Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 26

2002
‎egonkorra eta betierekoa irudikatu den. Oraindik orain, ekonomikoki aurreratuta dauden gizarteetan, klaseak sortzeko irizpidetzat erabili izan den desberdintasun sozialak bere horretan jarraitzen du. Baina klasearen muga horietatik harantz doazen fenomeno sozial berriak, jaiotzen?
‎Baliteke gizonen eta emakumeen harreman pribatuetan estereotipo sexualak birmoldatzea, baina ziurtasunaren sistema sozialak, hiri antolamenduak, lan merkatuak edota okupazio sistemak bere horretan jarraitu bitartean, gehienera jota, (nahiko sinesgaitza dirudiena), desberdintasunen elkar aldaketa baino ez da lortuko, gizona bizikidetza feudal modernoan emakumearen orain arteko eginbeharren arduradun eginaz, eta alderantziz. Gizonen eta emakumeen arteko desberdintasuna berariazkoa duen erakunde egituretan ezin daiteke berdintasunik eman.
‎Beck en ustetan, gizarte industrialeko kapitalismoaren teorikoek, XIX. mendeko pentsamendu soziala ez ezik gaur artekoa ere harrapatuta duena, modernitatearen figura historikoa, ezinbesteko baldintzatzat? darabilten heinean, figura sozial berria sortzeko zailtasunak bere horretan jarrai dezake.
2003
‎«Ez dago lur jota egoteko motibo seriorik». Alde batetik, nabarmena zen ikastaroen kalitatearen hobekuntza; bestetik, ordea, zenbait hutsunek bere horretan jarraitzen zuten. Martin Orberen ustez giza zientzien arloa zen UEUren sektorerik ahulena, argitalpenei zein ikastaroen antolaketari zegokienez, baina ez zen bakarra.
‎Aurreko urtean eztabaidatutako gai bat baino gehiago ere izan zen, gauzak ez zirela behar bezala egin adierazten zuten. Gaietako bat antolaketa sendotzeko talde batzuk integratuz idazkaritza zabala sortzeko premia izan zen; izan ere, 1973an premia bera aipatu arren, 1974an egoerak bere horretan jarraitzen zuen, «orain arte Ikas taldea zen bakarrik eratzailea». Sail bakoitzak bere arduraduna izendatu zuen hurrengo urteko egitaraua prestatzeko.
2008
‎Eztabaidak bere horretan jarraitzen duen arren, egun, elkarrekintzaren ikuspegia da nagusi. Horren arabera, nortasuna, adimena, elkarrekintza soziala edo beste edozein prozesu psikologiko gorenaren garapena faktore hereditario eta sozialen arteko elkarrekintzaren ondorioa da.
2009
‎Horrek esan nahi du Hilekoaren Aurreko Nahaste Disforikoaeskuliburuan aldarte nahaste gisa kategorizatuta jasotzen den arren, kategoriahorrek ikerketa berriak behar dituela zehaztasun handiagoarekin sailkatu ahalizateko. DSM IV TR (APA, 2000), laugarren bertsioaren errebisioa kaleratzendenean, nahasteak bere horretan jarraituko du, eta ez du aldaketarik jasango.
‎Aldaketa hauek erraztu egin dute kirol jardueren gorakada, nahiz eta kirolari eskaintzen zaion denbora ez den berdina izaten emakume zeingizonezkoen artean; eta sexu talde bakoitzarentzat kirolak duen esanahia ere ezden parekoa. Badirudi, lehiaketa mailako kirola gizonezkoei zuzendurik dagoela, eta maila honetara iristen diren emakumezkoei uste horrek hainbat kontraesan sortzen dizkie; izan ere, kulturan aldaketak gertatu arren, maskulinitatea eta feminitatea bere horretan jarraitzen duten estereotipoak baitira (Garcia Ferrando, 1990).
‎Fernandezen irudiko (2004), aukera handiak zabaltzen zizkion aro berri horrek; ohiko bideei jarraituz, berbarako, ezinezko zatekeen euskarazko xake aldizkari bat plazaratzea, banaketa eta inprimatze kostu altuak eta merkatu urria tarteko. Interneten, aldiz, banaketa eta inprimatze kostuak desagertu egiten ziren (haatik, merkatu urriak bere horretan jarraitzen zuen, eta ezin ahantzi era berean Interneteko hedabideen diru sarrera urriak, baina azken atalean hartuko ditugu ahotan eragozpenok), aukera berriei eta zaleen sorkuntza goseari ateak parez pare zabalduta?
2010
‎Frantziako atzerriratzea, errefuxiatu gehienen ustean, ez zen egonaldi bat bainogehiago, ez zuen behar behintzat. Hegoaldeko giroa hobetuz gero etxera joanaurrekoa, diktadurak bere horretan jarraitzekotan, berriz, beste norabait joan bezperetako egonaldia. Edozein modutan, nazioarteko egoerak hobera egitekozantzurik ez zuen erakutsi 1939ko lehen erdian.
2011
‎Txillardegiren lehen eleberriaren inguruko aferak alde batera utziz, 60ko hamarkadan sorkuntza literaturaren filologizazioak bere horretan jarraitu zuen. Euskaraz idatzitako liburuetako asko asaldagarriak ziren garaiko euskaltzaleentzat bai edukiz bai hizkuntzaz.
‎Psikosi paranoidea nozitzen duten pertsonen aldartea eldarnioaren gaiarekin kongruentea izaten bada ere (urduri, euforiko, mesfidati, depresibo, adi adi, etab. ager daitezke), eldarnio hori zalantzan jartzen ez bada, beren jokabidea itxuraz arrunta izaten da. Nahasteak ez du subjektuaren nortasunean narriadura berezirik eragiten eta gaitasun exekutiboak eta afektua adierazteko ahalmenak ere bere horretan jarraitzen dute. Pertsonaren bizitza, ordea, goitik behera aldatu daiteke aurkezten duen eldarnio motak bere bizimoduan duen eraginaren arabera.
‎Fobia soziala dutenen pentsatzeko modua aldatzen ez bada, posible da nahasteak bere horretan jarraitzea. Ohikoa izaten da fobia soziala dutenek gizarte egoerak oker ebaluatzea.
2012
‎Aurreko hamarkadan hasitako errebindikazio prozesuak sendotu eta «gizon gorria»ren ahotsa nazioartean urratsez urrats aurrera egiten hasiko da. Hamarkada honetan Guda Hotzak bere horretan jarraitzen badu ere, egon badaude nazioarteko testuinguruan aipamen berezia merezi duten gertakizunak. Deskolonizazioprozesuaren gailurra lortzen da eta Hirugarren Munduko nazioek nazioarteko erkidegoan euren indarra NBEn sentiarazi egingo dute «Herri ez Lerrotuen Mugimendua»ren bitartez.
2013
‎Arabierara alumm al dimagh (garunaren ama) izenez itzuli ziren, eta geroago Hali Abbasek arabierazko alumm al galidah/ jafiyah (ama gogor) eta alumm al raqiqah (ama bigun) bereizi zituen. Latineko baliokideak crassa (lodi edo trinko) eta tenius (mehe edo fin) baziren ere, geroago XII. mendean Antiokiako Stephanus fraideak dura mater (ama gogor) eta pia mater (ama errukior) izendatu zituen, eta Terminologia Anatomica izendegian Pia mater izenak bere horretan jarraitzen du gaur ere. Bai mater hitza baita matrix, metrium, materia edo matter hitzak ere ama adierazten duen ma/ matru erro unibertsalean errotuta daude; berez meningeen kasuan mater honek materia edo gai esanahia du.
2014
‎Frankismoak iraganaren berrirakurketa egin etaoparotasun egunetara egokitu zen kontaketa bat burutu zuen, eta, bide batez, zilegitasun bideak gaurkotu eta, nolabait, sendotu. Narrazio horren arabera, Espainiako statu quoak bere horretan jarraituz gero, gizarteak ezin zuen zorionekoetorkizuna baino espero. Egia esan, transformazio sakonak gauzatu ziren ekonomian, gizartean eta beste esparru batzuetan, baita genero harremanetan ere.
‎Eztabaidak bere horretan jarraitzen duen arren, egun, elkarrekintzaren ikuspegia da nagusi. Horren arabera, nortasuna, adimena, elkarrekintza soziala edo beste edozein prozesu psikologiko gorenen garapena faktore hereditarioen eta sozialen arteko elkarrekintzaren ondorio da.
‎azterketa fisikoak ez du identifikatzen gaixoaren kezkak edo gaixoak dituen zeinu edo sintomak azal ditzakeen gaixotasun medikorik. Kezka justifikatu gabeak bere horretan jarraitu egiten du, azterketa eta azalpen mediko egokiak izan arren.
‎Organismoaren gehiegizko aktibazio hori etengabea bada, agortu egin daitezke organismoaren energia erreserbak. Egoerak bere horretan jarraitzen badu, organismoaren energia amaitzean, hirugarren fasera gatoz.
2015
‎Biodibertsitatearen alorreko beste hainbat ikerketak, hain zuzen ere, noranzko bereko emaitzak adierazten dituzte (ikus, adibidez, Butchard et al., 2010). Alegia, biodibertsitate globalaren galera azken hamarkadetan nabarmena da, eta hura sorrarazten duten giza presio aldagaien igoerak, gainera, bere horretan jarraitzeko joera adierazten du. Hala, inguru zientifikoetan geroz eta sarriago baieztatzen da planetak jasango duen seigarren espezieen iraungipen masiboaren aurrean gaudela, baina aurreko bostak ez bezala, oraingo hau gizakiok sorrarazitakoa dugu.
‎Produkzio eta kontsumo sistema globalean egiturazko aldaketa sakonak egin ezean, ez da zinezkoa egoerak onera egingo duenik ez iraunkortasun terminotan ez giza ongizate terminotan ere. Adibidez, Dibertsitate Biologikoko Hitzarmenaren Idazkaritzak (2010) azpimarratu zuen hurrengo 10 edo 20 urteetan hartzen diren neurriek determinatuko dutela giza zibilizazioak azken 10.000 urteetan izan dituen ingurumen baldintza gutxi gorabehera egonkorrek hurrengo mendean zehar bere horretan jarraituko duten ala ez. Alegia, gizakiok gure jokabidea aldatu ezean, belaunaldi gutxiren buruan sor daitezkeen eraldaketak sakonak eta zenbait kasutan itzulezinak izango dira.
‎Txostenak adierazitakoaren aurkako jarrera nagusien artean, zenbaitek ibilbide akademikoa izan zuten 1980ko hamarkadaren amaieran eta 1990eko hamarkadaren hasieran desmaterializazioaren inguruko debatearekin. Ikuspegi horren arabera, ekonomiaren hazkunde ekonomikoak bere horretan jarrai dezake, eta aldi berean haren ingurumen inpaktuak eta materialen kontsumoa murriztu.
‎Gogora ekarri behar dugu zentzu horretan ekosistemek zerbitzu garrantzitsuz hornitzen gaituztela gizakiok, besteak beste, erregulazio hidrikoa, laboreen polinizazioa edo zuntzen zein botiken hornikuntza (ikus 1.4.6 atala). Izan ere, nabarmendu egin da ekosistema naturalak bere horretan jarraitzeak laguntzen duela giza ongizatea bai eta ekonomiei baliabide eta zerbitzu baliotsuak eskaintzen diela ere, gizartearentzako inguru operatibo seguru bati bidea emanez.
‎Meadows Txostenaren azterketa eta ondorioek gaur egun indarrean diraute, zeren ohiko garapen ereduak ere bere horretan jarraitzen baitu oinarrian hazkunde ekonomikoa duela. Era berean, garapen iraunkorraren gaineko irakurketa ortodoxoek ez dute hazkunde ekonomikoaren beharra zalantzan jartzen, bai desmaterializazioren teoriak bai iraunkortasun hirukoitzaren teoriak ere hari men eginez.
‎Nabarmentzekoa da interpretazio honek garapenaren arloak (dimentsio ekonomikoa eta soziala) eta iraunkortasuna (ingurumen dimentsioa) zedarritzen dituen kontzepzio batetik aipatu hiru dimentsioen inguruko beste kontzeptu orokor batera pasatzea ahalbidetzen duela. Hala, iraunkortasun hirukoitzaren teoriak ahalbidetzen du gaur eguneko garapen eredu nagusiaren elementu garrantzitsuak garapen iraunkorraren kontzeptuan integratzea eta, finean, ohiko ekonomiak defendatzen duena bere horretan jarraitzea (hazkunde ekonomiko mugagabea, globalizazio finantzarioa, lehiakortasun neurrigabea, etab.). Hortaz, iraunkortasun ekonomikoaren arabera hazkunde ekonomiko mugagabearen ideia garapen iraunkorraren kontzeptuari lotzen zaio; eta ideia hori, hain zuzen ere, egungo eredu sozioekonomikoaren iraunkortasun ezaren oinarrian kokatzen da. Gainera, aipatu da Brundtland Txostenak herrialde aberatsen hazkundea onartzen duela baldin eta soilik baildin ingurumena errespetatzen badu eta baliabideak eskuragarri uzten baditu, bai beste herrialdeentzat bai etorkizuneko belaunaldientzat ere.
2017
‎Derek Jarmanek() bizileku gisa besarkatu zuen Dungenesseko paisaian (Ingalaterra) zutik dirauen zentral nuklearraren presentziak, beste arrazoi batzuen artean, bertakotokiaren ezaugarriak bere horretan jarraitzean eta bertako landarediaren biziraupenean eragin zuzenaizan dezake (Barcala, 2015). Elementu arrotzak, oraingoan, gizadia uxatzen duen neurrian izakibizidunen eta landarediaren biziraupena ziurtatzen du hein handi batean.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia