|
2004
|
|
|
harako hark zioen bezala, hobe sendagile edo erizain ona izatea, euskaldun izatea baino. Pentsatzeko logika ezaguna dugu hori, statu quo aren miresle, nork
|
bere
identitatearen hizkuntza kulturak gizartean jaun eta jabe dituenean..
|
|
|
–Baina gure gizartea beharbada ez da modernoa, gure gizarteak ez du euskal literaturarik behar. Hizkuntzarekin nahikoa du
|
bere
identitatea eta legitimitatea markatzeko?. Felipe Juaristi:
|
|
2007
|
|
|
Idazle aleman baten biografian, nazionalitate politikoak (estatalak) ez du fitsik esan nahi, jaka bezain erraz aldatzen du-eta edozein momentutan. Beraz, koordenatu kulturaletan ulertu dizu
|
bere
identitatea: hizkuntza, literatura, tradizioa,, izpiritua?.
|
|
|
Bakarrik, ez dira higiezinak, biziak dira, bizia (osoagotu gabe) modu batera edo bestera garatzen dute85 Eta biziak direnez, eta unibertsalak, edonondik hartzen dute beren bizi garapenerako ondo datorkiena. Ez da egon herri
|
bere
identitateaz jeloskorragorik erromatarra baino. Alabaina, literatura erromatar hoberena hitz, forma eta esamolde grekoak asimilatzeko ahaleginez josia dago.
|
|
|
ez, etnien Erdi Aro nabarra, Estatu monokoloreetako XIX. eta XX. mendeak baino zibilizatuagoa izan zen bake, gerra eta holokaustoei dagokionez. Nik neuk ez dut fedea abandonatu nahi, mundu bat, non ere komunitate bakoitzak, gaurko Estatu ereduetan ez bezala,
|
bere
identitate kulturala bake bakean lantzen duen eta tolerantea den besteekiko, ez dela utopia hutsa. Galdegileak:
|
|
2008
|
|
|
–Nik ezetz uste dut?. Euskal hizkuntzaren eskuak ez dirudi euskal nazioaren orea
|
bere
identitatearen eraginpean moldatzeko kemenik duenik. Hori da behinik behin Ansolak azpimarratu nahi diguna:
|
|
|
nolako hizkuntza, halako nazioa. Gauzak egiteko moduak, hizkuntzak,
|
bere
identitatea ezartzen diolako nazio eraikuntzari. Hizkuntza bat erabiltzea, azken buruan, horixe baita:
|
|
|
Gizarte bat kulturarteko estatus batean biziko bada, gutxienez bi nazio kultura egon behar dute elkarrekikoak egiteko, eta horietako bakoitzak bere buruaren jabe izan behar du, beregain, inor inoren mendeko eta morroi izango ez bada. Nork bere kultur esparruak eratzeko eskuko, eta dagokion bizitza sozial eta ekonomikoa
|
bere
identitate autonomoaren arabera antolatzeko gai.
|
|
|
Nortasun eta eskubide pertsonalek ez baitute inon herri hizkuntza eta kulturarik sortu. Aniztasunaz mintzo baldin bagara, auzi honen barrutian behintzat, aniztasun hori etnia eta nazio jakinei dariena da, eta, horrenbestez, herri euskaldunak eskubide osoa dauka
|
bere
identitate historikoan bere gizarte bizitza eratzeko, beste inoren hizkuntzak eta kulturak partekatu gabe.
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, Teodizearen arazoa errigortsuki moderniarena da. Naturarena bezalaxe eta
|
bere
identitate razionalistarena bezalakoxea, modernitateak bere kontzeptu razional matematikoa eta logikoa dauka Jainkoarena ere,, izaki erabat perfektuarena, alegia, hots, den guztiaren kausa infinitu eta beteginarena (Descartes).
|
|
|
Baina, kasu, Gandiagaren Euskal Herria ez da, aitaren etxea?; Orbelaun pobreko natura da, jende xume apala, marjinatua (Euskal Herrian bertan), euskararen herria. Gandiagarengan haurtzaroa, Natura, euskara,
|
bere
identitate pertsonala, elkar aurkituz eta elkar osatuz doazen elementuak dira. Horien inguruan elementu gehiago (askatasuna, etc.). Ez da aski metaforak ohartzea, barnagoan dabilen arima ohartzen ez bada.
|
|
|
Euskal Herria nazio bat da, beste nazioetatik berezitua, subjektu politiko burujabe bilakatu behar duena, Espainiatik eta Frantziatik aparte. Beste erantzun antropologiko kulturalago baten arabera (Arana Goirik ere asumitzen duena ordea) Euskal Herria euskararen herria da eta
|
bere
identitatea hor indartu behar du: Foruen galerari euskara eta euskal literatura sendotzeko enkarnu berritu batek jarraitu dio.
|
|
2011
|
|
|
dira, ez azken arrazoi edo helburuak modu abstraktuan. Arrazoi sentituok bakoitzak bereak balio absolutu bezala bizi ditu,
|
bere
identitate pertsonalak horiekin bategiten du, horien arabera taxutzen du bizimoldea, berarentzat sakratuak eta ukiezinak dira: bere moralaren iturburuak.
|
|
|
–Ingelesek Irlanda okupatu zutenean, irlandarrak kultura ingelesaren eraginpeko identitatea eraikitzen hasi ziren. Baina, euskara galdu arren euskal herritar askok
|
bere
identitateari eusten dioten moduan, irlandar asko oso irlandar sentitu dira nahiz eta beren hizkuntza ez hitz egin?. Tina Hickey,. Dejar morir un idioma es como dejar morir una especie?, El Diario Vasco, Kontua, ordea, hori ote da?
|
|
|
Eta sarri askotan eskatzen zaie ahulenei kosmopolita izateko. Baina
|
bere
identitatea eta kultura alboratuta izan daitezela kosmopolita?. Montserrat Guibernau,. Nazionalismo kosmopolitaren utopia?, Berria,.
|
|
|
Eta jatorrizko herrien historia, mendebaldar batzuek beren ikuspuntutik interpretatutako historia baino askoz gehiago da. (?) Herri batek bere historiari eusten dion bitartean, eutsiko dio halaber
|
bere
identitateari ere?. Pedro Ceinos, Minorías étnicas, 1990, 17 or.
|
|
|
–Nork
|
bere
identitatea aukeratzeko eskurik ez daukan jendeak, besteek inposatutako identitatearen zamapean bizi behar du; beren bizitzaren izaeratik erantzi ezin duten identitatea da halakoena, nahiz eta sumingarria izan. Kikildu, estigmatizatu eta gizatasunez husten duen identitatea baita?
|
|
2012
|
|
|
dira, ez azken arrazoi edo helburuak modu abstraktuan. Arrazoi sentituok bakoitzak bereak balio absolutu bezala bizi ditu,
|
bere
identitate pertsonalak horiekin bategiten du, horien arabera taxutzen du bizimoldea, berarentzat sakratuak eta ukiezinak dira: bere moralaren iturburuak.
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, horrek denak ez du derrigor bere autokontzientziaren elementu bat zergatik izan (horietako elementu batzuek agian ez dute rolik batere bere autokontzientzian); are, herri batek ez dauka, kontzientzia guzti horrekin berarekin, zergatik herritasunaren autokontzientziarik batere eduki, zirkunstantziek hartaratzen ez duten artean. Aldiz, kontzientzia objektibo hori guztia, hots, lurraldea, hizkuntza, etab.,
|
bere
identitateari erreferitzen zaionean, erreferituz, autokontzientzia nazionala dago; eta operazio hau subjektiboa da.
|
|
|
1989 Frantziak beste ezein naziok baino gehiago estekatu ohi du
|
bere
identitate, eta loria, nazionala hizkuntza, literatura, kultura, espirituarekin(, espiriturik duen edozeinek bi aberri du:
|
|
|
W. Stukeleyk(), arkeologoa halaber, Ingalaterrako erlijio primitiboaren xerkan, bere burua druida berritzat hartu du; hots, iragan nazionalarekin jantzi du
|
bere
identitatea. Ildo berean, jendartean modan jarri da eliza eta gazteluen harrizaharren sentiberatasuna, haurrei antzinako izenak ipintzea.
|
|
|
itauna, nondik nator? bihurtzen da; zein etxetakoa naiz, zeintzuk nire arbasoak? 2105 Unibertsaltasun ertarotarra deboilatu da, jaikieran ari diren nazioetatik bakoitza
|
bere
identitatea bilatzen hisiatzen da. Auzoekin lehian hisiatu ere, horrela norbere esentziaren bilaketa(, recherche sur l, essence?) 2106 aldi berean maiorazko edo lehentasunaren norgehiagoka bilakatu baita2107 Armetan jokatzen ari dena, ideietan jokatzen da orobat2108 Du Bellay, Céneau, Picard de Toutryrekin hanpatu den, mistika nazionalean?
|
|
|
340 Dena dela, PRCn ere arraza bretoiaren espirituan
|
bere
identitatea sentitzen zuela, honela adierazi du in Essais de moral et de critique, Paris 1859, XVIII, hura zergatik idatzi zuen arrazoi emanez: –J, ai voulu une fois dans ma vie dire ce que je pense d, une race que je crois bonne(?).
|
|
2015
|
|
|
Hori nahi du, bera ordezkatua izatea. Giltza bere garuna da,
|
bere
identitatearen oinarria baita. Andrew izaten jarraitu behar du, baina gizatiarragoa izanik.
|
|
|
Bere pertsonalitatea garun positroniko baten gainean dago eraikia, eta garun hori ezin da aldatu identitate osoa ukitu gabe. Hortaz, Andrewen garun positronikoa da
|
bere
identitatearen jabea. Bere gorputzaren beste atal guztiak ordezkatuak izan daitezke pertsonalitatea eraldatu gabe; atal horiek garunari egiten diote jaramon.
|
|
|
Unibertsalismoa mundu osoa aintzat hartuko duen ikuspuntu bihurtu behar dugu, eta ez izen horrekin mozorrotu nahi dugun gure txokoko (Europako) ikuspuntua. Unibertsalismoak esan gura du, norberaren bizimodua erlatibizatzen dela bestelako bizimoduen presio legitimoak aintzat harturik; besteei, arrotzei, eskubide berberak ezagutzen zaizkiela, euren idiosinkrasiak eta guzti, eta eurengan ulergaitz egiten zaigun guztia gorabehera; nor ez dela
|
bere
identitatearen unibertsalizazioan tematzen, norberaren identitatetik desbideratzen den guztia ez dela batera hartu eta gaitzesten; tolerantzia esparruak gaurkoak baino askoz handiagoak egin behar direla; hau dena esan nahi du unibertsalismo moralak? (Habermas, 1989:
|
|
2017
|
|
|
Hori eta horrenbestez, nazio identitate euskaldunaren altzoan bizi ez den herritarra ez datorkigu euskararen mundura, euskara nazio euskaldunarekin uztartzen dugulako. Gainera, Pérez Iglesiasek iradokitzen digunez, herritar espainiarrak pentsa omen dezake, egunen batean,
|
bere
identitateak etorkizun beltza izango lukeela, baldin eta abertzaleek beren nazio identitatearen balioak gainerakoei inposatzeko adina ahalmen politiko eskuratuko balute. Bidenabar, gogora dezagun oraingo egoera doi doi alderantzizkoa dela:
|
|
|
Horiek horrela, zer egin behar genuke euskarari funtzio nazionalak opa dizkiogun euskaltzaleok? Pérez Iglesiasen arabera,, gutako bakoitza aske da egokien iruditzen zaion moduan
|
bere
identitate indibiduala eta nazionala formulatzeko. Hala ere, iruditzen zait hutsegite larria dela hautu linguistikoaren identitate oinarriak herritar guztiek partekatu behar dituztela uste izatea? 416 Argi eta garbi mintzatuz:
|
|
|
Are gehiago, zapalduak, galesa, bretoia, galiziarra, euskalduna?? eragin dioten alienazio nazionalaren eta linguistikoaren kontzientziarik ez du izaten, ordainetan jaso duen ahalduntze sozioekonomikoagatik298 Horregatik, arazo mota hau iraungi egiten da nazio menderatzaileak nazio menderatuko kideak
|
bere
identitatean integratzen dituenean. Horrek esan nahi du, besteak beste, garaiz konpontzen ez den hizkuntza arazoak ez daukala konponbiderik.
|
|
|
319. Herritarren artean bere burua definitzeari eta
|
bere
identitatea adierazteari benetako alergia zaio?. Jose Luis Orella Unzue,. Identidad?, Gara,.
|
|
|
Gizarte eredu aurrenazionaletan ere hizkuntzak bazuen
|
bere
identitate betekizuna, jakina. Bestetara joan gabe, euskara gai zen orduko euskaldunen arteko batasun, atxikimendu eta elkartasun sentimenduak harilkatzeko eta ehuntzeko.
|
|
|
Estatu menderatzailearen asmoa bat eta bakarra izango da identitate nazionalen alor gatazkatsu honetan: alegia, kontzientzia nazionalaz jabetzen ari den komunitate historiko etnikoa ez dadila
|
bere
identitate etnokultural horretatik haratago joan. Ez dadila naziogintzaren prozesuan benetan jardun.
|
|
|
Euskal Herria euskaldun herri gisa desagertzen joan izana
|
bere
identitate etnikoaren krisi latzean kokatu behar genuke. Esan dugun bezala, euskalduntasun etnikoak hainbestean funtzionatzen zuen eskualde batzuetan, gizartearen oinarrizko ezaugarri sozioekonomikoen, industrializazioaren eta modernizazioaren eragina jasangarria zen bitartean bederen21 Euskalduna bere euskalduntasunaren altzoan eroso eta autoestimu sendoarekin sentitzen zen orduko testuinguru soziolinguistiko hartan.
|
|
|
Estatu Nazio berriaren presioaren azpian nazioa adiera politiko soilera joan da estutuz, eta azkenean nahaste borraste bat bilakatu da nazio kontzeptua. Gaur nazioarekin, 1 Estatua ulertzen da; 2 Estatuaren barruan, horrek beren identitatea definitu dien bere subditoen baltsa ulertzen da (hiritarren nazioa; hiritarra, baina, subditoa da,
|
bere
identitatea Boteretik daukana!); 3 Nazio klasikoa ulertzen da, edo, orain esatenago den bezala, etnia. Bigarren eta hirugarren adierak Robert Lafontek, nation primaire?
|
|
|
5 Nazio kulturala eta nazio politikoa gisako bereizketak asmatu dira; eta gehiago. Nazio kulturala ezaugarri objektibo batzuk lituzkeena litzateke (hizkuntza, etab.); politikoa
|
bere
identitatearen eta diferentziaren kontzientzia lukeena (subjektiboa), Estatu bila diharduena, edo bere Estatua lortua duena bereziki (Nazioa Estatua daukan kolektibitatea da K. W. Deutschen definizioan).
|
|
|
Asiain une batez harritu zen, gogoratu zuen arte mugaz beste aldeko emakumeek senarraren abizena hartzen zutela batzuetan. Bere buruari galdetu zion nola hartuko lukeen
|
bere
identitatearen zati bat galtzea norbaitekin ezkontzean. Sorbaldak goratu zituen:
|
|
2018
|
|
|
Faloa «edukitzea» (gizonen posizioa) eta Faloa «izatea» (emakumeen posizio paradoxikoa). Bi posizio horien arteko mendekotasunak gogora ekartzen du Hegelek aipatzen zuen nagusiaren eta morroiaren arteko elkarrekikotasun zapuztua, eta bereziki nola, ustekabean, nagusia morroiaren mende dagoen
|
bere
identitatea islapenaren bidez sortu behar duelako. Hala ere, Lacanek eremu fantastiko batean kokatzen du drama hori.
|
|
|
Faloa «izateko», hau da, itxurazko subjektu posizio maskulinoaren islatzaile eta bermatzaileak izateko, emakumeak bihurtu behar dira, «izan» behar dira (esan nahi baita, «izateko itxurak egin») gizonak ez diren hori hain zuzen, eta, beren gabezia horretan, gizonen funtzio funtsezkoa ezarri. Hortaz, Faloa «izatea» beti da «harentzat izatea», alegia,
|
bere
identitatea «harentzat izate» horren bitartez berretsi eta sendotu behar duen subjektu maskulinoarentzat izatea. Lacanentzat gizonek ez dute inolaz ere emakumeen esanahia adierazten eta emakumeek ez dute inolaz ere gizonen esanahia adierazten.
|
|
|
Riviere irakurtzean pentsa liteke bere falikotasunaren beldur dela, hots, bere hizlaritzan, bere idazketan, areago, bere artikuluak berak ezkutatzen eta gauzatzen duen falikotasun horrexetaz idaztean, agerian ager zezakeen identitate falikoaren beldur. Alabaina, agian ez da
|
bere
identitate maskulinoa, baizik eta haren ikurra den desira heterosexual maskulinoa aldi berean ukatu eta gauzatu nahi duena, bere buruari maitatzea debekatu dion horixe bihurtuz. Ataka horrexetan jartzen gaitu edozein sexu edo generotako subjektuek emakumeengana sentitutako desirak jatorri maskulino eta heterosexuala duela azaltzen duen matrizeak.
|
|
|
Kontakizunaren hasieran esaldi bakarreko bi paragrafo «paralelo» dakartza, galdutako aitaren gorputzeratze bat iradokitzen dutenak, hau da, abandonuak sortutako amorruaren atzeratze bat, negatibotasun hori
|
bere
identitate eta desiraren egituran txertatzearen bidez. Esan aurretik amak bat batean eta abisurik gabe abandonatu zuela, kontatzen digu, arrazoirik ez du zehazten, urte batzuk eman zituela umezurtzentzako eta haur abandonatuentzako etxe batean.
|
|
|
Oso subjektu matizatua edo kokatua proposatzen den teorietan ere, subjektuak ingurune diskurtsiboarekin duen erlazioa oposizioan oinarritutako marko epistemologiko batean planteatzen da. Oinak kulturaren lurrean katigatuta dituen subjektu horrek bere eraikuntzak kudeatzen ditu, baita eraikuntzok
|
bere
identitatearen predikatuak direnean ere. Beauvoirren teorian, esaterako, badago bere generoa egiten duen «ni» bat, bere genero bihurtzen den «ni» bat, baina «ni» hori, betiere bere generoari lotua egon arren, ezin da inoiz guztiz identifikatu bere generoarekin, hortik aparteko agentzia gune bat da.
|
|
|
(Herri bat bere murruak eta bere memoria da). Mendeetako ilunpearen ondoren, Grezia berria, Maraton eta Plateako pertsiarren garaile haidorra,
|
bere
identitatea zoritzen hasi denean, nolanahiko jauziak denbora nahiz lekuen gainetik sorgintsuki egin ditu, orainaldia eta prehistoria, Iolkos ko kultura neolitikoa (Jason eta argonauten mitoa), aro minoiko eta mizenastarrak (Teseo), immigrazioak, hedakunde helenikoa itsaso eta irletan (Odiseo), ehunka urte lehenagoko gerrak eta hondakinak, Kreta, Troia eta Atenas garaikidea, dena kontakizun jarrai... Horrela Greziak, historia faltsifikatuz, historia bihurtu du lurralde haietako iragan ilun guztia.
|
|
2019
|
|
|
Zuzen ekin dio: . Nik uste dut
|
bere
identitatearen karga hori gero eta presenteago zegoela, eta hor jada ez dut hain txantxazale edo alai gogoratzen, nahiz eta bere izaera hori izan; azken garai horretan, ba, pixka bat tristexeagoa edo. Bueno, horregatik ere bagaude hemen, hainbeste eragin baitzion, bere buruaz beste egiteraino?.
|
|
|
Dirudienez, ispiluetan islatutakoa bera dela ohartzen denean, hau da, bularra kentzen zaion garai berean? hasten da
|
bere
identitatea berresten: haren nia hainbesteraino nahasten da isla horrekin, non alienatuz baino ez baita eratzen.
|
|
2020
|
|
|
Zenbat bider ez ote zuen berak bekatu bera egin iraganean, erabilera praktikorik ez zuten berba potoloak botatzea? Baliteke Francoren garaian arrazoi bat izatea, borroka orokor hartan nork
|
bere
identitatearen mugak argi markatu beharra baitzegoen, baina gaur. Makro iraultzatik mikro iraultzetara aldatzeko unea zen, eta berarentzat ere ez zen erraza hura praktikan jartzea.
|
|
|
Saarinenek (2004, 172 or.) bisitatutako lurraldearen edo lekuaren eraldaketa prozesu gisa deskribatzen du, non helmuga" praktika diskurtsiboek sortzen eta erreproduzitzen duten, baita diskurtso kontrajarriek ere, zeintzuen bidez patuak
|
bere
identitate eta esanahiak jasotzen dituen, ez bakarrik bata bestearen atzetik, baita aldi berean ere".
|
|
|
Horretarako beharrezkoa da zaintza eta heziketa baldintza egokiak garatzea. Jaiotzen denetik haurrak etxean, bere inguruan, ikastetxean, aurkituko ditu
|
bere
identitatea eta bere buruarekiko zein besteekiko konfiantza garatzeko baldintzak. Lehentasun soziala izan luke gure haurrei oinarrizko baldintza horiek bermatzea; familien eta hezkuntzako profesionalen baldintzak egokiak izan daitezen bermatzea.
|
|
2021
|
|
|
Bertsolariari gai bat jartzen diotenean eta tranparik ez badu egiten, hau da, autofikzioa ez badu egiten, sekulako aukera dauka bere burua deskubritzeko eta
|
bere
identitatea eta balioak azaleratzeko.
|
|
2022
|
|
|
Denbora gutxian, eta presiorik egin behar izan gabe, Elkargoko kide izateko ilaran izaten ziren zain. " Zer espero
|
bere
identitatea eta sustraiak hain gutxi maite dituen norbaitengandik...". Ohikoa izaten zen erresistentziaren bat egotea, baina, Andromedako gerretako sarraskia alde batera utzita, Euskaliak eskurik sartu behar izan gabe, etxean arduratzen ziren altxamendu haiek baretzeaz.
|