|
2003
|
|
|
Zaila baita, denborarekin, hitzen balioa ez gastatzea. Liburu honen egilea ez da Itziarren semea, bi neska txikiren ama da; ez ditu heroiaren estereotipoak betetzen, baina
|
bere
duintasunari eusten dio; ez du borrokaren folklorea gizendu nahi, baina bere lekukotasun zintzo eta gogoeta biluziekin jasoago eta atzarriagoak egiten gaitu gizakiak; apur bat libreago ere bai, edo hala sinetsi nahi dut behintzat.
|
|
2004
|
|
|
hezurmamitzen dituelako. Horrelako baldintzapen psikologiko eta ideologikoetan burua altxatu eta
|
bere
duintasunaren aldarrikapena egiteko adina gaitasun nondik atera behar du egoera makur horretara makurtuak?
|
|
|
Nazio eta herri ukatu eta oinperatu bateko herritarren sindrome zantzuak aletzen aritu gara. Aipatu dugunez, herritar horrek jasan duen akulturazio prozesuak barru barrutik suntsituta uzten du
|
bere
duintasunaren muina. Arrazoi du Antxon Mendizabalek, zalantzarik gabe, haren ezaugarri muina izendatzerakoan, besteren mirabe izateko daukan joera nabarmentzerakoan:
|
|
2008
|
|
|
Markesa anderea, izan ere, festazalea izan zitekeen, baina oso zen katolikoa gizon emakumeen arteko harremanei buruzkoetan; hots, atsegin zuen festa, baina muga batzuen barruan, gorputzen arteko gutxieneko distantzia batek, zentimetro soil batek, milimetro batek? ematen baitzion balsari ere
|
bere
duintasuna, bere garbitasuna?, lizunkeriatik guztiz bereizten zuena; ez zuela, alegia, bere festetan eskandalurik nahi! Markes jaunarekin arazo haiek izan zituenetik, dena dela, markesa andereak ez zuen festa haietan pentsatu ere beharrik, norekin dantzatuko zuen berak, bada, markes jaunarekin ezin bazuen??, nahiz eta, pentsatu ere, pentsatu beharra zuen hartan aldian behin, markes jaunaren aurkako halako erresumin bat nagusitzen zitzaiola, hain zen markes jauna dantzari bikaina eta hain memento onak pasarazi zizkion berari, markesa andereari!
|
|
|
Edo agian euskaldungoaren egungo zoriak ez du zerikusirik de facto gertatu den asimilazioarekin? Herri euskaldunak ez ote zuen, hain zuzen, jarri duen baino identitate erresistentzia handiagoa jarri behar
|
bere
duintasun nazionala aldezteko. Ez, militante iraultzailearen mezua garbia da auzi horretan:
|
|
|
Esana dago markes jaun andereek festa bat antolatzeko ohitura zutela aldika, bazkaria edo afaria eta dantza; haietan, baina, aberatsek eta nobleek antolatutako hainbat festa minoritario sekretu bakanetan ez bezala, zeinetan parte hartzaileek orgiari eta eskandaluari bidea ematen baitzieten –noiznahi zabaltzen ziren... noizean bai behintzat, albisteari halako egiazkotasun zehazgabe bat ematen ziotèn zurrumurruak–, Villalbako jauregian ez zen hartarako aukerarik txikiena ere izaten. Markesa anderea, izan ere, festazalea izan zitekeen, baina oso zen katolikoa gizon emakumeen arteko harremanei buruzkoetan; hots, atsegin zuen festa, baina muga batzuen barruan, gorputzen arteko gutxieneko distantzia batek –zentimetro soil batek, milimetro batek– ematen baitzion balsari ere
|
bere
duintasuna –bere garbitasuna–, lizunkeriatik guztiz bereizten zuena; ez zuela, alegia, bere festetan eskandalurik nahi! Markes jaunarekin arazo haiek izan zituenetik, dena dela, markesa andereak ez zuen festa haietan pentsatu ere beharrik –norekin dantzatuko zuen berak, bada, markes jaunarekin ezin bazuen? –, nahiz eta, pentsatu ere, pentsatu beharra zuen hartan aldian behin, markes jaunaren aurkako halako erresumin bat nagusitzen zitzaiola, hain zen markes jauna dantzari bikaina eta hain memento onak pasarazi zizkion berari, markesa andereari!
|
|
2009
|
|
|
Hala, bada, Domingok lasai gelditzeko moduko esaldi biribila bota zuen; ordainean, baina, atsekabezko keinu bat egin zuen, esandakoaz damutu balitz bezala; egoerak, halere, konponketaren bat izan zezakeen, azkar erreakzionatzekotan, bere jardunari aitaren jokabidea zuri zezakeèn esaldia erantsiz, adibidez: . Zuk diru asko ematen duzu karitatezko obrentzat, aita, eta orain esan dudana ez doa zurekin, jakina??; baina Domingok
|
bere
duintasuna zuen, eta duintasuna ere zerbait esaten ari zitzaion une hartan: egiak ez zuela adabakirik behar, konparazio batera, are gutxiago baldintza haietan, zeren, aita hiltzeko gai ez bazen ere, burgeskume bat zen, azken batean, Chaplinen esanetan!?, hari egia, zen bezalakoa?
|
|
|
Hala, bada, Domingok lasai gelditzeko moduko esaldi biribila bota zuen; ordainean, baina, atsekabezko keinu bat egin zuen, esandakoaz damutu balitz bezala; egoerak, halere, konponketaren bat izan zezakeen, azkar erreakzionatzekotan, bere jardunari aitaren jokabidea zuri zezakeèn esaldia erantsiz, adibidez: " Zuk diru asko ematen duzu karitatezko obrentzat, aita, eta orain esan dudana ez doa zurekin, jakina..."; baina Domingok
|
bere
duintasuna zuen, eta duintasuna ere zerbait esaten ari zitzaion une hartan: egiak ez zuela adabakirik behar, konparazio batera, are gutxiago baldintza haietan, zeren, aita hiltzeko gai ez bazen ere –burgeskume bat zen, azken batean, Chaplinen esanetan! –, hari egia –zen bezalakoa– esateko gai baitzen gutxienez; bazirudien, beraz, Domingo zalantzak hartua zegoela; hura ez zen, ordea, zalantzetarako garaia, Nazario Orberentzat ez bederen... mugitu ere, orduantxe mugitu baitzen bilera hartan zirkinik ez egitea erabaki zuena, ez seme baten ez bestearen aldeko jarrera neutro bezain inpartzialean; Domingoren ezpainetatik entzun beharrekoa entzun zuenean, ordea –hain zegoen, antza, berak egindako kalkuluetatik urrun–, giltzurrun gaineko kapsulak lehertu, adrenalina zainetan isuri eta, mugimendu multiple ezin azkarrago batean, begiak jaso, ukabila ere jaso, eta sekulako kolpea eman zion mahaiari, kolpearen hotsa entzun ahala oihu eginez:
|
|
2011
|
|
|
Apotzat edo amuarraintzat hartu nahi al nauk hik orain?? Gizonak
|
bere
duintasuna dik, ordea. Emadak zahatoa, Satur!
|
|
2012
|
|
|
Homais sufritzen ari zen mintzaldi hori entzutean, eta gortelari irribarre baten pean estaltzen zuen bere ondoeza, monsieur Canivetekin, zeinaren errezetak batzuetan Yonvilleraino ere heltzen baitziren, adeitsuki konpondu beharrean izaki; halaber ez zuen Bovaryren defentsarik hartu, ez zuen inolako oharkuntzarik ere egin, eta, bere printzipioak aldera utzirik,
|
bere
duintasuna sakrifikatu zuen bere negozioaren interes seriosagoen alde.
|
|
2013
|
|
|
Koldok Pedrorekin jolastu nahi zuen: aldi berean, baina, bere baitan haserrearen sua piztu, nola izan zitekeen gai harekin jolaserako gai, entzuten zituenak entzunda,
|
bere
duintasun pertsonala kolokan ipini barik??, eta gero eta deserosoago sentitzen hasi zen.
|
|
|
Facundok,
|
bere
duintasunaren defentsan, kopeta zimurtu zuen, lagunarekiko urruntasuna adieraz zezakeèn keinuan, zimur bakoitzetik esaten ari balitzaio bezala: –Mesedez, hi:
|
|
|
Wickham jaunaren dongetasuna ez zela behar bezain ezaguna izan, hau da, izen oneko ezein neska harekin maitemintzea edo bere ustea harengan jartzea ezinezko bihurtzeraino, eta berak, Darcy jaunak, uste oso osoa zuela horren errua berari zor zitzaiola. Bere harrotasun okerrekoari egotzi zion guztia eskuzabalki, eta bere ekintza pribatuak jendaurrean ikusgai jartzea
|
bere
duintasunari ez zegokion gauza iruditu izan zitzaiola aitortu zuen. Bere jokaerak hitz egin zuen orain bere alde.
|
|
|
Koldok Pedrorekin jolastu nahi zuen: aldi berean, baina, bere baitan haserrearen sua piztu –nola izan zitekeen gai harekin jolaserako gai, entzuten zituenak entzunda,
|
bere
duintasun pertsonala kolokan ipini barik...? – eta gero eta deserosoago sentitzen hasi zen.
|
|
|
Facundok,
|
bere
duintasunaren defentsan, kopeta zimurtu zuen, lagunarekiko urruntasuna adieraz zezakeèn keinuan, zimur bakoitzetik esaten ari balitzaio bezala: " Mesedez, hi:
|
|
2014
|
|
|
A P-ren atzetik joan da,
|
bere
duintasuna ahaztuta, barkatzeko eta barkatzeko eta barkatzeko, gertatu denaren kulpa osoa berea izango balitz bezala.
|
|
2015
|
|
|
Inozo eta lekuz kanpo sentituz aritu da M terraza erdian eskua altxatzen, enkante arraroren bateko partaidea balitz bezala. X
|
bere
duintasuna mantentzen saiatu da eta ez du zirkinik ere egin anaiari laguntzeko. Eskatu ondoren, beste bost bat minutu ere pasa dira zerbitzariak garagardoak ekartzerako.
|
|
|
Baina, guztiarekin ere, alderdi teknikoa uste baino errazagoa suertatu zitzaion. Hantxe zegoen azkenik
|
bere
duintasuna salbatuko zuen irtenbidea. Lasaiago, besaulki berdean eseri eta gaueko hamaikak arte egin zuen lo.
|
|
2017
|
|
|
Eskola maisuak kopeta tximurtu zuen, tintontzia berriro gerriratu, orria atera bezain xuririk berriz tolestu eta, hitzik irauli gabe,
|
bere
duintasunean barna kolpatutako baten tankeran atea zeharkatu eta alde egin zuen.
|
|
|
Sexu grinak higatu egiten zuen gizonak emakumearen gain zuen agintea, kexu zen Montaigne, gizonak
|
bere
duintasunari gauza orotan eusten ziolako, koitoan izan ezik (Easlea 1980: 243)?, eta, gainera, ahuldu egiten zuen gizonak bere burua gobernatzeko zuen gaitasuna ere, haren buru ederra, kartesiar filosofiaren arabera Arrazoiaren iturria, galbidera eramanez.
|
|
|
HEMEN dago guardia zaharra. Hemen dago bere nostalgia eta hor doa, festak aurrera egin ahala,
|
bere
duintasuna. Bestelako zereginen bat zuen duintasunak eta alde egin behar izan du.
|
|
|
–Operazio gela aseptikoa prestatzen ahalegindu naiz, Interneten ikusitako bideoetan oinarriturik. Isisen momiari autopsia egin behar badiogu, egin diezaiogun
|
bere
duintasuna galdu gabe.
|
|
2018
|
|
|
horra hor auzia. Zeinek ez zaituen salatuko, zeinek ez zaituen arriskuan jarriko, zeinek ez duen
|
bere
duintasuna mendekatzeko bezain duintzat joko bere burua. Zeinek daukan biktima izaera azken muineraino gorpuztua, azken batean.
|
|
2019
|
|
|
Gizonaren jarduerak badu bestelako alderdi bat,
|
bere
duintasun gailena ematen diona: arriskutsua da frankotan.
|
|
|
eta etxeko, zerbitzuak? guztiz definitzen duten kondizio hori, zeinean emakumeak
|
bere
duintasuna aurkitzen baitu baldin eta mirabe izatea onartzen badu.
|
|
|
Ameriketako Estatu Batuetako arrazistek eta kolono frantsesek ere nahi izaten dute beltza lapur txikia, alferra, gezurtia izatea: hala, hark agerian uzten du
|
bere
duintasunik eza, eta zapaltzaileen aldera bultzatzen du justizia; beltza zintzoa eta leiala izaten tematzen bada, buruarintzat jotzen dute. Emakumearen makurrak are gehiago nabarmentzen dira, emakumeak berak ez baititu borrokatu nahi, baizik harro erakusten baititu.
|
|
|
Berehalako erasoaren defendatzaileek erantzuten dute esanez ezen mairuak gosez errenditzearen zain gelditzea ez dela han bildu diren hain goren graduko aitoren semeentzako duina, merezi ez zuten errukia izan zela beren ondasunak eta jabetzak berekin eramanez alde egin zezaten mairuei proposatzea, orain odolak baizik ezin diezaieke garbitu Lisboako harresi hauei bere orban laidogarria, duela hirurehun eta berrogeita hamar urtetik hona toki hauek kutsatzen dituena, garaia da toki hauek araztu eta Kristori itzultzeko. Erregeak batzuei zein besteei entzun die, batzuei eta besteei ematen die arrazoi apur bat, baita kendu ere, zeren, egia izanik ere ez zaiola
|
bere
duintasunaren mailakoa iruditzen fruitua arbolatik noiz jausiko zain gelditzea, ez baitu uste, ezta ere, astazakilen moduan egindako erasoak ezertarako balioko duenik, ez eta ateak botatzeko erresuma osoko ahari guztiak talka egitera ekarririk ere. Henrique zaldunak, orduan, baimena eskatu zuen gogorarazteko Europako setio guztietan erabili ohi direla, emaitzarik onenekin, zurezko dorre mugikor batzuk, hau da, ez hain mugikorrak, horrelako tramankulu bat mugiarazteko jende eta abere pilo bat behar izaten delako, baina interesgarria dena da dorreko goi puntuan, honek behar duen altuera hartzen duenean, pasabide bat egingo dugula, zeina, erasoetatik ongi babesturik, poliki poliki harresirantz aurreratuko baita, eta handik gure soldaduek jauzi egingo dute erreka eutsiezin bat bezala, jendilaje okaztagarri hori guztia errukirik gabe hankaz aurrera eramanez, eta hau esanez bukatu zuen bere azalpena, Abantaila handiak lortuko ditu Portugalek imitatzen baditu, kasu honetan bezala beste hainbatetan ere, Europan egiten ari diren gauzarik modernoenak, agian hasieran teknologia berriak zuen buruetan sartzeko zailtasunak eduki baditzakezue ere, nik, nire aldetik, nahikoa dakit dorre horien eraikuntzari buruz bertakoei erakusteko, Berorren Gorentasunaren agindu baten zain nago, neure aldetik fio naiz ezen sariak banatzen diren egunean, nire ekarpenaren garrantzi berezia ez dela ahaztuko, eta garbi gera bedi nire ekarpen hau Portugalek bere historiaren ordu erabakigarri honetan eduki ahal zituen laguntzen barruan, hutsegiteak hutsegite, sartzen dudala.
|
|
|
Aitak berarenganako duen jarrera paternalista ezin du eraman. Hala ere,
|
bere
duintasunarengatik Xabier arriskuan jartzea ez da zilegi. Berekoikeriaz jokatzen ari da, eta haurrari ezer gertatzez gero ez lioke sekula barkatuko bere buruari.
|
|
2021
|
|
|
So geratzen natzaionean, zer begiratzen duzu galdetzen dit, lotsa eta harrotasuna nahasten diren leku batetik. Begiratzea maitatzea eta errespetatzea izan liteke, eta bi gauzok Anarengan zentzu konkretu bat daukate
|
bere
duintasunaren eta autopertzepzioaren mapan.
|
|
2022
|
|
|
Besteei goitik behera begiratzeko adorea dik, halaxe maneiatzen bahituk, gainerako gizakiek ez dakiten zerbait jakingo balu bezala. Itxurakeria hutsa, dena esatera, ezen hain duk malgua
|
bere
duintasunaren kontzeptua non nahiago duen bere burua umiliatzea beste inork makurrarazi aitzin. Ustea zeukaat nardatutakoen izpiritu zinikoak bizi duela, eta ondorioz, ez duela ezta ametsean hartzen kontsolamendurik, esperantza oro aspaldi ahitu baitzaizkio.
|
|
|
Horixe da Aimar Berasarte bezalako pertsonaiengan jasangaitzena zaiona: besteen txaloak bereganatzeko premia hori, sarri
|
bere
duintasunaren kontura. Aimar halakoxea zen institutura elkarrekin joaten zirenean, eta, itxura denez, ez da batere aldatu.
|
|
|
Eduk saihets mindura eraman du eskua. Oraintxe,
|
bere
duintasun profesionalak saihets horretan hartu du habia.
|
|
2023
|
|
|
Iraultzak galduta dauka aurpegi hari begira emandako orduen kontua. Oraindik sentitzen du mina gorputz osoan, eskuturretan batez ere, baina minik sakonena, erraiak erretzen diona,
|
bere
duintasunean sentitzen du. Ezin esan izututa dagoenik.
|