|
2000
|
|
|
Elkarte arruntetan nork
|
bere
izenean egiten ditu itunak, interes ilun eta pribatuen gainean eta norberaren ondasunen ararteko gisa. Ezkontzan norberak ez du itunik egiten norberaren izenean, beste batzuen izenean baizik; norberak zin egiten du familia berriaren babesle izatea, familia berri horri emango baitizkio zer guztiak.
|
|
|
Nolanahi ere, taldea eraikitzeko egin zuen lana aurretiaz existitzen zen beste talde batek erraztu zion. Beste talde honek, ‘Historiaurreko Vienako Zirkulua’ deiturikoak, Vienako Zirkuluaren nukleoaren zati handi bat osatu zuen,
|
bere
izen asko ikusita nabari daitekeenez: Hans Hahn matematikaria zegoen, Otto Neurath ekonomialari eta soziologoa, Philipp Frank fisikaria —Josef Frank arkitektoaren anaia— eta Richard von Mises matematikari eta ingeniaria —Ludwig von Mises ekonomialari ospetsuaren anaia, hain zuzen—.
|
|
|
Zergatik ez da posible gizakiak pentsatzea
|
bere
izena sakratua dela. Alde batetik, ematen zaion tresnarik garrantzitsuena da, eta bestetik, jaiotzatik zintzilik eramaten duen bitxi bat bezalakoa da.
|
|
|
• 1941 Urrian Francis Skinner bere lagun mina hil zen. Azaroan, bedel gisa, Londresko Guy’s Ospitalean lan egin zuen,
|
bere
izena eman gabe eta Cambridgeko klaseak utzi gabe. Bemerkungen uber die Grundlagen der Mathematik testuaren zati batzuk (4 zatiak) idatzi zituen.
|
|
2001
|
|
|
Platonek bere filosofia bi modutan azaldu zuen. Gureganaino iritsi diren elkarrizketetan eta Akademian eman zituen klaseen bidez. Akademia ikerkuntza eta irakaskuntza zentro bat izan zen, eta
|
bere
izena aurretik Akademorenak izandako Atenas ondoko lurretan kokaturik egonagatik hartu zuen. Bertan Platonek irakasle lana egiten zuen (baita bere ikasle aurreratuenek ere), eta jakintzaren hainbat alorretako garaiko ikertzaile handiak konferentzia edo kurtsoetan denbora tarte batez parte har zezaten gonbidatzen zituen, Knidoko Eudoxo matematikari eta astronomoa adibide.
|
|
|
Nor da hori? Zein da
|
bere
izena?
|
|
|
Metafisika ezagutza ororen bilkura da, arrazoimen hutsak sistematikoki ordenatzen duen heinean; eta, beraz, oro har Filosofia adierazi nahi duela uler daiteke. Hau aspaldi batean zientzia ororen erregina omen zen, eta merezi zuen titulua gainera bere ikerketaren garrantzia dela eta, baina gaur
|
bere
izena aitatzeak mespretxua baino ez du sortzen. Zergatik?
|
|
2002
|
|
|
Ezerk eragozten ez badio, preso ohia armadan sar daiteke, ohituta baitago bera baino goragokoak diren nagusiei obeditzera; soldadu ona izatera irits liteke, beraz. Inor beldur izan daiteke, ordea, preso ohiez osatutako armada batek ez ote duen
|
bere
izen ona alferrik zikinduko. Susmo hori, ordea, funsgabea da, armadaren inguruan beti egon baita jendilaje eta parte txarreko morroi ugari.
|
|
2003
|
|
|
Zentzutasuna eta gainerako bertutea, eta horien sortzaileak poeta guztiak dira eta asmatzaile esaten zaien artisau guztiak. Baina zentzutasunik handien eta ederrena askoz hirien eta bizitokien antolaketa da eta
|
bere
izena neurritasun eta justizia da. Horrela b bat gaztetandik horiekin guztiekin ariman ernari dagoenean, gazte izanik eta adina helduta, jada ume egin eta erditu nahi du, eta hori ere, nik uste, ederraren bila dabil bueltaka bertan erditzeko, itsusian ez baitu inoiz erdituko.
|
|
|
Lehenik gizakiaren izaera eta bere bizipenak ikasi behar dituzue, gure antzinako izaera ez baitzen oraingo bera, bestelakoa baizik. Hasteko hiru ziren gizakien sexuak, eta ez bi orain bezala, ar eta eme, izan ere hirugarren bat ere bazegoen biotatik parte e zuena, eta
|
bere
izena gorde da, bera ordea desagertuta dago, androginoa baitzegoen orduan eta ar eta emetik bietatik itxura eta izen komuna zeukan. Orain ordea ez da erdeinuan gelditutako izena baino.
|
|
2005
|
|
|
Artez dio Temistiok, Valenteri egindako hitzaldian, erregeek, jakituriaren erregelak eskatzen duen bezalaxe, aintzakotzat hartu behar dutela ez bakarrik beraiei ematen zaien herria, ezpada giza genero osoa; hark dioen bezalaxe, kide izan behar da mazedoniarra zein erromatarra, eta orobat, gizakumea. Minosek
|
bere
izena gorrotagarria egin zuen, erresumaren mugarriak ekitatearen bidez zedarriztatu ez zituelako.
|
|
2006
|
|
|
Ematen duenean jainkozko batek
|
bere
izena, edo beste jainkozko baten izena, automatikoki egiten du dagokionaren genealogiaren oroitarazpena, zein harreman duen Zeusekin, noren seme alaba den edo, bestela, zein seme alaba izan dituen.
|
|
2007
|
|
|
• Zeuxisek
|
bere
izena zeraman soinekoan, urrezko hizkiz grabatua.
|
|
|
• Zeuxis Herakleakoak
|
bere
izena zeraman soingainekoan, urrezko letrez brodatua.
|
|
|
Baina, dirudienez, proto txanpon haien oinarria ez zen ekonomikoa izan, sinbolikoa baizik; alegia, lehen txanponak polisaren boterea erakusteko modu bat izan ziren53 Polis bakoitzak
|
bere
izena eta ospea erakutsiko zituen ikur bat osatu zuen: Atenasek hontza hartu zuen, Efesok oreina, Eginak dortoka54..
|
|
2010
|
|
|
Ados dago, orobat, etimologia horiekin izen hebrearra legeari Tora esaten diona, horrek irakaskuntza esan nahi baitu. Azkenean, beste batzuek uste dute legeak
|
bere
izena hartzen duela eligendi izenetik, hau da, hautatzetik, dela hautatzez prozesu indartsu eta zuhur baten bidez eman behar delako, dela bakoitzari esaten diolako egin behar duen hautua.
|
|
|
Edozein kasuan ere, legelariak aipatzen duen ius izendazio eta goitizenari dagokionez, ius horrek beharbada
|
bere
izena hartu zuen iustitia horretatik. Hurrean ere, ikusmena halakoa da, objektu ikusgarri batera jotzen duelako, eta, hala ere, objektu horri ikusgarri izena jartzen zaio, ikusmenak berak hala eratorrita.
|
|
|
" ius" eta" iniuria" elkarren kontrakoak dira," ius" delako justua edo zuzena dena. Hortaz, argi dago justiziatik hartzen duela
|
bere
izena justua edo zuzena denak; arrazoi berberaren ondorioz," ius" hitzak bere jatorri etimologikoa izan dezake justu eta justizia hitzetan.
|
|
2017
|
|
|
Sartre buru izan zen, Bertrand Russellek eskatuta, Vietnameko gerran Estatu Batuek eragindako bortizkeriak salatzeko eratu zen Russell Tribunalean (1966). Era berean, 68ko Maiatzean, belaunaldi gazte oldartuak
|
bere
izenaren indarra eta ospea balia zezan utzi zuen eta eragile ere izan zen. Eta, hurrengo urteetan, ezker proletarioaren aldeko agertu eta erregimen maoistara gerturatu zen.
|
|
2021
|
|
|
Amorosek (1987) dioen eran, gizona norbanako buru jabe eta berdin gisa txertatzen bazen ere, 8 emakumea ‘identiko’ bezala txertatzen zen (eta da). Ez zen norbanako buru jabe, singular eta berezitua,
|
bere
izen abizen (edo ezizen) propioz aitortzen zena. Norbanako buru jabe beharrean, etxeko ama, andre edota emaztea zen oroz gaindi.
|