|
2000
|
|
|
Bigarrenean, berriz, goizetik, osaba Joanikotek jaso zuen dukearen mirespena, osabak bere esperimentuen berri eman zionean, jakinarazten ziola nola oilaloka bat zuen, lau ahate arrautza txitatu zizkiona, bertze nonbait erran dizudan bezala, eta nola oiloak eta ahattoek elkar ongi hartzen zuten, oiloak ahattoak
|
bere
kumetzat balitu bezala, eta ahattoek oiloa amatzat; gero, dukea bere studiorat zeramala, bertze esperimentu haren berri eman zion —ohol luze batetik erortzerat uzten zuen brontzezko bolarena—, eta segidan fosilak eta erromatarren denborako monedak erakutsi zizkion, hamaika gogoetaren artean, dukea aho zabalik uzten zuela; eta, osabaren studiotik jalgi eta eskaileretan beheiti gindoazela... " Eta ba al duzu bertzerik?" Eta osabak ihardetsi zion:
|
|
2001
|
|
|
Gurean, txantxangorria kantuz azaldu da laster sua pizteko ordua izango dela abisu ematera, eta hura isildu den tarte batean zozo beltzak zakar adierazi du ez duela alde egiteko asmorik, negurik izan ala ez izan, martxoan
|
bere
kumeak aterako dituela
|
|
2003
|
|
|
Horretarako, Rasoko mendia zeharkatzen duen su ebakia edo soil gunea, sua geldiarazteko egiten dutena, oso aproposa da. Goizean goiz, bazkatzeko mugitzen denean ikus dezakegu orkatz ama
|
bere
kumearekin. Eta gorputz guztian zehar sentituko duzuen zirrara ikaragarria izango da
|
|
2006
|
|
|
[01.25.00] Ama hau eta
|
bere
kumea lasai ari dira betetzen
|
|
2007
|
|
|
Kaktovik hiri txikitxoraino joango gara. Claudiak handik hurbil egin behar luke
|
bere
kumea.
|
|
|
Bidaia Harrigarriotan ikusten ditugun animalia guztien antzean, Claudia eta
|
bere
kumea euren historia idazten ari dira.
|
|
|
bi eme batu ziren Chesneyren talde berrira. Bederatzi aleko taldea zeukan jada, eta gainera
|
bere
kumeak sortzeko aukera, urtaro egokian. Bai animalia harrigarria!
|
|
|
Eta ez edozein:
|
bere
kumeak dira laurak. Hortaz ez gabiltza ale bakar baten bila, baizik eta bosten bila.
|
|
|
/ Lautada zabaletan bizitzeko jarrera sendoa behar da. // Hartz eme hau da
|
bere
kumeen babes bakarra, ezkutaleku gutxi eskaintzen duen paisaia honetan. // Hartz gehienak bezala, grizzlyak gutxi ugaltzen dira, kume bakarra izaten baitute hiruzpalau urterik behin.
|
|
2008
|
|
|
Amak kontetan ebanez, inoz ibili ziran umetan basurdeen erasoetatik igesi. Gaztainondo baten azpira joan gaztainatan eta basurde ama hantxe uxarka eta gaztainak jaten,
|
bere
kume eta guzti. Ikusi eta eraso, gauza bat izan ei ziran.
|
|
2009
|
|
|
Itxasoan laino dago Baionako barraraino. Nik zu zaitut maiteago Txoriak
|
bere
kumeak baino.
|
|
|
Bazenkie jakin zelako maitasuna eutsen Apartxuk
|
bere
kume bioi! Amak zuen ardurea daukan lez, bardin bardin zaindu eroiazan Apartxuk be bere kumeak.
|
|
|
Bazenkie jakin zelako maitasuna eutsen Apartxuk bere kume bioi! Amak zuen ardurea daukan lez, bardin bardin zaindu eroiazan Apartxuk be
|
bere
kumeak. Beti begiak zuhur eurak behar edo nahi ebena egiteko.
|
|
|
Umetxu irakurleok, gogokoa izan jatzue Apartxu eta
|
bere
kume bien ipuin hau. Baietz uste dot nik.
|
|
|
Paula eta biok egun osoan ohetik atera gabe egoten ginen. Ohean bazkaltzen genuen, ohean telebista ikusi bata bestearen ondoan eta ohean jarraitzen genuen harik eta arratsaldeko seiak aldera amatxok
|
bere
kumearen bila joan beharra izaten zuen arte. Orduan ohetik jaiki eta, amatxo prestatzen zen bitartean, nik egongelara itzultzen nuen telebista.
|
|
|
Joxe Azurmendik Oraingo gazte eroak en zioen Kronos ez dela
|
bere
kumeak irensten dituen agure bat; gehiago dela, agian, zaharrak baztertzen dituen gazte taldexka bat (aditu bestela Anasagastiren kexuak Ibarretxek ez diolako merezi adina jaramonik egiten).
|
|
|
Unoren lehentasuna
|
bere
kumeak haztea eta heztea da, eta beharbadaez ditu onartuko menpeko emea eta kumea inguruan.
|
|
|
Harreman sendoa dugu. Kumetxoa zenetik ezagutzen dut, eta badaki ez dudala min emateko asmorik, ez berari ez
|
bere
kumeei.
|
|
|
Emeentzako esparruan, ama bat
|
bere
kumea hezten ari da. Kumea Mush en adinekoa da ia.
|
|
|
Amak izugarri babestuko du
|
bere
kumea. Eta ez dio beste altze nagusi bati kumearengana hurreratzen utziko.
|
|
|
Horrela, hiruneurritakoak izan behar dira: 200 cm2, eme bat
|
bere
kumeekin edota umeketarako bikote bat bizi daiteke; 450 cm2 eta 900 cm2, animalia gehiago ostatudaitezke. Kontuan izan behar da, nahiz eta andui bakoitzak portaera ezberdina izan, arrak batera bizi direnean oldarkor jokatzen dutela euren arteaneta zauriak edo/ eta heriotzak egon daitezkeela (2 taula).
|
|
|
Beren seme alabak sekulan ezertan formatu ez dituztenek gartsu ekiten diete abortuaren lege guziei. Gizatasun edo emetasun gabeko nerabe malgu bat nahiko zuketen, izutzen baitira
|
bere
kumeen erabaki autonomoen aurrean.
|
|
|
Azaldu nizun armiarmak euliak eta bestelako animaliatxo batzuk harrapatzen zituela bere sareari esker, jan egin ahal izateko. Antzera egiten zutela esan nizun, sarearen ordez beste baliabide batzuk erabiliz, une hartan gure gainetik hegaz ari ziren enarek ere; begiratzeko eskatu nizun enarak nola ematen zien atariko habean egindako habiako
|
bere
kumeei mokora batean eulia, bestean harra, hurrengoan eltxoa... Hura ikusitakoan mutututa geratu zinen.
|
|
|
Udaberria sartu orduko hemen zen: eta uda zabaltzean, sanpedrotan" erreflesio negu" luzean ezkutatuko zaigu,
|
bere
kumeak besten bizkar hazi eta gero. Txori errespetagarri hauen kanpaina jarraitu dut nik gustura, aurten ere.
|
|
2011
|
|
|
Lapurrak irabazi du. Amak ez daki
|
bere
kumeak, goseak
|
|
|
Euli eta ulitxa janez bizi da; ber hazkurria die ematen bere kumeer. Eta udaburu batetarik bertzera, gizonaren etsai horietarik zenbat ez ote du atzematen, bai beretzat bai
|
bere
kumeentzat.
|
|
|
Bertze ororen gainera hau du ona enarak, deusetan ere ez baitio nehori kalterik egiten. Hainbertzetaraino da gurbila eta garbia, non ohantzea egin duen barnearen ez zikintzeko bezala, mokoan hartu eta, kanporat baitarama
|
bere
kumeek, ahotik ukanaren orde, gibeletik uzten diotena. Badaiteke hargatik, ama hau ez den arteetan umeek ez dutela garbitasun bera atxikitzen.
|
|
|
Orain, bederen, xori ttipiak ohartuko ahal dira etsaia dutela etxean, eta gosez hiltzera utziko ahal dute
|
bere
kume maiteen galtzailea. Zuzen baizik ez litzateke.
|
|
|
Utz, bada, okila, haz ditzan bakean
|
bere
kumeak; arbola batean hartzen badu bere ohantzearen lekua, bertze anitz arbola begiratzen ditu harretarik.
|
|
2012
|
|
|
Astarloa Eusko Legebiltzarreko eta Espainiako Kongresuko letratu izan zen iraganean eta ederki ezagutzen zituen Konstituzio Zuzenbidearen atakak. Guraso euskaldunak izanik ere, PP antivasquistaren paradigma da Astarloa Kongresuan hizkuntza" koofizialak" erabiltzearen kontra esandakoak adibide eta hala erakutsi zuen 2002ko martxoan PSOEko ordezkariei
|
bere
kumea erakutsi zienean: " Lege hau bikaina da".
|
|
|
Ama eta
|
bere
kumea dira. Baina goregi daude garbi jotzeko.
|
|
|
berba) Hau Lambi da, emeen burua eta Musa nerabe alferrontziaren ama. Kalema, eta Klaus
|
bere
kume zaratatsua. Eta Tinker, 50 urtekoa, taldeko zaharrena; txinpantze guztiek euren aitona balitz bezala maite dute.
|
|
|
Behin ama bat
|
bere
kume txikiarekin ikusi nuen, eta
|
|
2013
|
|
|
Zer egingo zuen? Jaitsi eta hartz amak
|
bere
kumeak bezala defendatu, armatutako poliziei eju egin?
|
|
2014
|
|
|
Umiltasuna ez da jende horien ezaugarria; izan ere, batenbat horren seme alabak omen gara, bere itxuran egindakoak,
|
bere
kume kutunak, beste animalietatik ezberdinak.
|
|
|
Biharamunean, nik eguna libre uzten niola aprobetxatuz, itsasertzera joatekoa zen Gicarekin. Bertan bazkaldu eta, eguzkia agertzen bazen, hondartzara jaitsiko zirela agindua zion
|
bere
kumeari. Nik baino hobeto pasatuko zuen Gicak, hori seguru.
|
|
|
Busterren gorpu zuri gorriak neuk utzitako kantoi berean jarraitzen zuen. Nadiak begirada zuzendu zidan,
|
bere
kumearen ilea laztantzen zuen bitartean, eta haserre zegoen, haserre nirekin. Busterri buztanetik heldu eta ama semeeengana hurbildu nintzen.
|
|
|
Hori dela eta, egokiena, prestakin artifizialen kasuan, bereizketa hori ezartzea dela iradokitzen dute. Katie Hinde, Harvardeko Unibertsitateko aditua (AEB)) proba ugari egin ditu, eta egiaztatu du amak
|
bere
kumeei eragiten dien esnea emeak baino %35 gantz eta proteina gehiago dituela. Emeen esneak, berriz, kaltzio gehiago du, segur aski hezurren hazkuntza azkarrenari laguntzeko, txinpantzeetan eta gizakietan hazten den hazkunde eredua baita.
|
|
|
Ongi dakigu, aitzitik, lehoinabarrak ez duela zebra ehizatu, ez duela hil, hari sufriarazteko, hura jateko baizik; berak eta
|
bere
kumeak bizirik iraunen badute sabanan.
|
|
|
Goazen. Aiton eskoziarra eta
|
bere
kumeak gure zain daude.
|
|
2015
|
|
|
Baina hazi egin ziren, eta, astebetegarrenean, ilea eta hortzak atera zitzaizkien. Bien bitartean, kaiolan ama hamsterra eta kumeak zeuden, baina aita hamsterra beste kaxa batean jarri behar izan genuen, ohitura baita honek
|
bere
kumeak jatea.
|
|
|
Hiru zulo horietatik odolusten hasi da animaliatzarra, eta hiru xabalinarekin ekin diote arrantzaleek gorputzaren alde ezberdinetatik. Bizirauteko borroka latzean ari da animalia baina, ihes egin beharrean,
|
bere
kumearen arrastoaren atzetik jarraitu du, erasoei eusten saiatuz. Gero eta makalago mugitzen da, ordea, eta gutxi du azken hatsa emateko.
|
|
|
Autoa bide ertzean aparkatu eta kilometro batzuk egin zituen oinez, hego haizea lagun zuela. Gero, bide ondoko larre batean eseri zen eta
|
bere
kume berria jaiotzean harekin egingo zituen gauzak asmatzeari lotu zitzaion. Orduak eman zitzakeen horrela eta neka neka eginda etxeratzen zen beti.
|
|
|
Beharbada, arrano beltzak
|
bere
kumeei eguzkiari aurrez aurre begiratzen irakasten dieneko herri alegien oihartzuna izan daiteke (ik. Fr. L. de Granada, Introducción al Símbolo de la fe, I. 1, 17 kap. Obras, 5 liburukia Madril 1908, 158 or.).
|
|
|
Zule Millásek ere, gaiari buruz hitz egitean, naturako eszena bat gogorarazten du: ama lehoia «haginladak jaurtiz
|
bere
kumeei, haietaz gozatzeko eta bere bularrera ez heltzeko, bere proletik urruntzen den bitartean». Zenbait testigantza Marta Gual Ferrer, Mapelchoreko ama lotsatiak, bere esperientzia partekatu zuen web orrian.
|
|
2016
|
|
|
Azkenik orain hemen egiten den penomenu bat azaldu nahi dizut, Bizkaian euskararen atzerakuntza motivatu zuenaren itzulikoa. Haundikiak euskaraz egiten iakin ala ez,
|
bere
kumeak dagitela nahi dute, eta hola dituzte neskame morroiak euskaldun izan behar dute, eta kumeei, inudeek, batez ere, eztiete erdaraz egin behar. Bilboko Parkean eta Granvian ere gauza egun orokoa da, inudeek eta lagun egiteko andreek ere, haundikien seme alabekin, euskaraz baizik egiten eztietela ikustea.
|
|
|
Sai beltzak, ordea, zuhaitzetan egiten du. Harkaitzak eta zuhaitzak leku aproposak dira
|
bere
kumeak segurtasunez hazteko.
|
|
|
Halako kasuen adibideak deskribatzen ditu: amea gabe geraturiko tigretxoak adoptatu eta
|
bere
kumeekin batera hazi dituen zakur emea, Tailandian ikusia, etab. Eta ezin da falta, noski, engoitik beti aipatzen den Binti Jua gorila amearen istorioa, Chicagoko Zooan arbolatik bere eskortara jausitako muttikoa arduratsuki jaso eta toki segurura eraman duena.
|
|
|
84 Hau My mama Marie liburuan ere kontatzen du: xakurrak
|
bere
kume guztiak eraman zituen, banan bana, ume ttipia egoten zen manta ondora. Hola kumeak eta umea, biak aldi berean, zaintzen zituen.
|
|
|
Kukua argiegia da
|
bere
kumeak hazteko.
|
|
2018
|
|
|
Balea handiak
|
bere
kumea hil zorian ikustean, zale abiatu zen lehenengo txalupa zegoen tokira. Arpoilariak bere lana bete zuen arpoi bat balearen haragian josiz, baina berantegi zen, itsasoko erraldoia txalupa gainean baitzegoen.
|
|
|
– Idazle onak,
|
bere
kumea beso artean duen lehenengo aldian, erditze gelan bertan, esperientzia hori molde original batez nola deskribatu dezakeen pentsatzen ari da.
|
|
|
Zarauztarrak iritsi ziren lehenengo, eta bi balea zirela ikusi zutenean, handienaren bila abiatu eta arpoiarekin jo zuten. Getariarrak iritsi zirenean, kumea jotzeari ekin zioten; batetik, harrapatzeko, eta, bestetik, balea amak
|
bere
kumea babesteko ahaleginean, zarauztarren estatxak hautsi nahiz sokak eten eta beraiengana gerturatzeko. Halaxe gertatu zen, eta getariarrek biak harrapatu zituzten.
|
|
|
Edonola ere,
|
bere
kumeek bizirik iraun zuten.
|
|
2019
|
|
|
Pinguinoen uhartea eleberrian ondokoa gertatzen da: . Izotz bloke baten gainean(...) hartz eme bat zegoen eserita,
|
bere
kumea besoetan zuela, eta Maelek entzun zion Virgilioren bertso hau astiro xuxurlatzen: Incipe, parve puer.
|
|
|
Beste arazo batzuk zeuzkan buruan, eta une batez argumenturik gabe ikusi zuen bere burua?. Jakitea gustatuko zitzaizula pentsatu dut, gehitu zuen
|
bere
kumeak ahotsa apalduz eta irribarre erdia agerian utziz.
|
|
2020
|
|
|
Han utzi genuen ahatea
|
bere
kumeekin, ez zitzaigun eskua sartzea bururatu, nola sartuko zara deitu ez dizuten lekuan?
|
|
|
Ama Lehoia
|
bere
kumeaz kezkatzen da, batez ere aita lehoia ez dagoenean.
|
|
|
Leriah eta
|
bere
kumeak aurkitzeko bizitza basatiko kamera batek tranpa kamerak ikuskatuko ditu lehoien balizko biktima baten ondokoak.
|
|
|
Bilaketa eremua hedatu egiten da Leriah lehoia eta
|
bere
kume aurkitzeko.
|
|
|
Tximino vervet honek egunero edan behar du mantenugaietan hain aberatsa den esne hori ekoizten jarraitzeko
|
bere
kumeari emateko.
|
|
2021
|
|
|
Gu analfabetoak gara». Bidean aurrera kontu kontari doazela, gizonak, apatx batzuek utzitako arrastoei begira, esaten dio Zavalari han basurde bat pasatu dela
|
bere
kumeekin, baita zer aldetara jo duten ere. Orduan Zavalak:
|
|
|
Saia zaitezte ama hartz bat
|
bere
kumetik bereizten, eta haginka egingo dizue eskuan.
|
|
2022
|
|
|
|
bere
kumerik bihozgabeenak.
|
|
|
Gero kobazuloa atondu, eta kumeak behar zitenan garbiketak egiten zitunan, besteak beste. Edozein guraso langile bezain ondo portatzen zunan, eta zintzo eta eredugarri betetzen ari zunan agindutakoa,
|
bere
kume bakarraren ama aitaordeko bat aukeratu zuela jakin zuen arte. Ezin zinan onartu egoera hura.
|
|
|
Txakur emeak txakurkume osasuntsuak hautatzea, elikatzeko eta gaixoei laguntzea, gaixoen aurrean. «Txakurrak badaki
|
bere
kume batek noiz ez duen aurrera egiteko aukerarik, eta, horregatik, batzuetan, jan egiten ditu edo gainerako ibilaldi osasuntsutik aldentzen ditu», esan dute FAK. 7 Txakur batek kume bikiak edo bikiak izan ditzake?
|
|
|
noski. Ama bat beti pozten da
|
bere
kumeen lorpenekin.
|
|
|
“Bildots honek men egingo dizue”, esan dio andreak, animaliari kizkurrak atzamarrekin orraztuz. Ilearen koloreari begiratuta,
|
bere
kumea izan zitekeen. “Eta oiloak alboko etxe horretan dauzkazu, hartu behar dituzuenak.
|
|
|
Henri II erregearen segida Joana III Albrete alabak hartzen du(). Gorputzez ahul eta espirituz indartsu den emakume gazteak, erresuma zaintzen du otsanda kementsu batek
|
bere
kumea bezala. Erlijio Erreformatura pasatzen da eta kalbinismoa bere menekoei inposatu nahi die.
|
|
2023
|
|
|
Erreskate txakur gisa eta baserrietan lan egiteko txakur gisa oso estimatua izan zen, non zaintza eta trakzio lanak egiten baitzituen. Bi Mundu Gerretan
|
bere
kumeak izan zituen zailtasunak gorabehera, leonbergerrak bizirik irautea lortu zuen. Gaur egun maskota gisa ezaguna da.
|
|
|
Europa osoko kontserbazio eta zientzia erakunde bat da, eta elkartutako erakunde eta gizabanakoekin lan egiten du aingiraren berreskurapena azkartzeko, eta aingiraren merkataritza sektore arduratsua eta jasangarria sortzearen alde egiten du. Borondatezko erosketaren ziurtagiria du, Europako aingiraren eta
|
bere
kumeen arrantza eta merkataritza arduratsua bultzatzeko. Erregistro irekia dute, eta bertan kontsulta daiteke zein enpresa handizkari dauden ziurtatuta Europako aingira merkatari arduratsu gisa, eta, beraz, SEG estandar independentea lortzen dute.
|
|
|
Eta biologiaren mundu guztietan, bilatu nuen ama batek zergatik utziko zituen
|
bere
kumeak.
|