ikus zezakeen: bere etxe hura, hiru solairu zituena, eta
|
bere
lur jori emankorrak: mahasti batzuk zituen, ale ezin gozoagoak ematen zituztenak, dastamenaren pizgarri; bertze fruitu ugari ere edireiten ahal ziren, bola berde hori gorriak arbolen adarretarik dilindan –apaingarri ederragorik...! –:
|
|
|
Hala, bada, traktorea hartu eta
|
bere
lurretako mendi muinoaren gainera joateko ohitura hartu zuenean –etxeko bi txakurrak ere gibeletik jarraitzen zitzaizkion noizean behin–, berarekin eraman ohi zuen Abdul Alimek irratia. Egun hartan ere halatsu.
|
|
|
Abdul Alimek, izan ere, begiak urrunago landatuta zituen:
|
bere
lurretan eta fruitu arboletan. Haiei begira zegoela, bere emazte Zahra ikusi zuen, etxetik ateratzen, oilategirako bidean.
|
|
|
Orduan ere,
|
bere
lurren mendi muino hartan zegoen Abdul Alim –bi txakurrak ere hantxe–, Allah guztiahaldunari eskerrak ematen, bizitzan jaso zuèn guztiagatik: bere alor emankor haiengatik eta familiagatik, bereziki.
|
|
|
Abdul Alimek, aldiz, bere buruari ezarri ziòn debekua gainetik kendu, eta berriro heldu zion
|
bere
lurretako mendi muinora joateko ohiturari: bere traktorean joaten zen, jakina.
|
|
2014
|
|
|
1966 Lehen Mundu Gerraren osteko Versaillesko Itunean Alemaniak
|
bere
lurraren %13 galdu du eta biztanleriaren %10 1900ean Alemaniako biztanlegoan %7? 5 zen, hiru milioi buru, alemana ez baizik beste hizkuntza bat mintzo zena (frantsesa, poloniera, txekera, daniera, masuriera, wendoa); 1925ean %1 baino ez. Ik. GOSEWINKEL, D.,. Homogeneität des Staatsvolks als Stabilitätsbedingung der Demokratie?
|
|
2015
|
|
|
Bere errealitate natural sinple gorria gizon emakume, euskaldun, gazte, norbera gisa: gurasoek berarentzat nahi zuten izena ezin eraman duena, ikurrin bat kulunkatu ez zuen haurra, dena maite izan eta dena pikutara joan zaiona;
|
bere
lurrari josia, jendeari lotua, historia galduari atxikia. Bere biluztasun hutsa, definizioak eta tesiak utzi eta, dentxo gorria, bere esentzia animaliazkoa.
|
|
|
Haurdun utzi zuen haietako batek, eta ume beltz bat munduratu zuen bederatzi hilabete geroago. Alargunak, azkenik,
|
bere
lurrak utzi behar izan zituen.
|
|
|
1982an Anwar Libanon Zuzenbidea estudiatzen hasia zen. Jordaniak erresistentzia palestinar antolatu guztia
|
bere
lurretatik egotzi zuen, eta Libanora iritsi ziren herrikideak. Han zeuden 1948an Nakbarekin ihes egindako 400.000 palestinar errefuxiatu ere, eta beraz, erresistentzia militar zein politiko palestinarraren hiriburu bihurtu zen Beirut, eta ondorioz, Israelen jomuga.
|
|
2016
|
|
|
Geldigaitzezko mugimenduan nenbilen, biraz beteriko hutsak gogoa gainerasotu egin balit moduan. Gorderik zegoen eguzkiak
|
bere
lurrarekiko helburua galdu ote zuen galdetu nion ene buruari, ala haien arteko balizko neurgailua betiko hondatu ote zen?
|
|
|
Handik sei hilabete baino lehenago ere, Duce ak faborea ordaindu zien, prentsa askatasuna bertan behera utziz eta alderdi politikoak legez kanpo. Giovanni Giolitti bizitza politikotik erretiratu zen, Piamonteko
|
bere
lurretan babestuz; Benedetto Croce bere bihotzeko filosofia eta literatur ikerlanetara itzuli zen. Baina bazegoen askoz ordain gogorragoa hartu zuenik, berez hain errudun izan ez arren, edo, hobeto esanda, guztiz errugabe izanik.
|
|
|
Bera ere barrura sartu ezin zela eta barkatzeko eskatu zuen; izan ere, azaldu zidan?,
|
bere
lurrei buruzko kontu batzuk aztertu behar zituen; hitz eman zuen handik gutxira «nesketako bat» bidaliko zuela «salda pixka batekin»; ondoren, beste noizbait itzuliko nintzela agindu nionean (artean bazituen niretzat gordetzen ari zen lantxo historiko veneziarrak, ez nuen ahaztu behar), eskua estutu eta arin desagertu zen korridore muturretik.
|
|
|
d) Zer sentimendu ditu
|
bere
lurrarekiko: miresmena, gorrotoa, maitasuna, batasuna, malenkonia, tristezia??
|
|
|
Altzon hil zen,
|
bere
lurretan eraikitako Esperanza
|
|
2017
|
|
|
–Beharbada haur bat izango da?, egin nuen neure artean,, beso biak Urtatseko erregaliaz beterik. Edo mahuka nasaiko alkandora zuri batekin jantzitako agure pixkor bat,
|
bere
lurreko eginbidea bururaino betetakoa!?. Herrira hurbiltzenago, eta aztoratuago nengoen.
|
|
|
Azken gizakiak, fede eta ilusio guztiez zurtz, jadanik ezer espero ez duenak, ezeren beldur ez denak?
|
bere
lur guztia espiritu bilakatua ikusten du eta espiritu horrek ez daukala erroak non bota eta bizitzaren izerdia nondik xurga... Azken gizonak bere burua hustu du, ez du gehiago hazirik, hondakinik, odolik.
|
|
|
Distantzia horixe zegoen Ezedin Al Qassam brigadek Israelen azken erasoaldia bukatu eta urtebetera egin berria zegoen errepidetik bereizte hesira. Abu Jihadek Hamasen boterea erakutsi nahi zuen, eta, horretarako, errepidean sartu zuen
|
bere
lur orotako ibilgailu beltza. Pintura beltza, eta kristalak ere beltzak.
|
|
2018
|
|
|
Iraunkortasunaren Espainiako Behatokiaren txosten batean jasotakoaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoa da estatuan eraikin gehien duen lurraldea,
|
bere
lurretan porlanezko metro karratu gehien duena, hain zuzen. 1987tik 2006ra lurraren %14 bete da eta populazioa %1, 8 jaitsi da.
|
|
|
Lauaxetarenak dira, eta aldi berean dira Gernikan edo Varsovian hildako beste askorenak. Eta biluzik, fusilatuak oinutsik nahi baitzuen zutik,
|
bere
lurrarekin bat, larruz larru, San Juan egunean baserritarra egunsentiko ihintzetan ibiltzen den bezala. Errito telurikoak eta aldarrikapen kolektiboak bat egiten dute balio sinbolikoz.?
|
|
2019
|
|
|
–Emakumeak labezomorroen edo hontzen gisan bizitzen dira, eta harren gisan hiltzen?, idatzi zuen, furiaz. Iraindu eta barregarri utzi zutenez,
|
bere
lurretan gorde behar izan zuen, eta, nahiz eta izaeraz eskuzabala izan, burutazio itxuragabeak baino ez zituen sortu, erdi zoratu zenez gero. XVIII. mendea iritsia zen emakume burges batek, Aphra Behnek, alargundu eta bizimodua idatziz atera zuenerako, gizonen tankeran; beste emakume batzuek segitu zioten, baina XIX. mendean ere ezkutatu beharra zeukaten; ez zuten ezta, gela bat norberarena?
|
|
|
Historiak eta kondairek guganaino ekarri dute haietako askoren oroitzapena: gazteluko andere Aubiek, dorre luzeetan luzeena eraikiarazi, eta burua moztu zion arkitektoari segituan, sekretua konta ez zezan; senarra egotzi egin zuen
|
bere
lurretatik: hark, ezkutuan itzuli, eta hil egin zuen.
|
|
|
imajinatzen dute beren zakil handitua harrapaturik geldituko dela muki mintzezko zorroan; emakumeak, penetratua izan eta gero, ez du arriskurik sentitzen, baina, ordainetan, haragiz alienaturik sentitzen da. Etxeko jaunak
|
bere
lurren gainean dituen eskubideak aldarrikatzen ditu, eta etxeko andereak, berriz, bere etxearen gainekoak, esanez, debekatua dago sartzea?; emakumeek, transzendentzia zapuzten dietenez gero, bereziki zorrotz defendatzen dute beren intimitatea: sakratuak dira haien gela, armairua, kutxatxoak.
|
|
|
Berehala baztertu zuen poliziarengana joatea. . Barkatu, agente, lehengoan, auzokoaren horma igo eta
|
bere
lurretan sartu eta zuloa egin nuen. Ezetz asmatu zer agertu zen??.
|
|
|
Artzain elektrikoak inguratzen ditu
|
bere
lurrak.
|
|
2020
|
|
|
Ziga pertsona arraroa zen haientzat eta baita baserritarrentzat ere. Zerria minik gabe hiltzeko eman zuen aginduak edo
|
bere
lurretan egurra ateratzeko jarri zuen debekuak ez zuten harrera onik izan. Zigak dirua ordainduta erdietsi zuen 1927an antzara jokoa herriko bestetako programatik kentzea.
|
|
2021
|
|
|
Munduko berrogei herrialdetatik iritsi ziren Jaiotzak; neurri, kolore eta usain guztietakoak, bakoitza
|
bere
lurraren eta herritarren usain eta sinesmenekin bataiatuta. Berrogei Ume Jesus eta beste hainbeste Maria eta Jose bikoteri lagun egitera etorritako arkumez, astoz, ahuntzez eta hegaztiz bete zen museoa, munduko berrogei herrialdetatik etorriak haiek ere.
|
|
|
Granujako neskak azal beltzaranean landare bat darama tatuatuta, zaila da marrazki egokiagorik irudikatzea
|
bere
lur koloreko besoentzat. Argentinakoa izango da, edo beharbada Granadakoa edo inongoa ez akaso, hemen dabilen jende asko bezala, nortasun batetik ihesi beste nortasun asmatu baten bila.
|
|
|
John, semea, karabana batean misiolari joan zenean, haren falta ere ez zuen sentitu Georgek. Lanean segitu zuen, gorputza urtetik urtera okertuago
|
bere
lur hartara. Auzokoek inoiz ez zioten hitz egiten, ez ziolako inori entzuten.
|
|
|
Iparraldeko ordokian zegoen granja, eskualde osoko tokirik politenean. Raymondek alpapa eta aza sail karratuetan banatuta zeukan
|
bere
lurra. Bere oilategi luze, baxuak hain maiz zuritzen ziren, non garbi garbiak eta berriak ziruditen beti.
|
|
2022
|
|
|
Hasierako ilusioak eta elkartasunak ez zuen behar beste iraun, ordea, eta aukera historikoa modurik ergelenean zapuztu zuten: teknikoki bazegoen erakunde koordinatu bat, baina praktikan KDPk eta PUKek
|
bere
lur eremua gobernatzen zuten; ez zen eztabaidarik falta bataren eta bestearen arteko eragin eremuei buruz. 1994ko udaberrian, lurrei buruzko auzi oso lokal baten ondorioz, Rania inguruan KDPk zituen bulegoak bereganatu zituen PUKek, eta gatazka lehertu zen.
|
|
|
Komisionista txabola batera joaten zen, eta hara eraman behar izaten zuten zainzuria. Gutxi ordaintzen zutenez, pisu gehiago har zezan, ez ziren garbitzen,
|
bere
lur eta guzi uzten ziren. Eta itsatsita zuten lur hark pisu gehiago hartzeko, zainzurien gainean egiten zuten pixa!".
|
|
|
|
bere
lurrean
|
|
2023
|
|
|
Paretaren zati handi bat hartzen zuen, forma irregularrak marraztuz hara eta hona: porrotaren mapa bat,
|
bere
lur eta itsaso. Pintura harroarazia zuen beheko aldean.
|
|
|
Amorraturik egon da Bichta éder proiektua oraino gibelatu delako. Argi da Xalbat Barnetxek ez duela
|
bere
lur zatia salduko, nahiz eta golf zelai baten erdiko oasi gisa isolaturik gelditzearen eta turista aberatsentzako euskaldun laborari autoktonoaren postal bihurtzearen perspektibak etorkizuna iluntzen dion. Eugenia Santxotenarekin ere ez daki zer egin.
|
|
|
Ari da jabetzen auzi serio bat izan litekeela. Balizko proiektuak bere etxaldea kaltetuko duen beldurtzen hasi da, aurreikusten baitu zenbat ongailu kimiko erabiliko dituzten golf edo beste belardietarako, zenbat kutsatuko duten inguruko lurra, nahi ala ez, kutsadura hori
|
bere
lurretara ere helduko dela, halako azpiegitura baten ondoan errepideak eraiki dituztela eta auto trafikoa handituko dela. Eta kezka hori hauspotu dio Eñautek inprimatu eta eskura eman dion artikuluak.
|